Kek yapımının püf noktaları
kabartma tozu yerine karbonat kabartma tozu yerine ne kullanılabilir karbonatlı kek kelepçeli kek kalıbı nasıl kullanılır
İlk kekimi ortaokulu bitirip liseye başlayacağım yaz yapmıştım. O gün saniye saniye aklımdadır. Akşam bir arkadaşımda kalmıştım. Kahvaltı sırasında öğleden sonrası için kek yapmaya karar vermiştik. Hayatımda o güne kadar ne kek yapmış, ne de nasıl yapıldığına şahit olmuştum. Fakat Cihan çalışkan olduğu kadar hamarattı da. Bütün malzemeleri bir kenara çıkartıp bir müddet bekledik. Daha sonra da sırasıyla malzemeleri koyup çırptık. Şimdi komik geliyor ama çırparken saat kurduğumuzu hatırlıyorum. Yumurta ve şeker 5 dakika, yağ katıldıktan sonra 3 dakika gibi. Her aşamada mutfak saatini yeni duruma göre ayarlıyorduk. Üzümlü bir kekti… İşte o günden sonra okuldu işti derken belki yıllarca kek yapmadım. Fakat annemin kekleri kahvaltılarımın, çay saatlerimin, akşam sohbetlerimin ayrılmaz parçası oldu.
Cihan’la yaptığımız ilk kekten bu yana hiç hüsran yaşamadım. Hep güzel kabaran, kalıbından muntazam çıkan keklerim oldu. Hüsran sınıfına girebilecek tek bir deneme hatırlıyorum. Onda da acele ile daha pişmeden fırından çıkarttığım için kalıptan çıkmayıp parçalanmıştı. Paramparça ve çiğken bile lezzetlilerdi.
Zaman içinde kek yaparken insanları zorlayan iki konu olduğunu gördüm. Birisi kekin kabarmaması, diğeri de kekin kalıptan çıkmaması… Bu işin sırrı neydi? Ben neler yapıyordum da bunları yaşamıyordum…
Bence (aslında sadece bence değil birçok otoritece de) kek yapmanın en önemli püf noktası oda sıcaklığında malzeme kullanmak.
Annem hep öyle yapardı. Hatırlıyorum da kek yapmak için malzemeleri sabahtan dolaptan çıkartırdı. Hatta acelesi varsa çaydanlığın buharı ile daha çabuk ısınsınlar diye ocağın yanında duran mini fırının üstüne koyardı. Bir seferinde kahvaltıda kanepe yapmak için fırını yarım saat çalıştırmıştım. Tabi bu aniden gelen mutfak aşkı annemin bütün gün temizlik mesaisi yapmasına neden olmuştu. Kek yapmak için çıkartıp fırının üstüne koyduğu margarin eriyip her yere yayılmış, yumurtalar ağır ağır pişmişti…
Kek yapımına geçmeden önce mutlaka kalıp hazırlanmalıdır.
Kalıp yağlandıktan sonra üzerine un serpilip her tarafına yayılmalı, fazlası alınmalıdır.
Bu şekilde hazırlanan kalıp hamurun yapımı aşamasında buzdolabında bekletildiği takdirde yapışmama konusunda garantili sonuçlar alınır. Kalıba yağlı kâğıt sermek de başka bir çözümdür. O zaman kâğıtta kat yeri oluşmamasına dikkat edilmelidir. Gerçi yeni çıkan silikon kalıplar ile bu işlemleri yapmaya pek lüzum yok. Ayrıca topkekler için kağıt kalıplar da kullanılabilir. Kağıt kalıplar bir topkek kalıbının içine konulabileceği gibi, alüminyum folyodan oluşturulacak çerçevelerin içine de konulabilir.
Kekimizin kabarması için temel olarak dört farklı yöntem kullanıyoruz:
Karbonat denilince aklıma ilk Analitik kimya ve Su kimyası derslerim geliyor. Derslerde bolbol su sertliği gibi hesaplar yapardık. Tabi ilk hesap karbonatla ilgili olurdu. Şimdi bile su şişelerinin üzerindeki değerleri eğlence olsun diye hesapladığım oluyor. Karbonat bizim su hesaplarında ikinci sırada oluştuğunu farzettiğimiz sodyum bikarbonattır. Sıvı ve asit içeren (yoğurt, sirke, limon vb.) bir madde ile karıştırıldığı zaman reaksiyon başlar ve karbondioksit kabarcıkları oluşur. Fırında sıcak hava ile kabarcıklar büyüyüp hamurun kabarmasını sağlar.
Kabartma tozu ve karbonatın birlikte kullanıldığı durumlarda kabartma tozu kabartma işlemi için, karbonat ise asit oranını düzenlemek için konulur.
ilkbahar kekinde olduğu gibi yumurtanın çırpılıp iyice havalandırılması sonucunda da kekler çökmeden pişirilebilir. Burada en önemli noktalardan birisi de yumurtaların bir kaseye kırılıp kontrol edildikten sonra karıştırma kabına aktarılmasıdır. Bu şekilde istenmeyen bir durumla karşılaşıldığında bütün mazlemelerinizi atmak zorunda kalmazsınız. Kabarmanın arttırılması için suflelerde olduğu gibi yumurtanın sarısı ve beyazının ayrılıp, cam bir kapta beyazın kar haline gelmesi sağlanır. Yumurta sarıları, şeker, yağ, un gibi malzemelerle karıştırıldıktan sonra yumurta karı yavaş yavaş eklenir.
Tariflerimizde karbonat mı kabartma tozu mu kullanmamız gerektiğine karar vermenin en iyi yolu malzemelere bakmaktır. Malzeme listesinde yeterince asitli (yoğurt, sirke, limon) ürün yoksa karbonat kekinizin acı olmasına neden olur. Bu gibi durumlarda kabartma tozu seçmekte fayda vardır. Yoğurt ve limon kullanılan bütün tariflerde kabartma tozuna ek olarak çok az karbonat kullanmakta yarar var.
Malzemeleri çırpma konusunda en önemli kıstaslar, şekerin erimesi, yumurtanın krema kıvamına gelip kabarmasıdır.
Bu ortalama beş ila on dakika arasında bir süre alır. Eğer şeker ve yağ karışımına yumurta eklenecekse yumurtalar teker teker katılmalı ve iyice çırpılmalıdır.
Kabartma tozu, vanilya, kakao, tarçın gibi malzemeler una eklenmeli, karışımın tam olarak gerçekleşmesi ve havalandırılması maksadıyla hep birlikte bir kere elenmelidir.
Tarifte verilen her su bardağı un için 1 yemek kaşığı un eksiltip yerine 1 yemek kaşığı nişasta eklerseniz ağızda dağılan kekler yapmanız mümkün olacaktır. Un karışıma katıldıktan sonra çok fazla karıştırılmamalıdır. Fazla karıştırma gluteni ortaya çıkartacağından ekmeklerde olduğu gibi lastiksi bir yapının oluşmasına neden olur. Bir kaşık yardımı ile yedirilirse çok daha iyi sonuçlar elde edilir. Kek hamuru boza kıvamında olmalıdır. Un miktarı az olursa kekiniz çöker, fazla olursa sert ve kuru olur.
Hamurunuza en son nişastaya ya da una bulanmış çikolata, meyve ve çerezleri katmanız gerekir.
Çok fazla karıştırmadan hamurun üstüne bırakmak en iyisidir. Un ve nişasta meyvenin nemini aldığı gibi tutunmayı sağlayarak çökmeyi engeller.Bu tip kekleri önceden ısıtılmış fırına koymakta fayda vardır.
Hamuru önceden hazırladığımız kalıba aktarıp, kalıbı bir iki kere tezgâha ya da kaşık ile kalıbın etrafına vurarak hamurun oturması sağlanır. Hamur miktarının kalıbın 2/3′ünü geçmemesine dikkat edilmelidir. Meyve ve çerezler bu aşamada da katılabilir.
Kekler genellikle 170–190 derece arasında önceden ısıtılmış fırınlarda pişirilir.
Kabartma tozu kullanılan tariflerde soğuk fırına konulmasında sakınca yoktur. Ancak karbonat sıvı maddeyle temas eder etmez reaksiyona başladığı için, hemen sıcak fırına konulması gerekmektedir.
Elektrikli, gazlı fırınlarda pişirilebildiği gibi mikrodalga fırınlarda kek pişirilebilir. Mikrodalga fırın kızartma yapmayacağı için pişirilecek keklerin kakaolu ya da renkli olması tercih edilmelidir.
Karışım fırına sürüldükten sonra en az 20 dakika kapak kesinlikle açılmamalıdır.
Topkeklerde aşağı yukarı pişme süresi bu olduğu için en erken 10 dakika sonunda kapak açılabilir. İdeali verilen pişme süresine yaklaşıncaya kadar kapağı açmamaktır. Eğer fırınınızın bir tarafı daha fazla kızartıyorsa bu süre dolduktan sonra kekinizi çevirerek her yerin eşit kızarmasını sağlayabilirsiniz. Üstünün çok kızardığına kanaat getirirseniz bir parça yağlı kâğıt ya da alüminyum folyo ile kapatmanız yanmasını engeller.
Hepimizin bildiği kürdan testinden yani batırılıp çıkarılan kürdanın temiz çıkmasından sonra kek fırından alınıp üstü temiz bir bezle örtülüp on dakika kadar ılınması beklenir. Sıcak kekin kalıptan çıkartılması mümkün değildir. Çıkartmaya çalışırsanız dağılır. Ilıklaşan kek kalıptan çıkartılıp bir ızgara üzerinde soğutulur. Izgaranız yoksa kâğıt havlu serili bir servis tabağına almanız kekin nemlenip, ıslak ıslak olmasını engeller.
Eğer aceleniz varsa kekinizi fırından çıkarttıktan sonra ıslak bir bezin üstüne ya da kalıbınız kelepçeli değilse su dolu bir kabın içine oturtarak hızlı soğuma sağlayabilirsiniz.
Keki nasıl sıcakken kalıptan çıkartmak riskli ise tamamen soğuduktan sonra çıkartmak da risklidir.
Soğuma sırasında nemlenen kek tabanı kalıba yapışmayı arttırıp, parçalanmaya sebep olabilir.
Keklerinizi mutlaka kapaklı kaplarda saklayın. Bayatlayan keklerinizi atmak yerine kupların içinde kullanmak ya da uydurmakta kullanın. İnce ince dilimleyip ardından tekrar fırına vererek biscottiler / krik kraklar da elde edebilirsiniz.
İlk kekimi ortaokulu bitirip liseye başlayacağım yaz yapmıştım. O gün saniye saniye aklımdadır. Akşam bir arkadaşımda kalmıştım. Kahvaltı sırasında öğleden sonrası için kek yapmaya karar vermiştik. Hayatımda o güne kadar ne kek yapmış, ne de nasıl yapıldığına şahit olmuştum. Fakat Cihan çalışkan olduğu kadar hamarattı da. Bütün malzemeleri bir kenara çıkartıp bir müddet bekledik. Daha sonra da sırasıyla malzemeleri koyup çırptık. Şimdi komik geliyor ama çırparken saat kurduğumuzu hatırlıyorum. Yumurta ve şeker 5 dakika, yağ katıldıktan sonra 3 dakika gibi. Her aşamada mutfak saatini yeni duruma göre ayarlıyorduk. Üzümlü bir kekti… İşte o günden sonra okuldu işti derken belki yıllarca kek yapmadım. Fakat annemin kekleri kahvaltılarımın, çay saatlerimin, akşam sohbetlerimin ayrılmaz parçası oldu.
Cihan’la yaptığımız ilk kekten bu yana hiç hüsran yaşamadım. Hep güzel kabaran, kalıbından muntazam çıkan keklerim oldu. Hüsran sınıfına girebilecek tek bir deneme hatırlıyorum. Onda da acele ile daha pişmeden fırından çıkarttığım için kalıptan çıkmayıp parçalanmıştı. Paramparça ve çiğken bile lezzetlilerdi.
Zaman içinde kek yaparken insanları zorlayan iki konu olduğunu gördüm. Birisi kekin kabarmaması, diğeri de kekin kalıptan çıkmaması… Bu işin sırrı neydi? Ben neler yapıyordum da bunları yaşamıyordum…
Bence (aslında sadece bence değil birçok otoritece de) kek yapmanın en önemli püf noktası oda sıcaklığında malzeme kullanmak.
Annem hep öyle yapardı. Hatırlıyorum da kek yapmak için malzemeleri sabahtan dolaptan çıkartırdı. Hatta acelesi varsa çaydanlığın buharı ile daha çabuk ısınsınlar diye ocağın yanında duran mini fırının üstüne koyardı. Bir seferinde kahvaltıda kanepe yapmak için fırını yarım saat çalıştırmıştım. Tabi bu aniden gelen mutfak aşkı annemin bütün gün temizlik mesaisi yapmasına neden olmuştu. Kek yapmak için çıkartıp fırının üstüne koyduğu margarin eriyip her yere yayılmış, yumurtalar ağır ağır pişmişti…
Kek yapımına geçmeden önce mutlaka kalıp hazırlanmalıdır.
Kalıp yağlandıktan sonra üzerine un serpilip her tarafına yayılmalı, fazlası alınmalıdır.
Bu şekilde hazırlanan kalıp hamurun yapımı aşamasında buzdolabında bekletildiği takdirde yapışmama konusunda garantili sonuçlar alınır. Kalıba yağlı kâğıt sermek de başka bir çözümdür. O zaman kâğıtta kat yeri oluşmamasına dikkat edilmelidir. Gerçi yeni çıkan silikon kalıplar ile bu işlemleri yapmaya pek lüzum yok. Ayrıca topkekler için kağıt kalıplar da kullanılabilir. Kağıt kalıplar bir topkek kalıbının içine konulabileceği gibi, alüminyum folyodan oluşturulacak çerçevelerin içine de konulabilir.
Kekimizin kabarması için temel olarak dört farklı yöntem kullanıyoruz:
- Kabartma tozu katıyoruz.
- Karbonat katıyoruz.
- Kabartma tozu ve karbonatı birlikte katıyoruz.
- Yumurtayı iyice kabarıncaya kadar çırpıyoruz.
Karbonat denilince aklıma ilk Analitik kimya ve Su kimyası derslerim geliyor. Derslerde bolbol su sertliği gibi hesaplar yapardık. Tabi ilk hesap karbonatla ilgili olurdu. Şimdi bile su şişelerinin üzerindeki değerleri eğlence olsun diye hesapladığım oluyor. Karbonat bizim su hesaplarında ikinci sırada oluştuğunu farzettiğimiz sodyum bikarbonattır. Sıvı ve asit içeren (yoğurt, sirke, limon vb.) bir madde ile karıştırıldığı zaman reaksiyon başlar ve karbondioksit kabarcıkları oluşur. Fırında sıcak hava ile kabarcıklar büyüyüp hamurun kabarmasını sağlar.
Kabartma tozu ve karbonatın birlikte kullanıldığı durumlarda kabartma tozu kabartma işlemi için, karbonat ise asit oranını düzenlemek için konulur.
ilkbahar kekinde olduğu gibi yumurtanın çırpılıp iyice havalandırılması sonucunda da kekler çökmeden pişirilebilir. Burada en önemli noktalardan birisi de yumurtaların bir kaseye kırılıp kontrol edildikten sonra karıştırma kabına aktarılmasıdır. Bu şekilde istenmeyen bir durumla karşılaşıldığında bütün mazlemelerinizi atmak zorunda kalmazsınız. Kabarmanın arttırılması için suflelerde olduğu gibi yumurtanın sarısı ve beyazının ayrılıp, cam bir kapta beyazın kar haline gelmesi sağlanır. Yumurta sarıları, şeker, yağ, un gibi malzemelerle karıştırıldıktan sonra yumurta karı yavaş yavaş eklenir.
Tariflerimizde karbonat mı kabartma tozu mu kullanmamız gerektiğine karar vermenin en iyi yolu malzemelere bakmaktır. Malzeme listesinde yeterince asitli (yoğurt, sirke, limon) ürün yoksa karbonat kekinizin acı olmasına neden olur. Bu gibi durumlarda kabartma tozu seçmekte fayda vardır. Yoğurt ve limon kullanılan bütün tariflerde kabartma tozuna ek olarak çok az karbonat kullanmakta yarar var.
Malzemeleri çırpma konusunda en önemli kıstaslar, şekerin erimesi, yumurtanın krema kıvamına gelip kabarmasıdır.
Bu ortalama beş ila on dakika arasında bir süre alır. Eğer şeker ve yağ karışımına yumurta eklenecekse yumurtalar teker teker katılmalı ve iyice çırpılmalıdır.
Kabartma tozu, vanilya, kakao, tarçın gibi malzemeler una eklenmeli, karışımın tam olarak gerçekleşmesi ve havalandırılması maksadıyla hep birlikte bir kere elenmelidir.
Tarifte verilen her su bardağı un için 1 yemek kaşığı un eksiltip yerine 1 yemek kaşığı nişasta eklerseniz ağızda dağılan kekler yapmanız mümkün olacaktır. Un karışıma katıldıktan sonra çok fazla karıştırılmamalıdır. Fazla karıştırma gluteni ortaya çıkartacağından ekmeklerde olduğu gibi lastiksi bir yapının oluşmasına neden olur. Bir kaşık yardımı ile yedirilirse çok daha iyi sonuçlar elde edilir. Kek hamuru boza kıvamında olmalıdır. Un miktarı az olursa kekiniz çöker, fazla olursa sert ve kuru olur.
Hamurunuza en son nişastaya ya da una bulanmış çikolata, meyve ve çerezleri katmanız gerekir.
Çok fazla karıştırmadan hamurun üstüne bırakmak en iyisidir. Un ve nişasta meyvenin nemini aldığı gibi tutunmayı sağlayarak çökmeyi engeller.Bu tip kekleri önceden ısıtılmış fırına koymakta fayda vardır.
Hamuru önceden hazırladığımız kalıba aktarıp, kalıbı bir iki kere tezgâha ya da kaşık ile kalıbın etrafına vurarak hamurun oturması sağlanır. Hamur miktarının kalıbın 2/3′ünü geçmemesine dikkat edilmelidir. Meyve ve çerezler bu aşamada da katılabilir.
Kekler genellikle 170–190 derece arasında önceden ısıtılmış fırınlarda pişirilir.
Kabartma tozu kullanılan tariflerde soğuk fırına konulmasında sakınca yoktur. Ancak karbonat sıvı maddeyle temas eder etmez reaksiyona başladığı için, hemen sıcak fırına konulması gerekmektedir.
Elektrikli, gazlı fırınlarda pişirilebildiği gibi mikrodalga fırınlarda kek pişirilebilir. Mikrodalga fırın kızartma yapmayacağı için pişirilecek keklerin kakaolu ya da renkli olması tercih edilmelidir.
Karışım fırına sürüldükten sonra en az 20 dakika kapak kesinlikle açılmamalıdır.
Topkeklerde aşağı yukarı pişme süresi bu olduğu için en erken 10 dakika sonunda kapak açılabilir. İdeali verilen pişme süresine yaklaşıncaya kadar kapağı açmamaktır. Eğer fırınınızın bir tarafı daha fazla kızartıyorsa bu süre dolduktan sonra kekinizi çevirerek her yerin eşit kızarmasını sağlayabilirsiniz. Üstünün çok kızardığına kanaat getirirseniz bir parça yağlı kâğıt ya da alüminyum folyo ile kapatmanız yanmasını engeller.
Hepimizin bildiği kürdan testinden yani batırılıp çıkarılan kürdanın temiz çıkmasından sonra kek fırından alınıp üstü temiz bir bezle örtülüp on dakika kadar ılınması beklenir. Sıcak kekin kalıptan çıkartılması mümkün değildir. Çıkartmaya çalışırsanız dağılır. Ilıklaşan kek kalıptan çıkartılıp bir ızgara üzerinde soğutulur. Izgaranız yoksa kâğıt havlu serili bir servis tabağına almanız kekin nemlenip, ıslak ıslak olmasını engeller.
Eğer aceleniz varsa kekinizi fırından çıkarttıktan sonra ıslak bir bezin üstüne ya da kalıbınız kelepçeli değilse su dolu bir kabın içine oturtarak hızlı soğuma sağlayabilirsiniz.
Keki nasıl sıcakken kalıptan çıkartmak riskli ise tamamen soğuduktan sonra çıkartmak da risklidir.
Soğuma sırasında nemlenen kek tabanı kalıba yapışmayı arttırıp, parçalanmaya sebep olabilir.
Keklerinizi mutlaka kapaklı kaplarda saklayın. Bayatlayan keklerinizi atmak yerine kupların içinde kullanmak ya da uydurmakta kullanın. İnce ince dilimleyip ardından tekrar fırına vererek biscottiler / krik kraklar da elde edebilirsiniz.
Son düzenleme:
tesekkurler puf noktalarin icin...ben kek istiyoooooooooooooooooooooooooooooooom
