Samsun'un İlçeLeri
Alaçam, Samsun
Tarih
İlçenin kuruluşunun M.Ö. 3000 yıllarına kadar ulaştığı sanılmaktadır. Rastlantılar sonucu İlçenin Sivri Tepe kesiminde Etiler dönemine ait çömlek, seramik parçaları, bıçak ve baltalar bulunmuştur. Etilerin Anadolu’ya gelişleri ise M.Ö. 5000 ila M.Ö. 3000 yıllarına rastlamaktadır.
1365 yılında Anadolu Selçuklular döneminde ALAÇAM adını almıştır. Alaçam adının; Kasabanın ortasından geçen Uluçay‘ın kenarındaki Uluçam denilen büyük çam ağaçlarından geldiği ifade edilmektedir. 1460’lardan 1922’ye kadar Osmanlıların Egemenliği altında kalan Alaçam, 1 Eylül 1944 tarihinde 4642 Sayılı Kanun ile Türkiye Cumhuriyeti’nin bir ilçesi olmuştur.
Hükümet konağı 1963, Şadi Bey Camii 1515, Çarşı Camii 1887 yılında yapılmıştır. 1950’lerde Alaçam Ortaokulu açılmış, 1901-1902 yılları arasında Alaçam – Bafra yolu yapılmıştır... "ALİDEDEBÖLMESİ" DOGASIYLA SIZE HAYRANLIK BIRAKABİLECEK TEKYER MEŞHUR ÇEŞMELERI VE PIKNIK ALANLARIYLA ORMANLA İÇİÇE ALİ DEDE BÖLMESI KOYU KIZLAN YOLU 12.KM SOLDAN 2KM
Coğrafi Konum
İlçenin coğrafi yapısı, başlangıç meridyenine yaklaşık 35.36 boylam ve 41.37 enlem daireleri arasındadır.
İlçe Karadeniz'in güneyinde Samsun'a 78 km, Sinop'a 90 km uzaklıktadır. Doğusunda Bafra, batısında Yakakent ve Durağan, güneyinde Vezirköprü ilçeleriyle komsudur. Kuzeyi Karadeniz'le çevrilidir.
Ekonomi
İlçenin ekonomisi genel olarak tarıma ve hayvancılığa dayanmaktadır. Bunun yanında balıkçılık da yapılmaktadır. Tarım ürünlerinin başında tütün gelmektedir. Bunu buğday, çeltik ve mısır üretimi takip eder. Ayrıca sebze ve meyve yetiştiriciliği de yapılmaktadır. Hayvancılıkta ise büyük ve küçük baş hayvan yetiştiriciliği yapılmaktadır.
İlçe ekonomisi genel olarak tarım ve hayvancılığa dayalı olmakla birlikte, Çiftçiler, buğdayı kendilerine yetecek kadar üretmektedirler. Yaklaşık 6200 çiftçi tütün tarımı ile uğraşmaktadır. DGD kapsamında 2005 yılında 4108 çiftçi müracaat etmiş olup; 145.768.040. YTL ödeme yapılmıştır.
Alaçam belde ve köyleri
İl: Samsun ●
İlçe: Alaçam
Beldeler: YOK
Köyler:
| Akbulut | Sancar | Aşağıakgüney | Alidedebölmesi | Akgüney | Aşağıısırganlı | Bahşioymağı | Demircideresi | Aşağıkoçlu | Doyran | Etyemez | Göçkün | Gökçeağaçoymağı | Gökçeboğaz | Gülkaya | Güvenli | Habilli | Gümüşova | Harmancık | Kalıkdemirci | Kapaklı | Karaçukur | Karahüseyinli | Karlı | Kışlakonak | Kızlan | Killik | Köseköy | Ortaköy | Örenli | Pelitbükü | Pelitbüküsekicek | Sarılık | Soğukçam | ŞirinköyTaşkelik | Tefekli | Tepebölmesi | Terskırık | Toplu | Umutlu | Uzunkıraç | Vicikler | Yenice | Yeniköy | Yeşilköy | Yoğunpelit | Yukarıelma | Yukarıısırganlı | Yukarıkoçlu | Yukarısoğukçam | Zeytinköy
Asarcık, Samsun
Koordinatlar: 41°31′N 35°35′E
Asarcık, Türkiye Bilgiler Toplam nüfus 20.689 [1] (2000) Şehir nüfusu 2067[1] (2000) İlçe nüfusu 2067[1] (2000)
Koordinatlar 41°31′N 35°35′E İl plaka kodu 55 Yönetim İl Samsun Kaymakam Zafer Coşkun Belediye başkanı İbrahim YÜCE İlçe kaymakamlık site index
Asarcık Samsun ilinin bir ilçesidir. İlçe merkezinin nüfusu 2000 sayımına göre 2067'dir. İlçenin tümü 1997 sayımına göre 20 689 nufusludur. Kaymakamı Zafer Coşkun'dur.
Tairihi
Cumhuriyetten önce adı Biricik olan Asarcık’ın adı daha sonraları Biçincik olmuştur.Asarcık’ın bulunduğu bölgenin genel adı Hisarcık’tır. Şekil itibariyle bir hisarı andırdığı için bu adı almıştır. Son olarak Asarcık adını almıştır. 1877–1878 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan kaçan Çerkezler bu bölgeye yerleştirildi. Ormanlık alan biçilip iskâna açıldı. Biçmek anlamına gelen Biçincik adı da o günlerde verildi. İskâna açılan bölgede daha sonraları devlet tarafından bir sürü konut yaptırıldı ve Çerkezler bu konutlara yerleştirildi. Cumhuriyetten önce Asarcık ve civarında Rumlar yaşamaktaydı. Rumlar, Kurtuluş Savaşı sırasında çeteler kurup Türklere zarar verince, Atatürk, Samsunlu Topal Süriye adlı bir kişiyi teğmen rütbesiyle bölük komutanı olarak Asarcık ve civarına göndermiştir. Ayrıca Giresunlu Topal Osman da Asarcık’ta Rumlar’la mücadele etmiştir. Savaşın zaferle sonuçlanmasından sonra Rumlar’ın boşalttığı yerlere Türkler yerleştirilmiştir. Daha sonra Karakolda Jandarma eri olan Mehmet Çetin isminde Osmancıklı bir kişi ayağında çarıkla Atatürk’ü karşılıyor. Atatürk ona Asarcık’ta Jandarma Komutanı olup bölgedeki Rumları temizlemesini emrediyor. Mehmet Çetin Asarcık’ta subay olur ve Kavak ilçesine de bölük komutanı olur. Bu bölgede Rumlarla en iyi mücadeleyi Mehmet Çetin verir. Ayrıca 1954 yılında Biçincik köy meydanına (Bu günkü meydan çeşmesi) 2 km’lik yerden su getirtip çeşme yaptırmıştır. Asarcık 1959 yılına kadar köy,1959’dan 1987’ye kadar Kavak ilçesine bağlı bucak olarak yönetilmiştir. Yapılan mahalli idareler seçimlerinde belediyesi kurulmuştur. 1987 yılında ilçe olmuştur. 1989 yılında ise yerel seçim yapılmıştır. Türkiye’nin en küçük ilçelerinden birisidir Asarcık. Adliye ve polis teşkilatı dışında bir ilçede olması gereken bütün resmi kurumlara sahip bir ilçedir. İlçenin bugün itibariyle nüfusu 18,228 kişidir.
İklimi
Asarcık Orta Karadeniz Bölgesinde bulunmasına rağmen Karadeniz ikliminin özelliklerini göstermemektedir. Daha çok karasal iklimin özelliklerini gösterir. Asarcık’ta yazlar serin, kışlar soğuk ve yağışlı geçer. Kışı sert geçen Asarcık’ta yazın yayla havası hakimdir.
Ağır kış şartlarından dolayı Asarcık ve köyleriyle sık sık ulaşım güçlüğü yaşanır. Aşırı soğuklarda özellikle geceleri don olayı görülür. Sonbahar aylarında bol bol yağmur yağar, sis olur. Bazen de sert rüzgârlar çatı, çanak uçurtan cinsinden eser. Soğuklar Kasım ayından itibaren başlar, Mayıs ayının ortalarına kadar devam eder. Asarcık, yazları tam yaşanacak bir yer olur. Her taraf yemyeşil olur. Ağaçlar, çimenler, meyve ağaçları... Ne isterseniz bulursunuz.
Ekonomi
eçim kaynakları fazla bir çeşitlilik göstermez. Başlıca geçim kaynakları şunlardır: Tarım, hayvancılık, inşaat işçiliği, ticaret ve ormancılık. Tarım sektörü diğer sektörlere oranla daha önemli bir yer tutar. Halkın çoğu tarımla uğraşır. En çok buğdaygiller yetiştirilir. Buğday, mısır, fasulye, şekerpancarı, bezelye, sebze ve meyve en çok yetiştirilen ürünlerdir.
Ekilecek alanlar az olduğundan çiftçiler ancak ihtiyaçları kadar ekim yapabiliyor. Kısıtlı sayıda çiftçi satış amaçlı ekim yapabiliyor. Ayrıca toprağın verimi de düşüktür. Hayvancılık sektörü de önemli bir yere sahiptir. En çok büyükbaş hayvancılık ve özellikle de köylerde yapılmaktadır. İnsanların bir kısmı kendi et ve süt ihtiyacını karşılamak üzere bu işi yapmakta, bir kısmı da bunu ticari amaçlı yapmaktadır. Halin hemen yanıbaşında hayvan pazarı kurulur. Besicilik yaygındır. Özellikle de tavuk besiciliği.
İklim koşulları ve yetersiz şartlardan dolayı inşaat işçiliği rağbet gören bir başka sektördür. Asarcık’ta inşaat işi az olduğundan bu insanların çoğu Ankara, İstanbul, İzmir, Adana ve Rusya gibi büyük yerlere gidip çalışırlar.
Kısıtlı sayıdaki insan da ticaretle uğraşır Asarcık’ta.Asarcık’ta 100 kadar işyeri bulunmaktadır. Bu sayı Pazar anında iki-üç katına çıkabilmektedir.
Ormanlık alanlara yakın olan köylerde ise ormancılık yapılmaktadır. Yakacak ihtiyacını karşılayan köylü, ihtiyaç fazlasını satıp geçimini sağlar. Ormanlarla ilgili yasaklar yüzünden istenilen oranda kesim yapılamadığından bu alan biraz kısıtlıdır. Bunlara uymayan köylüler hakkında cezai müeyyide uygulanmaktadır.
Özellikle son yıllarda fındık bahçeleri de hemen hemen Asarcık’ın her yerine kurulmaktadır. Ayrıca eskiden yüzün üzerinde halı tezgahı mevcutmuş, fakat Pazar payının az olmasından dolayı bu sektör çökmüştür.
Asarcık belde ve köyleri
İl: Samsun ●
İlçe: Asarcık
Beldeler: YOK
Köyler:
Acısu | Akyazı | Alan | Alişar | Armutlu | Aşırı | Ayaklıalan | Aydınköy | Çulhaoğlu | Dağcılar | Emirmusa | Esentepe | Gülveren | Hisariye İmamlı | Kesealan | Kılavuzlu | Koşaca | Musaağa | Sakızlık | Uluköy | Yarımca | Yaylaköy | Yeniömerli | Yeşildere | Yeşilköy | Gökgöl | Kuyumcuoğlu | Arıcak
Ayvacık, Samsun
Koordinatlar: 41°31′N 35°35′E
Ayvacık, Türkiye Bilgiler İlçe nüfusu 24.270[1] (2000) Yüzölçümü 52.400 km2 km²
Koordinatlar 41°31′N 35°35′E İl plaka kodu 55 Yönetim İl Samsun Kaymakam Metin Esen Belediye başkanı Erkan Avcı İlçe kaymakamlık site
http://www.Ayvacık.gov.tr/ Ayvacık, Samsun ilinin bir ilçesidir. İlçe merkezinde Yeşilırmak üzerine kurulmuş Suat Uğurlu Barajı Gölü ile iki kısma ayrılmıştır. İlçenin güneyinde, Erbaa yolu boyunca Hasan Uğurlu Barajı Gölü yine ilçeyi iki parçaya ayırmaktadır.
Ulaşım
Samsun'un Çarşamba ilçesinden güneydeki Çarşamba Şeker Fabrikası istikametindeki karayoluyla Samsun'a ve sahile, henüz yapım aşamasında olan güney yoluyla da Tokat'ın Erbaa ilçesine ve iç bölgelere bağlanmıştır.
Samsun'dan Ayvacık'a saat başı ve Çarşamba'dan Ayvacık'a her 15 dk da bir minibüs mevcuttur. Yine çevre köylerle ulaşım minibüs veya motorlu kayık veya feribotla yapılmaktadır.
Gelir Kaynakları
İlçede esas gelir kaynağı fındık, mısır ve buğday tarımı,az oranda büyük ve küçük baş hayvancılık, balıkçılıktır. Bunun yanısıra ilçe erkekleri çoğu zaman inşaat işleri için başka şehirlerde çalışmaktadır. Ayvacık'ta bulunan Hasan Uğurlu ve Suat Uğurlu Baraj Gölleri ilçeye harika bir doğal güzellik vermektedir. İlçe dağ sıralarının ortasında Yeşilırmak vadisinde bulunan gölüyle turistik bir cazibeye sahipse de ne yazık ki yatırım eksikliği nedeniyle bu potansiyel yeteri kadar değerlendirilememektedir.
Resmi Daireler
Ayvacık, Samsun ilinin bir ilçesidir. Kaymakamlık, Belediye, Milli Eğitim Müdürlüğü, İnsan Hakları Masası, Tüketici Hakları Masası, Sağlık Grup Başkanlığı, Zabıta Amirliği, Diyanet, Mal Müdürlüğü, Jandarma ve Polis Karakolu mevcuttur. İlçede Tarım Kredi Kooperatifi, İcra Müdürlüğü ve Noter de bulunmaktadır.lll
Sağlık
Ayvacık'ta Ayvacık Devlet Hastahanesi ve bir çok sağlık ocakları bulunmaktadır. İlçe, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastahanesi' ne bir saat, Samsun Devlet Hastahanesi'ne 45 dakika, Çarşamba Devlet Hastahanesi'ne 30 dakikalık mesafededir.
Bankalar
İlçede sadece TC Ziraat Bankası'nın bir şubesi ve bir Vakıfbank bankomatı mevcuttur.
Asayiş
İlçenin Adliye'si 2004 yılında tasarruf tedbirleri nedeniye kapatılmıştır. İlçede asayiş Jandarma tarafından Nisan 2007 tarihine kadar sağlanmış, Nisan 2007 tarihinde ise Ayvacık'ta ilk Polis Karakolu açılmıştır. Köylerde asayiş yine jandarma tarafından sağlanmaktadır.
Ayvacık, hint keneviri, odun kaçakçılığı, darp ve nadiren kız kaçırma ve cinayet haricinde herhangi bir soruna sahip değidir. İlçede yankesicilik, hırsızlık, kapkaç, politik amaçlı suç ve aylemler, yasadışı bölücü faaliyet ve gruplar görülmemiştir. Oldukça güvenli bölgeler arasındadır.
İlçede eğitim öğretim hayatı
İlçede yeterli sayıda ilk oğretim okulu mevcuttur. Okul açılamayacak kadar az öğrenci olan bölgelerde eğitim taşımalı olarak verilmektedir. İlçe merkezinde bir adet Pansiyonlu İlk Öğretim Okulu ve özel bir erkek öğrenci yurdu mevcuttur. Ayvacık Çok Proğramlı Lisesi, öğrencilere lise eğitimi vermektedir.
Spor ve Kültür Hayatı
İçede tüm etkinliklerin yapıldığı Galip Öztürk stadı bulunmaktadır. Belediye veya kaymakamlık tarafından düzenlenen festivaller halkı bir araya getirmektedir. Ayvacıkspor ilçenin gururudur.
Gezi ve Konaklama
Ayvacık, bakir doğası ve misafirperver halkıyla her turistin seveceği doğal bir turizm alanıdır. Trekking, offroad, bisiklet, yürüyüş, balık tutma gibi aktiviteler için oldukça müsaittir. İlçede günübirlik gezilerde baraj gölü çevresindeki balık ve et lokantaları tercih edilebilir. Lokantalar sıhhi ve emin bir aile ortamı sunar. Konaklama içi ise Öğretmen evi, TEDAŞ misafirhanesi mevcuttur.
Ayvacık belde ve köyleri
İl: Samsun ●
İlçe: Ayvacık
Beldeler: YOK
Köyler:
Ardıç | Başalan | Çamalan | Çamlıkale | Çarşıköy | Çökekli | Döngel | Esenyurt | Eynel | Gültepe | Gürçam | Güzelyurt | Kabaklık | Karşıdöngel | Kazancılı | Koçyurdu | Örencik | Ortaköy | Sahilköy | Şenpınar | Sofualan | Söğütpınarı | Terice | Tiryakioğlu | Ugurlu | Yenice | Yeniköy | Yeşilçam | Yeşilpınar | Zaferköy
Bafra, Samsun
Koordinatlar: 41°31′N 35°35′E
Bafra, Türkiye Bilgiler İlçe nüfusu 83.000[1] (2000) Yüzölçümü 175.000 hektar km² Rakım 15 - 20 m metre
Koordinatlar 41°31′N 35°35′E İl plaka kodu 55 Yönetim İl Samsun İlçe kaymakamlık site T.C. Bafra Kaymakamlığı [
T.C. Bafra Kaymakamlığı [ www.bafra.gov.tr ] ]
Bafra, Samsun ilinin en büyük ilçesi ve bu ilçenin merkezi kenttir. İlçe, Bafra ovasındaki konumundan dolayı verimli olan toprakları ile tanınır. Bafra kenti, ilin Samsun kentinden sonra en çok nüfusa sahip yerleşim merkezidir.
Coğrafik konumu
Bafra, Karadeniz'e 20km. uzaklıkta, denizden yüksekliği 20m olan ve Kızılırmak'ın biriktirdiği birikinti ovası üzerinde kurulmuş; bir yerleşim birimidir.
İlçe doğusunda ve kuzeyinde Karadeniz, batısında Alaçam, güneyinde Kavak ilçeleriyle çevrilmiştir. Yüzölçümü 175.000 hektar. Samsun'a uzaklığı 51km'dir.
Kızılırmak deltasını kaplayan Bafra ovası güneyde dağlarla çevrilidir. Bunlardan en yükseği 1224m ile Nebiyan dağıdır. Bu dağlar Canik Dağlarının uzantılarıdır. Bafra'nın en büyük, Türkiye'nin ise en uzun akarsuyu Kızılırmak bu dağları derin bir vadi ile geçerek ovaya ulaşır. Bafra ovası tamamen Kızılırmak tarafından oluşturulmuştur. Irmağın denize yakın kısımlarında birçok göl oluşturmuştur. Nebiyan dağının etekleri ise yayla durumundadır.
Kızılırmak'ın uzunluğu 1151 km'dir. Sivas'taki Kızıl Dağ'dan doğar, Orta Anadolu'da geniş bir yay çizerek Bafra'dan denize dökülür. En çok Nisan ve Temmuz dönemlerinde su taşır.
Kızılırmak'ın denize döküldüğü yerde oluşmuş göller, ırmağın her iki yakasında da yer alır. Batıdaki göl Karaboğaz, Doğudaki ise Balık Gölleri'dir. Doğu yakada yer alan göllerin başlıcaları şunlardır; Dutdibi, Liman, Hayırlı, Çernek, Uzungöl, Tombul göl, İnce göl. Göllerin çevresi sazlık ve bataklıktır. Ancak, ormanlık alanlar da göze çarpar.
Ekonomik Yapısı
İlçe nüfusunun %50'ye yakını, son yıllarda görülen kalkınma ve sanayileşme çabalarına rağmen, kırsal kesimde yaşamaktadır. Tarım ve hayvancılık sektörü toplam istihdamın büyük bir kısmına iş alanı olma özelliğini sürdürmektedir.
Şehir nüfusu da yine büyük oranda tarımsal faaliyet ile ilgili bulunmakta, dolaysıyla tarımsal üretim, toplam üretim içindeki ağırlığını korumaktadır.
Tarım sektörü; temel gıda maddeleri üretimi ile beslenme sorununun çözümünde, yeterli sermaye oluşumu ile diğer sektörlerin sermaye yapılarının oluşmasında, tarımsal ürünlere dayalı diğer sanayi kollarına hammadde temininde, yurt dışına ihracat imkanı ile döviz girdisi teminine, ilgili olduğu tarım alet- makineleri, ilaç sanayisinin gelişmesinde ve yurt içindeki bölgeler arası kalkınmışlık farklarının ortadan kaldırmasında önemli fonksiyonları üstlenmiş ana üretim sektörlerden biridir.
Ülkemiz tarım ülkesi olarak bilinmesine rağmen, son zamanlarda görülen yoğun ve bilinçsiz tarımsal üretim uygulamaları, veraset yoluyla toprağın parçalanması gibi sebeplerle bu özelliğini kaybetmekte ve bazı tarımsal ürünleri ithal etmektedir. İlçede çiftçi ailelerin kullandığı toprak büyüklüğü genellikle küçük aile işletmesi ölçüsünde olup, ortalama 1-50 dekar arasındadır. Bu arazi ölçeğine sahip çiftçi sayısı, toplam aile sayısının %90'ını oluşturmaktadır. Bu kişilerin sahip oldukları arazi miktarları toplam tarım arazisinin %65'idir.
İklimi
İlçede hakim rüzgarlar genellikle mevsimlere göre farklılıklar gösterir. Yaz mevsiminde Karadeniz Bölgesinde mevzii yüksek basınç, Anadolu'da ise mevzii bir alçak basınç merkezi meydana gelir. Dolayısıyla Karadeniz'den antisiklon merkezine doğru akan rüzgarlar oluşur, ve bunlar Kuzey-Doğu ve Kuzey-Batı rüzgarlarıdır. Kış mevsiminde ise geçici alçak basınç merkezlerini etkisi altındadır. İlçede güneybatı ve güney yönlerinden esen kuru ve sıcak rüzgarlar, ilçede bulunanan nemi azaltırlar.
İlçenin nisbi nem ortalaması %73'tür. Özellikle Nisan ve Mayıs aylarında bu rakam ortalama %77-79'a ulaşır. Aralık ayında ise %65'e düşer. İlçenin mutlak nemi ise yılda ortalama 5.0 gramdır. Mutlak nem sıcaklıkla doğru orantılı olduğundan yaz aylarında en yüksek değeri bulur.
İlçeye en fazla yağış Kasım ayında, en az yağış ise Mayıs ayında düşer. Yıllık ortalama yağış miktarı 700mm. civarındadır. Yağışlı gün sayısı yılda ortalama 100 gün dolayındadır.
Tarihi
İlçenin tarihi M.Ö. 5000 yıllarına kadar uzanmaktadır. İkiztepe ören yerinde yapılan araştırmalarda Kalkolitik döneme (M.Ö. 5000-4000) ait yerleşmelerin izine rastlanmıştır. İkiztepe ören yerinde İ.Ö. 4000 yıllarından İ.Ö. 1700 yıllarına kadar 2300 yıl boyunca sürekli yerleşim yapıldığı anlaşılmıştır. Burada Eski Tunç Çağı (M.Ö. 3000-2000) ve Erken Hitit (M.Ö. 1900-1800) dönemi kültürlerinin izlerinin taşıyan çok sayıda eser ve kalıntı bulunmuştur. M.Ö. 670 yıllarında Paflogonların'da Kızılırmak vadisinde yaşadıkları bilinmektedir. M.Ö. 6. yy'da Lidyalılar'ın eline geçen bölgeyi M.Ö. 546'da Persler istila etmiştir. İkiztepe'de Helenistik döneme (M.Ö. 330-30) ait bir anıt mezar da bulunmaktadır. Bu bölge M.Ö. 47'de önce Roma, sonra da Bizans egemenliğine girmiştir. 1071 Malazgirt savaşı'ndan sonra Selçuklular'ın eline geçen Bafra'ya 1214 yılında Anadolu Selçuklu Hükümdarı İzzettin Keykuvas Türkmen aşiretlerini yerleştirmiştir. 1243'de başlayan Moğol istilaları Selçuklu İmparatorluğu'nun yıkılması ve Türk beyliklerinin kurulmaya başlamasına neden olmuştur. İşte bu dönemde bölgede küçük bir Selçuklu beyliği olan Bafra Beyliği kurulmuştur. 1460'da ise Bafra, Osmanlı hakimiyetine girmiştir.
Bafra İlçesi Osmanlı İmparatorluğu devrinde Trabzon iline bağlı Canik Sancağı'na ait bir yerdi. Hangi tarihte kaza merkezi olduğu kesin olarak bilinmemektedir. Salname kayıtlarına göre 1854 yılı sonlarında kaza merkezi olduğu anlaşılmaktadır. İmparatorluk zamanında 1876 harbinden sonra Kırım'dan Bafra'ya çok sayıda Türk gelmiştir. Daha sonraları çıkan Balkan ve I. Dünya savaşları Türk halkının azalıp, fakirleşmesinin, azınlık olmalarına rağmen Rum ve Ermenilerin iktisadi hayatı ellerine geçirip zenginleşmelerini sağlamıştır. Bundan dolayı cesaretlenerek Rum- Pontus imparatorluğu'nu kurma hevesine kapılan Ermeni ve Rumlar Mavri Mira Cemiyeti'ni kurmuşlardır. Fakat 1919'da Milli Mücadele'nin başlamasıyla bu amaçları gerçekleşememiş, daha sonra Batı Trakya'daki Türklerle değiştirilmişlerdir.
Bafra belde ve köyleri
İl: Samsun ●
İlçe: Bafra
Beldeler: Çetinkaya | Doğanca | İkizpınar | Kolay
Köyler: Paşaşeyh | Çulhakoca | Kamberli | Sahilkent | Alaçam | Kozağzı | Asar | Tepebaşı | Komşupınar | Kasnakçımermer | Taşköprü | Evrenuşağı | Emenli | Küçükkavakpınar | Şeyhulaş | Gerzeliler | İğdir | Yeşilköy | Burunca | Türkköyü | Yakıntaş | Yiğitalan | Osmanbeyli | Sürmeli | Kelikler | Üçpınar | Kanlıgüney | Gümüşyaprak | Hacıoğlu | Azay | İlyaslı | Kuşluğan | Tütüncüler | Koşu | Aktekke | Koruluk | Doğankaya | Meşelitürkmenler | Sarpın | Yeşilyazı | Dededağı | Karakütük | Asmaçam | Yenialan | Türbe | Fener | Çalköy | Başkaya | Şeyhören | Kaygusuz | Karpuzlu | Karıncak | Ağıllar | Gazibeyli | Çatak | Lengerli | Elifli | Müstecep | Basaran Köyü | Gökçesu | Keresteci | Eldavut | Gökçekent | Kalaycılı | Terzili | İkiztepe | Karaburç | Tepecik | Barış | Dedeli | Örencik | Şirinköy | Gökçeağaç | Ortadurak | Hıdırellez | Sarıçevre | Harız | Göltepe | Eynegazi | Hüseyinbeyli | Altınay | Kuşcular | Yağmurca | Adaköy | Yörgüç | Bengü | Elalan | Gökalan | Akalan | Esençay | İnözü | Kuzalan | Kapıkaya | Yeniköy | Ağcaalan | Yeraltı | Çamaltı | Dereler | Ozan | Düzköy | Boğazkaya (Bucak merkezi) | Dikencik | Darboğaz | Uluağaç | Köseli | Şahinkaya | Derbent | Bakırpınarı | Balıklar | Kahraman | Sarıköy | Sarıkaya | Selemelik | Altınova
Çarşamba, Samsun
Koordinatlar: 41°31′N 35°35′E
Bilgiler İlçe nüfusu 151.194[1] (2007) Yüzölçümü 70.818 km2 km² Rakım 15 - 20 m metre
Koordinatlar 41°31′N 35°35′E Posta kodu 55500 Alan kodu 83 İl plaka kodu 55 Yönetim İl Samsun Kaymakam Nurettin Yücel Belediye başkanı Hüseyin Dündar İlçe kaymakamlık site Çarşamba Belediyesi
Çarşamba, Orta Karadeniz Bölümü'nde Samsun iline bağlı olan ilçe. Merkez bucağı dışında 1 bucak; 105 köyü vardır. Merkezi Samsun'un 33 km doğusundadır.
Yeşilırmak 'ın Çarşamba ovası'na çıktığı yer yakınında, ırmağın iki yakasında kurulmuş olan ilçe merkezinin adıdır.
Tarih
Çarşamba yöresi MÖ. 4000'lerden itibaren bir yerleşim merkezidir ve Hitit,Frig egemenlikleri altında kalmıştır Grek kaynaklarına göre MÖ 8. yüzyılda Amazonların (Kadın savaşçıların ) yaşadığı rivayet edilmektedir Selçuklu döneminde Rüknettin Süleyman Şah tarafından yönetilen yöre Selçuklu imparatorluğunun dağılmasından sonra Canik beylerinden Taceddinoğulları tarafından yönetilmiştir Çarşamba Canik beylerinin merkezi durumundaydı,1071 Malazgirt savaşından sonra Porsukoğulları tarafından yönetilmiştir,1428 yılında ise Osmanlı İmparatorluğu'na katılmıştır. Büyük önder Atatürk ilçeyi 20 Ekim 1924 ve 24 Kasım 1930 da olmak üzere iki kez ziyaret etmiştir. Çarşamba Osmanlı döneminde Arım sancağı olarak merkezi idarede yer almıştır.Osmanlı döneminde donanmanın gemi yapımı için gereken kerestesi Çarşamba (Arım)dan Sinop tersanesine sevkedilirdi ayrıca donanmanın halat ,urgan , kalafatlama için gereken kendir ihtiyacı da buradan temin edilirdi.
Toprakların İşlenmesi
Geniş, verimli ve sulak topraklara sahip olan ilçe, hertürlü tarım ürününün yetiştirilmesi mümkündür Günümüzde çeşitli tarım ürünleri (Soya, Mısır, Şekerpancarı, Her türlü yaş sebze ve meyve yetiştirilen ve son yıllarda sebze ve meyve fiyatlarının üretimin maliyetini karşılayamaması ana pazar olan Marmara bölgesi ne uzaklığı sebebi ile daha verimsiz ve engebeli arazilerde yetiştirilmesi mümkün olan Fındık üretimine yönelinmiştir,İlçede fındık üretimine dayalı sanayi gelişmiş Tarım ürünlerinde önemli oranda ihracata dayalı Fındık kırma tesisleri bulunmaktadır.
Enerji
Doğalgaz Hattı
Mavi akım doğalgaz hattının Rusya'dan karaya çıktığı yer Çarşamba nın Demirli köyü ne bağlı Durusu Mevkiidir. İlçemiz 2005 yılının sonunda Rusya Devlet başkanı Vladimir Putin tarafından da ziyaret edilmiştir.
Barajlar
Yeşilırmak üzerinde kurulu bulunan 2 tane baraj vardır.Bunlar;
- Hasan Uğurlu Barajı
- Suat Uğurlu Barajı
Abdal Deresi üzerine kurulu bulunan 1 tane baraj; *Çakmak Barajı vardır.
Ulaşım
Eskiden ulaşımım hemen hepsi
Canik Atları ile yapılırdı.Bu atlar Çarşamba'ya özgüdür.Özellikleri; Baş orta büyüklükte, profil düz, boyun kısa ve bacaklar kuvvetlidir. Asabi mizaçları ve çevik hareket kabiliyetleriyle diğer yerli at ırklarından ayrılırlar.Bu atlar hala binek amaçlı kullanılır.
Modern Ulaşım
Ulaşım
- Hava Yolu : Karadeniz Bölgesi'nin önemli hava limanı Çarşamba ovasında bulunmaktadır.
- Kara Yolu : Karadeniz Sahil Yolu'da Çarşamba'dan geçmektedir. Bu yol sahilde değilde biraz içlerde yapılmıştır, böylece ulaşım kolaylığı sağlanmıştır.
- Demir Yolu : İlçe 1920 tarihinde yapılan ve daha sonra revize edilen kısa bir tren yoluyla Samsun'a bağlanır.
Kültür
====Çarşamba Yemekleri====,,,,,,,
- Çarşamba Pidesi : Çarşamba'nın en önemli yiyeceği Pide'dir.Türkiye'de Karadeniz Pidesi olarak kullanılan terim "Çarşamba Pidesi" olarak kullanılır. Pazar sabahları hemen hemen bütün Çarşamba halkı kahvaltıda, yağlı veya kıymalı Çarşamba Pidesi yaptırır. Çok güzeldir tavsiye edilir.Samsunun pideyle tanınmasını sağlayan şehirdir.
- Tirit : Kaz eti, pirinç ve açılmış yufka ile yapılır.Çarşamba'nın milli yiyeceği olarak görülen tirit, Çarşamba'dan Samsun'un diğer bölgelerine yayılmıştır.
- Keşkek : Çarşamba'da genellikle düğünlerde yapılan bir yiyecektir. Buğday, tavuk ya da kuzu eti ve tereyağı ile yapılır. Düğünlerde, ev davetlerinde yapılan bir yiyecektir.Yapımı oldukça zordur, buğday ve et birbirinin içine iyice yedirilir. Yapılışı Tavuk Göğsü tatlısını andırsa da ana yemek olarak verilir. Hazmı çok ağırdır. Şeker ve kolestrol hastalarının özellikle sakınması gerekir.
- Kıvratma : Bolca fındık ve yufka ile yapılan bir tatlı çeşididir.Bayramlarda cok yapılan yiyecekleriden biridir.
- Turşu Kavurması : Fasulye Turşusu'nun soğan ve tereyağı ile kavrulmasıyla yapılır. Mısır unu ile tavada balık kızartması gibi de yapılabilir. Çarşamba'ya has bir türüdür.
- Büryan : Genelde düğünlerde yapılan sulu et yemeği türüdür.
- Somun : Bir çeşit mısır unu ekmeği dir.
- Mısır Çorbası : Tane mısırdan yapılan yoğurtla karıştırılarak tüketilen bir yemek.
- Karmaç : Mısır ekmeğinden yapılan bir çeşit yiyecektir.
- Hamur Dolması : Pancar yapraklarından yapılan bir çeşit dolmadır.İçine malzeme olarak hamur konulur.Daha sonra bu dolma acı kırmızı biber ile kavrulur.
LEPSİ(ÇERKEZ YEMEĞİ):MERAK EDEN BİR ÇERKEZ BULUP ONDAN OU YAPIP YEDİRMESİNİ İSTESİN.PİŞMAN OLMAZSINIZ.SAYGILARIMLA
- Lepsi :Bir tür çerkez yemeğidir.
Çarşamba Ağızı
Çarşamba'da bağlı bulunduğu Karadeniz Bölgesi'nden çok farklı bir ağız kullanılmaktadır.
Türkçe
Çarşamba ağızı Kurbağa Göden Merdiven Badal Köpek Yavrusu Kücen Çit Frakdı Elbise Öteber Tahteravalli Çöğmen Çıkırak Kız Çocuk Gı Erkek Çocuk Döl Banyo yapmak Çimmek Yenge İnge Tarla Talle Amca Emice,emmi Kümes Pin Tepsi Gıyılı Meme Cicik Semiz Otu Pirpirim Sert Gayım Hafif Yennük Misket Enek Saklanmak Sinmek Tabure Sekmen Buğday Boğda Gevşek Holtamış Üşümek Buymak Rastgele Ikbala Koş Siit Patlıcan Balcan Nereye Na Buraya Bori Kuyu Puar Çingene Cingen Zorla Gasbânak ÇENE- 7ÇENGE
baba buba
Çarşamba belde ve köyleri
İl: Samsun ●
İlçe: Çarşamba
Beldeler: Ağcagüney ● Çınarlık ● Dikbıyık ● Hürriyet
Köyler:
Acıklı | Ahubaba | Akçaaltı | Akçatarla | Akkuzulu | Alibeyli | Allı | Arımköseli | Aşağıdikencik | Aşağıdonurlu | Aşağıesenli | Aşağıkavacık | Aşağımusalla | Aşağıturgutlu | Aşıklı | Ataköy | Bafracalı | Bayramlı | Beylerce | Beyyenice | Bezirgan | Boyacılı | Bölmeçayırı | Canlı | Cumhuriyet | Çaltı | Çatak | Çayvar | Çelikli | Çerçiler | Dalbahçe | Damlataş | Demirarslan | Demircili | Demirli | Denizler | Deyincek | Durakbaşı | Durusu | Eğridere | Eğrikum | Epçeli | Esençay | Esentepe | Gökceçakmak | Gökçeli | Güldere | Gülören | Gülyazı | Güneşli | Hacılıçay | Helvacalı | Irmaksırtı | Karaağaç | Karabahçe | Karacalı | Karakaya | Karakulak | Karamustafalı | Kaydan | Kemer | Kestanepınar | Kızılot | Kirazbucağı | Kocakavak | Koldere | Konukluk | Köklük | Köroğlu | Kumarlı | Kumköy | Kumtepe | Kurtahmetli | Kuşçulu | Kuşhane | Kürtün | Mahmutlu | Melik | Musçalı | Namazlı | Ordubaşı | Orduköy | Otluk | Ovacık | Oymalı | Ömerli | Paşayazı | Porsuk | Safalı | Sahilköy | Saraçlı | Selimiye | Sığırtmaç | Soğucak | Suğluca | Şenyurt | Şeyhgüven | Şeyhhabil | Taşdemir | Tatarlı | Tilkili | Turgutlu | Uluköy | Ulupınar | Ustacalı | Uzunlu | Vakıfköprü | Yamanlı | Yaycılar | Yenikaracalı | Yenikışla | Yeniköseli | Yeşilova | Yukarıdikencik | Yukarıdonurlu | Yukarıesenli | Yukarıkarabahçe | Yukarıkavacık | Zümrüt
Havza, Samsun
Koordinatlar: 41°31′N 35°35′E
Havza, Türkiye Bilgiler İlçe nüfusu 53.512[1] (2000)
Koordinatlar 41°31′N 35°35′E İl plaka kodu 55 Yönetim İl Samsun Kaymakam Azmi Çelik Belediye başkanı Av. Murat İKİZ Yerel yönetim site T.C. Havza Belediyesi Resmi Web Sitesi İlçe kaymakamlık site
T.C Havza Kaymakamlığı Resmi Web Sitesi|http://www.havza.gov.tr|
Coğrafi Konum
Havza, Samsun'un Amasya'ya komşu olan bir ilçesidir. İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerini Karadeniz bölgesine bağlayan yolların kesişme bölgesinde bulunan ilçenin, Kuzeyinde Bafra, Güneyinde Suluova, Doğusunda Kavak, Batısında Vezirköprü, Güneybatısında Merzifon, Güney doğusunda Ladik ilçeleri ile komşudur.Yüzölçümü 788 km². olup, bunun 765 km².si kırsal kesime, 23 km².si ilçe merkezine aittir. Rakımı ise 675 m. dir. Havza'da toplam 79 köy vardır.
İlçenin toplam nüfusu 52.953 olup, bunun 19.385'i ilçe merkezinde 33.568'i ise kasaba ve köylerde yaşamaktadır
Havza:
- Samsun'a 84 km.
- Amasya'ya 53 km.
- Merzifon'a 24 km.
- Suluova'ya 15 km.
- V.köprü'ye 29 km.
- Ladik'e 32 km.
İlçeden ulaşım karayolu ve demiryolu ile yapılmakta olup, Samsun-Ankara devlet karayolu ilçe merkezinden geçmekte, Samsun-Amasya-Sivas demiryolunun 5 kilometresi ilçe merkezi sınırları içerisindedir.
Tarihçe
Havza”nın isim olarak kökenin Hititlerin Amasya Valisi olan Kavuzhan’dan kaynaklandığı rivayet olunmakta ve bu ismin zamanla halk ağzında ve söyleyiş kolaylığı sebebiyle “Havza” haline geldiği ileri sürülmektedir. Havza’nın tarihi, kuruluş itibariyle çok eskilere dayanmaktadır. Milattan önce 2000’li yıllarda, Kızılırmak ve Yeşilırmak deltaları arasında kurulmuş olup, kuruluşu Hitit Uygarlığı dönemine uzanmaktadır. M.Ö. VII. yüzyılda Samsun’un İonyalılar’ca kıyı kenti olarak kuruluşundan bir süre sonra , Miletliler’in etki alanına giren bölge, daha sonra Kafkaslardan gelen [Kimmerler]’in istilasına uğramış, yapılan savaşlar sonuncunda ise, önce [Persler] tarafından idare edilmiş, Büyük İskender’in Anadolu’yu istilasından sonra Makedon İmparatorluğu’nun egemenliğine girmiştir. M.Ö. I.Yüzyılda Roma istilasına uğrayan Havza, daha sonra Roma İmparatorluğu’nun bölünmesiyle, Doğu Bizans İmparatorluğu’na dahil olmuştur.
Havza, 1071 Malazgirt Savaşı’ndan sonra Türk hakimiyetine girmiş ise de [Haçlı Seferleri] sonucu sık sık el değiştirmiştir. XIII. Yüzyılda Selçukluların eline geçen bölge, Selçuklu Hanedanlığının çöküşünden sonra Canik Beyliği’ne ve daha sonra da 1414 ‘de Osmanlı Yönetimine geçmiştir. 1881’ e kadar kadı ve müftü ile yönetilen Havza, 1882’de kaymakam ve belediye başkanı tarafından yönetilen bir ilçe haline getirilmiş, 1925 yılında Amasya’dan ayrılarak Samsun’a bağlanmıştır
25 Mayıs 1919 tarihinde Havzaya gelen Mustafa Kemal Atatürk 13 Haziran 1919'a kadar Havza'da kalmıştır. Bu nedenle Havzalılar Mustafa Kemal Paşa için "Mustafa Kemal Selanik'de doğdu, fakat Atatürk Havzada doğdu" diye bahsederler. 13 Haziran 1919’da Havza’dan ayrılan Mustafa Kemal, 24 Eylül 1924’de ikinci, 18 Eylül 1928’de üçüncü ve son olarak 22 Kasım 1930’da dördüncü kez Havza’yı ve Havzalıları onurlandırmışlardır. 24 Eylül 1924 tarihinde, Havza’yı ziyaretlerinde Havzalılara şu şekilde hitap ederek, Havza ve Havzalıların adını Cumhuriyet tarihimize altın harflerle yazmışlardır: " Muhterem Havzalılar! İlk cür'eti, ilk cesareti gösteren; ilk teşkilatı yapan sizlersiniz. İnkılap ve Cumhuriyet tarihinde kahraman Havza'nın ve Havzalıların büyük bir yeri vardır ". Havza'da Atatürk Anıtı'nın bulunduğu meydanda Atatürk'ün bu sözünü görebilirsiniz. Ayrıca Havza şehir merkezi girişinde Atatürk'ün şu sözü de yer almaktadır: " Havza kaplıcalarında şifayap oldum". Atatürk Havza'da bulunduğu süre boyunca şifalı kaplıcalardan faydalanmış ve sıhhat bulmuştur. Şehrin merkezi bir yerinde "Atatürk Evi" denilen, Atatürk'ün Havza'da bulunduğu zamanlarda kullandığı müze ev ziyaretçilerini beklemektedir.
Havza'nın Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşu aşamasında kayda değer bir yeri vardır. Kurtuluş Savaşı'nı başlatan ilk genelge Havza'da yayınlanmıştır. M. Kemal'in Havza'ya geldiği 25 Mayıs tarihi ilçede her yıl bir şenlik havasında kutlanmaktadır.
Kaplıcalarıyla ünlü olan ilçede çok sayıda kaplıca vardır. Kaplıcanın su sıcaklığı 55oC'dir.
Havza belde ve köyleri
İl: Samsun ●
İlçe: Havza
Beldeler: Bekdiğin ● Ilıca
Köyler:
Ağcamahmut | Ağdırhasan | Armutlu | Arslançayırı | Aşağısusuz | Aşağıyavucak | Başpelit | Belalan | Beyköy | Beyören | Boyalı | Celil | Cevizlik | Çakıralan | Çamyatağı | Çayırözü | Çelikalan | Çeltek | Çiftlikköy | Demiryurt | Dereköy | Doğançayır | Dündarlı | Ekinpınarı | Elmacık | Ereli | Erikbelen | Ersandık | Esenbey | Eymir | Gelincik | Gidirli | Güvercinlik | Hacıbattal | Hacıdede | Hecinli | Hilmiye | İmircik | Kaleköy | Kamlık | Karabük | Karageçmiş | Karahalil | Karameşe | Karga | Kayabaşı | Kayacık | Kemaliye | Kıroğlu | Kirenlik | Kocaoğlu | Kocapınar | Kuşkonağı | Küflek | Meryemdere | Mesudiye | Mısmılağaç | Mürsel | Orhaniye | Ortaklar | Paşapınarı | Pınarçay | Sivrikese | Sofular | Şerifali | Şeyhali | Şeyhkoyun | Şeyhler | Şeyhsafi | Taşkaracaören | Tekkeköy | Tuzla | Uluçal | Yağcımahmut | Yaylaçatı | Yazıkışla | Yenice | Yeşilalan | Yukarısusuz | Yukarıyavcuk
Kavak, Samsun
Tarih
Ah merkezinin kuzeyindeki kalan Kale doruğu höyüğün 1942 yılında yapılan araştırmalarda M.Ö.3500-2000 yıllarına ait eserlere rastlanmıştır. Bu verilere göre Kavak ilk tunç çağından bu yana bir yerleşim yeridir.Kale doruğu höyüğünde genç Helenistik, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait eserlere rastlanması ise bu yerin hem yerleşim özelliğini, hem de burada yerleşimin sürekliliğini göstermektedir.
Kalederoğunda en önemli yerleşmenin Bakır çağında olduğu anlaşılmıştır. Bölgede varlığı kanıtlanan ilk kavim Gaslar (Gaskalar) dır. Gaskalar, Hititlerin egemenliğini benimsemiş yarı göçebe ve saldırgan bir topluluktur.
Hititler Kaledoruğu’una geniş ölçüde yerleşmemiş; Ancak, bölgenin starejik bir noktada oluşu nedeniyle buraya bir nevi garnizon kurmuşlardır, bu da onların yayılma ve genişleme dönemlerine rastlamaktadır.
Hititlerin egemenliğinden sonra Kavak M.Ö.1200’lerde Friglerin, M.Ö.7.yy.da Milletlilerin egemenliği altına girmiştir. M.Ö.333 yılında Pontusların elinde olan Kavak’a daha sonra Romalılar hakim olmuştur.
Daha önce Yahudiliği tanıyan halk, I.yy. İsa’nın havarilerinden Aziz Andre ve Pier’in bölgeye gelmesiyle Hıristiyanlıkla tanışmıştır.
Müslümanlar Abbasiler döneminde (750-1528) Malatya -Tokat üzerinden Karadeniz kıyılarına uzandılar ve İslam dinini buralara tanıttılar.
1071 Malazgirt savaşından sonra Selçuklular döneminde Rükneddin Süleyman’ın Tokat meliki olduğu zaman bölge Selçukluların eline geçti.
Osmanlılar döneminde ise Yıldırım Beyazıt Han Anadolu’da birliği sağlamak için bölgeyi İsfendiyaroğullarından almıştır.
1418 Çelebi Mehmet döneminde ilçe tamamen Osmanlıların eline geçti. Kavak’ın bundan sonraki tarihi Osmanlı Tarihi içinde gelişimini sürdürmüştür.
1518 tarihli bir Osmanlı tapu defterinde Kavak’ın Samsun sancağına bağlı bir karye (köy) olduğu görülmüştür. 1839 yılında merkez ilçeye bağlı bucak olmuştur. 1934 yılında da Bucak teşkilatı ilçe teşkilatına çevrildi.
Coğrafi konumu
Samsun-Ankara karayolu üzerinde kurulmuş, Samsun iline bağlı bir ilçedir. Samsuna uzaklığı 50 km. Kavak doğusunda Asarcık, Batısında Havza, Kuzeyinde Samsun ve Bafra, Güneyinde Ladik ilçeleriyle çevrilidir.
Denizden yüksekliği 600m olan ilçe engebeli bir arazi yapısına sahiptir. En yüksek dağı Hacılar Dağıdır. İlçenin en önemli akarsularından Murat ırmağı bu dağlarda doğar. İlçenin doğal gölü olmasa da sulama amacıyla yapılan göletleri vardır.
İklimi
Deniz seviyesinden oldukça yüksek olan Kavak ta iklim,deniz ikliminden kara iklimine geçiş şeklindedir. Fakat karasal iklim daha baskın durumdadır. Yazları ılık, kışları ise genellikle soğuk geçer. Yazın lodos, kışın poyraz rüzgarlarının etkisi altında kalan ilçede en fazla yağmur ilkbaharda yağar.
Sosyo-Ekonomik yapısı
Kavak ilçesinin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanır. Tarım alanında en çok buğday, mısır, yulaf, arpa gibi tahıl ürünleri yetiştirilir. Ayrıca, şekerpancarı, tütün, patates ekimi de yapılmaktadır.Sılaj mısır ve fiğ ekimi de artmaktadır.
Yüksek kesimlerdeki köylerde yaşayan halkın geçim kaynağı ise büyük ölçüde orman ürünleridir.
İlçedeki sanayi genellikle kireç, tuğla ve kiremit üretimi şeklinde gelişmiştir.Çünki yerli tuğla ve kiremit,odunla kuyu içinde kireç üretimi,çok eskiden yapılmaktaydı.
Ulaşım
Kavak Orta karadenizi içi Anadolu ya bağlayan Samsun-Ankara Devlet karayolu üzerindedir. Samsuna uzaklığı 51 km. olan ilçeye ulaşım kolayca sağlanabilmektedir.Toptepe-Doruk yöresinde VİYADÜK ve 3*2 yol genişletme-asfalt,Çakallı mıntıkasında dağ kot düşürme ve viyadük çalışması yapılmaktadır.Ancak,normal yol trafiği devam etmektedir.Kullanılan yol 2*2 sıcak asfalttır
Tarihi ve kültürel değerler
Kaledoruğu Höyüğü:1942 yılında Müzeler ve anıtlar yüksek kurulu tarafından ön kazı yapılmış, sit alanı olarak koruma altına alınmıştır. Burasının Bakır Çağı'nda önemli bir yerleşim yeri olarak kullanıldığı, Hititlerin yayılma genişleme dönemlerinde de starejik konumu nedeniyle Amasya-Samsun yolunu denetleyebilmek için bir nevi garnizon olarak kullanıldığı tahmin edilmektedir. İlk kazı çalışmalarında Genç Helenistik, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemi kalıntılarına rastlanmıştır.
Kavakta bulunan diğer höyük ve ören yerleri ise şunlardır: Tepesi Deliktepesi, Kaleyeri, Kaletepe, Aytepe, Hacıbey, Dingil Kalecik höyükleri; Güneytepe, Çamlık, Asarkale ören yerleridir. Buralarda yapılan kazılarda ele geçen buluntular üzerinde yeterli araştırma ve inceleme yapılmamıştır.
Kavaktaki höyüklerin incelenmesi, Kuzey Anadolu ile orta Anadolu’nun eski karayolları boyunca devam eden kültür münasebetlerinin başladığı zaman ve akış tarzını göstermesi bakımından büyük önem taşıyacaktır.
Taş Han (Çakallı Hanı)
Eski Ankara-Samsun yolu üzerinde Çakallı mevkiinde bulunan hanın Selçuklu yapısı olduğu anlaşılmaktadır.ve günümüze dek hala ayakta kalmayı başarmıştır.Yapılan araştırmalara göre 13.yy selçuklu eseri olduğu anlaşılmıştır.Günümüzden 700 yıl öncesine aittir.Tarihsel kaynaklarda taşhan,çakallı kervansarayı gibi isimlerle söz edilmektedir.ayrıca bu döneme ait köprüde bulunmaktadır.
Yörgüç Paşa Cami,Kavak
Osmanlılar döneminde Yörgüç Paşa tarfından yaptırılmıştır. İlk yapılan cami ahşaptır, bu yıkılarak yerine kesme taştan inşa edilmiştir. Kesin yapılış tarihi bilinmeyen caminin minaresi Selçuklu ve Osmanlı minare mimarisine uymaktadır. Bir de caminin yerinde eskiden kilise bulunduğu ve minarelerinde kilisenin kulesi olduğu rivayet edilmektedir. Ya da minarenin Hıristiyan bir mimar tarafından yapılmış olduğu tahmin edilmektedir.
Bekdemir Köyü Camii
Tamamen ahşap malzemeden yapılmış olup, içerisinde kök boyalı süslemeler vardır. Çevresinde daha önceden bir medrese olduğu bilinmektedir. Fakat günümüze ulaşmamıştır. Cami yapı olarak tadilata uğramış olduğundan orjinalliğini bütünüyle korumaktadır. cami çerçevelerinin ustaları Mısır'dan getirilmiştir. Dernek üylerinin ve köy halkının desteğiyle yeniden restore edilmiş ve korumaya alınmıştır.
Çakallı Köprüsü
Çakallı mevkiinde çakallı ırmağı üzerine kurulmuş köprü iki gözlüdür. Selçuklu'lardan kalma olduğu bilinmektedir.Eski Ankara-Samsun Yolunda irili ufaklı aynı mimaride köprüler[Çalbaşı yöresinde kocaköprü,ilçe içinde Kavak köprüsü,Üçhanlar köyünde 2 adet]olup tesbit ve araştırma safhasında çalışmalara başlanmıştır.--
Gezi ve Mesire Yerleri
Etrafı ormanlarla kaplı olan Kavak'ın her tarafı piknik yeri ve mesire alanıdır diyebiliriz.
Çamlık, Bükceğiz mevkii bunlardan sadece ikisidir. Kavakta sulama amacıyla yapılmış göletler ve çevresi piknik yapmaya uygun alanlardır. Bu göletler; Kozansıkı, Divanbaşı ve güven Barajı göletleridir.Kavak barajı olarakta bilinen güven barajı göleti çevresi özellikle piknik alanı olarak düzenlenmiştir.Geğikalan köyü Çağlayan şelaleside görmye değer yerlerden biridir. Yaz aylarında tertemiz suyuyla yüzebileceğniz büyüklükte birde göle sahiptir.
==Belirli Günler==
Kavak'ta Ağustos ayı içerisinde düzenlenen "Yaşar Doğu Şenlikleri ve Kutlamaları" geleneksel hale gelmiştir. Yaşar Doğu , ata sporumuz olan güreşte, ülkemizi Dünya Şampiyonluğuna kadar yükseltmiş bir sporcudur. Türk güreş tarihinde kırılması güç rekorların sahibi, Dünta ve Olimpiyat Şampiyonu Yaşar Doğu 1913 yılında Kavak ilçesinin Karlı Köyünde doğmuştur. İlçede Yaşar Doğu'ya duyulan sevgi ve muhabbetin bir tezahürü olarak güreşe karşı büyük bir ilgi vardır 8 Şubat 2008
==Folklorik Değerler==
Kavak ilçesinde “Keşik” denilen bir gelenek vardır. Her hane kendisine keşik (Sıra) geldiğinde bütün köylüyü davet ederek onlara sabah, öğlen, akşam üç öğün olmak üzere yemeklerini hazırlar ve ikram eder. Bu daha sonra başka bir haneye keşik gelmesi şeklinde devam ettirilir.
==Yemekler==
Kavak yöresinin en meşhur yemeği kaz etiyle yapılan TİRİT dir.Mahalli olarak SELİT denir.Kazın eritilen kızgın yağına batırılmış yufkalarla[yoka],yine kazın yağı ile yapılmış bulgur pilavı üzerine pişirilmiş KAZ eti serilip çatal-kaşık kullanmadan el parmak uçlarıyla kavrayacak şekilde et ve pilav birlikte yenir. Ayrıca, çakallı melemeni, ketesi, tandır kebabı,saç üzerinde pıtıl ekmeği,yoğurtlu mısır çorbası,keşkek,madımak yemeği,tavada dönderme [yağlı],şekerpancarı pekmezi,yabani meyvelerden yapılan[ekşi]meşhurdur.
==NOSTALJİde kalacak diyebileceğimiz,masraf ve emek istemeyen,tamamen vatandaşın kendi ürettiğiyle yapılan,karın doyurucular:
1.ISLAMA¨Bayatlamış ekmek lokma şeklinde doğranıp,gevretilir.Yağ su ve soğanla hazırlanan yağlı-su,kaynar halde tepsideki ekmek üzerine dökülür,kaşıkla zevkle yenir.
2.DOĞRAMA:İnce,ince doğranıp hafifçe yumurtaya bulanmış bayat ekmek tavadaki kızgın yağa dökülüp,karıştırılır.İstenilen kıvamda ocaktan alınır.Kaşıkla yenir.
3.PEKMEZ ile YOĞURT yrı ayrı sahana konulan yoğurt ve pekmez,parmak uçlarıyla tutulan DIKIM dediğimiz bir parça ekmekle,önce pekmeze devamında yoğurda banarak elle yenir.
4.YOĞURTLU: mısır çorbası,
5.SÜTLÜ: yarma[buğday]çorbası.
6.SÜTAŞI.
7.ŞEKERAŞI.(zerde)
8.HELLE [un]çorbası.
9.SADE ÇEMEN pastırması.
10.PUHUT.:Buğday kabak çekirdek,nohut,kavrulup,üğütülüp un yapılır,şeker-su ile karıştırılarak reçel kıvamında kaşık ile yenir.
11.DAL TURŞUSU kavurması
12. MISIR PASTASI: Kavrulmuş mısır unu kaynar suya yavaş ve kaşıkla karıştırılarak konulur.ekmek hamuru kıvamına gelinceye kadar ateşte kalır.tepside servis yapılır.Yanına eritilmiş pancar pekmezi veya yoğurtla bandırılarak yenir.(Bağırsak çalıştırıcı özelliği vardır.)
13. Mısır çorbası,14.kuşburnu ezmesi.
Ladik, Samsun
Koordinatlar: 41°31′N 35°35′E
Ladik, Türkiye Bilgiler Şehir nüfusu 9086[1] (2000) İlçe nüfusu 21.997[1] (2000) Yüzölçümü 575 km² Rakım 950 metre
Koordinatlar 41°31′N 35°35′E İl plaka kodu 55 Yönetim İl Samsun Kaymakam Ayhan Tavlı İlçe kaymakamlık site ..:: T.C. Ladik Kaymakamlığı ::..
Ladik, Samsun ilinin bir ilçesi.
2000 nüfus sayımına göre merkez ilçe nüfusu 9086, ilçe genel nüfusu ise 21.997'dir. İlçe genelinde ekonomik hayat, tarım ve hayvancılığa dayanır, yörede dışarı göç olması nedeniyle ilçenin toplam nüfusu azalmaktadır, köylerde genç iş gücü çok azalmıştır.
Tarih
İlçenin adının nereden geldiği ile ilgili olarak, halk arasında da yaşayan, dört ayrı rivayet vardır. Şimdi, sırasıyla bu rivayetlere değinelim:
1. Bunlardan ilki ilçenin, Pontus kralı VI. Mithradates Eupator (M.Ö. 120-63) tarafından kraliçe “Laodike” adına kurulduğu, kente “Laodikeia” (Laodike adına kurulmuş kent) denildiği ve zamanla bu adın Lâdik'e dönüştüğü şeklindeki rivayettir.
2. Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde şehrin, Amasya Hükümdarlarından “Havik” tarafından kurulduğu, daha sonra “Havik” isminin, “Lâdik” olarak değiştiğini belirtmektedir.
3. Evliya Çelebi aynı eserinde ilçenin adıyla ilgili olarak şöyle bir rivayette bulunur: “Bu kasabanın ilk fethinde ümeradan Selman Gazi kaleye girer ve “Kalenin burcuna sancağı dikmeyeyim mi?” diye Melik Ahmet Danişment Gazi’ye sorar. Melik “Lâ, dik!”, yani “Hayır, dik!” diye emir verir ve bunun üzerine de bu kasabaya “Lâdik” adı verilir.
4. Başka bir rivayet ise Oğuz Komutanlarından Melik Ahmet Danişment Gazi’nin “İledük Hatun” ismindeki kızının anısına ilçeye “Lâdik” denildiğidir.
Günümüzde de halk arasında “İladik” söyleyişi yaygın olarak kullanılmaktadır
Coğrafi Konumu ve İklimi
İlçe 36 (doğu) boylam, 41 (kuzey) enlem dereceleri arasında yer alır, ilçenin yüzölçümü 575 km2 olup, km² başına ortalama 38 kişi düşer. Rakımı 950 metredir. İlçede kara iklimi hüküm sürmekte olduğundan, kışlar uzun ve sert, yazlar ise serin geçmektedir.
Ekonomik Yapısı [değiştir]
Ladik ilçesin ekonomik yapısı 4 kısımdan oluşmaktadır.
1) Tarım
1. Lâdik’in Tarımsal Potansiyeli
İlçenin en önemli geçim kaynağıdır. Tarım alet-ekipmanlarının fiyatlarının yüksek buna karşılık ilçe çiftçisinin gelir düzeyinin düşük olması ve ferdi hareket edilmesinden dolayı günümüz tarım teknolojisinin gerisinde kalınmıştır.
Yaz ve kış mevsimlerinde de yağışlı geçen iklimi çeşitli ürünlerin yetiştirilmesine olanak sağlamaktadır. Ancak, çiftçilerin sahip oldukları tarım arazilerinin meyilli, çok parçalı ve kıraç oluşu; bunların yanında tohumluk, toprak işleme gibi girdilerin yüksek oluşu üretimi olumsuz yönde etkilemektedir.
Sulama, çiftçilerin kendi imkanlarıyla akarsular üzerine yaptıkları kanallarla sınırlı olarak yapılabilmektedir.
Sadece Ahmetsaray’da Tarımsal Kalkınma Kooperatifine ait bir sulama göleti bulunmaktadır.
Lâdik’te başta tahıl ürünleri olmak üzere sebze ve meyve üretimi yapılmaktadır. Üretilen tarım ürünleri aşağıda sıralanmıştır.
Tahıl Ürünleri: Buğday, arpa, yulaf
Baklagiller : Fasulye, nohut,
Sanayi Bitkileri: Şeker pancarı, mısır, ayçiçeği
Yem Bitkisi : Fiğ, yonca (Üçgül)
Sebzeler : Lahana, soğan, pırasa, domates, kabak, fasulye, biber,salatalık, maydonoz, marul vb.
Meyveler: Elma, armut, erik, ayva, vişne, kiraz, dut, ceviz.
2) Hayvancılık
İlçenin coğrafi konumundan dolayı eğimli arazilerin geniş yer kaplaması, iklimsel faktörlerin bitkisel üretimi sınırlarken bu alanların çayır, mera, otlak olarak kullanılmasına olanak vermesi nedenleriyle koyunculuk ve sığır besiciliği önemli bir geçim kaynağı durumuna gelmiştir.
Küçükbaş hayvan yetiştiricileri yaz aylarında sürülerini yaylalara çıkarırlar. Yaz boyunca burada kalırlar.
Bireysel olarak kaz, ördek, tavuk ve hindi gibi kümes hayvanları beslenildiği gibi ilçede bu alanda faaliyet gösteren bir işletme de bulunmaktadır.
Son verilere göre ilçe bazında :
12.354 büyükbaş, 19.750 küçükbaş, 1 .278 tek tırnaklı , 29.840 kanatlı hayvan bulunmaktadır.
İlçe merkezinde ve hemen hemen bütün köylerinde modern anlamda arıcılık yapılmaktadır.Akdağ’da bulunan kekik otu ve Lâdik Ovasında yetişen üçgül (yonca) Lâdik balına ayrı bir lezzet katar. “Akdağ balı” adıyla yurt içine ve yurt dışına satışı yapılır.
3) Sanayi 1. Lâdik’teki Sanayileşmenin Genel Durumu İlçedeki Çimento Fabrikası dışındaki sanayi yatırımlarının hepsi KOBİ yatırımıdır. Bu işletmeler, Lâdik’in Samsun girişinde kurulan Küçük Sanayi Sitesi bünyesinde bir araya getirilmiştir. Sitede makine imalatı ( toprak işleme makineleri ), tekstil sanayi, gıda sanayi, yem sanayi, deterjan sanayi, ağaç işleri ve otomobil sanayisi ( oto kaporta boya,oto lastik balans ), plastik sanayi gibi birçok alanda faaliyet gösteren sanayi kuruluşları vardır.Lâdik Küçük Sanayi Sitesi , 1990 yılında tamamlanarak 21 m2’lik kapalı alanda 100 adet işyeri ile faaliyete geçmiştir..
Ancak ekonomik kriz nedeniyle bu iş yerlerinin sadece 40’ ı çalışır durumdadır. Bunların da çoğu tamirhaneye dönüştürülmüştür. 2. Lâdik’teki Sanayi Örgütlenmesi ve Sanayi Tesisleri
a. Lâdik Tekstil ve Ticaret A.Ş. İlçemizde yaşanan göç olaylarını aza indirmek, gençlerimize iş sahası yaratmak için 1998 yılında küçük sanayi sitesinde 1500 metrekarelik kapalı bir alan üzerine kurulmuştur. 249 ortaklı ve 100 milyarlık sermayesi ile 90 kişinin istihdamına olanak sağlamaktadır.
b. Akdağ Kimya Temizlik Ürünleri Sanayi Tic. Ltd. Şti. 2 Mayıs 1976 tarihinde ilkel usullerle üretime başlatılan kuruluş, günümüzde gelişmiş teknolojiye ayak uydurarak çamaşır suyu, çamaşır sodası, tuz ruhu, kireç çözücü, sıvı deterjan, plastik bidon ve ambalaj malzemesi üretimini sürdürmektedir.
c. Lâdik Akdağ Su Fabrikası Soğanlı Köyü’nde Ağustos 2002 tarihinden itibaren modern makine ve teçhizatla su üretimine başlayan fabrika, çok ortaklı olarak bölge genelinde faaliyet göstermektedir.
d. Lâdik Çimento Fabrikası İlçenin kuzeyinde, Akpınar Anadolu Öğretmen Lisesinin bitişiğindedir. Temeli, 10 Ekim 1976 yılında atılmış, 30.12.1983 tarihinde tamamlanarak üretime başlamıştır.
e. Büyükkızoğlu Hidro Elektirik Santralı Büyükkızoğlu Hidro Elektirik Santralı işletmeciliği yılda 1.500.000 kWh.elektirik enerjisi üretmek üzere Lâdik Kaymakamlığı Köylere Hizmet Götürme Birliğince TEÜAŞ Genel Müdürlüğünden kiralanmış, 05.02.2002 tarihinde çalışmaya başlamıştır.4 işçi istihdam edilmektedir.
3. El Sanatları: Ülkemizde olduğu gibi Lâdik’te de cumhuriyet ile birlikte kilim dokumacılığı,hasır dokumacılığı, kaval yapımı, süpürge bağlama ,çorap ve kazak örücülüğü gibi el sanatları.gelişmeye başlamıştır.
a. Hasır Dokumacılığı İki uzun ve iki kısa ağaç parçasının dikdörtgen şeklinde birleştirilmesinden oluşan tezgaha ipler gerilir. Genelde gölden, yetmediği zaman da Bafra ilçesi sazlıklarından getirilen kamışlarla hasır dokunur. Göl çevresindeki tüm köylerde dokunan hasırlar, seracılıkta ve ambalaj malzemesi olarak da fabrikalarda kullanılır. Üretimin en çok yapıldığı yerler Bolat ve Hamit köyleridir.İlçede, mısır kılıflarından da hasır yapılmaktadır.
b. Kilim Dokumacılığı Eskimiş ve kullanılmayan giyecekler uzun şeritler halinde kesilerek yumak haline getirilir. 50 cm genişliğinde kurulmuş olan basit tezgahlarda dört kazık ve bir tarakla dokunur. Bu kilimler sofa ve salon girişinde kullanıldığı gibi; buğday, mısır ve meyve kurutulmasında da kullanılır. Keçi kılından dokunan ve “çöpür” adı verilen kilimler ise mesire yerlerinde çadır yapımında kullanılır. İlçe merkezinde ve birçok köyde, nadiren de olsa, üretimine devam edilmektedir.
c. Kaval yapımcılığı İlçemizde, değişik ağaç türlerinden yapılan kaval imalatı bugün sadece Salur’da Seydi YERLİ tarafından yapılmaktadır. Onun yaşlanması ve yeni nesillerin ilgi göstermemesi yüzünden bu sanat gelecekte sürdürülemeyecek ve unutulacaktır.
d. İç Giyim Dokumacılığı 1950’li yıllardan itibaren kilim ve çulha dokumacılığı gibi yöresel el sanatlarının yerini iç giyim dokumacılığı almıştır.Bu sektörün başlamasında Almanya’da işçi olarak çalışan kişilerin getirdikleri dokuma makineleri etkili olmuştur. Getirilen bu makinelerle evlerde atlet, fanila, pijama vb. iç giyim çamaşırları dokunulmaktadır. Böylece, sağlanan ek gelir ile ailelerin ekonomik düzeyleri yükselmektedir.Makine sahibi dokuyucuların çalışmalarını amatörce yapmaları, pazarlamayı kendi imkanları ile yürütmeleri neticesinde kooperatifleşmeye ve şirketleşmeye gidilememiştir.1970’li yıllarda 10 adet olan makine sayısı, 1980’li yıllarda 650’ye ulaştığı halde, bugün sadece 25-30 tanesi çalıştırılmaktadır.
4) Ormancılık
Turistik Değerleri
1-DOĞAL SİT ALANLARI
1-LÂDİK GÖLÜ
İlçenin 12 km doğusunda bulunan ve 870 hektarlık alana sahip olan göl, barındırdığı balıkların yanı sıra üzerinde yüzen adacıkları (Torf madeni) ile son derece ilgi çekici bir doğal sit alanıdır.Tabiî güzelliği, etrafının ağaçlarla çevrili olması, insanı dinlendiren temiz havası ile ilçenin önemli bir mesire yeri olmuştur. Başta turna balığı, tatlı su levreği olmak üzere tahta balığı, sazan, kızılkanat gibi lezzetli balık türlerini barındırması balıkçılıkla ilgilenen kişileri ilçeye çekmektedir. Üzerinde yüzen ot köklerinden oluşan adacıkları, barındırdığı birçok kuş türlerinin yuva yaparak üremelerine imkan vermektedir. Kurulacak gözleme kuleleri ile bu hayvanları izlemek mümkün olacaktır.Burada su kayağı, sörf, yelkenli yarışı gibi sportif faaliyetleri yapmak da mümkündür.Bu özellikleriyle göl, ilçe turizmine hizmet etmektedir.
LADİK GÖLÜNDE YAŞAYAN BALIK TÜRLERİ: Ladik Gölünde yaşamakta olan başlıca balık türleri; Turna Balığı Geceğan Tahta Balığı Sazan Kızıl Kanat Tatlı Su Istakozu
Göl alanınının genişletilmesiyle birlikte gölde yakalanan balık sayısında düşüş olduğu görülmüştür. Bunun nedeni ise; göldeki su miktarının artmasıyla birlikte sucul bitkilerinde azalması bu sucul bitkiler arasında turna balıklarından kaçarak sığınan balıkların artık kaçacak yerlerinin olmamasıdır. Böylece bu balıkların azalmasına paralele olarak Turna Balığı sayısında da azalma olmuştur. Doğal Güzelliklerinşin yanı sıra içerisinde barındırdığı balıkların yanında bu bölgede tatlı su ıstakozu da bulunmaktadır. Mide rahatsızlıklarına iyi gelmesinin yanında seks gücünüde artırdığı idda edilen bu ıstakozlar sipariş yolu ile komşu il ve ilçelere dahi yollanmaktadır.
LADİK GÖLÜNDE YAŞAYAN KUŞ TÜRLERİ :
27 Temmuz 1997 yılında gölde yapılan kuş gözlem gezisi sonuçlarına göre, Ladik Gölünde aşağıdaki kuşların yaşadığı ve ürediği tespit edilmiştir;
a) Gece Balıkçılı : Göl üstündeki saz adacıklarında en az 10 kadar genç bireye rastlanmış olup, burada üreyip çoğalmaktadırlar. b) Alaca Balıkçıl : 2 birey kaydedilmiştir. c) Küçük Ak Balıkçıl : En az 100 bireylik bir grup uçarken gözlenmiş olup, göl yakınındaki köylerde yaşayıp üremektedirler. d) Erguvanı Balıkçıl : 5 birey kaydedilmiştir. e) Kara Leylek : 6 birey kaydedilmiş olup, göl çevresinin bu türün üremesine uygun olduğu görülmüştür. f) Yeşilbaş : Toplam 12 ergin birey sayılmıştır. 2 dişi ergin birey ile birlikte yumurtadan yeni çıkmış toplam 14 yavruya rastlanmıştır. Bu da bu türün bu bölgede yaşadığını göstermektedir. g) Uzunbacak : 15 birey sayılmış olup, bu kuşlardan bazılarının teritoryal davranış gösterdikleri kaydedilmiştir. Bölgede yüksek olasılıkla üremektedirler. h) Kızkuşu : Göl kıyısı boyunca çiftler veya daha büyük topluluklar halinde toplam 150 birey kaydedilmiş olup, büyük olasılıkla bölgede üremektedirler. i) Yeşil Düdükçün : Yaklaşık 20 birey kaydedilmiştir. j) Karabaş Martı : En az 100 birey kaydedilmiştir. k) Gümüş Martı : En az 10 birey kaydedilmiştir.
l) Sumru: En az 100 birey kaydedilmiştir.
m) Küçük Sumru : 2 birey kaydedilmiştir. n) Ak Kanatlı Sumru : En az 20 bireyden oluşan iki ayrı grup kaydedilmiştir. o) Turna: 6 birey kaydedilmiştir.
Ladik Gölü civarında gözlenmiş ve bölgede üremesi olası olan diğer türler şöyledir :
Kaya Güvercini, Tepeli Toygar, Tarlakuşu, Kızıl Sırtlı Örümcekkuşu ve Boğmaklı Ardıç.
Ladik Gölü civarındaki dağlık alanda yer alan meşeliklerde de serçe ve saka kuşları görülmüştür.
Yukarıdaki sayılar, Yarar ve Magnin (1997)’de verilen Önemli Kuş Alanı (ÖKA) Türü için populasyon esik değerlerini sağlamamaktadır. Ancak göl, barındırdığı su kuşu populasyonları nedeniyle ÖKA olarak değerlendirilebilir. Bölgenin kuşlar açısından önemini tam olarak anlayabilmek için ayrıntılı bir araştırmaya ihtiyaç vardır. Bölge özellikle üreyen balıkçıl populasyonları açısından incelenmelidir.
LADİK GÖLÜNDE YETİŞEN BİTKİLER :
Ladik Gölünde yetişen bitkiler konusunda yeterince araştırma yapılmamıştır. 1987 yılında çekilen uydu fotoğrafına göre (şekil 1) gölün önemli bir kısmının sazlıklarla ve diğer sucul bitkilerle kaplı olduğu, 1997 yılında ise göl yüzeyindeki sucul bitkilerin ileri derecede azaldığı ve yalnızca bazı küçük saz adalarının varlıklarını sürdürdükleri görülmüştür (şekil 2).
DSİ (Devlet Su İşleri) tarafından gölün kuzey bölgesine inşa edilen setle birlikte göldeki su seviyesi artmış ve bu nedenle tarım alanları sular altında kalarak önemli bir tarım arazisi kaybolmuştur. Göldeki sucul bitkilerin azalmasının temel nedeni de göldeki su miktarının artmasıdır. Göl suyunun tatlı su olması özelliğinden dolayı her türlü sucul bitki gölde yetişebilir.
LADİK GÖLÜNÜN KULLANIM AMACI :
Ladik Gölü sulama amaçlı olup, Amasya’nın Suluova İlçesi topraklarını sulamak için yapılan Yedikır Baraj Gölü’nün yedek su deposu görevini görmektedir. Ladik Gölü bu nedenle baraj gölü niteliğinde olup göl suyu ile yaklaşık 88.000 dekarlık arazi sulanmaktadır. Sulama mevsimi öncesinde su düzeyi yükseltilmekte ve ihtiyaca göre akan su miktarı regülatör vasıtasıyla azaltılıp çoğaltılabilmektedir.
2- 19 MAYIS GÖLETİ Doğal sit alanı olmadığı halde etrafındaki çam ağaçları; temiz içme suyu, havası ve manzarası ile insanları cezbeden 19 Mayıs Göleti de ilçenin göl turizmine hizmet etmektedir.Piknik yapmaya uygun olarak düzenlenmiş mesire yeri ve yürüyüş alanı vardır. Ayrıca, gölette aynalı ve kambur sazan gibi çeşitli balıkların bulunması amatör balıkçıları buraya çekmektedir.
2-ARKEOLOJİK SİT ALANLARI
a- Ladik Kalesi İlçenin güneyinde bulunan kale ve çevresinde yapılan kazı çalışmalarında kale duvarlarına, su kanallarına, Bizans ve Amisos sikkelerine, ok- mızrak gibi savaş aletleri parçalarına rastlanılmıştır. Evliya Çelebi de “Seyahatname” adlı eserinde bu kaleden bahsetmiştir.
b- Kaya Mezarları Bu mezarların hangi döneme ve kimlere ait oldukları bilinmemektedir. Başlamış Köyü sınırları içerisindedir.
c- Höyük ve Tümülüsler a. Kümbettepe: Büyükkızoğlu’nda bulunan höyük, İlk Tunç Çağı, Orta Tunç Çağı ve Demir Çağı dönemlerine aittir. b. Devşerkaya Tepesi: Aşağıgölyazı’dadır. İlk ve Orta Tunç Çağı ile Demir Çağı, Helenistik-Roma ve Geç Antik Çağı dönemlerine aittir. c. Tombultepe: Hamitköy’dedir. İlk ve Orta Tunç Çağı dönemlerine aittir. d. Kilisetepe : Cüce Köyü’ndedir. İlk ve Orta Tunç Çağı, Demir Çağı, Helenistik- Roma, Antik Çağ dönemlerine aittir. e. Köyiçi Tepesi: İlk Tunç Çağı, Demir Çağı, Helenistik-Roma, Geç Antik Çağ dönemlerine aittir. f. Kale Tepe: Karaabdal’dadır. İlk ve Orta Tunç Çağları ile Demir Çağı dönemine aittir. g. Kurbanhöyük: Kabacagöz’dedir. İlk Tunç Çağı dönemine aittir. h. Dobaklı tepe: Kıranboğaz’dadır. İlk Tunç Çağı’na aittir. ı. Destemen Tepesi: Yukarıgölyazı’dadır. İlk Tunç Çağı’na aittir. i. Yüktepe: Salur’dadır. İlk ve Orta Tunç Çağıları, Demir Çağı, Helenistik-Roma, Geç Antik Çağ dönemlerine aittir. j. Dedealtı Tepesi: Başlamış’tadır. İlk ve Orta Tunç Çağları dönemlerine aittir. k. Ağcı Tepe: Hasırcı’dadır. Kalkolitik Çağ dönemine aittir. l. Kilisecik Tepesi: Sarıgazel’dedir. İlk Tunç Çağı dönemine aittir. m. Dökmetepe Tümülüsü: Alayurt Köyündedir.
3-YAYLALAR
a. Lâdik Yaylası Yolu asfalt ve stabilizedir. Yayla evleri mevcuttur. Suyunun soğukluğu, havasını temizliği ile ünlüdür. “Dudak buyduran” adlı yerin suyu o kadar soğuktur ki yöre halkı “İçildiğinde insanın dudaklarını dondurur.” manasında bu yakıştırmayı yapmıştır.Hatta, suyun soğukluğundan dolayı yenilenleri hemen erittiği ve iştahı açtığı da söylenilir. İlçenin içme suyu da buradan gelmektedir.1997 yılından itibaren, temmuz aylarında Akdağ Yayla Şenlikleri düzenlenmektedir.Yayla üzerinde yapılacak kar kayağı ve çim kayağı tesislerinin ilçedeki turizm gelirini yükselteceği düşünülmektedir.
b. Aktaş Yaylası 950 rakımlı yayla Lâdik-Taşova yolu üzerindedir. Yolu asfalt olup ulaşımı kolaydır. Yayla evleri ve suyu vardır Yola yakın oluşu, göl manzarası ve çam ağaçlarıyla kaplı alanı ile en çok tercih edilen mesire yerlerindendir.
c. Küpecik Yaylası 1600 m. rakımlı yaylanın ilçeye uzaklığı 23 km’dir. Yayla evleri ve suyu mevcuttur. Suyunun böbrek taşlarını erittiği söylenilmektedir.
d. Büyükkızoğlu Yaylası Yayla evleri ve suyu vardır. Bu mesire yerinde kaynağı Akdağ’dan çıktığı için suyu çok soğuk ve temiz olan Büyükkızoğlu Şelalesi bulunmaktadır. Bu özellikleriyle şelale, alabalık yetiştiriciliğine uygundur. Çevresi piknik yapmaya müsaittir.
e. Çakırgümüş Yaylası Yolu ham yol olan yaylaya her türlü araçla ulaşmak mümkündür. Yayla evleri ve suyu vardır. 1998 yılından beri Çakırgümüş köylüleri tarafından, iş nedeniyle dışarıda olan kişileri bir araya getirmek ve kültürü devam ettirmek amacıyla ağustos ayının ikinci haftasında yayla şenlikleri düzenlenmektedir.
f. Gürcü Yaylası Akdağ Kış Sporları ve Kayak Merkezi’nin yapılması düşünülen yayladır. Yolu stabilize olduğu için her türlü araçla gidilebilir.Yayla evleri, suyu ve yakınında küçük bir gölü vardır.
3-TARİHİ ESERLER
a. Saat Kulesi 1827 yılında İlçe Kaymakamı Reşit Bey tarafından inşa ettirilmiştir. 1943 depreminde büyük hasar görmüş, aslına uygun olarak tekrar yaptırılmıştır.Üç katlı platform üzerinde yer alan Saat Kulesi, 14 metre yüksekliğindedir. Kırmızı renkli düzgün kesme taş malzemeli, çokgen kaideli ve silindir gövdeli bir eserdir.
b. Eski Hamam Yeni Cami Mahallesi’nde bulunan hamam, Bülbül Hatun tarafından yaptırılmıştır.1970’li yıllara kadar kullanılan hamam, vakfiye malıdır.
Ladik belde ve köyleri
İl: Samsun ●
İlçe: Ladik
Beldeler: YOK
Köyler:
Ağcakaya | Ahmetsaray | Aktaş | Akyar | Alayurt | Alıçlı | Arslantaş | Aşağıgölyazı | Ayvalı | Ayvalısokağı | Başlamış | Bolat | Budakdere | Büyükalan | Büyükkızoğlu | Cüce | Çadırkaya | Çakırgümüş | Çamlıköy | Daldere | Deliahmetoğlu | Derinöz | Doğankaş | Eğnekaraca | Günkoru | Gürün | Güvenli | Hamamayağı | Hamit | Hasırcı | Hızarbaşı | İbi | İsasofta | Kabacagöz | Karaabdal | Kıranboğaz | Kirazpınar | Köseoğlu | Kuyucak | Küçükkızoğlu | Küpecik | Mazlumoğlu | Meşepınarı | Nusratlı | Oymapınar | Salur | Sarıgazel | Sarıksızoğlu | Soğanlı | Söğütlü | Şıhlı | Tatlıcak | Teberoğlu | Yukarıgölyazı | Yumaklı | Yuvacık
Ondokuzmayıs, Samsun
Koordinatlar: 41°29′N 36°04′E
Ondokuzmayıs, Türkiye Bilgiler Toplam nüfus 25820 [1] (2000) Şehir nüfusu 9683[1] (2000) Yüzölçümü 363 km² Rakım 0 - 10 metre
Koordinatlar 41°29′N 36°04′E İl plaka kodu 55 Yönetim İl Samsun İlçe kaymakamlık site 19 Mayıs Kaymakamlığı
Ondokuzmayıs (eski adları
Engiz ve
Ballıca) Samsun ilinin bir ilçesidir. Ondokuzmayıs, Samsun- Sinop karayolu güzergâhında olup Samsun il merkezinin 33 km. batısındadır. 22 köyü ve 14 mahallesi bulunan Ondokuzmayıs ilçesinin nüfusu 9683'tür.
Yüz ölçümü 363 km² olan Ondokuzmayıs arazisi Bafra Ovası'nın doğu ucunu oluşturur. Karadeniz ile Canik Dağları'nın alçak tepesi arasında yer alır. Doğuda Samsun merkezi, batıda Bafra ilçesi, kuzeyde Karadeniz yer almaktadır. Tipik Karadeniz iklimi gözlemlenir.
Tarih
15. yüzyılda Çelebi Mehmet döneminde Osmanlı topraklarına katılmıştır. Ondokuzmayıs ilçesinin Osmanlı öncesi tarihinin Cenevizlilere dayandığı tespit edilmiştir. Beldeye ilk yerleşenler Orta Asya'dan göç eden Türkmenlerdir; daha sonra 1878 yılında Dağıstan ve Kuzey Kafkasya'dan gelen muhacirlerin yerleştirilmeleriyle günümüzdeki nüfus yapısı oluşmuştur.
1878 yılından sonra Dağıstan ve Kuzey Kafkasya'dan gelen muhacirlerin devlet tarafından iskân edilmeleriyle Engiz ismini alarak belediye tarihi başlamış ancak Engiz adının Türkçe olmadığı gerekçesiyle 1961 yılında değiştirilmiş ve yeni ismi "Ballıca" olmuştur. Ballıca' da 1970 yılında belediye olmuştur. 1988 yılında ilçe olarak belediye meclisi kararıyla Ondokuzmayıs ismini almıştır.
Mustafa Kemal Atatürk'ün 19 Mayıs 1919 da Samsun'a adım atmasıyla Millî Mücadele hareketinin ilk eylemi burada başlamış olup bugün ilçe sınırlarının içinde bulunan Dağköy'de etkin mücadeleler verilmiş, "Fatma Çavuş" lakabıyla anılan bir kadın kahraman da ortaya çıkmıştır. Fatma Çavuş, 1963 yılında vefat etmiş olup, kabri Dağköy köyünde bulunmaktadır.
Turistik değeri
Ondokuzmayıs ilçesi önemli turistik potansiyele sahiptir. İlçe sınırları içinde bulunan Balıklı Göller'e ve Kızılırmak Deltası'nın bir bölümü turizm açısından önemli yer tutmaktadır. Burada 305 adet kuş türü yaşamını sürdürmektedir.
Ondokuzmayis sahip oldugu 22 kilometrelik sahil şeridi, temiz kumsalı, denizi ve güneşi ile yaz turizmine önemli ölçüde cevap verebilecek nitelik taşımaktadır. İlçede yaz aylarında normal nüfusun 3-4 katına çıkmakta, çok sayıda yazlıkçı burada tatil yapmaktadır. Ayrıca çadır turizmi de gelişmektedir.
Kasabanın güneyinde yemyeşil Canik Dağları başlar. Ondokuzmayıs kasabasından bu dağlarda bulunan köylere giden minibüsler kalkar. Ondokuzmayıs ilçe merkezi ile Karadeniz'in arasında; yani Ondokuzmayıs'ın kuzeyinde çok geniş sazlıklar, bataklıklar ve göllerle kaplı olan Kızılırmak Deltası vardır. Bu sulak bölgeye ve bu bölgenin içinde bulunan Balıklı Göller'e en rahat Ondokuzmayıs kasabasından ulaşılır.
Ondokuzmayıs belediyesi tarafından yaz aylarında çeşitli şenlikler ve etkinlikler tertip edilmekte olup, yoğun ilgi görmektedir.
Yörükler beldesinde bulunan tarihî hamam bölgenin tarihini yansıtan önemli eserlerden biridir.
İlçe merkezine 5 km. uzaklıkta Ondokuzmayıs Barajı'nın inşaatı devam etmektedir. Ayrıca önemli bir yere sahip olan Dereköy balıkçı limanı da Ondokuzmayıs'ta bulunmaktadır.
Ondokuzmayıs ilçesinde Karadeniz Bölgesi'nin tek sivil havacılık okulu faaliyet göstermekte olup, 1998 yılından beri her yılın ağustos ayında havacılık panayırı yapılmaktadır. İlçede bulunan havaalanına küçük uçaklar inebilmektedir.
Ancak sahil şeridinde turistik tesislere olan ihtiyaç artmaktadır.
Beldeleri
Mahalleleri
- Cumhuriyet Mahallesi
- Ballıca
- Bahçelievler
- Çamlıca
- Esenyer
- İstiklal
- Karşıyaka
- Kumcağız
- Mimarsinan
- Pazar
- Yeni Mahalle
- Yeşilova
- Yukarıengiz
- Yükseliş
Ekonomi
İlçe halkının büyük bir bölümü tarım ve hayvancılıkla geçimini sağlamaktadır. Son zamanlarda halk değişik iş kollarına yönelmeye başlamıştır.
Ondokuzmayıs sahil kumu ve bir kısmına sahip olduğu Kızılırmak Deltası ile meşhurdur.
Tütün, buğday, fındık, mısır, pirinç önemli tarım ürünleri arasındadır.
Türkiye'nin en büyük ve teknik donanımlı Ballıca Sigara Fabrikası'da ilçede bulunmaktadır.
Ondokuzmayıs ilçesinde bulunan süt fabrikası ise kullanılmamaktadır.
Önemli sanayi ve iş kolları bulunmadığı için ilçede işsizlik ileri boyutlara ulaşmıştır. Ziraatla uğraşan halkın dışındaki vatandaşlar ilçe dışında iş aramaktadır.
İlçede belediye tarafından üç ayda bir yayınlanan, renkli ofset baskı bültenin yanı sıra altı adet kartpostal ve kitaplarla tanıtımı yapılmakta zaman zaman yazılı görsel basında tanıtımı sürdürülmektedir.
Beldenin önemli sorunları;
Kanalizasyon son sistem yapılmış olup, Ancak merkezden arıtmaya ulaşacak tesisat kurulmamıştır.
Ondokuzmayıs belde ve köyleri
İl: Samsun ●
İlçe: Ondokuzmayıs
Beldeler: Yörükler | Dereköy |
Köyler: Aydınpınar | Beylik | Cerekli | Çandır | Çepinler | Çetirlipınar | Çiftlik | Dağköy | Düzköy | Engiz | Erenköy | Esentepe | Hibe | Karacaoğlu | Karagöl | Kertme | Kösedik | Kuşkayası | Ormancık | Tepeköy | Yeşilköy | Yeşilyurt
Salıpazarı, Samsun
Salıpazarı, Türkiye Bilgiler Şehir nüfusu 6400[1] (2000) İlçe nüfusu 24.885[1] (2000) Yüzölçümü 16.451 km2 km²
Koordinatlar 41°31′N 35°35′E İl plaka kodu 55 Yönetim İl Samsun Kaymakam Ayhan Yazgan Belediye başkanı Hasan DÜZENLİ İlçe kaymakamlık site
http://www.salıpazarı.gov.tr/ Salıpazarı Samsun'un bir ilçesidir.
Terme ve Çarşamba ilçelerine ait Alanyaykın, Düzköy ve Bereket köylerinin birleşmesiyle 1973 yılında Belediye olmuştur. 1987-88 yıllarında da ilçe teşkilatı kurularak Samsun'a bağlanmıştır.
Tarih
I. Dünya savaşından önce yörede Türk köylerinin yanında Rum, Ermeni ve Gürcü nüfusunun yaşadığı bilinmektedir. I. Dünya savaşı sırasında özellikle Ermeni çeteleriyle Türk halkı arasında çatışmalar yaşanmıştır. Ancak; Türk halkının mücadelesi sonunda Ermeniler bölgeyi terketmek zorunda kalmıştır.Ermenilerin ilçeyi terketmek zorunda kalmasının sebebi gürcülerin hakimiyeti ele geçirmesiyle olmuştur.
Coğrafi konumu
Samsun'a uzaklığı 54 km. olan ilçenin, Güneyi Erbaa ve Akkuş, Doğusu Terme, Batısı Ayvacık, Kuzeyi ise Çarşamba ilçeleriyle çevrilidir. Salıpazarının denize kıyısı yoktur.
İlçenin kuzeyi düzlük, güneyi engebelidir. Yeşilçay ve Terme çayı ilçe merkezinde kesişmektedir. Bu çaylar üzerinde üç köprü vardır. Salıpazarı ile Gökçeli köyünü Kurt köprüsü, Yavaşbey köyünü ise Maviren köprüsü birbirine bağlar. 6400 nüfusa rağmen salı günleri ilçe merkezine kurulan pazar sayesinde bir hareketliliğin dişında genel olarak sesiz bir görüntüye hakimdir ve ilçede devlet kurumlarının binaları (hükümet konagı, ilçe hastanesi vb.)yeni yapılmaktadır.İlçeye ulaşım Çarşamba ilçesi otorgarında kalkan özel halk otobüs ve minibüsleri ile yapılmaktadır.Terme çayının ve yeşil çayının biraraya toplanmasıyla büyük bir gölet oluşturulmuştur.bu gölet kenarlarında yerli ve yabancı turistlerin hem konaklayacağı hem de sportif faaliyetler yapacağı güzel tesisler kurulmuştur.Aynı zamanda göllette jet-ski'ye binmeden ilçeyi terketmemenizi öneririz.
Turistik imkanlar
Adını Salı günleri kurulan pazarından aldığı bilinmektedir. Gelenlerin ziyaret edip uzun süre konaklayabilecekleri bir tesis ya da mesire yeri bulunmamaktadır ancak dağların eteklerine kurulmuş ve ilçe merkezine de oldukça yakın olan iki adet de alabalık tesisi bulunmaktadır. Sportif olarak bir futbol sahası bulunmaktadır. İlçede 2 adt 3 yıldız bir adetde 5 yıldızlı otel bulunmaktadır.
Ekonomik Yapı
Halkın büyük çoğunuluğu geçimini tarımdan sağlamaktadır. Tarım bitkileri arasında özellikle fındık alanları çoğunluktadır. Bunun yanı sıra pirinç, mısır, pancar tarımcılığıda yapılmaktadır. Bir kısım hane halkıda hayvancılıkla uğraşmaktadır.
Eğitim-Öğretim
Okur-yazar oranı yüksektir. İlçede ilköğrenimden orta oğrenimin sonuna kadar öğretim görülebilecek okullar mevcuttur. İlçede yüksekokul bulunmamaktadır.
Son olarak ilçenin girişine yeni bir ilköğretim okulu açılmıştır.Her dalda gelişen salıpazarı eğitim alanında ise zirveye ulaşmıştır.Yeni açılan teknik fakültesi üniversiteli öğrencilerin büyük ilgisine maruz kalmıştır. yakında boğaziçi üniversitesi yeni fakültesini açacaktır
Salıpazarı belde ve köyleri
Alanköy | Avut | Biçme | Caglayan | Cevizli | Çiçekli | Dikencik | Esatçiftliği | Fındıklı | Fidancık | Gökçebaşı | Güzelvatan | Kalfalı | Karacaören | Karadere | Karaman | Karayonca | Kırgıl | Kızılot | Kocalar | Konakören | Kuşcığaz | Muslubey | Suluca | Tacalan | Tahnal | Tepealtı | Yavaşbey | Yaylaköy | Yeşilköy | Yukarıkestanepınarı | Yenidoğan
Tekkeköy, Samsun
Koordinatlar: 41°31′N 35°35′E
Tekkeköy, Türkiye Bilgiler İlçe nüfusu 50.686[1] (2000) Yüzölçümü 225.630 km2 km²
Koordinatlar 41°31′N 35°35′E İl plaka kodu 55 Yönetim İl Samsun Kaymakam kvgvuevekgfo İlçe kaymakamlık site
http://www.Tekkeköy.gov.tr/ Tekkeköy, Samsun ilinin bir ilçesidir.
Tekkeköy belde ve köyleri
İl: Samsun ●
İlçe: Tekkeköy
Beldeler: Aşağıçinik ● Büyüklü ● Kutlukent
Köyler:
Antyeri | Bakacak | Balcalı | Başköy | Çayırçökek | Çınaralan | Çimenli | Erenköy | Esentepe | Gökçe | Gökçedere | Gölçeğiz | Güzelyurt | Hamzalı | Kabaceviz | Kahyalı | Karabürük | Karaoğlan | Karaperçin | Kargılı | Karışlar | Kerpiçli | Kışlaköy | Kibarlar | Köprübaşı | Ovabaşı | Sarıyurt | Seymenler | Sıtmasuyu | Yağbasan | Yaylageriş | Yazılar | Yenidoğan | Yeniköy | Yeşilalan | Yeşildere | Yeşilyurt | Yukarıçinik | Zafer
Terme, Samsun
Koordinatlar: 41°31′N 35°35′E
Terme, Türkiye Bilgiler İlçe nüfusu 82.161[1] (2000)
Koordinatlar 41°31′N 35°35′E İl plaka kodu 55 Yönetim İl Samsun Kaymakam Ali İhsan Su Belediye başkanı Ahmet Yirmibeşoğlu İlçe kaymakamlık site T.C.Terme Kaymakamlığı Resmi Web Sitesi ''Karadeniz'e Giden Yol Terme'den Geçer''
Terme Samsun İlinin Doğusunda Yer Alan İlçesidir.
Batısında Çarşamba Doğunda Ünye Bulunmaktadır. Nüfusu 2000 Sayımları Sonuçlarına Göre 25.052'dir. Belediye Başkanı Ahmet Yirmibeşoğlu'dur.
Tarih
Terme'nin tarihi M.Ö. 1OOO yılına kadar iner. Terme adının Termisus veya Termodon’dan geldiği söylenmektedir. İlçenin halkının Gaşkalar olduğu sanılmaktadır. Hititler Samsun'a kadar yayılınca Gaşkalı'larıda yönetimleri altına almışlardır.
Bazı tarihçilere göre Terme'ye Amazonların yerleştikleri kabul edilmektedir.Bu bağlamda Termede amazonlar tarafından amazon festivali yapılırdı.Bu festivallerde çeşitli oyunlar oynanır ayrıca sağlıklı kadınlar tek göğüslerini kestirerek göğsünden hasta olan kadınlara bir nebze de olsa moral verirlerdi. Hatta M.Ö.562'lerde Samsun kurulurken Terme şehrinin mevcut olduğu belirtilmektedir.
Türklerin Anadolu'ya hakim olmaya başladıkları 11.yüzyıla kadar Terme'ye Hititler, Frigler, Medler, Persler ve Romalılar hakim olmuşlardır. 395 yılından itibaren Terme Roma İmparatorluğunun Doğu yani Bizans Devletinin hakimiyetine girmiştir.
Türklerin 1048 Pasinler, 1071 Malazgirt zaferlerini kazanmalarıyla birlikte, Önce Doğu Anadolu Bölgesindeki Bizans hakimiyeti sona erdirildi. Doğu Karadeniz Bölgesinde ilk önce Çoruh Vadisi'nden içlere doğru giden Türk-Çepni boyu görüldü.
1204 tarihinde Bizans, Latinlerin istilasına uğrayınca İstanbul'dan kaçanlar Trabzon'da Kommenler Devletini kurdular.Bu Devlet zaman zaman Samsun'a kadar hakim oldu.
l.Alaeddin Keykubat zamanında (1219-1236) Terme dahil bütün Karadeniz sahili Anadolu Selçuklularının yönetimine girmiş oldu. Moğolların istilasından sonra bu bölgenin genel valiliği Uygur Türkü olan Eretna Bey'e verildi. Eretna Bey, Amasya, Samsun, Tokat, Sivas, Kayseri bölgesinde kendi adıyla devletini kurdu.
1381'de Kadı Burhanettin, Eretna Beyliğini ele geçirince Termedonun bölgesine bağlandı. Bu arada Samsun ve civarında Canik Beyliği de kurulmuştur.
1398 yıllarında Yıldırım Beyazit Amasya ve Karadeniz bölgesini alınca Taceddin Oğulları ve Canik Beyleri Osmanlı yönetimini kabul ettiler. Bundan sonra Terme Kazası Cumhuriyet dönemine kadar Canik Mutasarrıflığının idaresinde yönetildi.
Bu arada Terme 1.Dünya Savaşı yıllarında Eylül 1916 da Ruslar tarafından bombalandı, ve zararlar gördü. Milli Mücadele döneminde Rum ve Ermenilerden oluşan çeteler Terme'yi yakıp yıkma faaliyetlerine başladılar. Bölgedeki bu çete faaliyetlerine karşı silahlanan kahraman yöre halkı Rum ve Ermeni çetelerini zararsız hale getirmesini bildi. Mustafa. Kemal 1919 yılında Milli Mücadeleyi başlatmak için Samsun'a çıktığında Onu karşılayanlar arasında Terme'den Hacı Kuzu Fevzi Efendi'de bulunuyordu.
Coğrafi konumu ve iklim
Terme karadeniz sahil yolu üzerinde çarşambaya 26km il merkezi Samsuna 56km uzaklıktadır. İlçenin ortasından geçen dere ilçeyi iki yakaya böler. Termede kilometre kareye düşen insan sayısı fazla ilçe dardır. Bu nedenle ilçede hergün çok kalabalık ve yoğun bir durum yaşanır. Karadenizin şirin ve güzel ilçelerinden biri olan termede ne yazıkki şehirleşme ve kültürleşme yok denecek kadar azdır. İlçenin iklimi yoğun yağışlı bir karadeniz iklimi olduğundan nezaman sağnak yağış olsa ilçede sel baskınları meydana gelir.
Terme'de her mevsim yağışlı tipik Karadeniz iklimi hüküm sürmektedir. Kışlar ılıman, yazlar ise serin geçmektedir. İklime bağlı olarak doğal bitki örtüsü ormandır.
Belediye ve kentleşme
Bugün Belediyenin gayretleri ve iller bankasının ekonomik desteği sonucu Terme tam bir köprüler cenneti olmuş ve ırmağın her iki yakası yedi adet köprü ile birbirine bağlanmıştır. Günümüzde Terme’nin alt yapısı % 75 değişti ve istenilen, arzu edilen bir alt yapıya kavuştu. İlçe artık büyük bir hızla gelişmekte ve bu gelişimini sahil bölgesine doğru yayarak, aslında kendi parlak geleceğini yakınlaştırmaktadır. Şehir olarak yerleşim bilinci ve şehirde yaşama kültürü yavaş yavaş oluştu. Bugün çevre il ve ilçelerde aradığımız sosyal ve kültürel ortam, artık ilçemizde de mevcut olmaya başlamıştır. Bu gelişmeleri örneklerle şöyle sayabiliriz: İlk etapta, kendi Belediye Sarayı’mızı ve şehri bütünleyen geniş bir meydanımız oluştu. Merkezdeki ulaşımı tam anlamıyla sağlayamayan köprü yanına bir köprü daha ilave ile merkezi ulaşım rahatlattırıldı. Genellikle Terme Çayı kenarına yerleşmiş olan halkımızın karşılıklı olarak birbirlerine ulaşabilmelerini sağlamak için Terme Çayı üzerine dengeli bir şekilde üç adet yaya ve hafif araç köprüsü yapıldı.Termeyi ikiye bölen derenin iki tarafına gezi yolları yapıldı.Ayrıca Terme pidesiyle ünlüdür.Uzak doğu ülkeleri-japonya-dahi Terme pidesine hayran olup çok miktarda terme pidesi istemiştir. Şehrin liseler bölgesi yerleşime açık değildi. Bu alanda yapılan çalışmalar ile şehrin bir yönü daha canlılık kazandı. İlçemiz kültürel değerlerinin geliştirilmesi ve faaliyetlerle arttırılarak kültürel yönden de kalkınmışlığını temin için Yüksek Okul açılmasına öncülük edildi. Bu amaçla bir adım daha ileri atarak Fen-Edebiyat Fakültesi veya dengi bir Yüksekokulun daha ilçemize kazandırılması gayesi ile Yalı Mahallesi Balıkçı Barınağı mevkiinde, sahile nazır elli dönüm arazi, 19 Mayıs Üniversitesi’ne tahsis edildi.
Terme belde ve köyleri
İl: Samsun ●
İlçe: Terme
Beldeler: Ambartepe | Bazlamaç | Evci | Gölyazı | Hüseyinmescit | Kocaman | Kozluk | Sakarlı | Söğütlü
Köyler:
Ahmetbey | Akbucak | Akçagün | Akçay | Akçaykaracalı | Altınlı | Aybeder | Bafracalı | Bağsaray | Beşikli | Çamlıca | Çanaklı | Çangallar | Çardak | Dağdıralı | Dereyolu | Dibekli | Dumantepe | Eğercili | Elmaköy | Emiryusuf | Erenköy | Etyemezli | Geçmiş | Gündoğdu | İmanalisi | Karacaköy | Karacalı | Karamahmut | Kargucak | Kazımkarabekirpaşa | Kesikkaya | Kocamanbaşı | Köybucağı | Kumcığaz | Kuşça | Kuşçulu | Mescitli | Meşeyazı | Muratlı | Oğuzlu | Ortasogutlu | Örencik | Özyurt | Sancaklı | Sarayköy | Sivaslılar | Sütözü | Şeyhli | Şuayip | Taslık | Taşpınar | Uludere | Uzungazi | Yenicami | Yerli | Yukarıtaşpınar | Yüksekyayla
Vezirköprü, Samsun
Bilgiler İlçe nüfusu 105.704[1] (2000) Yüzölçümü 1.713 km²
Koordinatlar 41°31′N 35°35′E Posta kodu 55900 İl plaka kodu 55 Yönetim İl Samsun Kaymakam Adem Arslan Belediye başkanı Osman Özer İlçe kaymakamlık site
http://www.Vezirköprü.gov.tr/ Vezirköprü, Samsun ilinin bir ilçesi.
Vezirköprü, Samsun iline bağlı 2000 yılı verilerine göre nüfusu 23,300 olan bir ilçedir. Köyleri ile birlikte 107.000’e ulaşmaktadır. Vezirköprü’nün Samsun’a uzaklığı 115 km dir. İlçe kabaca 35° 48’ – 35° 01’ doğu boylamları ile 41° 00’ – 41° 19’ kuzey enlemleri arasında bulunmaktadır. Vezirköprü’nün diğer şehir merkezlerine ulaşım karayolu ile sağlanmaktadır.
Vezirköprü ilçesi, Orta Karadeniz Bölümü'nde, Kuzey Anadolu Dağları'nın ikinci sırasının Aşağı Kızılırmak vadisi çevresine rastlayan
(Kuzey Anadolu Dağları'nın ilk sırasını oluşturan dağların orta kesimlerinde, doğusunda Canik Dağları, batısında Küre ve İsfendiyar Dağları'nın bulunduğu saha) kıyı ardı kesiminde yer almaktadır.
Tarihi
Vezirköprü'nün tarihi Hititlere (M.Ö. 2000 - M.Ö. 700) kadar uzanmaktadır. İlk şehir Hititler tarafından şimdiki ilçe merkezinin 2,5 km. kadar uzağına kurulmuştur. Bu Vezirköprü'nün ilk kuruluşudur.
M.Ö. 1200 yıllarında bu yöre Frigya hakimiyeti ve Paflagonya idaresine girmiştir. Daha sonra burası Büyük İskender tarafından ele geçirilmiştir.
Frigyalıların akınları ile yıkılan şehri ikinci kez Bizanslılar kurmuştur. O zaman ki adı
Fezimon yahut
Teakliodiopolis'dir. İlçede Bizanslılar döneminden kalma sutün ve sutün başlıkları bulunmuştur. O dönemde çevredeki en zengin kent olduğu bu gün görülen büyük bina harabelerinden anlaşılmaktadır.
Selçukluların Bizanslılara yaptığı savaşlarda Vezirköprü tekrar harabeye dönmüştür. Daha sonra Danişmentlilerin eline geçen ilçe Haçlı Seferleri nedeniyle inşa edilememiştir. Ancak Sultan Mesut 1160 yılında kasabaya
Gadegara adıyla üçüncü kez yeniden kurmuştur.
Vezirköprü 1695 yıllarındaki Celali isyanları sırasında sık sık baskına uğramış ve kasaba yağmalanıp yıkılmıştır. Bu nedenle insanlar kalelere sığınma ihtiyacı duymuş Taşkale ve Toprakkale olmak üzere iki kale yapılmıştır. Şimdi bu kale yıkıntıları üzerinde kurulan mahalleler aynı adlarla anılmaktadır. Celali isyanlarından sonra Köprülü Mehmet Paşa ilçedeki yıkılmış yapıları tamir ettirmiş ve ayrıca yeni eserler de yaptırmıştır. İskelet olarak bu günkü durumu o zamandan kalmadır. İdari bakımdan Sivas Beyler Beyliğine bağlı Amasya Mutassarrıflığı içinde olan Vezirköprü; 1925 yılına kadar Amasya'ya bağlı bir ilçe iken 1925 yılında Samsun iline bağlanmıştır. Mehmet Paşa Sadareti zamanında da ilçe
Vezirköprüsü adını almıştır. Bugün daha kısaltılmış olarak
Vezirköprü adı kullanılmaktadır.
Vezirköprü belde ve köyleri
İl: Samsun ●
İlçe: Vezirköprü
Beldeler: Göl ● Narlısaray
Köyler:
| | Adatepe | Ağcaalan | Ağcayazı | Ahmetbaba | Akören | Alanbaşı | Alancık | Alanköy | Alanşeyhi | Altınkaya | Arıca | Avdan | Aydınlı | Aydoğdu | Ayvalı | Bahçekonak | Bahçesaray | Bakla | Başalan | Başfakı | Bayramköy | Bektaş | Belalan | Beşpınar | Boğaköy | Boğazkoru | Boruk | Burhaniye | Büyükkale | Cebeli | Çakırtaş | Çalköy | Çalman | Çaltı | Çamlıca | Çamlıkonak | Çekalan | Çekmeden | Çeltek | Çorakdere | Danabaş | Darıçay | Darıçayalanı | Devalan | Doyran | Duruçay | Elaldı | Elbeyi | ElmalıEsen | Esentepe | Esenyurt | Göllüalan | Gömlekhisar | Güder | Güldere | Habipfakı | Hacılı | Halilbaba | Halkahavlı | Hayranlı | İmircik | İncesu | İnkaya | Kabalı | KadıçayırıKadıoğlu | Kapaklı | Kapaklıçeşme | Kaplancık | Karabük | Karacaören | Karadoruk | Karaköy | Karanar | Karapınar | Karkucak | Karlı | Kavakpınarı | Kılıçgüney | Kıranalan | Kıratbükü | Kırma | Kızılcakoru | Kızılcaören | Kızılkese | Kocakaya | Kovalı | Köprübaşı | Kumral | Kuruçay | Kuşçular | Kuyaş | Kuyumcu | Küçükkale | Kületek | Mahmatlı | Melikli | Meşeli | Mezraa | Ortaköy | Oruç | Ovacık | Oymaağaç | Öğürlü | Örencik | Özyörük | Paşaköy | Pazarcı | Samukalan | Samur | Saraycık | Sarıalan | Sarıdibek | Sarıyar | Sırbaşmak | Sofular | Soğucak | Susuz | Şentepe | Tahtaköprü | Taşlıyük | Tatarkale | Teberük | Tekkekıranı | Tepeören | Türkmen | Yağcı | Yağınözü | Yarbaşı | Yeniçelik | Yenidüzce | Yeşiltepe | Yolpınar | Yukarınarlı | Yurtdağı | Yürükçal
Yakakent, Samsun
Koordinatlar: 41°29′N 36°04′E
Yakakent, Türkiye Bilgiler Toplam nüfus 10632 [1] (2000) Rakım 0 - 10 metre
Koordinatlar 41°29′N 36°04′E İl plaka kodu 55 Yönetim İl Samsun İlçe kaymakamlık site ::: T.C. YAKAKENT KAYMAKAMLIĞI :::
Yakakent (eski adı
Gümenez/
Gümenos) Samsun ilinin bir ilçesidir.
1967 yılında belediyeye kavuşurken 1991'e kadar kasaba, sonrasında ilçe olmuştur. Aynı tarihte Gümenos adı Yakakent haline dönüşmüştür. Balıkçılık ve tütün ön plandaki ekonomi unsurları olsa da yaz mevsimlerinde binlerce turist ilçeye önemli para bırakmaktadır. Aynı zamanda bir Japon şehri olan Kushimoto'nun kardeş kentidir.
Tarih
Yakakent'in kuruluşu M.Ö.200 yılına dayandırılmaktadır. Bizanzlıların kurduğu bu yerleşim yerinin adı zamanında 'kominos' idi. Kominos yunanca 'kafasız piskopoz' anlamına gelmektedir. Yavuz Sultan Selim, Çaldıran seferi için Trabzona doğru hareket ederken Kominos'u yerle bir etmişdir. Günümüzün Yakakent'i 1800 yılında Gerze'den gelen 3-4 aile tarafından kurulmuşdur. Sonradan buraya yerleşen Türkler adını 'Gümenez'e çevirmişlerdir. 1893-95 yıllarında gerçekleşen Rus işgalinden kaçan doğu karadenizliler ve 1922 yılında Selanik'den gelen mübadillerle Yakakent büyümüşdür. Muhtarlık 1896 yılında , Belediye teşkilatı ise 1 Mart 1963 yılında kurulmuştur. Belediye teşkilatının kurulması ile Gümenez ismi, kıyı şehri anlamına gelen 'Yakakent' olarak değiştirilmiştir. 09.05.1991 tarihinde de ilçe olmuştur.
Yakakent belde ve köyleri
Asmapınar | Büyükkırık | Çamalan | Çepni | Gündüzlü | Karaaba | Kayalı | Kuzören | Küplüağzı | Mutaflı | Sarıgöl | Yeşilköy