Uzman SühaN
Administrator
Bebeğinizin doğumuna şahit olmak istermisiniz?
Epidural ve spinal anestezi bölgesel anestezi yöntemleri içinde en sık uygulanan yöntemlerdir. Epidural anestezide omuriliği ve omurilikten çıkan sinirleri saran ve “dura” adı verilen zarın etrafına lokal anestezik ilaçlar verilerek ağrının beyine iletilmesi engellenir. Spinal anestezide ise lokal anestezik ilaçlar dura zarının altında yer alan beyin-omurilik sıvısına verilir. Spinal anestezide epidural anesteziye kıyasla çok daha düşük doz ilaç verilir ve anestezinin etkisi çok daha kısa sürede başlar.
Her 5 doğumdan birisi sezaryenle gerçekleşmektedir. Doğum, planlı (örneğin elektif sezaryen) veya acil (annenin veya bebeğin sağlığı risk altındadır) olabilir. Rejyonel veya genel anestezik uygulanabilir. Anestezi seçimi klinik ve medikal durumunuza göre belirlenir. Rahatınızın ve güvenliğinizin sağlanması anestezi doktoruna aittir.
GEBELİKLE İLGİLİ TÜM KONULAR BU LİNKTE
Spinal kord ve sinirler, içinde spinal sıvı (beyin omurilik sıvısı) bulunan kesede yer alırlar. Bunun etrafında epidural alan bulunur (Rejyonel anestezi bölümüne bakınız). Spinal anestezi uyuşturucu ilacın sıvı dolu kese içerisine enjeksiyonu yoluyla yapılır. Epidural anestezide ise kese dışındaki alana (epidural aralık) enjeksiyon yapılır. Spinal ve epidural anestezi aynı etkiye (vücutta yaygın bir alan uyuşur) sahiptir, çünkü iki teknikte de sinirler spinal kordan dallandığı yerde uyuşturulur. Spinal enjeksiyon daha “direkt” olduğu için etki hemen başlar.
Travayda olmayan ancak sezaryenle doğuma ihtiyaç duyan bir kadın için ilk tercih edilen yöntem spinaldir. İstenilen etkiyi oluşturmak epidural anestezide daha uzun sürer, çünkü epidural boşluğa küçük bir tüp (kateter) kolaylıkla yerleştirilir, gerekli süre boyunca anesteziyi idame ettirmek için tekrarlayan dozlarda ilaç verilebilir. Epidural yöntem, ağrısız doğum isteyen kadınlarda ağrıyı gidermek için tercih edilen ilk yoldur. Kombine spinal-epiduralde ise spinal enjeksiyonu epidural kateterin yerleştirilmesi takip eder. Etkinin başlaması, önce spinal yapıldığı için daha çabuk olur. Anestezi idamesi ise epidural kateter yoluyla yapılır.
Epidural anestezi ile ağrı duyusu ortadan kalksa da anne adayı operasyon sırasında dokunmayı ve dokuların çekilmesi ve gerilmesini hissedebilir. Bu durum ağrılı bir uyaran oluşturmamakla birlikte, bazı anne adaylarını rahatsız edebilmektedir. Spinal anestezide ise operasyon bölgesinde ağrının kesilmesine ek olarak tam bir hissizlik durumu oluşmaktadır. Bu nedenle sezaryen operasyonlarında spinal ve epidural anestezi yöntemleri artık birlikte uygulanmakta ve bu yönteme “Kombine spinal epidural anestezi” adı verilmektedir.
İşlem nasıl uygulanır?
Sezaryen operasyonu için ameliyathaneye alınan anne adayına bir damar yolu açılarak serum verilir. Daha sonra anne adayı oturur pozisyona getirilir ve işlem bölgesi antiseptik solüsyonlar ile temizlenir, steril örtülerle örtülür. Anne adayının işlem sırasında ağrı duymaması için girişim bölgesinin cildine çok ince bir iğneyle lokal anestezi uygulanır. Ardından ince bir iğne ile iki omur arasından geçilerek epidural boşluğa ulaşılır. Bu iğnenin içinden geçirilen daha ince bir iğneyle dura adı verilen zar da geçilir ve spinal aralığa ulaşılıp lokal anestezik ilaç verilir.
Bu şekilde spinal anestezi uygulanmış olur. Spinal anesteziyi takiben epidural bölgeye kateter de yerleştirilir ve iğne çıkarılıp kateterin dışarıda kalan kısmı flaster ile cilde sabitlenir. İşlemden birkaç dakika sonra anne adayının belden aşağısı tamamen hissizleşir. Sezaryen operasyonu bu şekilde spinal anestezinin etkisi altında gerçekleştirilir. ***Operasyon sonrasında ise epidural boşluğa ağrı pompası ile kateterden ağrıyı ortadan kaldıracak dozda ilaç verilerek annenin ameliyat sonrasında da ağrı duymaması sağlanır.
Genel anesteziye göre avantajları nelerdir?
Kombine spinal epidural anestezi yöntemi ile sezaryende, anne hiçbir ağrı duymamakla birlikte uyanıktır ve bebeğinin doğduğu ana kendisi de şahit olur. Bebeğinin ilk çığlığını duyma, doğar doğmaz onu görme şansına sahiptir.*** Bu yöntemle ağrısız bir operasyon sonrası dönem geçiren anne, bebeğiyle yeni tanıştığı ilk günlerini de daha konforlu bir şekilde geçirecek ve bebeğiyle daha rahat ilgilenebilecektir.
Kombine spinal epidural anestezinin genel anesteziden bir diğer üstünlüğü ise operasyon sırasında ve sonrasında verilen ilaçların plasenta yoluyla veya sütten bebeğe geçişinin yok denecek kadar az olmasıdır. Oysa genel anestezi ile sezaryende, gerek operasyon sırasında verilen anestezi ilaçları gerekse operasyon sonrasında damardan ya da ağızdan verilen ağrı kesici ilaçlar bebeğe geçip istenmeyen yan etkilere neden olabilir. **Yöntemin bir başka avantajı ise genel anesteziye bağlı riskleri ortadan kaldırmasıdır.
Kombine spinal epidural anestezi kimlere uygulanmaz?
Kan sulandırıcı olarak adlandırılan pıhtılaşmayı engelleyici ilaç kullanan hastalara, kanama bozukluğu olanlara, girişim bölgesinde enfeksiyonu olanlara, bel fıtığı ya da başka bir nedenle bel operasyonu geçirmiş olan hastalara spinal epidural anestezi uygulanmaz.
Her 5 doğumdan birisi sezaryenle gerçekleşmektedir. Doğum, planlı (örneğin elektif sezaryen) veya acil (annenin veya bebeğin sağlığı risk altındadır) olabilir. Rejyonel veya genel anestezik uygulanabilir. Anestezi seçimi klinik ve medikal durumunuza göre belirlenir. Rahatınızın ve güvenliğinizin sağlanması anestezi doktoruna aittir.
GEBELİKLE İLGİLİ TÜM KONULAR BU LİNKTE
Spinal kord ve sinirler, içinde spinal sıvı (beyin omurilik sıvısı) bulunan kesede yer alırlar. Bunun etrafında epidural alan bulunur (Rejyonel anestezi bölümüne bakınız). Spinal anestezi uyuşturucu ilacın sıvı dolu kese içerisine enjeksiyonu yoluyla yapılır. Epidural anestezide ise kese dışındaki alana (epidural aralık) enjeksiyon yapılır. Spinal ve epidural anestezi aynı etkiye (vücutta yaygın bir alan uyuşur) sahiptir, çünkü iki teknikte de sinirler spinal kordan dallandığı yerde uyuşturulur. Spinal enjeksiyon daha “direkt” olduğu için etki hemen başlar.
Travayda olmayan ancak sezaryenle doğuma ihtiyaç duyan bir kadın için ilk tercih edilen yöntem spinaldir. İstenilen etkiyi oluşturmak epidural anestezide daha uzun sürer, çünkü epidural boşluğa küçük bir tüp (kateter) kolaylıkla yerleştirilir, gerekli süre boyunca anesteziyi idame ettirmek için tekrarlayan dozlarda ilaç verilebilir. Epidural yöntem, ağrısız doğum isteyen kadınlarda ağrıyı gidermek için tercih edilen ilk yoldur. Kombine spinal-epiduralde ise spinal enjeksiyonu epidural kateterin yerleştirilmesi takip eder. Etkinin başlaması, önce spinal yapıldığı için daha çabuk olur. Anestezi idamesi ise epidural kateter yoluyla yapılır.
Epidural anestezi ile ağrı duyusu ortadan kalksa da anne adayı operasyon sırasında dokunmayı ve dokuların çekilmesi ve gerilmesini hissedebilir. Bu durum ağrılı bir uyaran oluşturmamakla birlikte, bazı anne adaylarını rahatsız edebilmektedir. Spinal anestezide ise operasyon bölgesinde ağrının kesilmesine ek olarak tam bir hissizlik durumu oluşmaktadır. Bu nedenle sezaryen operasyonlarında spinal ve epidural anestezi yöntemleri artık birlikte uygulanmakta ve bu yönteme “Kombine spinal epidural anestezi” adı verilmektedir.
İşlem nasıl uygulanır?
Sezaryen operasyonu için ameliyathaneye alınan anne adayına bir damar yolu açılarak serum verilir. Daha sonra anne adayı oturur pozisyona getirilir ve işlem bölgesi antiseptik solüsyonlar ile temizlenir, steril örtülerle örtülür. Anne adayının işlem sırasında ağrı duymaması için girişim bölgesinin cildine çok ince bir iğneyle lokal anestezi uygulanır. Ardından ince bir iğne ile iki omur arasından geçilerek epidural boşluğa ulaşılır. Bu iğnenin içinden geçirilen daha ince bir iğneyle dura adı verilen zar da geçilir ve spinal aralığa ulaşılıp lokal anestezik ilaç verilir.
Bu şekilde spinal anestezi uygulanmış olur. Spinal anesteziyi takiben epidural bölgeye kateter de yerleştirilir ve iğne çıkarılıp kateterin dışarıda kalan kısmı flaster ile cilde sabitlenir. İşlemden birkaç dakika sonra anne adayının belden aşağısı tamamen hissizleşir. Sezaryen operasyonu bu şekilde spinal anestezinin etkisi altında gerçekleştirilir. ***Operasyon sonrasında ise epidural boşluğa ağrı pompası ile kateterden ağrıyı ortadan kaldıracak dozda ilaç verilerek annenin ameliyat sonrasında da ağrı duymaması sağlanır.
Genel anesteziye göre avantajları nelerdir?
Kombine spinal epidural anestezi yöntemi ile sezaryende, anne hiçbir ağrı duymamakla birlikte uyanıktır ve bebeğinin doğduğu ana kendisi de şahit olur. Bebeğinin ilk çığlığını duyma, doğar doğmaz onu görme şansına sahiptir.*** Bu yöntemle ağrısız bir operasyon sonrası dönem geçiren anne, bebeğiyle yeni tanıştığı ilk günlerini de daha konforlu bir şekilde geçirecek ve bebeğiyle daha rahat ilgilenebilecektir.
Kombine spinal epidural anestezinin genel anesteziden bir diğer üstünlüğü ise operasyon sırasında ve sonrasında verilen ilaçların plasenta yoluyla veya sütten bebeğe geçişinin yok denecek kadar az olmasıdır. Oysa genel anestezi ile sezaryende, gerek operasyon sırasında verilen anestezi ilaçları gerekse operasyon sonrasında damardan ya da ağızdan verilen ağrı kesici ilaçlar bebeğe geçip istenmeyen yan etkilere neden olabilir. **Yöntemin bir başka avantajı ise genel anesteziye bağlı riskleri ortadan kaldırmasıdır.
Kombine spinal epidural anestezi kimlere uygulanmaz?
Kan sulandırıcı olarak adlandırılan pıhtılaşmayı engelleyici ilaç kullanan hastalara, kanama bozukluğu olanlara, girişim bölgesinde enfeksiyonu olanlara, bel fıtığı ya da başka bir nedenle bel operasyonu geçirmiş olan hastalara spinal epidural anestezi uygulanmaz.
