Uzman SühaN
Administrator
Obsesif kompulsif bozukluk nedir tedavisi nasıldır ?
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) , insanların tekrar eden, istenmeyen düşünceleri, fikirleri veya sansasyonları (takıntıları) yineleyici bir şekilde yaptıklarını hissettiren bir anksiyete bozukluğudur . Obsesif kompulsif bozukluk , her yaş grubundan milyonlarca kişiyi etkilemektedir. Takıntılar, sıkıntı ya da endişeye neden olan müdahaleci ve istenmeyen düşünceler, imajlar ya da dürtüdür. Zorlamalar, kişinin sıkıntı veya endişesini gidermek veya düşüncelerini bastırmak için gerçekleştirmek zorunda hissettiği davranışlardır. Birçok kişi düşünceye veya tekrarlanan davranışlara odaklanır. Tekrarlayan davranışlar, bir kişinin günlük etkinliklerine ve sosyal etkileşimine önemli ölçüde müdahale edebilir.
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB), kontrol edilemeyen, istenmeyen düşünceler ve gerçekleştirmek zorunda hissettiğiniz tekrarlanan, ritüelleştirilen davranışlarla karakterize bir kaygı bozukluğudur. Bazen, geri dönüp, ütünün prizden çekildiğini veya arabanızın kilitli olduğunu tekrar kontrol etmek normal bir işlemdir. Ancak, obsesif kompulsif bozukluk (OKB) geçiriyorsanız, takıntılı düşünceler ve zorlayıcı davranışlar o kadar çok olur ki, bunlar günlük hayatınıza müdahele eder. Obsesyonlar, zihninizde tekrar tekrar ortaya çıkan istem dışı düşünceler, imgeler veya dürtülerdir. Bu davranışlardan bazıları görünür eylemlerken bazıları zihinsel davranışlardır. Yaygın saplantılar, bulaşma, temizlik, agresif dürtüler veya simetriye duyulan ihtiyaç ile ilgili endişeleri içerir. Sık yapılan zorlamalar kontrol, yıkama / temizleme ve düzenleme içindir. Saplantılarla zorlamalar arasında her zaman mantıksal bir bağlantı yoktur.
OKB de ortak saplantılar
Vücut sıvıları (örnek idrar dışkıları)
Mikroplar / hastalıklar (örnek herpes HIV)
Çevresel kirleticiler (örnekler: asbest radyasyonu)
Ev kimyasalları
Kir
Kontrolü kaybetmek
Kendine zarar vermek için bir dürtü üzerine davranmak korkusu
Başkalarına zarar vermek için bir etki yaratmaktan korkma
Kişinin aklında şiddet içeren veya korkunç görüntülerden korkma
İstenmeyen Cinsel Düşünceler
Yasak veya sapık cinsel düşünceler veya resimler
Başkaları ile yasak veya sapık cinsel dürtüler
Eşcinsellik Üzerine Saplantılar
Çocukları veya ensesti ilgilendiren cinsel takıntılar
Başkalarına agresif cinsel davranış hakkında takıntılar
Zarar verme korkusu
Korkunç bir şeyden sorumlu olma korkusu (örnek: yangın hırsızlığı)
Yeterince dikkatli olmamasından ötürü başkalarına zarar vermekten korkma
Diğer Saplantılar
Mükemmelliyetçilik, hastalığa yakalanma korkusu, şansız olduğuna dair düşünceler batıl fikirler, din yaratıcı ve ahlak ile ilgili endişeler.. Bu fikirlere sahip olmak istemezsiniz, ancak onları durduramazsınız. Ne yazık ki, bu takıntılı düşünceler genellikle rahatsız edici ve dikkat dağıtıcıdır. OKB hastaların da , eşya biriktirme, saç,kaş kirpik yolma dürtüsü olabilir.
Fiziksel duygular:
Karın ağrıları
Baş dönmesi
Kalp atışında hızlanma
Sık nefes alma
Baş ağrısı
Kas gerginliği
Nefes darlığı
Duygular:
Anksiyete / endişe / korku
Üzüntü
Öfke
Utanç
Suç
OKB semptomları tipik olarak gençlik yıllarında veya yetişkinlik döneminde ortaya çıkmasına rağmen, araştırmalar yetişkin vakaların en az üçte birinin çocukluk çağında başladığını göstermektedir. İstenmeyen, tekrarlayıcı ve müdahaleci fikirler, teşvik ya da görüntüler OKB olan kişinin zihninde sıkça iyi uyanır. OKB si olan insanlar, hastalıkları konusundaki görüşlerine göre değişir. Bazen takıntılarının ve zorlayıcı davranışlarının gerçekçi ya da mantıksız olduğunu fark ederler. Ancak başka zamanlarda, korkularından emin olmayabilirler veya geçerliliğine kesinlikle güvenebilirler. Hastalığın seyri oldukça çeşitlidir. Belirtiler gelip gidebilir, zamanla hafifleyebilir yada daha da kötüleşebilir. Biyolojik faktörler, OKB riskinde rol oynar. Bozukluğu olan yetişkinlerin birinci derece yakınları arasında da OKB daha yüksektir.
Nedene yönelik araştırmalar şimdi nevrobiyolojik faktörlerin ve çevresel etkilerin yanı sıra bilişsel süreçler arasındaki etkileşime odaklanmaktadır. Çocuklukta veya diğer travmatik olaylarda fiziksel veya cinsel istismar, OKB geliştirme riski ile ilişkilendirilir. OKB ye genellikle depresyon, yeme bozuklukları, madde kullanımı, kişilik bozukluğu, dikkat eksikliği bozukluğu veya anksiyete bozukluklarından bir diğer eşlik eder. Birlikte var olan rahatsızlıklar, OKB yi tanı koymak ve tedavi etmekten daha zor hale getirebilir. Araştırmalar OKB nin sağlam bir tedavisinin hem ilaç hem de terapiyi içerdiğini gösteriyor. Stres yönetimi teknikleri ve meditasyon kaygı bozuklukları olan kişilerin kendilerini sakinleştirmelerine yardımcı olabilir ve terapinin etkilerini artırabilir.
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB), kontrol edilemeyen, istenmeyen düşünceler ve gerçekleştirmek zorunda hissettiğiniz tekrarlanan, ritüelleştirilen davranışlarla karakterize bir kaygı bozukluğudur. Bazen, geri dönüp, ütünün prizden çekildiğini veya arabanızın kilitli olduğunu tekrar kontrol etmek normal bir işlemdir. Ancak, obsesif kompulsif bozukluk (OKB) geçiriyorsanız, takıntılı düşünceler ve zorlayıcı davranışlar o kadar çok olur ki, bunlar günlük hayatınıza müdahele eder. Obsesyonlar, zihninizde tekrar tekrar ortaya çıkan istem dışı düşünceler, imgeler veya dürtülerdir. Bu davranışlardan bazıları görünür eylemlerken bazıları zihinsel davranışlardır. Yaygın saplantılar, bulaşma, temizlik, agresif dürtüler veya simetriye duyulan ihtiyaç ile ilgili endişeleri içerir. Sık yapılan zorlamalar kontrol, yıkama / temizleme ve düzenleme içindir. Saplantılarla zorlamalar arasında her zaman mantıksal bir bağlantı yoktur.
OKB de ortak saplantılar
Vücut sıvıları (örnek idrar dışkıları)
Mikroplar / hastalıklar (örnek herpes HIV)
Çevresel kirleticiler (örnekler: asbest radyasyonu)
Ev kimyasalları
Kir
Kontrolü kaybetmek
Kendine zarar vermek için bir dürtü üzerine davranmak korkusu
Başkalarına zarar vermek için bir etki yaratmaktan korkma
Kişinin aklında şiddet içeren veya korkunç görüntülerden korkma
İstenmeyen Cinsel Düşünceler
Yasak veya sapık cinsel düşünceler veya resimler
Başkaları ile yasak veya sapık cinsel dürtüler
Eşcinsellik Üzerine Saplantılar
Çocukları veya ensesti ilgilendiren cinsel takıntılar
Başkalarına agresif cinsel davranış hakkında takıntılar
Zarar verme korkusu
Korkunç bir şeyden sorumlu olma korkusu (örnek: yangın hırsızlığı)
Yeterince dikkatli olmamasından ötürü başkalarına zarar vermekten korkma
Diğer Saplantılar
Mükemmelliyetçilik, hastalığa yakalanma korkusu, şansız olduğuna dair düşünceler batıl fikirler, din yaratıcı ve ahlak ile ilgili endişeler.. Bu fikirlere sahip olmak istemezsiniz, ancak onları durduramazsınız. Ne yazık ki, bu takıntılı düşünceler genellikle rahatsız edici ve dikkat dağıtıcıdır. OKB hastaların da , eşya biriktirme, saç,kaş kirpik yolma dürtüsü olabilir.
Fiziksel duygular:
Karın ağrıları
Baş dönmesi
Kalp atışında hızlanma
Sık nefes alma
Baş ağrısı
Kas gerginliği
Nefes darlığı
Duygular:
Anksiyete / endişe / korku
Üzüntü
Öfke
Utanç
Suç
OKB semptomları tipik olarak gençlik yıllarında veya yetişkinlik döneminde ortaya çıkmasına rağmen, araştırmalar yetişkin vakaların en az üçte birinin çocukluk çağında başladığını göstermektedir. İstenmeyen, tekrarlayıcı ve müdahaleci fikirler, teşvik ya da görüntüler OKB olan kişinin zihninde sıkça iyi uyanır. OKB si olan insanlar, hastalıkları konusundaki görüşlerine göre değişir. Bazen takıntılarının ve zorlayıcı davranışlarının gerçekçi ya da mantıksız olduğunu fark ederler. Ancak başka zamanlarda, korkularından emin olmayabilirler veya geçerliliğine kesinlikle güvenebilirler. Hastalığın seyri oldukça çeşitlidir. Belirtiler gelip gidebilir, zamanla hafifleyebilir yada daha da kötüleşebilir. Biyolojik faktörler, OKB riskinde rol oynar. Bozukluğu olan yetişkinlerin birinci derece yakınları arasında da OKB daha yüksektir.
Nedene yönelik araştırmalar şimdi nevrobiyolojik faktörlerin ve çevresel etkilerin yanı sıra bilişsel süreçler arasındaki etkileşime odaklanmaktadır. Çocuklukta veya diğer travmatik olaylarda fiziksel veya cinsel istismar, OKB geliştirme riski ile ilişkilendirilir. OKB ye genellikle depresyon, yeme bozuklukları, madde kullanımı, kişilik bozukluğu, dikkat eksikliği bozukluğu veya anksiyete bozukluklarından bir diğer eşlik eder. Birlikte var olan rahatsızlıklar, OKB yi tanı koymak ve tedavi etmekten daha zor hale getirebilir. Araştırmalar OKB nin sağlam bir tedavisinin hem ilaç hem de terapiyi içerdiğini gösteriyor. Stres yönetimi teknikleri ve meditasyon kaygı bozuklukları olan kişilerin kendilerini sakinleştirmelerine yardımcı olabilir ve terapinin etkilerini artırabilir.
