Örgütsel İletişim
örgütsel iletişim örgütsel iletişimin önemi örgütlerde iletişim örgütlerde iletişimin önemi ve yeni bilgi teknolojileri
ÖRGÜTSEL İLETİŞİM
Örgütler insanların gereksinimleri karşısında ortaya çıkan yapılardır. Yeryüzündeki ilk örgütler,insanların birtakım gereksinimlerini karşılamak amacıyla verdiği uğraşlar sırasında,bu ihtiyacını başka birinin ya da birilerinin yardımı olmaksızın karşılayamacağını anlamasıyla ortaya çıkmıştır. ( 1 )
Böylece insanlar,sosyal hayatın başlangıçından itibaren bilgi,kabiliyet,güç ve zamanlarının kendi istek ve gereksinimlerini karşılamada yetersiz olduğunu anlamış ve her zaman işbirliği yapma ihtiyacı duymuştur. Bu nedenle de,ortak amaçlarını gerçekleştirmek için belirli yapı,kural ve süreçlerle bağımlı olarak bir araya gelmişlerdir. ( 2 )
İnsanların her türlü gereksinimlerini karşılamalarında bireysel çabalarına göre,örgütsel çabaların daha etkili olması nedeniyle,örgütlerin sayısı ve türleri de insan ihtiyaçlarına paralel olarak artmış ve önemli boyutlarına ulaşmıştır. Devletten aileye,kar amaçlı işletmelerden vakıflara,üretim sektöründen hizmet sektörüne değin küçük ya da büyük kar amaçlı ya da kar
amaçsız bir takım örgütler oluşmuştur. ( 3 )
Sürekli değişim ve gelişim gösteren toplumsal yapı içinde bilginin teknolojik yeniliklerle hızla akışı,insanların ait olduğu örgütlere daha bağımlı hale getirmektedir. Değişsen toplumsal yapı içinde örgütlerde süreç içerisinde değişim ve gelişim göstermişler insanların ihtiyaçlarına yanıt verecek nitelik kazanmaktadırlar.
Bu nedenlerle örgüt toplumla bir denge sağlamalıdır. Bu yapı örgütte açık bir sistem ve karşılıklı etkileşim sağlamaktadır.
Örgütler de biyolojik ya da mekanik sistemler gibi bir çok parçadan oluşmuş birer toplumsal sistemlerdir ve bunlar diğer açık sistemler gibi çevreden girdi alıp onu işleyen ve çevreye çıktı veren birere açık sistemdir. Bu özelliği ile örgütler toplumla karşılıklı etkileşimi yerine getiren bir fonksiyona da sahiptirler. ( 4 )
Örgüt : özünde bir grup insanın belli amaçlar doğrultusunda tasarlanmış işbirliğine dayanan birlikteliği ile oluşan toplumsal bir sistemdir. İnsanları bir araya getirecek ve birbirleriyle etkileşim içinde bulunmalarını sağlayacak temel unsur “ortak amaç”lardır.İnsanlar belirli hedeflere ulaşmada “biçimsel yapı” içinde bir araya geldiklerinde örgütü yaratmış olurlar ( 5 )
Aileler,cemaatler,küçük gruplar,arkadaş grupları gibi,üyeleri arasında etkileşimin,üyelerin birbirine karşı besledikleri duygularını,her üyenin rolünü,faaliyet ve görevlerinin zamanla oluşup geliştiği örgütler sosyal örgütlerdir.
Sosyal yaşamın tüm etkileşimlerinde yer alan iletişim olgusu,çağın hızla değişen rekabet ortamlarında yer alan örgütler açısından da büyük önem taşımaktadır. Örgütler,”üretim” için bir araya gelmiş,değişik görüş ve bilgilere sahip,farklı ama ortak amaca ulaşmak için bir birlerine bağlayan örgütsel iletişimin sistemleri ise üretime yönelik,uzlaşmayı salamaya yönelik sistemlerdir. Daha geniş bir acıdan bakıldığında ,örgütler,yalnız üretime yönelik örgüt içi işbirliği ve ortak görüş sağlama çabasının dışında “dış dünya” ile ilişki kurma çevreden aldıkları bilgiyi örgüte içindeki bilgi işlem merkezlerine aktarıp bir strateji oluşturarak belirsiz,rekabetçi ve dinamik çevre şartlarına uyum gösterebilme çabasının da içerisindedirler. Gerek örgüt içerisindeki uyum,ortak görüş ve koordinasyon sağlamaya,gerekse de örgüt dışı adaptasyon ve bilgi giriş çıkışına yönelik bu eylemlerdeki başarı,örgütlerde etkin bir iletişim oluşturmakta saklıdır. ( 6 )
Bu nedenle örgütlerde iletişimin önemi her geçen gün artmaktadır. Teknolojinin gelişmesi ile hızla gelişen iletişim akışı,örgütlerin büyümesi ve karmaşık hale gelmeleri,alanlarına göre uzmanlaşması öğütlerde iletişimin öneminin artmasının etkenleridir.
İletişim,örgütlerde yöneticilerin doğru kararlar almalarına yardım eden temel bir öğedir. Özellikle yöneticilerin yetki boyutlarının diğer işgörenlerle göre oranla geniş olması ve alacağı kararların işletmenin geleceğini doğrudan etkileyecek olması,yöneticilere verilen bilgilerin doğru olmasını gerekli kılmaktadır. Aksi taktirde,yöneticilere verilecek yanlış ve eksik bilgiler işletmelerde çalışan tüm işgörenlerin çalışmalarını bozacağı gibi işletmeyi olumsuz yönde etkileyecektir. ( 7 )
Örgüt amaçlarının belirlenmesinde ve bu amaçlara ulaşılabilmesi için,örgütte bir iletişim sisteminin kurulmasına gereksinim vardır. İletişim sisteminin statik durumdan dinamik duruma gelişini ise,iletişim araçları sağlar. Örgüt içinde etkili iletişimin meydana gelmesinde kullanılan yöntem ve araçların önemi büyüktür.
Örgüt olgusunu yaratan ve örgütün bis sistem olarak işleyişinde,örgütteki tüm öğeleri birbirine bağlayarak bütünlüğünü sağlayan iletişim sürecidir. Bu süreç,örgüt içinde çeşitli nedenlerle bağlı olarak tam anlamıyla işletemediğinde bireyi ve dolayısıyla öğütteki olumsuz yönde etkileyebilecektir. Örgüt içinde etkin iletişimi engelleyen faktörler başlıca dört ana grupta toplanabilinir. Bunlar; işgörenden kaynaklanan,yöneticiden kaynaklanan,örgüt yapısından kaynaklanan ve fiziksel ortamdan kaynaklanan etmenlerdir. ( 8 )
Özetlersek,
Toplumsal yaşamda var olmamız ve üretebilmek,bunu davranışlara dönüştürebilmek,ancak iletişim süreciyle gerçekleşir. Bu iletişim sürecinin en karmaşık olanı ise ; “örgütsel iletişim”dir. Çünkü diğer iletişim süreçleri örgütsel iletişim süreci kapsamında gerçekleşir. Bir örgütün başarısı,çalışanlarının örgüt amaçlarının ve hedeflerinin bilincinde olmalarına bağlıdır. Örgütsel iletişim bireyler arasında koordinasyonu sağladığı gibi,aynı zamanda çalışanların bireysel amaçları ile örgütün amaçlarının paralellik göstermesi yönünde mesajlar içerir.
DİPNOTLAR
( 1 ) Karakoç Nihat, “Örgütsel İletişim ve Örgütsel Zaman Arasındaki İlişkiler”,A.Ü.AÖF İletişim Bilimler Dergisi Kurgu,Sayı:6,Eskişehir:Haziran 1989),s.81.
( 2 ) Dinçer Ömer,Örgüt Geliştirme,Teori Uygulama ve teknikleri, ( İstanbul: 1992 ),Timaş yayınevi,s.3.
( 3 ) Dinçer Ömer ve Yahya Fidan,İşletme Yönetimi,( İstanbul:Eylül 1996 ),s.378.
( 4 ) Halil Can,Organizasyon ve Yönetim, ( Ankara: 1992),s.16.
( 5 ) Güler deniz, “Örgütsel İletişim”,( Eskişehir :1998),s.2.
( 6 ) Özarallı Nurdan , “Etkin Örgütsel İletişim Olarak,Etkin Kaynak Alış Verişi” ( İstanbul: 1997),s.71.
( 7 ) Aşık Meral, İşgören Yönetiminde İletişim ve Şişe –Cam Endüstrisinde Bir Uygulama Örneği , ( Eskişehir : 1986 ) sayı : 136 s.44.
( 8 ) Genel İletişim,Pegem Yayıncılık,(Ankara: 2003 ) s.164-165.
Kemal GÖKCAN
Sosyal Hizmet Uzmanı
ÖRGÜTSEL İLETİŞİM
Örgütler insanların gereksinimleri karşısında ortaya çıkan yapılardır. Yeryüzündeki ilk örgütler,insanların birtakım gereksinimlerini karşılamak amacıyla verdiği uğraşlar sırasında,bu ihtiyacını başka birinin ya da birilerinin yardımı olmaksızın karşılayamacağını anlamasıyla ortaya çıkmıştır. ( 1 )
Böylece insanlar,sosyal hayatın başlangıçından itibaren bilgi,kabiliyet,güç ve zamanlarının kendi istek ve gereksinimlerini karşılamada yetersiz olduğunu anlamış ve her zaman işbirliği yapma ihtiyacı duymuştur. Bu nedenle de,ortak amaçlarını gerçekleştirmek için belirli yapı,kural ve süreçlerle bağımlı olarak bir araya gelmişlerdir. ( 2 )
İnsanların her türlü gereksinimlerini karşılamalarında bireysel çabalarına göre,örgütsel çabaların daha etkili olması nedeniyle,örgütlerin sayısı ve türleri de insan ihtiyaçlarına paralel olarak artmış ve önemli boyutlarına ulaşmıştır. Devletten aileye,kar amaçlı işletmelerden vakıflara,üretim sektöründen hizmet sektörüne değin küçük ya da büyük kar amaçlı ya da kar
amaçsız bir takım örgütler oluşmuştur. ( 3 )
Sürekli değişim ve gelişim gösteren toplumsal yapı içinde bilginin teknolojik yeniliklerle hızla akışı,insanların ait olduğu örgütlere daha bağımlı hale getirmektedir. Değişsen toplumsal yapı içinde örgütlerde süreç içerisinde değişim ve gelişim göstermişler insanların ihtiyaçlarına yanıt verecek nitelik kazanmaktadırlar.
Bu nedenlerle örgüt toplumla bir denge sağlamalıdır. Bu yapı örgütte açık bir sistem ve karşılıklı etkileşim sağlamaktadır.
Örgütler de biyolojik ya da mekanik sistemler gibi bir çok parçadan oluşmuş birer toplumsal sistemlerdir ve bunlar diğer açık sistemler gibi çevreden girdi alıp onu işleyen ve çevreye çıktı veren birere açık sistemdir. Bu özelliği ile örgütler toplumla karşılıklı etkileşimi yerine getiren bir fonksiyona da sahiptirler. ( 4 )
Örgüt : özünde bir grup insanın belli amaçlar doğrultusunda tasarlanmış işbirliğine dayanan birlikteliği ile oluşan toplumsal bir sistemdir. İnsanları bir araya getirecek ve birbirleriyle etkileşim içinde bulunmalarını sağlayacak temel unsur “ortak amaç”lardır.İnsanlar belirli hedeflere ulaşmada “biçimsel yapı” içinde bir araya geldiklerinde örgütü yaratmış olurlar ( 5 )
Aileler,cemaatler,küçük gruplar,arkadaş grupları gibi,üyeleri arasında etkileşimin,üyelerin birbirine karşı besledikleri duygularını,her üyenin rolünü,faaliyet ve görevlerinin zamanla oluşup geliştiği örgütler sosyal örgütlerdir.
Sosyal yaşamın tüm etkileşimlerinde yer alan iletişim olgusu,çağın hızla değişen rekabet ortamlarında yer alan örgütler açısından da büyük önem taşımaktadır. Örgütler,”üretim” için bir araya gelmiş,değişik görüş ve bilgilere sahip,farklı ama ortak amaca ulaşmak için bir birlerine bağlayan örgütsel iletişimin sistemleri ise üretime yönelik,uzlaşmayı salamaya yönelik sistemlerdir. Daha geniş bir acıdan bakıldığında ,örgütler,yalnız üretime yönelik örgüt içi işbirliği ve ortak görüş sağlama çabasının dışında “dış dünya” ile ilişki kurma çevreden aldıkları bilgiyi örgüte içindeki bilgi işlem merkezlerine aktarıp bir strateji oluşturarak belirsiz,rekabetçi ve dinamik çevre şartlarına uyum gösterebilme çabasının da içerisindedirler. Gerek örgüt içerisindeki uyum,ortak görüş ve koordinasyon sağlamaya,gerekse de örgüt dışı adaptasyon ve bilgi giriş çıkışına yönelik bu eylemlerdeki başarı,örgütlerde etkin bir iletişim oluşturmakta saklıdır. ( 6 )
Bu nedenle örgütlerde iletişimin önemi her geçen gün artmaktadır. Teknolojinin gelişmesi ile hızla gelişen iletişim akışı,örgütlerin büyümesi ve karmaşık hale gelmeleri,alanlarına göre uzmanlaşması öğütlerde iletişimin öneminin artmasının etkenleridir.
İletişim,örgütlerde yöneticilerin doğru kararlar almalarına yardım eden temel bir öğedir. Özellikle yöneticilerin yetki boyutlarının diğer işgörenlerle göre oranla geniş olması ve alacağı kararların işletmenin geleceğini doğrudan etkileyecek olması,yöneticilere verilen bilgilerin doğru olmasını gerekli kılmaktadır. Aksi taktirde,yöneticilere verilecek yanlış ve eksik bilgiler işletmelerde çalışan tüm işgörenlerin çalışmalarını bozacağı gibi işletmeyi olumsuz yönde etkileyecektir. ( 7 )
Örgüt amaçlarının belirlenmesinde ve bu amaçlara ulaşılabilmesi için,örgütte bir iletişim sisteminin kurulmasına gereksinim vardır. İletişim sisteminin statik durumdan dinamik duruma gelişini ise,iletişim araçları sağlar. Örgüt içinde etkili iletişimin meydana gelmesinde kullanılan yöntem ve araçların önemi büyüktür.
Örgüt olgusunu yaratan ve örgütün bis sistem olarak işleyişinde,örgütteki tüm öğeleri birbirine bağlayarak bütünlüğünü sağlayan iletişim sürecidir. Bu süreç,örgüt içinde çeşitli nedenlerle bağlı olarak tam anlamıyla işletemediğinde bireyi ve dolayısıyla öğütteki olumsuz yönde etkileyebilecektir. Örgüt içinde etkin iletişimi engelleyen faktörler başlıca dört ana grupta toplanabilinir. Bunlar; işgörenden kaynaklanan,yöneticiden kaynaklanan,örgüt yapısından kaynaklanan ve fiziksel ortamdan kaynaklanan etmenlerdir. ( 8 )
Özetlersek,
Toplumsal yaşamda var olmamız ve üretebilmek,bunu davranışlara dönüştürebilmek,ancak iletişim süreciyle gerçekleşir. Bu iletişim sürecinin en karmaşık olanı ise ; “örgütsel iletişim”dir. Çünkü diğer iletişim süreçleri örgütsel iletişim süreci kapsamında gerçekleşir. Bir örgütün başarısı,çalışanlarının örgüt amaçlarının ve hedeflerinin bilincinde olmalarına bağlıdır. Örgütsel iletişim bireyler arasında koordinasyonu sağladığı gibi,aynı zamanda çalışanların bireysel amaçları ile örgütün amaçlarının paralellik göstermesi yönünde mesajlar içerir.
DİPNOTLAR
( 1 ) Karakoç Nihat, “Örgütsel İletişim ve Örgütsel Zaman Arasındaki İlişkiler”,A.Ü.AÖF İletişim Bilimler Dergisi Kurgu,Sayı:6,Eskişehir:Haziran 1989),s.81.
( 2 ) Dinçer Ömer,Örgüt Geliştirme,Teori Uygulama ve teknikleri, ( İstanbul: 1992 ),Timaş yayınevi,s.3.
( 3 ) Dinçer Ömer ve Yahya Fidan,İşletme Yönetimi,( İstanbul:Eylül 1996 ),s.378.
( 4 ) Halil Can,Organizasyon ve Yönetim, ( Ankara: 1992),s.16.
( 5 ) Güler deniz, “Örgütsel İletişim”,( Eskişehir :1998),s.2.
( 6 ) Özarallı Nurdan , “Etkin Örgütsel İletişim Olarak,Etkin Kaynak Alış Verişi” ( İstanbul: 1997),s.71.
( 7 ) Aşık Meral, İşgören Yönetiminde İletişim ve Şişe –Cam Endüstrisinde Bir Uygulama Örneği , ( Eskişehir : 1986 ) sayı : 136 s.44.
( 8 ) Genel İletişim,Pegem Yayıncılık,(Ankara: 2003 ) s.164-165.
Kemal GÖKCAN
Sosyal Hizmet Uzmanı
