sigorta yönünden Alt taşeron ve sorumlulukları.
taşeronun sorumluluğu taşeron ssk taşeron sigorta sigorta açılışı sgk işyeri açılışı
İşverenler, yüklendiği veya yaptığı işin bazı kısım veya eklentilerini kendi adına yapmak üzere başkalarına verirse bunlara, alt işveren, aracı veya taşeron denilmektedir.
Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 87. maddesinin ikinci fıkrasında, Bir işte veya bir işin bölüm veya eklentilerinde işverenden iş alan ve kendi adına sigortalı çalıştıran üçüncü kişiye aracı denileceği hükme bağlanmıştır. Bu tarif karşısında bir kimseye aracı/alt işveren (taşeron) denilebilmesi için genel olarak iki şartın bulunması gerekmektedir.
Birincisi sigortalı çalıştıran bir işverenin bulunması, ikincisi de, bu işverenden işin bölüm veya eklentisini taahhüt eden kişinin, yani alt işveren-aracının (taşeronun) bu işi yapmak üzere kendi adına sigortalı çalıştırmasıdır. Ancak, inşaat işlerinde istisnai durumlar ayrıca aşağıda açıklanmıştır.
Eğer, asıl işverenler hiçbir işçi çalıştırmıyor ve işin tamamını üçüncü bir kişiye yaptırıyorsa, bu durumda aralarındaki ilişki asıl işveren-alt işveren ilişkisi olmayacaktır. Aracıların, asıl işverene karşı üstlendikleri işi, devamlı işyeri sigortalıları ile değil de münhasıran bu iş için sigortalı çalıştırmak suretiyle yapmaları halinde, bu aracılar kendi adlarına ayrı bir işyeri dosyası tescil ettirmeyecekler ve çalıştırdıkları sigortalıları asıl işverenin işyeri dosyasından SSK'ya bildireceklerdir.
Asıl işverenin işinin bir kısmı, bir veya birkaç alt işveren (taşeron) tarafından üstlenilmiş, işin geri kalan kısmı asıl işveren tarafından istihdam edilecek sigortalılar tarafından yapılacak ise, işyeri bildirgesi verme yükümlülüğü asıl işverene ait olacak ve işyeri dosyası asıl işveren adına tescil ettirilecektir. Alt işverenler de asıl işverene karşı üstlendikleri işte münhasıran bu iş için sigortalı istihdam etmeyerek, işi devamlı işyeri sigortalıları ile yaparlarsa, aracıların bu işte çalıştıracağı sigortalılarla ilgili yükümlülükler, aracının kendi adına tescil ettirmiş olduğu devamlı işyeri sigortalıları ile yerine getirilecektir.
Ancak, inşaat işlerinde iş sahibinin kendisi işçi çalıştırmaksızın, inşaatta yapılan işleri belirli kısımlara ayırıp başka başka (birden çok) kişilere yaptırması halinde, (işin bunlara devri söz konusu değil ise) bu kişiler aracı(alt işveren) olarak kabul edilecektir. Sosyal Sigortalar Kanunu yönünden inşaatta yapılan işleri bölüp dağıtan asıl işveren niteliğiyle sorumludur. örneğin; yapı kooperatifi, kendisi hariçten işçi çalıştırmayıp, inşaatın kısımlarını ayrı şahıslara yaptırması durumunda, Yapı kooperatifi işveren, bölüm veya eklentilerden iş alanlar ise kurum uygulaması yönünden alt işveren (aracı) sayılacaklardır.
Alt işverenlerin/aracıların (taşeron) çalıştırdıkları sigortalıların işçilik (ücret, ihbar/kıdem tazminatı vb.) ve sosyal sigorta haklarından doğan sorumluluklarından, asıl işverende aynı derecede sorumlu tutularak çalışanın (sigortalının) işçilik hakları ve SSK'nın prim ve diğer alacakları güvenceye alınmıştır.
506 sayılı kanun sigortalıları korumak amacıyla, aracı işverenin yanında çalıştırdığı sigortalılarla ilgili yükümlülüklerinden asıl işvereni de sorumlu tutmuştur. Asıl işverenle taşeron kendi aralarında müteselsil sorumluluğu azaltmayı veya ortadan kaldırmayı amaçlayan sözleşmeler yapamazlar. Sosyal Sigortalar Kurumu'nun 506 sayılı kanundan doğan, prim ve diğer alacaklarından dolayı, taşeronla birlikte asıl işveren de sorumludur.
Resul Kurt
İşverenler, yüklendiği veya yaptığı işin bazı kısım veya eklentilerini kendi adına yapmak üzere başkalarına verirse bunlara, alt işveren, aracı veya taşeron denilmektedir.
Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 87. maddesinin ikinci fıkrasında, Bir işte veya bir işin bölüm veya eklentilerinde işverenden iş alan ve kendi adına sigortalı çalıştıran üçüncü kişiye aracı denileceği hükme bağlanmıştır. Bu tarif karşısında bir kimseye aracı/alt işveren (taşeron) denilebilmesi için genel olarak iki şartın bulunması gerekmektedir.
Birincisi sigortalı çalıştıran bir işverenin bulunması, ikincisi de, bu işverenden işin bölüm veya eklentisini taahhüt eden kişinin, yani alt işveren-aracının (taşeronun) bu işi yapmak üzere kendi adına sigortalı çalıştırmasıdır. Ancak, inşaat işlerinde istisnai durumlar ayrıca aşağıda açıklanmıştır.
Eğer, asıl işverenler hiçbir işçi çalıştırmıyor ve işin tamamını üçüncü bir kişiye yaptırıyorsa, bu durumda aralarındaki ilişki asıl işveren-alt işveren ilişkisi olmayacaktır. Aracıların, asıl işverene karşı üstlendikleri işi, devamlı işyeri sigortalıları ile değil de münhasıran bu iş için sigortalı çalıştırmak suretiyle yapmaları halinde, bu aracılar kendi adlarına ayrı bir işyeri dosyası tescil ettirmeyecekler ve çalıştırdıkları sigortalıları asıl işverenin işyeri dosyasından SSK'ya bildireceklerdir.
Asıl işverenin işinin bir kısmı, bir veya birkaç alt işveren (taşeron) tarafından üstlenilmiş, işin geri kalan kısmı asıl işveren tarafından istihdam edilecek sigortalılar tarafından yapılacak ise, işyeri bildirgesi verme yükümlülüğü asıl işverene ait olacak ve işyeri dosyası asıl işveren adına tescil ettirilecektir. Alt işverenler de asıl işverene karşı üstlendikleri işte münhasıran bu iş için sigortalı istihdam etmeyerek, işi devamlı işyeri sigortalıları ile yaparlarsa, aracıların bu işte çalıştıracağı sigortalılarla ilgili yükümlülükler, aracının kendi adına tescil ettirmiş olduğu devamlı işyeri sigortalıları ile yerine getirilecektir.
Ancak, inşaat işlerinde iş sahibinin kendisi işçi çalıştırmaksızın, inşaatta yapılan işleri belirli kısımlara ayırıp başka başka (birden çok) kişilere yaptırması halinde, (işin bunlara devri söz konusu değil ise) bu kişiler aracı(alt işveren) olarak kabul edilecektir. Sosyal Sigortalar Kanunu yönünden inşaatta yapılan işleri bölüp dağıtan asıl işveren niteliğiyle sorumludur. örneğin; yapı kooperatifi, kendisi hariçten işçi çalıştırmayıp, inşaatın kısımlarını ayrı şahıslara yaptırması durumunda, Yapı kooperatifi işveren, bölüm veya eklentilerden iş alanlar ise kurum uygulaması yönünden alt işveren (aracı) sayılacaklardır.
Alt işverenlerin/aracıların (taşeron) çalıştırdıkları sigortalıların işçilik (ücret, ihbar/kıdem tazminatı vb.) ve sosyal sigorta haklarından doğan sorumluluklarından, asıl işverende aynı derecede sorumlu tutularak çalışanın (sigortalının) işçilik hakları ve SSK'nın prim ve diğer alacakları güvenceye alınmıştır.
506 sayılı kanun sigortalıları korumak amacıyla, aracı işverenin yanında çalıştırdığı sigortalılarla ilgili yükümlülüklerinden asıl işvereni de sorumlu tutmuştur. Asıl işverenle taşeron kendi aralarında müteselsil sorumluluğu azaltmayı veya ortadan kaldırmayı amaçlayan sözleşmeler yapamazlar. Sosyal Sigortalar Kurumu'nun 506 sayılı kanundan doğan, prim ve diğer alacaklarından dolayı, taşeronla birlikte asıl işveren de sorumludur.
Resul Kurt
