Uzman SühaN
Administrator
Poliplerin türleri nelerdir?Endometrial polip nedir?
bu konu;polip nedir,endometrial polip gebeliğe engelmidir hakkında bilgiler vermektedir.
Halk arasında rahim içerisinde et parçası şeklinde adlandırılırlar. Rahim içinde rahimin en iç tabakasından endometrium tabakası kaynaklanarak gelişen iyi huylu oluşumlardır. Polipe yol açan faktörlerin neler olduğu bilinmemektedir.Endometrial polipler ile sigara kullanımı, doğum kontrol hapı kullanımı ve yapılan doğum sayısı arasında bir ilişki yoktur.Har yaştaki kadınlarda görülebilmektedir.Polipler nadiren gebe kalamamaya veya düşüğe neden olabilirler.Konuyla ilgili ayrıntıları yazımızda bulabilirsiniz.
NEDENLERI
Polipe yol açan faktörlerin neler oldugu bilinmemektedir. Ancak polip varligi ile birlikte genelde endometrial hiperplazi de birarada görüldügünden fazla östrojen aktivitesinin bu duruma yol açabilecegi düsünülmektedir. Meme kanseri nedeni ile tamoksifen tedavisi alanlarda da endometrial poliplere sik rastlanir. Bazi çalismalarda polipler ile genetik patolojilerin ilgili olabilecegi ileri sürülmektedir. Ancak daha çok yeni olan bu konu hakkinda bir fikre varabilmek için detayli çalismalara gerek duyulmaktadir.
Endometrial polipler ile sigara kullanimi, dogum kontrol hapi kullanimi ve yapilan dogum sayisi arasinda bir iliski yoktur.
GÖRÜLME SIKLIGI
Endometrial poliplerin görülme sikligi konusunda net bir sayi vermek mümkün degildir ancak çok sik görüldügü söylenebilir. Bazi çalismalarda kadinlarin %50'sinde polip saptandigi ileri sürülmektedir.Genel kani görülme sikliginin %10 civarinda oldugudur.Öte yandan menopoz sonrasi kanama sorunu yasayan kadinlarin yaklasik %7'sinde altta yatan neden iyi huylu bir poliptir.
Har yastaki kadinlarda görülebilmekle birlikte en sik 39-50 yas grubunda rastlanir.
Polipler genellikle rahimin tepe kisminda yerlesirler. Siklikla te olmakla birlikte bazen birden fazla polip görülebilir.
POLIPLERIN TÜRLERI
Sekil ve islevsel özellikleri bakimindan polipler gruplara ayrilir:
1) Hiperplastik polipler: Östrojene bagimlidirlar ve endometrial hiperplaziye benzer özellik gösterirler.
2) Fonksiyonel polipler: Etrafindaki endometriuma benzer salgi hücreleri içerirler.
3) Adenomimatöz polipler: Bir miktar kas dokusu da içerirler.
4) Atrofik polipler. Hiperplastik ya da fonskiyonel polipin zaman içinde özelligini kaybederek büzüsmesi (atrofi) sonucu olusurlar
5) Pseudopolipler. Yalanci polipler. Genelde 1 santimetreden daha küçük yapilardir, adet siklusunun ikinci döneminde ortaya çikip adet kanamasi ile birlikte kaybolurlar.
BULGULAR
Poliplerin çogu herhangi bir bulgui vermez ve baska bir nedenle yapilan incelemeler sirasinda ya da rahim ameliyatlari sonrasinda patolojik incelemede fark edilirler.
En sik karsilasilan yakinma kanama bozukluklaridir. Adet kanamalarinin fazla olmasi ya da iki adet kanamasi arasinda görülen lekelenme tarzinda kanamalar polipin belirtisi olabilir. Benzer sekilde menopoz sonrasi görülen kanamalarin da altinda yatan sebep endometrial polip olabilir. Bazi kadinlarda ise adet kanamasini takip eden günlerde kahverengi bir akinti ile kendini belli edebilir.
Rahim agzindan disariya sarkan poliplerde iliski sonrasi kanama ya da agri da görülebilecek olan yakinmalar arasindadir. Disariya sarkan polip varliginda bunun rahim agzindan köken alan bir polip mi (servikal polip) yoksa gerçek bir endometrial polip mi oldugu anlasilamayabilir.
Endometrial polip ile kisirlik ve tekrarlayan düsükler arasindaki iliski tartismali olmakla birlikte genelde kisirliga neden oldugu kabul edilmektedir. Eger embryo polip üzerine yerlesirse normal gelisimini sürdüremeyebilir. Polip disinda normal endometrial alana yerlestiginde de rahim içinde yer kaplayan bu lezyon gebeligin saglikli bir sekilde devamina engel olabilir. Yapilan bir çalismada kisirlik sorunu yasayan çiftlerin yaklasik %24'ünde endometrial polibe rastlandigi bildirilmistir. Poliplerin kanserlesme olasiligi son derece düsüktür.
TANI
Endometrial poliplerin tanisinda pekçok yöntem kullanilabilir.
Histerosalpingografi büyük poliplerin saptanmasinda yardimci olabilir ancak küçük polipler gözden kaçabilecegi için tanida yeri çok fazla degildir.
Polip tanisi büyük oranda transvajinal ultrasonografi ile konur. Ancak yalanci polipler ile karisabilir. Rutin ultrason incelemesi yerine rahim iç boslugunu daha iyi gösteren sulu ultrasonografi (sonohisterografi) polip tanisinda en etkili yöntemlerden birisidir. Rutin transvajinal ultrasonografinin polipleri saptamadaki duyarliligi %66 iken sonohisterografinin duyarliligi %100'dür.
Polip tanisinda altin standart histeroskopidir. Direkt olarak gözle görülen polip ayni anda alinarak tedavisi de gerçeklestirilmis olur.
Anormal vajinal kanamanin durdurulmasi için yapilan kürtaj sorasi patolojik inceleme de konulan polip tanisi azimsanamayacak miktardadir.
Radyolojik incelemelerden bilgisayarli tomografi ve manyetik rezonans ile de rahim içindeki polip gösterilebilir.
TEDAVI
Poliplerin büyük kismi herhangi bir yakinmaya neden olmaz. Ancak polip fark edildiginde cerrahi olarak alinmalidir. Bu isleme polipektomi adi verilir.
Geçmiste polip tedavisinde en sik basvurulan yöntem kürtajdir. Ancak kitle çok oynak olabildiginden kürtaj sirasinda alinamama olasiligi yüksektir. Bu nedenle modern jinekolojide polibin tedavisi histeroskopi ile alinmasidir. Isem muayenehane sartlarinda agrisiz bir sekilde yapilabilir. Ofis histeroskopi adi verilen bu girisimi tolere edemeyen hastalarda ise genel anestezi altinda operatif histeroskopi uygulanir. Operasyon son derece kisa olup hastanin hastanede yatmasi gerekmez ve 1-2 saat içinde normal yasantisina dönebilir.
Polip saptandiginda cerrahi olarak alinmasinin birkaç nedeni vardir:
1. Taniyi kesinlestirmek. Kanama bozuklugunun polip disinda baska bir nedene bagli olmadigini göstermek için. Örnegin beraberinde tibbi tedavi gerektiren endometrial hiperplazi olmadiginin gösterilmesi için.
2. Kanseri ekarte etmek.Menopoz sonrasi kadinlarda kanama oldugunda ilk akla gelecek patoloji rahim kanseridir. Bu nedenle menopoz sonrasi kadinlarda kanama varliginda polip saptandiginda altta yatan bir kanser olmadigini dokümente etmek için polip mutlaka alinmali ve patolojik incelemeye gönderilmelidir. Menopoz sonrasi kadinlarda poliple beraber endometrial kanser görülme olasiligi %10-34 arasinda degismektedir.
3. Kanamayi durdurmak. Polipe bagli kanamayi durdurmanin en garantili yolu nedeni yani polibi ortadan kaldirmaktir.
4. Üreme potansiyelini arttirmak. Hem kendiliginden olan hamileliklerde hem de tüp bebek tedavileri öncesinde polip saptandiginda gebelik sansini arttirmak için polipektomi yapilmalidir. Yapilan bir arastirmada 2 santimetreden küçük poliplerin tüp bebek tedavilerinde gebelik sansini azaltmadigi ancak olusan gebeligin düsükle sonuçlanma riskinde bir artisa neden oldugu gösterilmistir. 2002 yilinda yapilan baska bir çalismada ise poliplerin rahim içinde glycodelin adli bir maddenin artmasina yol açtigi ve bu durumun hem yumurtanin döllenmesini hem de embryonun rahime tutunmasini olumsuz yönde etkileyebilecegi gösterilmistir.
Dr. Alper Mumcu
Halk arasında rahim içerisinde et parçası şeklinde adlandırılırlar. Rahim içinde rahimin en iç tabakasından endometrium tabakası kaynaklanarak gelişen iyi huylu oluşumlardır. Polipe yol açan faktörlerin neler olduğu bilinmemektedir.Endometrial polipler ile sigara kullanımı, doğum kontrol hapı kullanımı ve yapılan doğum sayısı arasında bir ilişki yoktur.Har yaştaki kadınlarda görülebilmektedir.Polipler nadiren gebe kalamamaya veya düşüğe neden olabilirler.Konuyla ilgili ayrıntıları yazımızda bulabilirsiniz.
NEDENLERI
Polipe yol açan faktörlerin neler oldugu bilinmemektedir. Ancak polip varligi ile birlikte genelde endometrial hiperplazi de birarada görüldügünden fazla östrojen aktivitesinin bu duruma yol açabilecegi düsünülmektedir. Meme kanseri nedeni ile tamoksifen tedavisi alanlarda da endometrial poliplere sik rastlanir. Bazi çalismalarda polipler ile genetik patolojilerin ilgili olabilecegi ileri sürülmektedir. Ancak daha çok yeni olan bu konu hakkinda bir fikre varabilmek için detayli çalismalara gerek duyulmaktadir.
Endometrial polipler ile sigara kullanimi, dogum kontrol hapi kullanimi ve yapilan dogum sayisi arasinda bir iliski yoktur.
GÖRÜLME SIKLIGI
Endometrial poliplerin görülme sikligi konusunda net bir sayi vermek mümkün degildir ancak çok sik görüldügü söylenebilir. Bazi çalismalarda kadinlarin %50'sinde polip saptandigi ileri sürülmektedir.Genel kani görülme sikliginin %10 civarinda oldugudur.Öte yandan menopoz sonrasi kanama sorunu yasayan kadinlarin yaklasik %7'sinde altta yatan neden iyi huylu bir poliptir.
Har yastaki kadinlarda görülebilmekle birlikte en sik 39-50 yas grubunda rastlanir.
Polipler genellikle rahimin tepe kisminda yerlesirler. Siklikla te olmakla birlikte bazen birden fazla polip görülebilir.
POLIPLERIN TÜRLERI
Sekil ve islevsel özellikleri bakimindan polipler gruplara ayrilir:
1) Hiperplastik polipler: Östrojene bagimlidirlar ve endometrial hiperplaziye benzer özellik gösterirler.
2) Fonksiyonel polipler: Etrafindaki endometriuma benzer salgi hücreleri içerirler.
3) Adenomimatöz polipler: Bir miktar kas dokusu da içerirler.
4) Atrofik polipler. Hiperplastik ya da fonskiyonel polipin zaman içinde özelligini kaybederek büzüsmesi (atrofi) sonucu olusurlar
5) Pseudopolipler. Yalanci polipler. Genelde 1 santimetreden daha küçük yapilardir, adet siklusunun ikinci döneminde ortaya çikip adet kanamasi ile birlikte kaybolurlar.
BULGULAR
Poliplerin çogu herhangi bir bulgui vermez ve baska bir nedenle yapilan incelemeler sirasinda ya da rahim ameliyatlari sonrasinda patolojik incelemede fark edilirler.
En sik karsilasilan yakinma kanama bozukluklaridir. Adet kanamalarinin fazla olmasi ya da iki adet kanamasi arasinda görülen lekelenme tarzinda kanamalar polipin belirtisi olabilir. Benzer sekilde menopoz sonrasi görülen kanamalarin da altinda yatan sebep endometrial polip olabilir. Bazi kadinlarda ise adet kanamasini takip eden günlerde kahverengi bir akinti ile kendini belli edebilir.
Rahim agzindan disariya sarkan poliplerde iliski sonrasi kanama ya da agri da görülebilecek olan yakinmalar arasindadir. Disariya sarkan polip varliginda bunun rahim agzindan köken alan bir polip mi (servikal polip) yoksa gerçek bir endometrial polip mi oldugu anlasilamayabilir.
Endometrial polip ile kisirlik ve tekrarlayan düsükler arasindaki iliski tartismali olmakla birlikte genelde kisirliga neden oldugu kabul edilmektedir. Eger embryo polip üzerine yerlesirse normal gelisimini sürdüremeyebilir. Polip disinda normal endometrial alana yerlestiginde de rahim içinde yer kaplayan bu lezyon gebeligin saglikli bir sekilde devamina engel olabilir. Yapilan bir çalismada kisirlik sorunu yasayan çiftlerin yaklasik %24'ünde endometrial polibe rastlandigi bildirilmistir. Poliplerin kanserlesme olasiligi son derece düsüktür.
TANI
Endometrial poliplerin tanisinda pekçok yöntem kullanilabilir.
Histerosalpingografi büyük poliplerin saptanmasinda yardimci olabilir ancak küçük polipler gözden kaçabilecegi için tanida yeri çok fazla degildir.
Polip tanisi büyük oranda transvajinal ultrasonografi ile konur. Ancak yalanci polipler ile karisabilir. Rutin ultrason incelemesi yerine rahim iç boslugunu daha iyi gösteren sulu ultrasonografi (sonohisterografi) polip tanisinda en etkili yöntemlerden birisidir. Rutin transvajinal ultrasonografinin polipleri saptamadaki duyarliligi %66 iken sonohisterografinin duyarliligi %100'dür.
Polip tanisinda altin standart histeroskopidir. Direkt olarak gözle görülen polip ayni anda alinarak tedavisi de gerçeklestirilmis olur.
Anormal vajinal kanamanin durdurulmasi için yapilan kürtaj sorasi patolojik inceleme de konulan polip tanisi azimsanamayacak miktardadir.
Radyolojik incelemelerden bilgisayarli tomografi ve manyetik rezonans ile de rahim içindeki polip gösterilebilir.
TEDAVI
Poliplerin büyük kismi herhangi bir yakinmaya neden olmaz. Ancak polip fark edildiginde cerrahi olarak alinmalidir. Bu isleme polipektomi adi verilir.
Geçmiste polip tedavisinde en sik basvurulan yöntem kürtajdir. Ancak kitle çok oynak olabildiginden kürtaj sirasinda alinamama olasiligi yüksektir. Bu nedenle modern jinekolojide polibin tedavisi histeroskopi ile alinmasidir. Isem muayenehane sartlarinda agrisiz bir sekilde yapilabilir. Ofis histeroskopi adi verilen bu girisimi tolere edemeyen hastalarda ise genel anestezi altinda operatif histeroskopi uygulanir. Operasyon son derece kisa olup hastanin hastanede yatmasi gerekmez ve 1-2 saat içinde normal yasantisina dönebilir.
Polip saptandiginda cerrahi olarak alinmasinin birkaç nedeni vardir:
1. Taniyi kesinlestirmek. Kanama bozuklugunun polip disinda baska bir nedene bagli olmadigini göstermek için. Örnegin beraberinde tibbi tedavi gerektiren endometrial hiperplazi olmadiginin gösterilmesi için.
2. Kanseri ekarte etmek.Menopoz sonrasi kadinlarda kanama oldugunda ilk akla gelecek patoloji rahim kanseridir. Bu nedenle menopoz sonrasi kadinlarda kanama varliginda polip saptandiginda altta yatan bir kanser olmadigini dokümente etmek için polip mutlaka alinmali ve patolojik incelemeye gönderilmelidir. Menopoz sonrasi kadinlarda poliple beraber endometrial kanser görülme olasiligi %10-34 arasinda degismektedir.
3. Kanamayi durdurmak. Polipe bagli kanamayi durdurmanin en garantili yolu nedeni yani polibi ortadan kaldirmaktir.
4. Üreme potansiyelini arttirmak. Hem kendiliginden olan hamileliklerde hem de tüp bebek tedavileri öncesinde polip saptandiginda gebelik sansini arttirmak için polipektomi yapilmalidir. Yapilan bir arastirmada 2 santimetreden küçük poliplerin tüp bebek tedavilerinde gebelik sansini azaltmadigi ancak olusan gebeligin düsükle sonuçlanma riskinde bir artisa neden oldugu gösterilmistir. 2002 yilinda yapilan baska bir çalismada ise poliplerin rahim içinde glycodelin adli bir maddenin artmasina yol açtigi ve bu durumun hem yumurtanin döllenmesini hem de embryonun rahime tutunmasini olumsuz yönde etkileyebilecegi gösterilmistir.
Dr. Alper Mumcu
Moderatör tarafında düzenlendi:
