İ
İslami Yazar
Forum Okuru
Nesh nedir. İslam dininde vaki midir?
Nesh Sonradan gelen bir şer i hüküm İle Önceki hükmü yürürlükten kaldırmaktır. Ebu müslim el Isfahani " ne önünden, ne arkasından kendisine batıl gelmez"(Fussilet. 42) mealindeki ayeti kerimeye dayanarak İslam dininde nesh yoktur diyor. Cumhur ulemaya göre ise nesh' in vukuu mümkündür Ve vaki olmuştur. Neshin vuku'una delalet eden çok ayet bulunduğu gibi çok Hadiste vardır.
Bir kaç misal verelim.
1-Peygamber efendimiz Medine-i Münevver'e'ye hicret ettikten sonra Allah'ın emriyle bir buçuk yıla yakın müslümanlar Beytül Makdis'e doğru namaz kıldılar. Fakat Peygamber Efendimiz dünyada ilk mabed olarak inşa edilen ve İbrahim Aleyhisselam tarafından yeniden bina edilen Kabe'yi çok sevdiğinden kıble olması için başını göğe kaldırıp Allah'a yalvarıp durdu. Cenabı Hak da Peygamber Efendimizin bu içten duasını kabul buyurup şu ayeti kerimeyi inzal buyurdu. " Göğe doğru yüzünün dönüşünü görüyoruz. Bunun için hoşuna gidecek bir kıbleye doğru yüzünü çevirteceğiz. Mescidül Harama doğru yüzünü çevir. (Bakara. 144)
Ve böylece Beytül Makdis kıble olmaktan çıktı.
2-İslamın ilk günlerinde bir kadın kocası vefat ettiği zaman bir yıla kadar iddet beklerdi. "Eşlerini bırakıp ölenler bir yıla kadar evlerde kalıp iddet beklemeleri ve faydalanmaları için vasiyet etsinler"(Bakara. 240) Sonra bir sene kadar hükmünü kaldırıp dört ay on güne indiren ve önceki ayeti kerimeyi nesh eden şu ayeti çekile nazil oldu. "Eşlerini bırakıp ölenlerin eşleri dört ay on gün bekleyeceklerdir" (bakara. 234)
3-Müslümanlar çok az oldukları zamanlarda bir müslümanın on kafire karşı savaş sahasında sebat etmesi için Allah'ın emri vardı. Cenabı Hak şöyle buyuruyor : " Sizden sabreden yirmi kişi olursa ikiyüz kişiyi mağlup edebilir" (Enfal. 70)
Müslümanlar çoğaldıktan sonra bir müslümanın iki kafire karşı sebat etmesini emredip önceki Ayeti Kerimeyi nesh eden şu ayeti kerime nazil oldu.
"Allah sizdeki güçsüzlüğü bildi. Bunun için sizden sabreden yüz kişi olursa ikiyüzlü kişiyi mağlup edebilir"(Enfal.66)
Ayet ayeti be hadisi nesh edebildiği gibi, hadis, ayet ve hadisi nesh edebilir. Çünkü din be ahkam İle ilgili bulunan peygamberin hadisleri yine vahye dayanır. Mesela Kuranı Kerim namaz kılınmasını emrediyor. Ama bu namaz kaç vakittir. Ve her birisi kaçar rek'at'tir. Her rekatta ne kadar rükü, ne kadar sücut vardır. Bütün bunları ayeti kerime değil, hadis beyan etmiştir. Ve bunu inkar etmek de küfürdür. Yine ayeti kerimeler zekatın verilmesini emrediyor. Ama neyin zekatı, kaçta kaç verileceğini belirten ayeti kerime değil, hadisi nebevidir.
Ayeti nesh eden hadis için misal ;" Zina eden erkek İle zina eden kadının her birisine yüzer değnek vurunuz" (Nur.2) mealindeki ayeti kerime evli olsun, bekar olsun zina cinayetini işleyen kimsenin cezasının yüz değnek olduğunu ifade ediyor. Sonra Peygamber Efendimiz zina eden kimse evli olduğu takdirde recm edilmesini emrediyor. Ve böylelikle hadis ayetin umumi hükmünü kaldırıp nesh ediyor.
Bir kaç misal verelim.
1-Peygamber efendimiz Medine-i Münevver'e'ye hicret ettikten sonra Allah'ın emriyle bir buçuk yıla yakın müslümanlar Beytül Makdis'e doğru namaz kıldılar. Fakat Peygamber Efendimiz dünyada ilk mabed olarak inşa edilen ve İbrahim Aleyhisselam tarafından yeniden bina edilen Kabe'yi çok sevdiğinden kıble olması için başını göğe kaldırıp Allah'a yalvarıp durdu. Cenabı Hak da Peygamber Efendimizin bu içten duasını kabul buyurup şu ayeti kerimeyi inzal buyurdu. " Göğe doğru yüzünün dönüşünü görüyoruz. Bunun için hoşuna gidecek bir kıbleye doğru yüzünü çevirteceğiz. Mescidül Harama doğru yüzünü çevir. (Bakara. 144)
Ve böylece Beytül Makdis kıble olmaktan çıktı.
2-İslamın ilk günlerinde bir kadın kocası vefat ettiği zaman bir yıla kadar iddet beklerdi. "Eşlerini bırakıp ölenler bir yıla kadar evlerde kalıp iddet beklemeleri ve faydalanmaları için vasiyet etsinler"(Bakara. 240) Sonra bir sene kadar hükmünü kaldırıp dört ay on güne indiren ve önceki ayeti kerimeyi nesh eden şu ayeti çekile nazil oldu. "Eşlerini bırakıp ölenlerin eşleri dört ay on gün bekleyeceklerdir" (bakara. 234)
3-Müslümanlar çok az oldukları zamanlarda bir müslümanın on kafire karşı savaş sahasında sebat etmesi için Allah'ın emri vardı. Cenabı Hak şöyle buyuruyor : " Sizden sabreden yirmi kişi olursa ikiyüz kişiyi mağlup edebilir" (Enfal. 70)
Müslümanlar çoğaldıktan sonra bir müslümanın iki kafire karşı sebat etmesini emredip önceki Ayeti Kerimeyi nesh eden şu ayeti kerime nazil oldu.
"Allah sizdeki güçsüzlüğü bildi. Bunun için sizden sabreden yüz kişi olursa ikiyüzlü kişiyi mağlup edebilir"(Enfal.66)
Ayet ayeti be hadisi nesh edebildiği gibi, hadis, ayet ve hadisi nesh edebilir. Çünkü din be ahkam İle ilgili bulunan peygamberin hadisleri yine vahye dayanır. Mesela Kuranı Kerim namaz kılınmasını emrediyor. Ama bu namaz kaç vakittir. Ve her birisi kaçar rek'at'tir. Her rekatta ne kadar rükü, ne kadar sücut vardır. Bütün bunları ayeti kerime değil, hadis beyan etmiştir. Ve bunu inkar etmek de küfürdür. Yine ayeti kerimeler zekatın verilmesini emrediyor. Ama neyin zekatı, kaçta kaç verileceğini belirten ayeti kerime değil, hadisi nebevidir.
Ayeti nesh eden hadis için misal ;" Zina eden erkek İle zina eden kadının her birisine yüzer değnek vurunuz" (Nur.2) mealindeki ayeti kerime evli olsun, bekar olsun zina cinayetini işleyen kimsenin cezasının yüz değnek olduğunu ifade ediyor. Sonra Peygamber Efendimiz zina eden kimse evli olduğu takdirde recm edilmesini emrediyor. Ve böylelikle hadis ayetin umumi hükmünü kaldırıp nesh ediyor.
