Uzman SühaN
Administrator
Siyanoz nedir nedenleri ve tedavisi nasıldır ?
Siyanoz, kandaki oksijen seviyesinin yetersiz olması nedeniyle cilt ve mukus zarlarının mavimsi renginin tıbbi terimidir. Örneğin, dudaklar da ve tırnaklar da siyanoz görülebilir. Bir kişinin cildi veya dudakları maviye dönüşürse, genellikle düşük kan oksijen seviyeleri veya zayıf dolaşımdan kaynaklanır. Bu ciddi bir sorunun işareti olabilir, bu nedenle tıbbi yardım almak önemlidir.
Kanda oksijen tükenince renk parlak kırmızıdan koyu renge dönüşebilir.Koyu tenli insanlarda, morarma dudaklarda, diş etlerinde ve gözlerin etrafında daha kolay bulunabilir.Bu mavi renkli yani morarmanın tıbbi adı siyanozdur.Cildin maviye dönüp morarması kandaki oksijen eksikliğini gösterebilir . Aynı zamanda, orak hücre anemisinde olduğu gibi, anormal bir hemoglobin formunu (alyuvar hücrelerindeki bir protein) de gösterebilir .Siyanoz, cildin mavimsi renk değişimine neden olan zayıf oksijen dolaşımının adıdır. Orta siyanoz dudakları etkiler, ancak dil ve göğüsü de etkileyebilir.Morarmış dudaklar dudaklar, alyuvar hücrelerinde düşük oksijen düzeyleri nedeniyle siyanozun bir çeşidini gösterebilir. Aynı zamanda kan dolaşımında hemoglobin anormal formunun yüksek seviyelerini de temsil edebilir.
Siyanozun belirtileri
Siyanoz, deri, tırnak yatakları veya müköz zarlarda görülür. Siyanoz sadece ekstremitelerde görülürse akrosiyanoz veya periferik siyanoz olarak adlandırılır. Bu, bebeklerde sık görülür .Bununla birlikte, merkezi siyanoz tüm vücudu etkiler. Bu, mukus zarlarında ve dilde görülür. Bu genellikle potansiyel olarak ciddi ve yaşamı tehdit eden bir hastalığın altında yattığı ve derhal değerlendirilmesini gerektirdiği anlamına gelir.Etkilenebilecek başlıca sistemler arasında solunum sistemi, kan, kalp veya kardiyovasküler sistem ve merkezi sinir sistemi bulunur.Bebeklerde siyanotik kalp hastalığı, düşük kan oksijen seviyeleri ve ciddi santral siyanoz ile sonuçlanır.
Periferik Siyanoz Nedenleri
Kan damarlarının daralması olan bir bölgeye yavaş kan akışından kaynaklanabilir. Bunun nedeni aşağıdakiler olabilir:
Soğuğa maruz kalma
şok
Konjestif kalp yetmezliği
Periferik vasküler hastalık
Diğer zamanlarda, periferik siyanoz düşük oksijen durumlarından kaynaklanmaktadır. Düşük oksijen nedenlerinden bazıları şunlardır:
Zatürree
Karbonmonoksit zehirlenmesi
Koah
Akciğer ödemi
Solunum yolu enfeksiyonları
Kalpte sıvı birikimi
Anfizem
Septisemi, hayatı tehdit eden bir kan enfeksiyonu
Astım
Astım akciğerlerde iltihaplanmadır ve düzgün bir şekilde nefes alamamaya neden olan bir durumdur. Astım atağı sırasında vücuda oksijen eksikliği nedeniyle deri veya dudaklar maviye dönebilir. Astım, stres, sigara dumanı, egzersiz veya hayvan tüyleri, polen veya küf gibi alerjenlerle tetiklenebilir. Siyanoz, hemen tıbbi yardıma ihtiyaç duyan ciddi bir astım atağının bir işaretidir. Astımın tedavisi ilaçları, potansiyel tetikleyicileri önlemeyi içerir.
Raynaud hastalığı
Raynaud sendromu ekstremitelere kan akışının eksikliğine neden olur. Kan dudaklara düzgün akmadığı zaman, oksijen eksikliği (siyanoz) oluşur ve mavi veya mor renge neden olur.
Krup hastalığı
Krup , üst solunum sisteminde çocukları etkileyen bir virüs veya bir bakteri tarafından oluşturulan bir enfeksiyondur. Bu hastalık bulaşıcıdır. Krup hastalığı ciltte mavimsi mor bir görüntüye neden olabilir.
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH)
KOAH akciğerlerin hava yolu tıkanıklığına neden olan bir durumudur.Koah hastaları yeterli solunum yapamazlar.Bu oksijen eksikliği bazı durumlarda siyanoza neden olabilir. Birçok KOAH vakası sigara içmekten kaynaklanır, ancak nadiren kalıtsal bir durum olabilir. KOAH genellikle sigara bırakma, inhale ilaçlar, kortikosteroidler, oksijen tedavisi, pulmoner rehabilitasyon ve (nadiren) cerrahi ile tedavi edilir.
Soğuk hava koşulları, kuvvetli egzersizler ve fiziksel harekete rüzgar alarak dudaklarda geçici olarak mavi bir görünüm oluşturabilir.
Teşhis ve tedavi
Doktor öncelikle fiziki muayene yapıcaktır.Kalbinizi ve ciğerlerinizi dinleyecektir. Muhtemelen kan testleri isteyecektir.Doktorunuz kanınızın oksijenlenmesini ölçmek için invaziv olmayan bir nabız oksimetresi kullanabilir. Arteriyel kan gazı testi de isteyebilir. Kalp ve akciğerlerinizi değerlendirmek için göğüs radyografisi veya BT taraması da gereklidir. Tedavi, vücudun etkilenen bölümlerine oksijen verilen kan akışını sağlamak için alttaki nedeni belirlemek ve düzeltmektir. Uygun tedaviyi zamanında almak iyleşmeye ve komplikasyonları sınırlamaya yardımcı olacaktır.
Kanda oksijen tükenince renk parlak kırmızıdan koyu renge dönüşebilir.Koyu tenli insanlarda, morarma dudaklarda, diş etlerinde ve gözlerin etrafında daha kolay bulunabilir.Bu mavi renkli yani morarmanın tıbbi adı siyanozdur.Cildin maviye dönüp morarması kandaki oksijen eksikliğini gösterebilir . Aynı zamanda, orak hücre anemisinde olduğu gibi, anormal bir hemoglobin formunu (alyuvar hücrelerindeki bir protein) de gösterebilir .Siyanoz, cildin mavimsi renk değişimine neden olan zayıf oksijen dolaşımının adıdır. Orta siyanoz dudakları etkiler, ancak dil ve göğüsü de etkileyebilir.Morarmış dudaklar dudaklar, alyuvar hücrelerinde düşük oksijen düzeyleri nedeniyle siyanozun bir çeşidini gösterebilir. Aynı zamanda kan dolaşımında hemoglobin anormal formunun yüksek seviyelerini de temsil edebilir.
Siyanozun belirtileri
Siyanoz, deri, tırnak yatakları veya müköz zarlarda görülür. Siyanoz sadece ekstremitelerde görülürse akrosiyanoz veya periferik siyanoz olarak adlandırılır. Bu, bebeklerde sık görülür .Bununla birlikte, merkezi siyanoz tüm vücudu etkiler. Bu, mukus zarlarında ve dilde görülür. Bu genellikle potansiyel olarak ciddi ve yaşamı tehdit eden bir hastalığın altında yattığı ve derhal değerlendirilmesini gerektirdiği anlamına gelir.Etkilenebilecek başlıca sistemler arasında solunum sistemi, kan, kalp veya kardiyovasküler sistem ve merkezi sinir sistemi bulunur.Bebeklerde siyanotik kalp hastalığı, düşük kan oksijen seviyeleri ve ciddi santral siyanoz ile sonuçlanır.
Periferik Siyanoz Nedenleri
Kan damarlarının daralması olan bir bölgeye yavaş kan akışından kaynaklanabilir. Bunun nedeni aşağıdakiler olabilir:
Soğuğa maruz kalma
şok
Konjestif kalp yetmezliği
Periferik vasküler hastalık
Diğer zamanlarda, periferik siyanoz düşük oksijen durumlarından kaynaklanmaktadır. Düşük oksijen nedenlerinden bazıları şunlardır:
Zatürree
Karbonmonoksit zehirlenmesi
Koah
Akciğer ödemi
Solunum yolu enfeksiyonları
Kalpte sıvı birikimi
Anfizem
Septisemi, hayatı tehdit eden bir kan enfeksiyonu
Astım
Astım akciğerlerde iltihaplanmadır ve düzgün bir şekilde nefes alamamaya neden olan bir durumdur. Astım atağı sırasında vücuda oksijen eksikliği nedeniyle deri veya dudaklar maviye dönebilir. Astım, stres, sigara dumanı, egzersiz veya hayvan tüyleri, polen veya küf gibi alerjenlerle tetiklenebilir. Siyanoz, hemen tıbbi yardıma ihtiyaç duyan ciddi bir astım atağının bir işaretidir. Astımın tedavisi ilaçları, potansiyel tetikleyicileri önlemeyi içerir.
Raynaud hastalığı
Raynaud sendromu ekstremitelere kan akışının eksikliğine neden olur. Kan dudaklara düzgün akmadığı zaman, oksijen eksikliği (siyanoz) oluşur ve mavi veya mor renge neden olur.
Krup hastalığı
Krup , üst solunum sisteminde çocukları etkileyen bir virüs veya bir bakteri tarafından oluşturulan bir enfeksiyondur. Bu hastalık bulaşıcıdır. Krup hastalığı ciltte mavimsi mor bir görüntüye neden olabilir.
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH)
KOAH akciğerlerin hava yolu tıkanıklığına neden olan bir durumudur.Koah hastaları yeterli solunum yapamazlar.Bu oksijen eksikliği bazı durumlarda siyanoza neden olabilir. Birçok KOAH vakası sigara içmekten kaynaklanır, ancak nadiren kalıtsal bir durum olabilir. KOAH genellikle sigara bırakma, inhale ilaçlar, kortikosteroidler, oksijen tedavisi, pulmoner rehabilitasyon ve (nadiren) cerrahi ile tedavi edilir.
Soğuk hava koşulları, kuvvetli egzersizler ve fiziksel harekete rüzgar alarak dudaklarda geçici olarak mavi bir görünüm oluşturabilir.
Teşhis ve tedavi
Doktor öncelikle fiziki muayene yapıcaktır.Kalbinizi ve ciğerlerinizi dinleyecektir. Muhtemelen kan testleri isteyecektir.Doktorunuz kanınızın oksijenlenmesini ölçmek için invaziv olmayan bir nabız oksimetresi kullanabilir. Arteriyel kan gazı testi de isteyebilir. Kalp ve akciğerlerinizi değerlendirmek için göğüs radyografisi veya BT taraması da gereklidir. Tedavi, vücudun etkilenen bölümlerine oksijen verilen kan akışını sağlamak için alttaki nedeni belirlemek ve düzeltmektir. Uygun tedaviyi zamanında almak iyleşmeye ve komplikasyonları sınırlamaya yardımcı olacaktır.
