Şartlı Cümleler / Koşul Cümleleri
koşul cümleleri şartlı cümleler koşullu cümleler koşul şart cümlelerine örnekler cümlelerine örnekler
Şartlı Cümleler / Koşul Cümleleri
Türkçedeki “şartlı cümleler” diğer bir değişle “koşullu cümleler”dir.
Şart cümleleri, bir şart cümlesi (if caluse) bir de temel cümle (main clause) dan meydana gelir. “if clause” ya da “main clause” un önce ya da sonra gelmesi anlam bakımından değişiklik meydana getirmez. Temel mantık “if clause”un gerçekleşmesi halinde “main clause” un gerçekleşecek olmasıdır. Yani “main clause” un gerçekleşmesi “if clause” un gerçekleşmesi koşuluna bağlıdır. Şartlı cümle ya da koşullu cümle denmesinin sebebi de budur.
Genel olarak üç değişik tip olarak sınıflandırılırlar:
--------------------------------------------------------------------------------
Type 1 (Real Present)
Bu yapı şu anda ya da gelecekteki olası gerçekleşebilecek durumları ifade eder.
Yapısı:
If Clause Main Clause
Simple Present 1. Simple present
Present Continuous 2. Future (will, be going to)
Present Perfect 3. Modals (can, may, must, etc.)
4. Imperative
Type 1 yapısında “if clause” kısmı duruma göre yukarıda verilen tenslerden birisiyle yazılabilir. "Main Clause"kısmı ise isteğe ya da duruma göre başlığın altındaki tenslerden birisiyle, uygun herhangi bir kip ile (3. modals) ya da emir kipinde (4. Imperative) yazılabilir.
Örnek:
If I have time, I will visit my grandparents.
Eğer zamanım olursa büyük anne-babamı ziyaret edeceğim.
(Ziyaret etmem zamanımın olmasına bağlı.)
If you study very hard in this semester, you can pass the exam.
If you have finished your work, put off the light and go home.
If it rains, stay at home.
--------------------------------------------------------------------------------
Type 2 (Unreal Present)
Şu anda gerçek olmayan durumdan söz eder. Şimdiki zaman ve ileriye dönük koşulları ifade eder. Bu yapıda olması beklenmeyen, gerçek dışı ve bilinen gerçeklere aykırı durumlar sözkonusu olduğundan Simple Past Tense kullanılır. If’li cümlecikteki koşulun gerçek olmaması nedeniyle, temel cümlecikteki eylem de gerçekleşmemektedir.
Yapısı:
If Clause Main Clause
Simple Past 1. Simple Past
Past Continuous 2. Modals (would, should, could, might)
Örnek:
If he had lots of money, he would buy a new sport car.
Eğer çok parası olsaydı yeni bir spor araba alacaktı.
(Çok parası yoktu ve alamadı, olması beklenmeyen bir durumdu)
Bu yapıda en önemli nokta, “be” fiilinin tüm şahıslarda “were” biçiminde kullanılmasıdır. Gerçek olmayan durumlardan bahsedildiği için mubalağa maksadıyla “was” kullanılması gereken durumlarda da (I, he, she, it) “were” kullanılır.
Örnek:
If I were you, I would make a better plan for your holiday.
Senin yerine olsaydım tatil için daha iyi bir plan yapardım.
(Ama benim yerimde değil, dolayısıyla “was” yerine “were” kullanıldı)
If she were a queen, she would live in a palace. (Eğer bir kraliçe olsaydı sarayda yaşardı)
If I were rich I would help poor people.
If you were a rich man what would you do?
--------------------------------------------------------------------------------
Type 3 (Unreal Past)
Geçmişle ilgili gerçek olmayan durumları ifade eder. Yine If’li cümlecikteki durum geçmişte gerçekten olmadığı için, temel cümlecikteki durum da gerçekleşememiştir. Yani artık iş işten geçmiştir.
Örnek:
If she had listened to the radio, she would have heard the news about her husband.
Radyoyu dinlemiş olsaydı kocası hakkındaki haberleri duymuş olacaktı. (Artık iş işten geçti)
If Tom had studied hard, he would have passed the exam. (Eğer Tom sıkı ders çalışsaydı sınavı geçecekti)
If I had been early yesterday, I would have answered much more questions.
Olumsuz ifadelerde “If + V + not” yerine “unless” kullanılabilir.
If it doesn’t rain, we will have a picnic.
Unless it rains, we will have a picnic
Şartlı Cümleler / Koşul Cümleleri
Türkçedeki “şartlı cümleler” diğer bir değişle “koşullu cümleler”dir.
Şart cümleleri, bir şart cümlesi (if caluse) bir de temel cümle (main clause) dan meydana gelir. “if clause” ya da “main clause” un önce ya da sonra gelmesi anlam bakımından değişiklik meydana getirmez. Temel mantık “if clause”un gerçekleşmesi halinde “main clause” un gerçekleşecek olmasıdır. Yani “main clause” un gerçekleşmesi “if clause” un gerçekleşmesi koşuluna bağlıdır. Şartlı cümle ya da koşullu cümle denmesinin sebebi de budur.
Genel olarak üç değişik tip olarak sınıflandırılırlar:
--------------------------------------------------------------------------------
Type 1 (Real Present)
Bu yapı şu anda ya da gelecekteki olası gerçekleşebilecek durumları ifade eder.
Yapısı:
If Clause Main Clause
Simple Present 1. Simple present
Present Continuous 2. Future (will, be going to)
Present Perfect 3. Modals (can, may, must, etc.)
4. Imperative
Type 1 yapısında “if clause” kısmı duruma göre yukarıda verilen tenslerden birisiyle yazılabilir. "Main Clause"kısmı ise isteğe ya da duruma göre başlığın altındaki tenslerden birisiyle, uygun herhangi bir kip ile (3. modals) ya da emir kipinde (4. Imperative) yazılabilir.
Örnek:
If I have time, I will visit my grandparents.
Eğer zamanım olursa büyük anne-babamı ziyaret edeceğim.
(Ziyaret etmem zamanımın olmasına bağlı.)
If you study very hard in this semester, you can pass the exam.
If you have finished your work, put off the light and go home.
If it rains, stay at home.
--------------------------------------------------------------------------------
Type 2 (Unreal Present)
Şu anda gerçek olmayan durumdan söz eder. Şimdiki zaman ve ileriye dönük koşulları ifade eder. Bu yapıda olması beklenmeyen, gerçek dışı ve bilinen gerçeklere aykırı durumlar sözkonusu olduğundan Simple Past Tense kullanılır. If’li cümlecikteki koşulun gerçek olmaması nedeniyle, temel cümlecikteki eylem de gerçekleşmemektedir.
Yapısı:
If Clause Main Clause
Simple Past 1. Simple Past
Past Continuous 2. Modals (would, should, could, might)
Örnek:
If he had lots of money, he would buy a new sport car.
Eğer çok parası olsaydı yeni bir spor araba alacaktı.
(Çok parası yoktu ve alamadı, olması beklenmeyen bir durumdu)
Bu yapıda en önemli nokta, “be” fiilinin tüm şahıslarda “were” biçiminde kullanılmasıdır. Gerçek olmayan durumlardan bahsedildiği için mubalağa maksadıyla “was” kullanılması gereken durumlarda da (I, he, she, it) “were” kullanılır.
Örnek:
If I were you, I would make a better plan for your holiday.
Senin yerine olsaydım tatil için daha iyi bir plan yapardım.
(Ama benim yerimde değil, dolayısıyla “was” yerine “were” kullanıldı)
If she were a queen, she would live in a palace. (Eğer bir kraliçe olsaydı sarayda yaşardı)
If I were rich I would help poor people.
If you were a rich man what would you do?
--------------------------------------------------------------------------------
Type 3 (Unreal Past)
Geçmişle ilgili gerçek olmayan durumları ifade eder. Yine If’li cümlecikteki durum geçmişte gerçekten olmadığı için, temel cümlecikteki durum da gerçekleşememiştir. Yani artık iş işten geçmiştir.
Örnek:
If she had listened to the radio, she would have heard the news about her husband.
Radyoyu dinlemiş olsaydı kocası hakkındaki haberleri duymuş olacaktı. (Artık iş işten geçti)
If Tom had studied hard, he would have passed the exam. (Eğer Tom sıkı ders çalışsaydı sınavı geçecekti)
If I had been early yesterday, I would have answered much more questions.
Olumsuz ifadelerde “If + V + not” yerine “unless” kullanılabilir.
If it doesn’t rain, we will have a picnic.
Unless it rains, we will have a picnic