zeugma
[FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif]Belkıs/Zeugma Antik Kenti , Gaziantep ili, Nizip İlçesi , Belkıs Köyü sınırları içerisinde Fırat Nehri'nin kıyısında yer alır. Yaklaşık 20 bin dönümlük bir arazi üzerine kurulmuş olan Belkıs/Zeugma Antik Kenti; Fırat'ın geçilebilir en sığ yerinde olması, askeri ve ticari bakımdan çok stratejik bir bölge olması nedeniyle tarihin her döneminde önemini korumuştur.80 bin nüfusu ile döneminin en büyük kentlerinden biri olan Belkıs/Zeugma , tarihin değişik dönemlerinde değişik isimlerle anılmıştır.
Büyük İskender’in generallerinden ve daha sonra Suriye Kralı da olan Selevkos Nikator kendi adıyla, Fırat nehrinin adını birleştirerek M.Ö.300 yılında burada Selevkos Euphrates ( Fırat’ın Silifkesi ) adında bir kent kurar. Daha sonraları M.Ö.1.yy.’da kent Roma hakimiyetine girer .Bu hakimiyet değişikliğiyle birlikte kentin adı da değişerek köprü, geçit anlamına gelen ve bütün dünyada bilinen şekliyle “ Zeugma” adını alır. Roma İmparatorluğu’nun 4.Skitia Lejyon Garnizonu’nun burada konuşlandırılması ve ticaret sebebiyle kısa zamanda 80 bin nüfusa ulaşan Zeugma’da Fırat manzaralı yamaçlara villalar inşa edilir. 80 bin kişilik nüfus Zeugma’yı dünyanın en büyük kentlerinden biri haline getirir. Örneklemek gerekirse Zeugma , komşusu sayılan Antakya (Antiokheia) ile Mısır’daki İskenderiye’den ( Aleksandreia) ‘dan daha küçük, Atina (Athena) ile aynı büyüklükteydi. Pompei ve şimdi dev bir metropol olan Londra (Londinum) ‘dan ise birkaç kat büyüklükteydi.
Ünlü coğrafyacı Strabon da Zeugma’dan bahsetmektedir. Hellenistik dönemde Selevkos Nikator zamanında Zeugma’da önemli imar faaliyetleri yapıldığı bilinmektedir. Kentteki Akropolün üzerine kader tanrıçası Thyke’nin bir tapınağı yapılmıştır. Bu tapınak halen toprak altındadır. Zeugma Antik Kenti kendi şehir sikkesi de basmış Roma Kentlerinden biridir. Sikkeler üzerine bir tarafına Thyke tapınağı , diğer tarafına da güçlülüğü simgeleyen Roma Kartalı motifi basılmıştır.
[/FONT][FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif]ZEUGMA’NIN KRONOLOJİK TARİHÇESİ
[/FONT][FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif]M.Ö. 300.yy. Büyük İskender’in Generallerinden 1.Selevkos Nikator Belkıs/Zeugma’nın ilk yerleşimi olan Selevkeya Euphrates kentini kurar
M.Ö. 1.yy. Kentin Selevkeya Euphrates adı korunarak Kommagene Krallığı'’ın 4 büyük kentinden biri olur.
M.S. 1.yy. M.Ö.1.yy.’ın ilk çeyreğinde Roma İmparatorluğu’nun topraklarına katılır ve ismi de “köprü “ , “geçit” anlamına gelen “ ZEUGMA” olarak değiştirilir.
M.S. 252 Sasani Kralı 1.Şapur Belkıs/Zeugma’yı ele geçirerek yakıp yıkar
M.S. 4.yy. Belkıs/Zeugma geç Roma hakimiyetine girer.
M.S. 5-6.yy. Belkıs/Zeugma Erken Roma hakimiyetine girer.
M.S. 7.yy. İslam Akınları sonucu Belkıs/Zeugma terk edilir.
M.S. 10-12.yy. Küçük bir İslami yerleşimi oluşur.
M.S. 16.yy. Bugünkü adıyla Belkıs Köyü kurulur.
[/FONT][FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif][/FONT]
[FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif]GAZİANTEP (A.A) - 06.07.2007[/FONT] - Zeugma Antik Kenti'nde bu yıl gerçekleştirilecek bilimsel kazı ve çalışmalara önümüzdeki hafta içinde başlanacağı bildirildi.
Kazı Başkanı Doç. Dr. Kutalmış Görkay, AA muhabirine yaptığı açıklamada, antik kentte bu yıl yapmayı planladıkları bilimsel çalışmaları 25 kişilik bir ekiple yapacaklarını söyledi.
Zeugma'yı arkeopark yaparak bölge ve ülke turizmine önemli katkı sağlayan bir turizm merkezi haline getirmeyi amaçladıklarını belirten Görkay, ''Ancak, her zaman belirttiğimiz gibi önceliğimiz Zeugma'nın en iyi biçimde korunmasını sağlamak olacak'' dedi.
Antik kentte bu yıl yürütecekleri çalışmaya İsviçre'deki Mavors Enstitüsü'nden 2 bilim adamının da katılacağını ifade eden Görkay, şunları anlattı:
''Arkeopark yapmayı amaçladığımız Zeugma Antik Kentinde, bu yıl 25 kişilik ekiple ekim ayına kadar çalışacağız. Antik kentte 4 ayrı bilimsel çalışma gerçekleştireceğiz.
Gün ışığına çıkan villaların korunması amacıyla üzerlerinin çatıyla örtülmesi için yürüttüğümüz çalışmayı devam ettireceğiz. Önceki yıllarda yaptığımız kazılarda ulaştığımız bazı kamu yapılarını bütünüyle ortaya çıkarmak için kazı yapacağız. Kazılarda gün ışığına çıkan eserlerin konservasyonu ve restorasyonuna ilişkin çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Ayrıca, Zeugma'nın yerleşim alanında jeofizik ve yüzey araştırmaları da yapacağız.''
Görkay, Zeugma'daki kazı ve bilimsel çalışmalara Bakanlar Kurulu kararı çerçevesinde 2005 yılında başladıklarını anımsattı.
Gaziantep'in Nizip ilçesinde Birecik barajı gölü kıyısında bulunan Zeugma'nın hala büyük bölümünün yerin altında olduğunu vurgulayan Görkay, antik kentin bir bütün olarak gün ışığına çıkarılması, koruma kaygısı ön planda düşünülerek arkeopark haline getirilmesinin uzun yıllar alacak bir çalışma olduğuna dikkati çekti.
ZEUGMA ANTİK KENTİ
Zeugma Antik Kenti MÖ 300'de Büyük İskender tarafından ''Selevkia Euphrates'' adıyla kuruldu. Romalı Komutan Pompeius MÖ 64'de kendine yaptığı yardımlar karşılığında kenti 1. Antiachos'a verdi.
Kommagene Krallığı'nın 4 büyük şehrinden biri olan kent, MÖ 31'den itibaren tamamıyla Roma İmparatorluğuna bağlandı ve ''köprü'', ''geçit'' anlamına gelen ''Zeugma'' adını aldı.
Roma döneminde büyük bir zenginlik ve ihtişam yaşayan Zeugma, MS 256'da Sasani Kralı 1. Şapur tarafından ele geçirilerek yakıldı ve yıkıldı. Zeugma, daha sonra depremden büyük zarar gördü.
Zeugma'da ilk kazı, bir kaçak kazı ihbarı üzerine Gaziantep Arkeoloji Müzesi Müdürlüğü tarafından 1987'de yapıldı. Kazıda oda biçimli aile kaya mezarı, mezarın sahiplerine ait heykeller bulundu.
Antik kentte ikinci kazı 1992'de yine bir kaçak kazı ihbarı üzerine Gaziantep Arkeoloji Müzesi Müdürü Rıfat Ergeç tarafından yaptırıldı. Bu kazıda taban mozaiği ve ilk villa gün ışığına çıkartıldı.
Antik kentin önemli bir bölümünün GAP kapsamında inşa edilen Birecik Barajı'nın göl suları altında kalacak olması nedeniyle 1993'ten itibaren yerli ve yabancı bilim adamlarından oluşan çok sayıda ekip Zeugma Antik Kenti'nde kurtarma kazıları yürüttü.
Kurtarma kazılarında gün ışığına çıkarılan eserlerin en önemlileri olan mozaikler, Mark heykeli, duvar resimleri ve kil mühür baskı koleksiyonu halen Gaziantep Arkeoloji Müzesi'nde sergileniyor.
Bakanlar Kurulu'nun 2005 yılında aldığı kararla, antik kentte yürütülecek çalışmalara başkanlık etme görevi Doç. Dr. Kutalmış Görkay'a verildi.
[FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif]
[/FONT]
[/FONT] [FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif]GAZİANTEP (A.A) - 29.05.2007[/FONT] - Gaziantep Valisi Süleyman Kamçı, Avrupa Yılın Müzesi (EMYA) Yarışmasında, Gaziantep Arkeoloji Müzesi'nin başarılı müzeler arasında değerlendirilmesinin sevindirici olduğunu söyledi.
Vali Süleyman Kamçı, düzenlediği basın toplantısında, Avrupa Müze Formu'nun düzenlediği Avrupa'da Yılın Müzesi Yarışmasına 49 müzenin katıldığını ve 34 müzenin yarışmada ön elemeyi geçtiğini belirtti.
5 Mayısta açıklanan yarışma sonuçlarına göre Yılın Müzesi ödülünü Alman Göçmen Merkezi'nin aldığını, ön elemeyi geçen Gaziantep Arkeoloji Müzesi'nin ise başarılı müzeler arasında değerlendirildiğini ifade eden Kamçı, şöyle konuştu:
''Avrupa'da Yılın Müzesi Yarışmasında Gaziantep Arkeoloji Müzesi'nin başarılı müzeler arasında değerlendirilmesi bizim için sevindirici. Bu başarı doğru yolda olduğumuzu gösteriyor. Zaman içinde müzedeki sergi mekanlarının daha büyümesi, depolardaki eserlerin sergilenmesi gerekiyor.''
Gaziantep Arkeoloji Müzesi Müdür Vekili Mehmet Önal ise kendileri için yarışmaya katılmanın önemli olduğunu söyledi.
Yarışmaya katılmak için müzenin teşhirinin iyi olması gerektiğini ifade eden Önal, Gaziantep Arkeoloji Müzesi'nin ziyaretçi sayısıyla da başarılı ve iyi bir müze olduğunu kanıtladığını bildirdi.
Önal, Gaziantep Arkeoloji Müzesi'ni günde yaklaşık 1000-1500 kişinin ziyaret ettiğini kaydetti.
Gaziantep Kültür ve Turizm Müdürü Salih Efiloğlu'nun da katıldığı toplantıda, Gaziantep Arkeoloji Müzesi'nin aldığı başarı ödülü Vali Süleyman Kamçı'ya takdim edildi.
[FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif]GAZİANTEP (A.A) - 19.04.2007 - Gaziantep Arkeoloji Müzesi Müdür Vekili Mehmet Önal, Zeugma Antik Kentinin üç boyutlu dijital sanal görüntülerini Müzeler Haftasının başladığı 18 Mayıstan itibaren ziyaretçilere izleteceklerini söyledi. Önal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Zeugma Kazı Başkanı Doç. Dr. Kutalmış Görkay ve ekibinin yürüttüğü Zeugma Antik Kenti'nin üç boyutlu dijital sanal görüntülerinin hazırlanması çalışmasının tamamlandığını belirtti. Mehmet Önal, 2006 yılının Eylül ayında başlayan çalışmanın geçen ay bitirildiğini ve hazırlanan üç boyutlu dijital sanal görüntülerin Gaziantep Arkeoloji Müzesi'ne teslim edildiğini ifade ederek,
'' Üç boyutlu dijital sanal görüntüler de Zeugma Antik Kenti'nin güzelliklerini bir başka biçimde gözler önüne seriyor '' dedi.
Önal, sözlerinin şöyle sürdürdü: '' Bu güzel görüntüleri müzemize gelen yerli ve yabancı konuklarımızla paylaşacağız. Hazırlıklarımızı tamamladık, sanal görüntüleri Turizm Haftasının başladığı 18 Mayıstan itibaren ziyaretçilere izleteceğiz. Müzemizi ziyaret eden konuklarımız, Zeugma Antik Kentinden çıkarılarak müzemizde sergilenen değerleri eserleri görme yanında bu eserlerin çıkarıldığı kentin sanal görüntülerini de izleyebilecek. ''
Önal, Zeugma Antik Kentinin üç boyutlu dijital sanal görüntülerinin, antik kentteki kalıntıların restorasyonu yanında Gaziantep Arkeoloji Müzesinin tanıtımı için de kullanılacağını bildirdi.
-İSPANYA'DA TANITIM FIRSATI-
Önal, Kültür ve Turizm Bakanlığının, Gaziantep Arkeoloji Müzesi'ni Avrupa'da Yılın Müzesi Ödülü'ne (EMYA) aday gösterdiğini, bu teklifle birlikte müzelerini İspanya'da tanıtma fırsatı bulduklarını ifade etti.
Avrupa Müze Forumu tarafından düzenlenen yarışmamın finalinin 5 Mayıs 2007'de İspanya'da yapılacağını vurgulayan Önal, şunları söyledi:
'' Finalde, aralarında İngiltere, Fransa, Almanya, Yunanistan ve İspanya'nın da olduğu 20 ülkeden 33 müze yarışacak. Yarışmada Türkiye'yi biz temsil edeceğiz. Yarışmaya katılan müzemize, Gaziantep Ticaret Odası (GTO) ve İl Özel İdaresi de destek veriyor. Yarışma öncesinde müzemiz ile ilgili olarak hazırlanmış, görüntü, broşür ve kitapları İspanya'ya gönderdik. Ben de yarışma için 1 Mayısta İspanya'ya gideceğim. Yarışmanın yapılacağı 5 Mayısta diğer müzelerin yetkilileriyle birlikte Gaziantep Arkeoloji Müzesi'ni tanıtmak için 30 dakikalık bir sunum yapacağım. EMYA ödülünü alarak müzemizi uluslararası alanda daha iyi tanıtmak istiyoruz. ''
[/FONT][FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif]Gaziantep AA (04.04.2006) Gaziantep Müze Müdür Vekili Arkeolog Mehmet Önal, Gaziantep Müzesi'nin, Avrupa Müze Formu'nun düzenlediği Avrupa'da Yılın Müzesi Ödülü'ne (EMYA) aday olduğunu söyledi. Önal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca rafından, Gaziantep Müzesi'nin adaylığı için gerekli başvurunun, EMYA'nın İngiltere'nin Bristol kentindeki merkezine yapıldığını belirtti. Zeugma Antik Kenti'nden çıkarılan muhteşem eserlerin teşhir edildiği Gaziantep Müzesi'nin, 2005 yılının Haziran ayında açıldığını anımsatan Önal, müzenin dünyanın ikinci büyük mozaik müzesi olduğunu, Zeugma kurtarma kazılarında bulunan villalara ait mekanların yeniden kurulduğu özgün teşhiriyle ise dünyanın 'ünik' müzesi haline geldiğini bildirdi. Yeni müze binasında Zeugma eserleri teşhir edilirken, eski binanın ise kronolojik teşhirlerle düzenlendiğini kaydeden Önal, ''Müzemiz, yenilenen etkileyici teşhiriyle, geniş sorumluluk alanındaki faaliyetleri ve gelecekte yapmayı planladığı projeleriyle EMYA'ya katılmak için uygun durumdadır. Bu ödülü kazanmamız halinde uluslararası düzeyde ve daha geniş bir alanda tanınması sağlanacak ve ziyaretçi sayısı artacaktır'' dedi. Önal, dünyanın dört bir yanından çok sayıda müzenin katıldığı yarışmaya, önce ön elemelerin geçilerek ödüle layık müzeler listesine girilmesi gerektiğini, 2007 yılının Mayıs ayında yapılacak son elemede ise birincilik ödülü için müzelerin yarışacağını ifade etti. Avrupa Formu'nun bir başkan ve Avrupa ülkelerinden seçilmiş 15 üyeden oluştuğunu anlatan Önal, şöyle konuştu: ''Yarışmaya katılmak isteyen ülkeler, bir yıl öncesinin Mart ayında başvuru yapıyorlar. Yıl içinde konsey üyeleri bizzat gelerek tek tek müzeleri yerinde inceliyor, yıl sonunda ise Strazburg'da toplanarak, aday müzeler arasında ön eleme yapıp, ödüle layık görülen müzeleri seçiyorlar. Yarışmalara her yıl, 25-30 ülke katılıyor. Ayrıca, her ülke birden fazla müze ile yarışmaya katılabiliyor.'' -EMYA- Önal, Avrupa Müze Formu'nun İngiltere'de gönüllü bir kuruluş olarak kayıtlı bulunan ''Avrupa Yılın Müzesi Ödülü Vakfı'na bağlı faaliyet gösteren bir kurum olduğunu, Avrupa Müzeler Birliği'nin, Avrupa genelinde müzeciliğin geliştirilmesi amacıyla 1977 yılından bu yana ödüller dağıttığını bildirdi. Her yıl üç ödül dağıtan Avrupa Müzeler Birliği'nin 1977 yılında Avrupa Konseyi bünyesinde oluşturulduğunu vurgulayan Önal, 1997 yılında isminin Avrupa Müze Formu olarak değiştirildiğini anımsattı. -ÖDÜL ALAN MÜZELER- Bugüne kadar Türkiye'den de yarışmaya katılarak ödül alan müzeler olduğuna dikkati çeken Önal, İstanbul Türk-İslam eserleri Müzesi, Antalya Müzesi ve Bodrum Müzesi'nin mansiyon ödülünü aldığını, İstanbul Arkeoloji Müzesi'nin 1993 yılında Avrupa Konseyi ödülünü alırken, Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nin de 1997 yılında Avrupa'da Yılın Müzesi ödülünü aldığını sözlerine ekledi.
alıntıdır
[/FONT]
[FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif][/FONT][FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif][/FONT]
Büyük İskender’in generallerinden ve daha sonra Suriye Kralı da olan Selevkos Nikator kendi adıyla, Fırat nehrinin adını birleştirerek M.Ö.300 yılında burada Selevkos Euphrates ( Fırat’ın Silifkesi ) adında bir kent kurar. Daha sonraları M.Ö.1.yy.’da kent Roma hakimiyetine girer .Bu hakimiyet değişikliğiyle birlikte kentin adı da değişerek köprü, geçit anlamına gelen ve bütün dünyada bilinen şekliyle “ Zeugma” adını alır. Roma İmparatorluğu’nun 4.Skitia Lejyon Garnizonu’nun burada konuşlandırılması ve ticaret sebebiyle kısa zamanda 80 bin nüfusa ulaşan Zeugma’da Fırat manzaralı yamaçlara villalar inşa edilir. 80 bin kişilik nüfus Zeugma’yı dünyanın en büyük kentlerinden biri haline getirir. Örneklemek gerekirse Zeugma , komşusu sayılan Antakya (Antiokheia) ile Mısır’daki İskenderiye’den ( Aleksandreia) ‘dan daha küçük, Atina (Athena) ile aynı büyüklükteydi. Pompei ve şimdi dev bir metropol olan Londra (Londinum) ‘dan ise birkaç kat büyüklükteydi.
Ünlü coğrafyacı Strabon da Zeugma’dan bahsetmektedir. Hellenistik dönemde Selevkos Nikator zamanında Zeugma’da önemli imar faaliyetleri yapıldığı bilinmektedir. Kentteki Akropolün üzerine kader tanrıçası Thyke’nin bir tapınağı yapılmıştır. Bu tapınak halen toprak altındadır. Zeugma Antik Kenti kendi şehir sikkesi de basmış Roma Kentlerinden biridir. Sikkeler üzerine bir tarafına Thyke tapınağı , diğer tarafına da güçlülüğü simgeleyen Roma Kartalı motifi basılmıştır.
[/FONT][FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif]ZEUGMA’NIN KRONOLOJİK TARİHÇESİ
[/FONT][FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif]M.Ö. 300.yy. Büyük İskender’in Generallerinden 1.Selevkos Nikator Belkıs/Zeugma’nın ilk yerleşimi olan Selevkeya Euphrates kentini kurar
M.Ö. 1.yy. Kentin Selevkeya Euphrates adı korunarak Kommagene Krallığı'’ın 4 büyük kentinden biri olur.
M.S. 1.yy. M.Ö.1.yy.’ın ilk çeyreğinde Roma İmparatorluğu’nun topraklarına katılır ve ismi de “köprü “ , “geçit” anlamına gelen “ ZEUGMA” olarak değiştirilir.
M.S. 252 Sasani Kralı 1.Şapur Belkıs/Zeugma’yı ele geçirerek yakıp yıkar
M.S. 4.yy. Belkıs/Zeugma geç Roma hakimiyetine girer.
M.S. 5-6.yy. Belkıs/Zeugma Erken Roma hakimiyetine girer.
M.S. 7.yy. İslam Akınları sonucu Belkıs/Zeugma terk edilir.
M.S. 10-12.yy. Küçük bir İslami yerleşimi oluşur.
M.S. 16.yy. Bugünkü adıyla Belkıs Köyü kurulur.
[/FONT][FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif][/FONT]
[FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif]GAZİANTEP (A.A) - 06.07.2007[/FONT] - Zeugma Antik Kenti'nde bu yıl gerçekleştirilecek bilimsel kazı ve çalışmalara önümüzdeki hafta içinde başlanacağı bildirildi.
Kazı Başkanı Doç. Dr. Kutalmış Görkay, AA muhabirine yaptığı açıklamada, antik kentte bu yıl yapmayı planladıkları bilimsel çalışmaları 25 kişilik bir ekiple yapacaklarını söyledi.
Zeugma'yı arkeopark yaparak bölge ve ülke turizmine önemli katkı sağlayan bir turizm merkezi haline getirmeyi amaçladıklarını belirten Görkay, ''Ancak, her zaman belirttiğimiz gibi önceliğimiz Zeugma'nın en iyi biçimde korunmasını sağlamak olacak'' dedi.
Antik kentte bu yıl yürütecekleri çalışmaya İsviçre'deki Mavors Enstitüsü'nden 2 bilim adamının da katılacağını ifade eden Görkay, şunları anlattı:
''Arkeopark yapmayı amaçladığımız Zeugma Antik Kentinde, bu yıl 25 kişilik ekiple ekim ayına kadar çalışacağız. Antik kentte 4 ayrı bilimsel çalışma gerçekleştireceğiz.
Gün ışığına çıkan villaların korunması amacıyla üzerlerinin çatıyla örtülmesi için yürüttüğümüz çalışmayı devam ettireceğiz. Önceki yıllarda yaptığımız kazılarda ulaştığımız bazı kamu yapılarını bütünüyle ortaya çıkarmak için kazı yapacağız. Kazılarda gün ışığına çıkan eserlerin konservasyonu ve restorasyonuna ilişkin çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Ayrıca, Zeugma'nın yerleşim alanında jeofizik ve yüzey araştırmaları da yapacağız.''
Görkay, Zeugma'daki kazı ve bilimsel çalışmalara Bakanlar Kurulu kararı çerçevesinde 2005 yılında başladıklarını anımsattı.
Gaziantep'in Nizip ilçesinde Birecik barajı gölü kıyısında bulunan Zeugma'nın hala büyük bölümünün yerin altında olduğunu vurgulayan Görkay, antik kentin bir bütün olarak gün ışığına çıkarılması, koruma kaygısı ön planda düşünülerek arkeopark haline getirilmesinin uzun yıllar alacak bir çalışma olduğuna dikkati çekti.
ZEUGMA ANTİK KENTİ
Zeugma Antik Kenti MÖ 300'de Büyük İskender tarafından ''Selevkia Euphrates'' adıyla kuruldu. Romalı Komutan Pompeius MÖ 64'de kendine yaptığı yardımlar karşılığında kenti 1. Antiachos'a verdi.
Kommagene Krallığı'nın 4 büyük şehrinden biri olan kent, MÖ 31'den itibaren tamamıyla Roma İmparatorluğuna bağlandı ve ''köprü'', ''geçit'' anlamına gelen ''Zeugma'' adını aldı.
Roma döneminde büyük bir zenginlik ve ihtişam yaşayan Zeugma, MS 256'da Sasani Kralı 1. Şapur tarafından ele geçirilerek yakıldı ve yıkıldı. Zeugma, daha sonra depremden büyük zarar gördü.
Zeugma'da ilk kazı, bir kaçak kazı ihbarı üzerine Gaziantep Arkeoloji Müzesi Müdürlüğü tarafından 1987'de yapıldı. Kazıda oda biçimli aile kaya mezarı, mezarın sahiplerine ait heykeller bulundu.
Antik kentte ikinci kazı 1992'de yine bir kaçak kazı ihbarı üzerine Gaziantep Arkeoloji Müzesi Müdürü Rıfat Ergeç tarafından yaptırıldı. Bu kazıda taban mozaiği ve ilk villa gün ışığına çıkartıldı.
Antik kentin önemli bir bölümünün GAP kapsamında inşa edilen Birecik Barajı'nın göl suları altında kalacak olması nedeniyle 1993'ten itibaren yerli ve yabancı bilim adamlarından oluşan çok sayıda ekip Zeugma Antik Kenti'nde kurtarma kazıları yürüttü.
Kurtarma kazılarında gün ışığına çıkarılan eserlerin en önemlileri olan mozaikler, Mark heykeli, duvar resimleri ve kil mühür baskı koleksiyonu halen Gaziantep Arkeoloji Müzesi'nde sergileniyor.
Bakanlar Kurulu'nun 2005 yılında aldığı kararla, antik kentte yürütülecek çalışmalara başkanlık etme görevi Doç. Dr. Kutalmış Görkay'a verildi.
[FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif][FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif]AVRUPA'DA YILIN MÜZESİ[/FONT][/FONT]
[FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif]Vali Süleyman Kamçı, düzenlediği basın toplantısında, Avrupa Müze Formu'nun düzenlediği Avrupa'da Yılın Müzesi Yarışmasına 49 müzenin katıldığını ve 34 müzenin yarışmada ön elemeyi geçtiğini belirtti.
5 Mayısta açıklanan yarışma sonuçlarına göre Yılın Müzesi ödülünü Alman Göçmen Merkezi'nin aldığını, ön elemeyi geçen Gaziantep Arkeoloji Müzesi'nin ise başarılı müzeler arasında değerlendirildiğini ifade eden Kamçı, şöyle konuştu:
''Avrupa'da Yılın Müzesi Yarışmasında Gaziantep Arkeoloji Müzesi'nin başarılı müzeler arasında değerlendirilmesi bizim için sevindirici. Bu başarı doğru yolda olduğumuzu gösteriyor. Zaman içinde müzedeki sergi mekanlarının daha büyümesi, depolardaki eserlerin sergilenmesi gerekiyor.''
Gaziantep Arkeoloji Müzesi Müdür Vekili Mehmet Önal ise kendileri için yarışmaya katılmanın önemli olduğunu söyledi.
Yarışmaya katılmak için müzenin teşhirinin iyi olması gerektiğini ifade eden Önal, Gaziantep Arkeoloji Müzesi'nin ziyaretçi sayısıyla da başarılı ve iyi bir müze olduğunu kanıtladığını bildirdi.
Önal, Gaziantep Arkeoloji Müzesi'ni günde yaklaşık 1000-1500 kişinin ziyaret ettiğini kaydetti.
Gaziantep Kültür ve Turizm Müdürü Salih Efiloğlu'nun da katıldığı toplantıda, Gaziantep Arkeoloji Müzesi'nin aldığı başarı ödülü Vali Süleyman Kamçı'ya takdim edildi.
[FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif]GAZİANTEP (A.A) - 19.04.2007 - Gaziantep Arkeoloji Müzesi Müdür Vekili Mehmet Önal, Zeugma Antik Kentinin üç boyutlu dijital sanal görüntülerini Müzeler Haftasının başladığı 18 Mayıstan itibaren ziyaretçilere izleteceklerini söyledi. Önal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Zeugma Kazı Başkanı Doç. Dr. Kutalmış Görkay ve ekibinin yürüttüğü Zeugma Antik Kenti'nin üç boyutlu dijital sanal görüntülerinin hazırlanması çalışmasının tamamlandığını belirtti. Mehmet Önal, 2006 yılının Eylül ayında başlayan çalışmanın geçen ay bitirildiğini ve hazırlanan üç boyutlu dijital sanal görüntülerin Gaziantep Arkeoloji Müzesi'ne teslim edildiğini ifade ederek,
'' Üç boyutlu dijital sanal görüntüler de Zeugma Antik Kenti'nin güzelliklerini bir başka biçimde gözler önüne seriyor '' dedi.
Önal, sözlerinin şöyle sürdürdü: '' Bu güzel görüntüleri müzemize gelen yerli ve yabancı konuklarımızla paylaşacağız. Hazırlıklarımızı tamamladık, sanal görüntüleri Turizm Haftasının başladığı 18 Mayıstan itibaren ziyaretçilere izleteceğiz. Müzemizi ziyaret eden konuklarımız, Zeugma Antik Kentinden çıkarılarak müzemizde sergilenen değerleri eserleri görme yanında bu eserlerin çıkarıldığı kentin sanal görüntülerini de izleyebilecek. ''
Önal, Zeugma Antik Kentinin üç boyutlu dijital sanal görüntülerinin, antik kentteki kalıntıların restorasyonu yanında Gaziantep Arkeoloji Müzesinin tanıtımı için de kullanılacağını bildirdi.
-İSPANYA'DA TANITIM FIRSATI-
Önal, Kültür ve Turizm Bakanlığının, Gaziantep Arkeoloji Müzesi'ni Avrupa'da Yılın Müzesi Ödülü'ne (EMYA) aday gösterdiğini, bu teklifle birlikte müzelerini İspanya'da tanıtma fırsatı bulduklarını ifade etti.
Avrupa Müze Forumu tarafından düzenlenen yarışmamın finalinin 5 Mayıs 2007'de İspanya'da yapılacağını vurgulayan Önal, şunları söyledi:
'' Finalde, aralarında İngiltere, Fransa, Almanya, Yunanistan ve İspanya'nın da olduğu 20 ülkeden 33 müze yarışacak. Yarışmada Türkiye'yi biz temsil edeceğiz. Yarışmaya katılan müzemize, Gaziantep Ticaret Odası (GTO) ve İl Özel İdaresi de destek veriyor. Yarışma öncesinde müzemiz ile ilgili olarak hazırlanmış, görüntü, broşür ve kitapları İspanya'ya gönderdik. Ben de yarışma için 1 Mayısta İspanya'ya gideceğim. Yarışmanın yapılacağı 5 Mayısta diğer müzelerin yetkilileriyle birlikte Gaziantep Arkeoloji Müzesi'ni tanıtmak için 30 dakikalık bir sunum yapacağım. EMYA ödülünü alarak müzemizi uluslararası alanda daha iyi tanıtmak istiyoruz. ''
[/FONT][FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif]Gaziantep AA (04.04.2006) Gaziantep Müze Müdür Vekili Arkeolog Mehmet Önal, Gaziantep Müzesi'nin, Avrupa Müze Formu'nun düzenlediği Avrupa'da Yılın Müzesi Ödülü'ne (EMYA) aday olduğunu söyledi. Önal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca rafından, Gaziantep Müzesi'nin adaylığı için gerekli başvurunun, EMYA'nın İngiltere'nin Bristol kentindeki merkezine yapıldığını belirtti. Zeugma Antik Kenti'nden çıkarılan muhteşem eserlerin teşhir edildiği Gaziantep Müzesi'nin, 2005 yılının Haziran ayında açıldığını anımsatan Önal, müzenin dünyanın ikinci büyük mozaik müzesi olduğunu, Zeugma kurtarma kazılarında bulunan villalara ait mekanların yeniden kurulduğu özgün teşhiriyle ise dünyanın 'ünik' müzesi haline geldiğini bildirdi. Yeni müze binasında Zeugma eserleri teşhir edilirken, eski binanın ise kronolojik teşhirlerle düzenlendiğini kaydeden Önal, ''Müzemiz, yenilenen etkileyici teşhiriyle, geniş sorumluluk alanındaki faaliyetleri ve gelecekte yapmayı planladığı projeleriyle EMYA'ya katılmak için uygun durumdadır. Bu ödülü kazanmamız halinde uluslararası düzeyde ve daha geniş bir alanda tanınması sağlanacak ve ziyaretçi sayısı artacaktır'' dedi. Önal, dünyanın dört bir yanından çok sayıda müzenin katıldığı yarışmaya, önce ön elemelerin geçilerek ödüle layık müzeler listesine girilmesi gerektiğini, 2007 yılının Mayıs ayında yapılacak son elemede ise birincilik ödülü için müzelerin yarışacağını ifade etti. Avrupa Formu'nun bir başkan ve Avrupa ülkelerinden seçilmiş 15 üyeden oluştuğunu anlatan Önal, şöyle konuştu: ''Yarışmaya katılmak isteyen ülkeler, bir yıl öncesinin Mart ayında başvuru yapıyorlar. Yıl içinde konsey üyeleri bizzat gelerek tek tek müzeleri yerinde inceliyor, yıl sonunda ise Strazburg'da toplanarak, aday müzeler arasında ön eleme yapıp, ödüle layık görülen müzeleri seçiyorlar. Yarışmalara her yıl, 25-30 ülke katılıyor. Ayrıca, her ülke birden fazla müze ile yarışmaya katılabiliyor.'' -EMYA- Önal, Avrupa Müze Formu'nun İngiltere'de gönüllü bir kuruluş olarak kayıtlı bulunan ''Avrupa Yılın Müzesi Ödülü Vakfı'na bağlı faaliyet gösteren bir kurum olduğunu, Avrupa Müzeler Birliği'nin, Avrupa genelinde müzeciliğin geliştirilmesi amacıyla 1977 yılından bu yana ödüller dağıttığını bildirdi. Her yıl üç ödül dağıtan Avrupa Müzeler Birliği'nin 1977 yılında Avrupa Konseyi bünyesinde oluşturulduğunu vurgulayan Önal, 1997 yılında isminin Avrupa Müze Formu olarak değiştirildiğini anımsattı. -ÖDÜL ALAN MÜZELER- Bugüne kadar Türkiye'den de yarışmaya katılarak ödül alan müzeler olduğuna dikkati çeken Önal, İstanbul Türk-İslam eserleri Müzesi, Antalya Müzesi ve Bodrum Müzesi'nin mansiyon ödülünü aldığını, İstanbul Arkeoloji Müzesi'nin 1993 yılında Avrupa Konseyi ödülünü alırken, Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nin de 1997 yılında Avrupa'da Yılın Müzesi ödülünü aldığını sözlerine ekledi.
alıntıdır
[/FONT]
[FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif][/FONT][FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif][/FONT]