Osmanlı Zamanında Kullanılan Ölçü Birimlerinin Listesi ve Bugün kü Karşılıkları

Cumhuriyetten Önce Osmanlı'da Kullanılan Ölçü Birimleri


Osmanlı Döneminde Kullanılan Ölçü Birimleri




Sevgili melekler, kilogram, gram ya da metre bildiğiniz üzere Osmanlı zamanında kullanılmıyordu. Atatürk'ün yaptığı yenilikler çerçevesinde ölçü aletlerinde de değişikliğe gidildi ve uluslararası ölçü birimleri ülkemizde kabul edildi. Biz de bu sayfamızda merak edenler için Osmanlı Döneminde Kullanılan Ölçü Birimleri ile ilgili bilgiler veriyoruz sizlere...







Osmanlı İmparatorluğu'nda kullanılagelen ve ölçü ve tartıda devrime kadar Türkiye Cumhuriyeti'nde de kullanılan ölçü birimleridir. Bunların temelinde İslâm Devleti'nin kullanıdığı dinar ve dirhem bulunmaktadır.

Alan Ölçüleri ;

1 Hektar: ( 11 Dönüm ) = 10.105,337 m2 = ( 17.600 zirakare )

1 Dönüm: ( 4 Evlek ) = 918,667 m2 = ( 1.600 zirakare ) = ( 40 x 40 zira )

1 Evlek: 229,666 m2 = ( 400 zirakare ) = ( 20 x 20 zira )

1 Zirakare: 0,57416 m2

Uzunluk ölçüleri ;

Uzunluk ölçü birimi olarak “arşın” kullanılmış olmakla beraber , çarşı arşını ile mimar arşını ( Zira-ı Mimari / Zira ) ve dolayısıyla alt birimleride birbirinden farklıdır.

Çarşı ölçüleri

1 Arşın 0,6858 mt.

1 Rub (urub) 0,0857 mt. (1/8 Arşın)

1 Kerrab (Kirâh) 0,0428 mt. (1/16 Arşın)

1 Endaze 0,6525 mt.

Mimar ölçüleri

1 Arşın (Zira) 0,757738 mt.

1 Parmak (1/24 zira) 0,031572 mt.

1 Hat (1/12 parmak) 0,002631 mt.

1 Nokta (1/12 hat) 0,000219 mt.

Çarşı ölçü birimi ve 68,58 cm’e karşılık gelen Arşın ölçü birimi ile yine bir çarşı ölçü birimi olan ve 65,25 cm’e karşılık gelen Endaze ölçüleri birbirlerine çok yakın değerlerdedir.

Ağırlık ölçüleri ;

1 Çeki (4 Kantar) 225,79832 kg.

1 Kantar (44 Okka) 56,44958 kg.

1 Batman (6 Okka) 7,69767 kg.

1 Okka/Kıyye (400 Dirhem) 1,282945 kg.

1 Dirhem 3,2073625 gr.

1 Miskal 4,5819464 gr.

7 Miskal (10 Dirhem) 32,073625 gr.

1 Denk (1/4 Dirhem) 0,80184 gr.

1 Kırat (1/4 denk) 0,20046 gr.

1 Buğday (1/4 kırat) 0,05011 gr.