Unutkanlık günümüzde nerdeyse herkesin sorunu dur.Ya randevularımızı unuturuz,yada bir yerlerlerde bize ait olan eşyaları,ya ocakta yemeği ,yapmamız gereken işleri unutabiliyoruz.Hayatımızı zorlaştıran unutkanlık ..Peki unutkanlık neden olur,unutkanlıkla başetmenin yolları varmı ? Tabiki var ..Hafızayı kuvvetlendiren ilaçlar olsa da ,unutkanlık problemini dengeli beslenerek aşabilirsiniz..Unutkanlık problemine iyi gelicek besinleri ve bitkileri yazımızın devamında bulabilrsiniz.Öncesi Unutkanlık neden olur , Unutkanlık ne zaman tehlikelidir adlı konularımızı da incelemenizi öneriyoruz.
Yaşın ilerlemesi ,stres ,kullanılan bazı ilaçlar hafızanın zayıflamasına yol açabilir.Dikkat bozukluğu unutkanlık işte bu sebeplerden ötürü ortaya çıkabilir.Hafızayı kuvvetlendirmek için bir takım ilaçlar bulunsa da tek başına ilaç yetersiz kalabilr.İlaç kullanımının yanında dengeli beslenme olmalı ve zihne jimnastik yaptırılmalıdır.Unutkanlığa iyi gelen besinler ,yaban mersini biberiye ,kakule ,deniz balıkları ,kuru yemiş,tahıllar,yeşil çay,çikolata ,nar,ve B 12 içeren besinler..Beyin jimnastiğinide bulmacalar çözerek,zeka oyunları oynayarak yapabilirsiniz.Unutkanlığı önlemenin bir diğer yolu ise streten uzak kalmak.Her detaya takılmamaktır.Unutkanlığa maruz kalmış bir çok insan da depresyon ve kaygı bozukluklarıda görülmektedir.Unutkanlık ciddi ve kalıcı bir rahatsızlığın habercisi olabilir. Şayet sizde isimleri,önemli tarihleri ,yapılacak işleri unutuyorsanız mutlaka en kısa zamanda hekime görünmelisiniz.Unutkanlık için nörolojiye gitmeniz , nöropsikolojik değerlendirmeden geçmeniz yeterlidir.Sizlere uzmanlarından derlediğimiz unutkanlık ile ilgili önemli detayları vermeye devam ediyoruz.
[ATTACH=full]64814[/ATTACH]
UNUTKANLIK NEDİR?
Unutkanlık, hatırlama konusundaki kalıcı bir başarısızlıktır. Bu durum beyindeki birtakım değişikliklerden kaynaklanabileceği gibi yaşlanmanın normal bir parçası veya bir hastalık belirtisi olabilir. Unutkanlığın yaygın nedenleri yaşlanma, ilaçların yan etkileri, travma, vitamin eksiklikleri, beyin kanseri, ve beyinde meydana gelen enfeksiyonlar olarak sayılabilir.
Yaşlanan bir yetişkinde normalin de ötesinde olan hızlı bir şekildeki unutkanlık Alzheimer hastalığı ve vasküler demans gibi bir hastalığın belirtisi olabilir. Bu durumda altta yatan nedeninin belirlenerek en kısa sürede tedaviye başlanması çok önemlidir.
Başın bir yere çarpılması sonucu oluşan ani ve akut unutkanlıklar da vardır. Travmalarda unutkanlığa ek olarak vücudun bir tarafında ani zayıflık veya uyuşma, şiddetli baş ağrısı, konuşma güçlüğü gibi durumlar söz konusu ise derhal tıbbi yardım alın. Unutkanlığınızın hızlı ilerlediğini ve kalıcı olduğunu farketmişseniz doktora gitmekte geç kalmamalısınız.
UNUTKANLIK İLE OLUŞAN DİĞER BELİRTİLER NELERDİR?
Unutkanlık bazı hastalıkların yansıması, bozukluk ya da duruma göre değişen diğer belirtiler eşlik edebilir. Genellikle, unutkanlık yaşlanma, kafa travması veya diğer koşulları veya bozuklukları ile ilgili olabilir. Yaşlanma ile birlikte ortaya çıkabilir unutkanlık belirtileri şunlardır;
Ruh, kişilik ve davranışlarda değişiklikler
Konuşma zorluğu
Anlayış zorluğu
Hesaplama becerilerinde zorlanma
TRAVMAYA BAĞLI OLUŞAN UNUTKANLIK İLE İLGİLİ DİĞER BELİRTİLER
Unutkanlık dahil olmak üzere kafa travması ile ilgili diğer belirtiler;
Belirgin bir neden olmadan öfke ya da sinirli bir kişilik
Özellikle kafatası veya yüzde kemik kırıkları yada deformite
Ağız, kulak veya burundan gelen kanlı sıvı
Konfüzyon
Uyuşukluk
Hafıza kaybı
Konuşma, görme veya işitmede zorluk
Nefes darlığı veya nefes alamama
Vücut fonksiyonları üzerindeki kontrolde kayıplar
Nöbet veya açıklanamayan silkelenm veya konvülsiyonlar
Şiddetli baş ağrısı
Bilinç kaybı ve koma
Kusma
Zayıflık (güç kaybı) veya felç
UNUTKANLIK İLE OLUŞAN DİĞER BELİRTİLER
Konuşmada zorluk
Yorgunluk
Kas zayıflığı
Soluk veya sarı cilt
Nefes darlığı
Ellerde ve ayaklarda karıncalanma
Açıklanaman kilo kaybı
Görme kaybı veya görme bozukluğu
BU BELİRTİLERE DİKKAT!!!
Bazı durumlar çok riskli olup, hayatı tehdit edebildiğinden unutkanlığın hemen acil bir ortamda değerlendirilmesi gerekir. Aşağıda sıralayacağımız belirtiler bir yada bir kaçı sizde mevcutsa derhal en yakınızdaki birinden yardım isteyip doktora görünün yada 112’yi arayınız.
Konuşmada zorluk
Kafa travmasının ardından gelişen unutkanlık
Şiddetli baş ağrısı
Ani ve belirgin bir unutkanlık
Vücudun bir tarafında ani uyuşma veya güçsüzlük
Görme kaybı veya görme bozukluğu
NEDEN UNUTKANIM?
Unutkanlık kimi zaman depresyon, vitamin eksiklikleri, tiroid fonksiyon bozukluklarına bağlı olarak görülebilir ve uygun tedavi ile tam şifa sağlanır. Ancak unutkanlığın bunamanın ilk belirtisi olabileceği de bilinmelidir. Bunama (demans), orta-ileri yaşlarda başlayan, akli becerilerde ilerleyici kayıplara neden olan bir hastalıktır. Hastalık, zihinsel fonksiyonlar ve günlük yaşam aktivitesinde ilerleyici bozulma ve davranış problemleri ile tanımlanır. Alzheimer hastalığı, demansın en sık nedeni olmakla birlikte, bunamaya neden olabilen pek çok başka hastalık da vardır. Zihin Kirliliği adı verilen durum da son derece önemlidir. Bu durumda beyin sürekli olarak belirli bir şeyle meşgul olmakta ve enerjisini bu yolda harcamaktadır. Bu da beynin diğer kısımlarının atıl bırakılması ve sistemsiz düşünülmesi anlamına gelir.
LÜTFEN BUNA DİKKAT!!! Günümüzde birçok kişinin televizyon programları, oyunlar ve internet bağımlısı olması unutkanlığı tetikleyen en önemli faktörlerden biridir. Özellikle televizyondaki bazı sanatçıların yaptığı basit davranışların büyük bir olay, zayıf olan hafızayı temelli zayıflatmaktadır. Televizyon asıl görüntünün yanı sıra birçok gerekli olmayan görüntünün de beyine depolamasını sağlamakta. Televizyonun her karesinin anlaşılması için beynin efor sarfetmesi unutkanlığın nedenleri arasında.
UNUTKANLIĞIN NÖROLOJİK NEDENLERİ
Unutkanlık nörolojik durumların yol açtığı çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir;
Alzheimer hastalığı
Huntington hastalığı (demans ile karakterize kalıtsal hastalık)
Demans’ın diğer formları
Parkinson hastalığı (titreme ve hareket bozukluklarına yol açan beyin bozukluğu)
İnme
Vasküler demans
UNUTKANLIĞIN DİĞER NEDENLERİ
Kaygı
TİROİD YETMEZLİĞİ (HİPOTİROİDİ)
HİPOGLİSEMİ
GİZLİ ŞEKER
Beyin tümörleri
Kronik hastalıklar
Depresyon
Adet döneminin yoğun geçmesi
Kafa travması
İlaçların yan etkileri
Vitamin eksikliği, özellikle B12 vitamini
UNUTKANLIĞIN YAŞAMI TEHDİT EDEN NEDENLERİ
Bazı durumlarda, unutkanlık hemen acil bir ortamda değerlendirilmesi gereken ciddi veya hayatı tehdit eden bir durumun belirtisi olabilir. Ensefalit (viral bir enfeksiyon veya diğer nedenlere bağlı beyin iltihabı ve şişmesi), inme ve başa alınan bir travma çok ciddi ölçülerde yaşamı tehdit eden bir risk oluşturabilir.
UNUTKANLIĞIN MANEVİ NEDENLERİ
Manevi olarak birçok durumda unutkanlığa yol açabiliyor. Alimler bu konuda üzerinde durdukları birkaç önemli mesele şöyledir. Mesela günah işlemek bunlardan sadece biri. Hatta bununla ilgili “İsyanı çok olanın nisyanı çok olur” denilmiştir. Bunu takiben sabah namazı zamanında uyku halinde olunması da unutkanlığın bir diğer nedenidir.
Teshil-ül-menafi kitabından unutkanlığın nedenleri ile ilgili şu bilgilere yer verilmiştir.
Ekşi elma yemek,
Sürekli aç durmak,
Çok uyku beyni hantallaştırır,
Sürekli tok durmak,
Haram olan şeylere bakmak (harama nazar nisyan(unutkanlık) verir İmam-ı Şafii)
Sürekli üzgün durmak
İşlerin dağınık olması,
İdam edilene bakmak,
Mezar taşlarındaki yazıları okumak (malayani bilgi olduğu için. Yani günümüzde reklam panolarının, araba plakalarının, televizyon ve gazete sayfalarının yaptığı tahribat)
Durgun suya bakmak
Pis kokulu şeyler yemek
Uyuşturucu kullanmak unutkanlığa neden olan etmenlerdir.
UNUTKANLIĞIN NEDENİNİ TEŞHİS İÇİN SORULAR
Unutkanlığınızın nedenini tespit etmek için doktorunuza gittiğinizde birkaç soru soracaktır. Doktora ailenizden bir kişi ile gitmek yararlı olabilir.
Sorular şunlar olabilir:
İlk ne zaman unutkanlığınızı fark ettiniz?
Başka belirtiler var mı?
Hangi tür ilaçlar kullanıyorsunuz?
Ailenizde demans öyküsü var mı?
Unutkanlığınız günlük programınızı etkiliyor mu?
Unutkanlığın kendisi yaşamı tehdit edici ciddiyette değil, fakat altta yatan neden ciddi olabilir. Unutkanlığınız hafif ve yavaş seyirli ise, yaşlanmanın normal bir parçası olabilir. Buna karşın, ani ya da hızla ilerliyor ise, nedenini belirlemek çok önemlidir. Tedavide geç kalınması ciddi komplikasyonlar ve kalıcı hasara yol açabilir.
UNUTKANLIĞI NASIL YENEBİLİRİM?
Bu konuda birçok yöntem denenebilir. Bunlara ilaveten sağlıklı bir kafaya da sahip olmak göz ardı edilmemesi gereken bir hakikattır. Hastalık ve yaşlanmaya bağlı olmayan unutkanlığınızı azaltabilmek için aşağıdaki yöntemleri uygulayın:
Stresten uzak durun
Zamanınızı iyi geçirebileceğiniz kimselerle birlikte olun
Sigara ve alkol kullanmayınız.
Kitap okuyun
Hesaplama yaparken hesap makinası kullanmamaya çalışın
Uykunuz düzenli olsun, gerekiyorsa erken yatın.
Bulamaca çözmeye vakit ayırmaya çalışın
Bir dil öğrenmeye çalışın, yada kelime ezberleyin
Sosyal aktivitelere katılın.
Düzenli bir egzersiz programınız olsun. Temiz bir havada yapmanızı öneririz.
Sakız çiğneyebilirsiniz. Sakız beynin uyarılmasını sağlıyor.
UNUTKANLIĞINIZI GİDERMEK İÇİN DİYET DEĞİŞİKLİĞİ
Her gün diyetinize sebze meyve ekleyin. Özellikle de omega 3 yağ asitlerini içeren gıdalar almaya özen gösterin. OMEGA 3 balık yağının yanı sıra keten tohumu, ada çayı yağı, kivi, semizotu, ceviz, badem, fındık, soya filizi, mısır, çörek otu yağı, marul, lahana, brokoli ve diğer yeşil yapraklı sebzelerde bulunur.
Zerdeçal ve sarımsak (yemeklere katılabilir) da unutkanlık düşmanı bitkiler arasında yer alıyor. Kafein içeren gıdalar çikolata ve kahve gibi zihni canlı tutmayı sağlıyor ve konsantrasyonu artırıyor.
Özellikle ceviz, hurma ve kara üzüm üçlemesi bugün birçok doktor tarafından zihnin canlandırılması için önerilmektedir. Bal ile kullanılması unutkanlığa karşı olan etkinliğini artırmaktadır.
Besinlerle alınan mineral maddelerinden özellikle demir ve çinkonun eksik olması hafızayı güçsüzleştiriyor. Kandaki oksijen taşıyan molekül olan hemoglobin demir içeriyor. Demir eksik olması beyne daha az oksijen gitmesi anlamına geliyor.
Uzmanlar sabah kahvaltısının unutkanlık üzerine olan önemine de değinmektedirler. Kahvaltı beyin aktivitelerini artırır ve belirli bir olay üzerine yoğunlaşmanızı sağlar.
UNUTKANLIĞIN GİDERİLMESİ İÇİN DUA VE TAVSİYELER
Peygamberimiz “Hafızayı kuvvetlendirmek için bal yiyin” buyurmuşlardır. Bir diğer hadiste ise “Söyleyeceği şeyi unutan, hatırlamak için bana salt-ü selam getirsin!” buyrulmuştur. Unutkanlık için bir dua da şöyledir;
“Allhümmerzukn hıfzalmürselîn ve ilhmel enbiyi ve fehmel evliyi bi keramike y ekramel ekramîn ve bi rahmetike y erhamerrhimîn”
Not: Üzerinde ” ^ ” işareti olan harfler uzatılmalıdır.
Bu dua 40 gün seher vaktinde, yani sabah namazı vakti girmeden önceki vakitte (Sahur Vakti) okunulursa kişi unutkanlıktan kurtulur, hafızası kuvvetlenir.
