Otİzmİn Tanimi Ve Belİrtİlerİ
otizm çeşitleri otizmin çeşitleri otizm belirtileri tanımı yetişkinlerde belirtileri
[align=justify]Otizmin tanımı ve belirtileri
Çocuklarda otizm, beyin sistemindeki fizyolojik fonksiyonların, kimyasal
dengenin bozulmasıyla, 3 yaşından önce ortaya çıkan, yaygın gelişimsel bir
bozukluktur. Otizm genetik nedenlere bağlı olarak da ortaya çıkabilir.
Otizmin belirtilerini dil gelişimi, iletişim, sosyal beceriler, davranış ve
aktiviteler olmak üzere 4 ana grupta incelemek mümkündür. Otistik bir çocukta bu
belirtilerin hepsi birden olmayabilir. Bu nedenle, anne-babalara, çocuklarında
aşağıdaki belirtilerden bir kısmını tespit etmeleri halinde, en kısa zamanda bir
uzmana başvurmalarını öneriyoruz. Erken tanı ve disiplinli bir tedaviyle otistik
çocukların normal bir okula devam edebilmeleri mümkün olabilmektedir. Bunun
dışında, otizm tanısı konmasa bile, otizmin belli semptomlarını gösteren
çocuklar vardır. Bu çocuklarda belli gelişim alanlarında problem var demektir.
Bu alanların, aileler tarafından da uygulanabilen eğitim programlarıyla mutlaka
desteklenmesi gerekir. Bu tip sorunu olan çocukların aileleri, belirli
aralıklarla gelişim kontrolleri yaptırarak, sorunlu alanlardaki geriliği ve
gelişmeyi izlemeli ve bu alanları nasıl destekleyebilecekleri konusunda
profesyonel yardım almalıdırlar.
Dil gelişimi
Dil gelişimlerinde gerilik olur, konuşmayı geç öğrenirler
Konuşulanları ve direktifleri anlamalar güç olur
İstekleri için yetişkinlerin elinden tutmayı, işaret etmeyi tercih ederler
Kısa konuşurlar
İletişim
Göz kontağı kurmaktan kaçınırlar
Genellikle duygusal bağ kurmaları güçtür
Anneye aşırı bağlıdırlar veya hiç bağ kurmazlar
Öpülmeyi ve kucaklanmayı sevmezler
İsimleriyle seslenildiğinde tepkisizdirler
Sosyal beceriler
Sosyal becerileri zayıftır, sosyal ilişki kurmakta güçlük çekerler
İnsanlara karşı ilgisizdirler
Yaşıtlarıyla oynamakta ve oyun kurmakta yetersizdirler
Taklit becerileri yoktur
Sosyal ortamlarda rahatsız olurlar• Büyük mağaza, çarşı vb. kalabalık
ortamlardan uzak kalmak isterler
Sosyal kurallara uymakta güçlük çekerler
Davranış ve aktivteler
Yaşıtlarının oynadığı oyuncaklar ilgilerini çekmez
Dönen objelere ilgi duyarlar; araba tekerleği, tencere kapağı, çamaşır
makinası,
topaç gibi
Yumuşak ve tüylü objelere elleyemezler veya bunlardan çekinirler; tüylü
oyuncaklar, hamur ve parmak boyası gibi
Yinelenen davranışları vardır; kendi etrafında dönme, sallanma, zıplama, kuş
gibi kanat çırpma ve aynı sözleri tekrarlarma gibi
Tehlikelerin farkına varmakta zorlanırlar
Nedensiz ağlar, bağırır veya çığlık atarlar
Tuhaf davranışlar sergileyebilirler; elleriyle göğsüne vurma, parmağını veya
elini sallama, oynatma, elini ısırma veya kendine zarar verme gibi
El ve parmaklarını çok iyi kullanamazlar
Çevrelerindeki değişime fazla tepki gösterirler; eve gelen yabancılar, yeni
bir bakıcı, mekan değişimleri gibi
Televizyon ve Otizmin İlişkisi
Görüldüğü gibi otizmin oldukça geniş bir semptom yelpazesi vardır. Televizyon bu
geniş yelpaze içinde bazı semptomların kuvvetlenmesine veya ortaya çıkmasına
neden olabilir. Özellikle yukarıda sayılan dil, iletişim ve sosyal beceriler
alanlarındaki semptomları nitelik ve nicelik olarak artırabilir. Örneğin, zaten
insanlara karşı ilgisiz olan çocuk, televizyon nedeniyle insanlardan iyice
uzaklaşabilir. Aile üyeleri, televizyonla ilgilenen çocuğu, televizyondan
koparıp, onunla ilişki kurmakta güçlük çeker. İnsanlarla etkileşimleri azaldığı
için göz kontağı kurma süreleri ve dili kullanma gereksinimleri de azalır. Bu
örneklerden de anlaşılacağı gibi, televizyon, var olan semptomları zaman içinde
giderek artırma ve güçlendirme etkisine sahiptir. Bu nedenle televizyonun
izlenme süresi çocuğun durumuna göre mutlaka uzmanlarla birlikte tayin
edilmelidir.
Televizyonun otizme bir başka olumsuz etkisi de tedavinin etkinliği azaltması
konusundadır. Televizyon, yukarıdaki örneklerde belirtilen nedenlerle, eğitim
programları ile çocuklara kazandırılmaya çalışılan sosyal ve iletişim
becerilerinde gerilemeye neden olmaktadır.
Özetle, televizyon, otizme neden olmaz, ancak bazı otizm semptomlarını
kuvvetlendirici ve otizm tedavisinin etkinliğini azaltıcı etkisi nedeniyle,
otizm belirtileri gösteren çocuklarda, tanı konmayan vakalarda bile,
televizyonun dikkatle ve sınırlı sürelerle izlenmesine izin verilmelidir. Ayrıca
otistik olmayan çocuklarda bile, okul öncesi dönemde, özellikle 3 yaşından önce,
çok uzun süre televizyon izlemek belli alanlarda gelişim geriliklerine ve başka
sorunlara neden olabilmektedir. Çocukların yaş grubuna uygun olmayan programları
izlemeleri de ruh sağlıklarını ciddi biçimde tehdit edebilmektedir. Bu nedenle
hepimizin geçtiğimiz çağın harikası bu cihazın kullanımı konusunda çocukları
sağlıklı ve doğru yöntemlerle yönlendirmemiz gerekir.
[align=justify]Otizmin tanımı ve belirtileri
Çocuklarda otizm, beyin sistemindeki fizyolojik fonksiyonların, kimyasal
dengenin bozulmasıyla, 3 yaşından önce ortaya çıkan, yaygın gelişimsel bir
bozukluktur. Otizm genetik nedenlere bağlı olarak da ortaya çıkabilir.
Otizmin belirtilerini dil gelişimi, iletişim, sosyal beceriler, davranış ve
aktiviteler olmak üzere 4 ana grupta incelemek mümkündür. Otistik bir çocukta bu
belirtilerin hepsi birden olmayabilir. Bu nedenle, anne-babalara, çocuklarında
aşağıdaki belirtilerden bir kısmını tespit etmeleri halinde, en kısa zamanda bir
uzmana başvurmalarını öneriyoruz. Erken tanı ve disiplinli bir tedaviyle otistik
çocukların normal bir okula devam edebilmeleri mümkün olabilmektedir. Bunun
dışında, otizm tanısı konmasa bile, otizmin belli semptomlarını gösteren
çocuklar vardır. Bu çocuklarda belli gelişim alanlarında problem var demektir.
Bu alanların, aileler tarafından da uygulanabilen eğitim programlarıyla mutlaka
desteklenmesi gerekir. Bu tip sorunu olan çocukların aileleri, belirli
aralıklarla gelişim kontrolleri yaptırarak, sorunlu alanlardaki geriliği ve
gelişmeyi izlemeli ve bu alanları nasıl destekleyebilecekleri konusunda
profesyonel yardım almalıdırlar.
Dil gelişimi
Dil gelişimlerinde gerilik olur, konuşmayı geç öğrenirler
Konuşulanları ve direktifleri anlamalar güç olur
İstekleri için yetişkinlerin elinden tutmayı, işaret etmeyi tercih ederler
Kısa konuşurlar
İletişim
Göz kontağı kurmaktan kaçınırlar
Genellikle duygusal bağ kurmaları güçtür
Anneye aşırı bağlıdırlar veya hiç bağ kurmazlar
Öpülmeyi ve kucaklanmayı sevmezler
İsimleriyle seslenildiğinde tepkisizdirler
Sosyal beceriler
Sosyal becerileri zayıftır, sosyal ilişki kurmakta güçlük çekerler
İnsanlara karşı ilgisizdirler
Yaşıtlarıyla oynamakta ve oyun kurmakta yetersizdirler
Taklit becerileri yoktur
Sosyal ortamlarda rahatsız olurlar• Büyük mağaza, çarşı vb. kalabalık
ortamlardan uzak kalmak isterler
Sosyal kurallara uymakta güçlük çekerler
Davranış ve aktivteler
Yaşıtlarının oynadığı oyuncaklar ilgilerini çekmez
Dönen objelere ilgi duyarlar; araba tekerleği, tencere kapağı, çamaşır
makinası,
topaç gibi
Yumuşak ve tüylü objelere elleyemezler veya bunlardan çekinirler; tüylü
oyuncaklar, hamur ve parmak boyası gibi
Yinelenen davranışları vardır; kendi etrafında dönme, sallanma, zıplama, kuş
gibi kanat çırpma ve aynı sözleri tekrarlarma gibi
Tehlikelerin farkına varmakta zorlanırlar
Nedensiz ağlar, bağırır veya çığlık atarlar
Tuhaf davranışlar sergileyebilirler; elleriyle göğsüne vurma, parmağını veya
elini sallama, oynatma, elini ısırma veya kendine zarar verme gibi
El ve parmaklarını çok iyi kullanamazlar
Çevrelerindeki değişime fazla tepki gösterirler; eve gelen yabancılar, yeni
bir bakıcı, mekan değişimleri gibi
Televizyon ve Otizmin İlişkisi
Görüldüğü gibi otizmin oldukça geniş bir semptom yelpazesi vardır. Televizyon bu
geniş yelpaze içinde bazı semptomların kuvvetlenmesine veya ortaya çıkmasına
neden olabilir. Özellikle yukarıda sayılan dil, iletişim ve sosyal beceriler
alanlarındaki semptomları nitelik ve nicelik olarak artırabilir. Örneğin, zaten
insanlara karşı ilgisiz olan çocuk, televizyon nedeniyle insanlardan iyice
uzaklaşabilir. Aile üyeleri, televizyonla ilgilenen çocuğu, televizyondan
koparıp, onunla ilişki kurmakta güçlük çeker. İnsanlarla etkileşimleri azaldığı
için göz kontağı kurma süreleri ve dili kullanma gereksinimleri de azalır. Bu
örneklerden de anlaşılacağı gibi, televizyon, var olan semptomları zaman içinde
giderek artırma ve güçlendirme etkisine sahiptir. Bu nedenle televizyonun
izlenme süresi çocuğun durumuna göre mutlaka uzmanlarla birlikte tayin
edilmelidir.
Televizyonun otizme bir başka olumsuz etkisi de tedavinin etkinliği azaltması
konusundadır. Televizyon, yukarıdaki örneklerde belirtilen nedenlerle, eğitim
programları ile çocuklara kazandırılmaya çalışılan sosyal ve iletişim
becerilerinde gerilemeye neden olmaktadır.
Özetle, televizyon, otizme neden olmaz, ancak bazı otizm semptomlarını
kuvvetlendirici ve otizm tedavisinin etkinliğini azaltıcı etkisi nedeniyle,
otizm belirtileri gösteren çocuklarda, tanı konmayan vakalarda bile,
televizyonun dikkatle ve sınırlı sürelerle izlenmesine izin verilmelidir. Ayrıca
otistik olmayan çocuklarda bile, okul öncesi dönemde, özellikle 3 yaşından önce,
çok uzun süre televizyon izlemek belli alanlarda gelişim geriliklerine ve başka
sorunlara neden olabilmektedir. Çocukların yaş grubuna uygun olmayan programları
izlemeleri de ruh sağlıklarını ciddi biçimde tehdit edebilmektedir. Bu nedenle
hepimizin geçtiğimiz çağın harikası bu cihazın kullanımı konusunda çocukları
sağlıklı ve doğru yöntemlerle yönlendirmemiz gerekir.
