Mülakatım var ama ne giyeceğimi bilmiyorum
mülakata giderken ne giyilir iş görüşmesine giderken ne giyilir iş görüşmesinde mülakatta banka mülakatında
MÜLAKATIM VAR, AMA NE GİYECEĞİMİ BİLMİYORUM!
İlk kez bir iş görüşmesine mi gidiyorsunuz? Peki, ne giyeceğinizi biliyor musunuz? İşte size bu ilk iş görüşmesinde yardımcı olacak önemli ipuçları…
Okul hayatını, iş hayatından ayıran en önemli özelliklerden biri kuşkusuz serbest kıyafettir. Okul hayatı boyunca gardırobumuzu rahat ve spor giysilerle doldururuz: Düşük belli kot pantolonlar, göbeği açıkta bırakan dar t-shirtler, rengârenk spor ayakkabılar, kocaman ve renkli boncuklardan yapılmış kolyeler, küpeler, bilezikler… Ancak hem üniversitede okuyup hem de çalışmayı seçenler için durum biraz farklıdır. İster yarı zamanlı çalışma ister staj olsun, çalışılan kurumun kıyafet yönetmeliğine uymak bir zorunluluktur. Çünkü iş yerlerine girdiğiniz anda özel hayat dışarıda kalır, o andan itibaren önemli olan o kurumun kurallarına harfiyen uymaktır.
Bunun ilk örneği iş mülakatlarında kendini gösterir. İş başvurusu yaptığınız şirketten bir anda telefon gelir. Yetkili kişi mülakata beklendiğinizi söyler. İşte o andan itibaren tatlı bir koşuşturmaca, bir panik başlar. Sizi aradıklarına mı sevinseniz yoksa nasıl hazırlanmalıyım diye mi düşünseniz bilemezsiniz.
Bildiğiniz bir tek şey vardır: Her gün giydiğiniz o rahat kıyafetlerle mülakata gidemeyeceğiniz.
MÜLAKAT İÇİN NEDEN FARKLI GİYİNMELİ?
“İlk intiba son intibadır.” sözü aslında bu soru için verilebilecek en güzel cevaptır. İlk görüşmede verdiğiniz izlenim çok önemlidir ve bu izlenim işe alınma şansınızı da büyük oranda etkileyecektir. Bu ilk görüşmede de kendiniz hakkında her şeyi bir anda gösteremeyeceğiniz için dış görünüşünüz büyük önem kazanır. “İmaj Dinamikleri” adlı kitabın yazarı Kim Zoller de dış görünüşün önemini şöyle ifade etmiştir: “Dış görünüşünüz, karşınızdaki insanın sizin hakkınızdaki izlenimlerinin %55’ini oluşturur.” “Görünmeyeni Satmak” isimli kitabın yazarı Harry Beckwith de bu görüşü desteklemiş; günümüzün meşgul insanının, karşısındakini uzun uzun incelemek yerine onun bir anlık resmini çektiğini ve bu ilk izlenimden yola çıkarak onun hakkında kararlar verdiğini ifade etmiştir.
Bir başka deyişle; görünüşünüz, kim olduğunuzdur. Giyim tarzınız, o kıyafetleri taşıyışınız ve dış görünüşünüzün temiz ve düzgün oluşu; geldiğiniz yer, statünüz, ruh haliniz, zevkleriniz ve kültürel alt yapınızı ortaya koyar. Görüşmeye giderken ne kadar hazırlandığınız ve bu işi ne kadar ciddiye aldığınız da kıyafetlerinizden rahatlıkla anlaşılır. Bu yüzdendir ki o çok istediğiniz işe kabul edilmenizde kıyafetinizin ve verdiğiniz ilk izlenimin önemi büyüktür. Ayrıca ilk görüşmede kıyafetinize verdiğiniz önem işverene de güven aşılar; ona, size vereceği görevi ne kadar iyi yapabileceğiniz hakkında fikir verir.
Sektörlere bağlı olarak giyim tarzının değiştiği bilinen bir gerçektir. Şüphesiz, bir bankanın çalışanları, bir reklâm ajansı personelinden daha ciddi giyinir. Çok uluslu büyük şirketlerin çalışanlarının, dergi ve gazete çalışanlarına göre daha resmi giyindikleri de bilinir. Bu nedenle iş görüşmesine gideceğiniz şirketi önceden inceleme şansını yakalamaya ve oraya uygun bir kılıkla görüşmeye gitmeye çalışın. Ancak bu şansı yakalayamazsanız ilk görüşmede tedbiri elden bırakmayın. İlk defa gittiğiniz bu ortamda neyle karşılaşacağınızı bilmediğinizden hazırlıklı olmanızda yarar var. Unutmayın, “fazla” uygun giyinmiş olmak “az” uygun ya da “uygunsuz” giyinmiş olmaktan çok daha iyidir. Zaten ilk görüşmeden sonra işe kabul edilirseniz zamanla diğer iş arkadaşlarınızı inceleme ve kıyafetlerinizi onlara bakarak şekillendirme imkânınız da olacaktır.
İLK İŞ MÜLAKATINDA NE GiYMEK GEREKİR?
Banka, çok uluslu şirket ve resmi firmalarda kıyafet yönetmelikleri daha sıkı olduğundan bu tür firmalarda yapılan mülakatlarda resmi giyinmek uygun olacaktır.
Kadınlar
Erkekler
Siyah, lacivert, gri gibi koyu renklerde etek-ceket /pantolon-ceket takımı
Lacivert, gri gibi koyu renklerde pantolon-ceket takımı
Takıma uygun tercihen beyaz, mavi ya da pembe, düz renkli gömlek
Beyaz uzun kollu, ütülü gömlek
Takıma uygun koyu renkli, kısa topuklu, burnu kapalı ayakkabılar
Koyu renk çorapla giyilmiş, temiz, deri ayakkabılar
Sınırlı sayıda takı, bijuteri
Gömleğe uygun, pastel renkli kravat
Hafif makyaj ve parfüm
Hafif parfüm ya da tıraş losyonu Düzgünce taranmış, temiz saçlar
Düzgünce taranmış ya da toplanmış temiz saçlar
Düzgün şekil verilmiş ya da tamamen tıraş edilmiş sakal, bıyık
Bakımlı, temiz tırnaklı eller
Temiz tırnaklar
Evrak çantası ya da portföy
Reklâm ajansları, basın-yayın organları, mimarlık büroları ve güzel sanatlar ile bağlantılı iş yerlerinin ise belli bir kıyafet yönetmeliği bulunmamaktadır. Buralarda resmi giyinmeniz beklenmez. Bu tür iş yerlerinde çalışanlar temiz, düzenli ancak daha rahat, yaratıcılıklarını ve tarzlarını yansıtan, yaptıkları işe uygun giysiler giyerler. Siz de buralara iş görüşmesine giderken özenli, temiz ve daha spor kıyafetleri tercih edin.
DIŞ GÖRÜNÜŞÜNÜZLE İLGİLİ DİĞER ÖNEMLİ İPUÇLARI
Serin havalarda koyu renkli triko kazakları tercih edin: Hem kadınlar hem de erkekler serin havalarda gömleklerinin üzerine bisiklet veya v-yakalı triko kazaklar giyebilirler. Ceket giymediğiniz zamanlarda gömleğinizin üzerine giyeceğiniz koyu renkli triko bir kazak sizi hem profesyonel göstermeye yardımcı olacak hem de serin havaya karşı koruyacaktır.
Ayakkabı ve çoraplarınıza dikkat edin: Özellikle yukarıda belirtilen resmi şirketlere giderken çorapla beraber burnu kapalı ayakkabılar giymeye özen gösterin. Ucu açık ayakkabı ve terlikler ya da çorapsız giyilmiş ayakkabılar görüşmeyi ciddiye almadığınız izlenimini verecektir. Rahat terliklerinizi ve çorapsız gezmeyi boş zamanlarınıza saklayın.
Hafif ama özenli bir makyajınız olsun: İyi yapılmış, özenli ve abartısız makyaj kendine güven ve bakımlılığın işaretidir. Aynı zamanda iş görüşmesine gösterdiğiniz özeni ortaya koyar. Giysilerinizle uyumlu, pastel renklerde yapacağınız hafif ama belirgin bir makyaj görünüşünüzü tamamlayacak, size başarılı ve profesyonel bir ifade verecektir.
Kıyafetlerinizi önceden deneyin: Mülakatta giymeyi düşündüğünüz kıyafetleri mutlaka önceden deneyin. Böylece uyumsuz bulduğunuz ya da içinde kendinizi rahatsız hissettiğiniz kıyafetleri önceden değiştirme şansınız olacaktır.
Aksiliklere karşı hazırlıklı olun: Bayanların günlük hayatta başına gelen en korkunç şeylerden biri çoraplarının kaçmasıdır. Eğer siz de iş görüşmesine giderken ince çorapla etek giymeyi tercih ettiyseniz yanınıza mutlaka aynı çoraptan bir tane daha alın. Böylece yolda başınıza bir aksilik gelir de çorabınız kaçarsa görüşmeden hemen önce çorabınızı değiştirme şansınız olacaktır. Çünkü kaçmış bir çorap işverene hiç de iyi bir izlenim vermeyecektir.
Aşırılıktan kaçının: Unutmayın; oraya kıyafetinizi değil, kendinizi ve kişisel özelliklerinizi beğendirmeye gidiyorsunuz. Bu yüzden çok parlak, frapan, süslü ve dikkat çeken kıyafetler giymeyin. Bu tip kıyafetler bu ilk görüşmede kişiliğinizin önüne geçecek, işverende profesyonel özelliklerinizin değil, frapanlığınızın izini bırakacaktır.
Rahat kıyafetleri tercih edin: Seçtiğiniz kıyafetlerde rahatlığın çok önemli olduğunu unutmayın. Ne çok dar, ne de çok bol kıyafetlerle rahat edebilirsiniz. Üzerinize iyi oturan, hareketlerinizi sınırlamayan uzunlukta kıyafetleri tercih edin. Görüşme sırasında sürekli üstünüzü düzeltmeye çalışmanız, kıyafetlerinizi çekiştirmeniz hem işvereni rahatsız eder, hem de sizin dikkatinizi dağıtır.
Temizliği ihmal etmeyin: Seçtiğiniz kıyafetler içinde çok profesyonel görünüyor olabilirsiniz ama temizliğiniz konusunda ihmal edeceğiniz en küçük bir nokta bile bütün hazırlıklarınızı boşa çıkarabilir. Kötü kokan bir nefes, fırçalanmamış dişler, kirli tırnaklar ve yıkanmamış saçlar işverenin üzerinde kötü bir izlenim bırakacaktır. Temiz kokmanız da çok önemli. Mutlaka deodorant kullanın. Ancak kullandığınız deodorant ve parfümün miktarını abartmayın. Odadan çıktığınız zaman arkanızda koku bırakmamalısınız.
Aynaya bakın: Unutmayın, kıyafetleriniz ve dış görünüşünüz imajınızdır. Bu yüzden aynaya dikkatle bakın ve karşıdan nasıl göründüğünüzü kontrol edin. Gerekirse objektif bir yakınınızın, arkadaşınızın ya da ailenizin görüşünü alın. Onların uyarılarına kulak verin.
Gülümseyin: Gülümseyişiniz en önemli aksesuarınızdır. Ne kadar iyi giyimli ve profesyonel görünüşlü olursanız olun, somurtkan bir suratla kötü bir ilk izlenim verirsiniz. Gülümseyen bir insan çevresine pozitif enerji vermekle kalmaz, aynı zamanda anlaşılması mümkün, uyumlu bir insan portresi çizer. Bu da kuşkusuz işe alımda ona büyük bir artı sağlayacaktır.
ADIM ADIM BAŞARIYA
Temiz, özenli ve profesyonel görünümlü kıyafetlerle mülakatta başarıya giden ilk basamağı geçtiniz. Dış görünüşünüzle puan topladıktan sonra iş size düşüyor. Şimdi kıyafetlerinizi ve nasıl göründüğünüzü aklınızdan çıkarın. Sadece mülakatınıza ve sorulara verdiğiniz yanıtlara odaklanın. Kendiniz olun. İşi ne kadar istediğinizi ve kişisel özelliklerinizi en iyi şekilde ifade etmeye çalışın. Kendinize güvenin; siz kendinize güvenip bunu çevrenize yansıtırsanız, işverene de güven aşılarsınız ve o çok istediğiniz işe bir adım daha yaklaşırsınız.
MÜLAKATIM VAR, AMA NE GİYECEĞİMİ BİLMİYORUM!
İlk kez bir iş görüşmesine mi gidiyorsunuz? Peki, ne giyeceğinizi biliyor musunuz? İşte size bu ilk iş görüşmesinde yardımcı olacak önemli ipuçları…
Okul hayatını, iş hayatından ayıran en önemli özelliklerden biri kuşkusuz serbest kıyafettir. Okul hayatı boyunca gardırobumuzu rahat ve spor giysilerle doldururuz: Düşük belli kot pantolonlar, göbeği açıkta bırakan dar t-shirtler, rengârenk spor ayakkabılar, kocaman ve renkli boncuklardan yapılmış kolyeler, küpeler, bilezikler… Ancak hem üniversitede okuyup hem de çalışmayı seçenler için durum biraz farklıdır. İster yarı zamanlı çalışma ister staj olsun, çalışılan kurumun kıyafet yönetmeliğine uymak bir zorunluluktur. Çünkü iş yerlerine girdiğiniz anda özel hayat dışarıda kalır, o andan itibaren önemli olan o kurumun kurallarına harfiyen uymaktır.
Bunun ilk örneği iş mülakatlarında kendini gösterir. İş başvurusu yaptığınız şirketten bir anda telefon gelir. Yetkili kişi mülakata beklendiğinizi söyler. İşte o andan itibaren tatlı bir koşuşturmaca, bir panik başlar. Sizi aradıklarına mı sevinseniz yoksa nasıl hazırlanmalıyım diye mi düşünseniz bilemezsiniz.
Bildiğiniz bir tek şey vardır: Her gün giydiğiniz o rahat kıyafetlerle mülakata gidemeyeceğiniz.
MÜLAKAT İÇİN NEDEN FARKLI GİYİNMELİ?
“İlk intiba son intibadır.” sözü aslında bu soru için verilebilecek en güzel cevaptır. İlk görüşmede verdiğiniz izlenim çok önemlidir ve bu izlenim işe alınma şansınızı da büyük oranda etkileyecektir. Bu ilk görüşmede de kendiniz hakkında her şeyi bir anda gösteremeyeceğiniz için dış görünüşünüz büyük önem kazanır. “İmaj Dinamikleri” adlı kitabın yazarı Kim Zoller de dış görünüşün önemini şöyle ifade etmiştir: “Dış görünüşünüz, karşınızdaki insanın sizin hakkınızdaki izlenimlerinin %55’ini oluşturur.” “Görünmeyeni Satmak” isimli kitabın yazarı Harry Beckwith de bu görüşü desteklemiş; günümüzün meşgul insanının, karşısındakini uzun uzun incelemek yerine onun bir anlık resmini çektiğini ve bu ilk izlenimden yola çıkarak onun hakkında kararlar verdiğini ifade etmiştir.
Bir başka deyişle; görünüşünüz, kim olduğunuzdur. Giyim tarzınız, o kıyafetleri taşıyışınız ve dış görünüşünüzün temiz ve düzgün oluşu; geldiğiniz yer, statünüz, ruh haliniz, zevkleriniz ve kültürel alt yapınızı ortaya koyar. Görüşmeye giderken ne kadar hazırlandığınız ve bu işi ne kadar ciddiye aldığınız da kıyafetlerinizden rahatlıkla anlaşılır. Bu yüzdendir ki o çok istediğiniz işe kabul edilmenizde kıyafetinizin ve verdiğiniz ilk izlenimin önemi büyüktür. Ayrıca ilk görüşmede kıyafetinize verdiğiniz önem işverene de güven aşılar; ona, size vereceği görevi ne kadar iyi yapabileceğiniz hakkında fikir verir.
Sektörlere bağlı olarak giyim tarzının değiştiği bilinen bir gerçektir. Şüphesiz, bir bankanın çalışanları, bir reklâm ajansı personelinden daha ciddi giyinir. Çok uluslu büyük şirketlerin çalışanlarının, dergi ve gazete çalışanlarına göre daha resmi giyindikleri de bilinir. Bu nedenle iş görüşmesine gideceğiniz şirketi önceden inceleme şansını yakalamaya ve oraya uygun bir kılıkla görüşmeye gitmeye çalışın. Ancak bu şansı yakalayamazsanız ilk görüşmede tedbiri elden bırakmayın. İlk defa gittiğiniz bu ortamda neyle karşılaşacağınızı bilmediğinizden hazırlıklı olmanızda yarar var. Unutmayın, “fazla” uygun giyinmiş olmak “az” uygun ya da “uygunsuz” giyinmiş olmaktan çok daha iyidir. Zaten ilk görüşmeden sonra işe kabul edilirseniz zamanla diğer iş arkadaşlarınızı inceleme ve kıyafetlerinizi onlara bakarak şekillendirme imkânınız da olacaktır.
İLK İŞ MÜLAKATINDA NE GiYMEK GEREKİR?
Banka, çok uluslu şirket ve resmi firmalarda kıyafet yönetmelikleri daha sıkı olduğundan bu tür firmalarda yapılan mülakatlarda resmi giyinmek uygun olacaktır.
Kadınlar
Erkekler
Siyah, lacivert, gri gibi koyu renklerde etek-ceket /pantolon-ceket takımı
Lacivert, gri gibi koyu renklerde pantolon-ceket takımı
Takıma uygun tercihen beyaz, mavi ya da pembe, düz renkli gömlek
Beyaz uzun kollu, ütülü gömlek
Takıma uygun koyu renkli, kısa topuklu, burnu kapalı ayakkabılar
Koyu renk çorapla giyilmiş, temiz, deri ayakkabılar
Sınırlı sayıda takı, bijuteri
Gömleğe uygun, pastel renkli kravat
Hafif makyaj ve parfüm
Hafif parfüm ya da tıraş losyonu Düzgünce taranmış, temiz saçlar
Düzgünce taranmış ya da toplanmış temiz saçlar
Düzgün şekil verilmiş ya da tamamen tıraş edilmiş sakal, bıyık
Bakımlı, temiz tırnaklı eller
Temiz tırnaklar
Evrak çantası ya da portföy
Reklâm ajansları, basın-yayın organları, mimarlık büroları ve güzel sanatlar ile bağlantılı iş yerlerinin ise belli bir kıyafet yönetmeliği bulunmamaktadır. Buralarda resmi giyinmeniz beklenmez. Bu tür iş yerlerinde çalışanlar temiz, düzenli ancak daha rahat, yaratıcılıklarını ve tarzlarını yansıtan, yaptıkları işe uygun giysiler giyerler. Siz de buralara iş görüşmesine giderken özenli, temiz ve daha spor kıyafetleri tercih edin.
DIŞ GÖRÜNÜŞÜNÜZLE İLGİLİ DİĞER ÖNEMLİ İPUÇLARI
Serin havalarda koyu renkli triko kazakları tercih edin: Hem kadınlar hem de erkekler serin havalarda gömleklerinin üzerine bisiklet veya v-yakalı triko kazaklar giyebilirler. Ceket giymediğiniz zamanlarda gömleğinizin üzerine giyeceğiniz koyu renkli triko bir kazak sizi hem profesyonel göstermeye yardımcı olacak hem de serin havaya karşı koruyacaktır.
Ayakkabı ve çoraplarınıza dikkat edin: Özellikle yukarıda belirtilen resmi şirketlere giderken çorapla beraber burnu kapalı ayakkabılar giymeye özen gösterin. Ucu açık ayakkabı ve terlikler ya da çorapsız giyilmiş ayakkabılar görüşmeyi ciddiye almadığınız izlenimini verecektir. Rahat terliklerinizi ve çorapsız gezmeyi boş zamanlarınıza saklayın.
Hafif ama özenli bir makyajınız olsun: İyi yapılmış, özenli ve abartısız makyaj kendine güven ve bakımlılığın işaretidir. Aynı zamanda iş görüşmesine gösterdiğiniz özeni ortaya koyar. Giysilerinizle uyumlu, pastel renklerde yapacağınız hafif ama belirgin bir makyaj görünüşünüzü tamamlayacak, size başarılı ve profesyonel bir ifade verecektir.
Kıyafetlerinizi önceden deneyin: Mülakatta giymeyi düşündüğünüz kıyafetleri mutlaka önceden deneyin. Böylece uyumsuz bulduğunuz ya da içinde kendinizi rahatsız hissettiğiniz kıyafetleri önceden değiştirme şansınız olacaktır.
Aksiliklere karşı hazırlıklı olun: Bayanların günlük hayatta başına gelen en korkunç şeylerden biri çoraplarının kaçmasıdır. Eğer siz de iş görüşmesine giderken ince çorapla etek giymeyi tercih ettiyseniz yanınıza mutlaka aynı çoraptan bir tane daha alın. Böylece yolda başınıza bir aksilik gelir de çorabınız kaçarsa görüşmeden hemen önce çorabınızı değiştirme şansınız olacaktır. Çünkü kaçmış bir çorap işverene hiç de iyi bir izlenim vermeyecektir.
Aşırılıktan kaçının: Unutmayın; oraya kıyafetinizi değil, kendinizi ve kişisel özelliklerinizi beğendirmeye gidiyorsunuz. Bu yüzden çok parlak, frapan, süslü ve dikkat çeken kıyafetler giymeyin. Bu tip kıyafetler bu ilk görüşmede kişiliğinizin önüne geçecek, işverende profesyonel özelliklerinizin değil, frapanlığınızın izini bırakacaktır.
Rahat kıyafetleri tercih edin: Seçtiğiniz kıyafetlerde rahatlığın çok önemli olduğunu unutmayın. Ne çok dar, ne de çok bol kıyafetlerle rahat edebilirsiniz. Üzerinize iyi oturan, hareketlerinizi sınırlamayan uzunlukta kıyafetleri tercih edin. Görüşme sırasında sürekli üstünüzü düzeltmeye çalışmanız, kıyafetlerinizi çekiştirmeniz hem işvereni rahatsız eder, hem de sizin dikkatinizi dağıtır.
Temizliği ihmal etmeyin: Seçtiğiniz kıyafetler içinde çok profesyonel görünüyor olabilirsiniz ama temizliğiniz konusunda ihmal edeceğiniz en küçük bir nokta bile bütün hazırlıklarınızı boşa çıkarabilir. Kötü kokan bir nefes, fırçalanmamış dişler, kirli tırnaklar ve yıkanmamış saçlar işverenin üzerinde kötü bir izlenim bırakacaktır. Temiz kokmanız da çok önemli. Mutlaka deodorant kullanın. Ancak kullandığınız deodorant ve parfümün miktarını abartmayın. Odadan çıktığınız zaman arkanızda koku bırakmamalısınız.
Aynaya bakın: Unutmayın, kıyafetleriniz ve dış görünüşünüz imajınızdır. Bu yüzden aynaya dikkatle bakın ve karşıdan nasıl göründüğünüzü kontrol edin. Gerekirse objektif bir yakınınızın, arkadaşınızın ya da ailenizin görüşünü alın. Onların uyarılarına kulak verin.
Gülümseyin: Gülümseyişiniz en önemli aksesuarınızdır. Ne kadar iyi giyimli ve profesyonel görünüşlü olursanız olun, somurtkan bir suratla kötü bir ilk izlenim verirsiniz. Gülümseyen bir insan çevresine pozitif enerji vermekle kalmaz, aynı zamanda anlaşılması mümkün, uyumlu bir insan portresi çizer. Bu da kuşkusuz işe alımda ona büyük bir artı sağlayacaktır.
ADIM ADIM BAŞARIYA
Temiz, özenli ve profesyonel görünümlü kıyafetlerle mülakatta başarıya giden ilk basamağı geçtiniz. Dış görünüşünüzle puan topladıktan sonra iş size düşüyor. Şimdi kıyafetlerinizi ve nasıl göründüğünüzü aklınızdan çıkarın. Sadece mülakatınıza ve sorulara verdiğiniz yanıtlara odaklanın. Kendiniz olun. İşi ne kadar istediğinizi ve kişisel özelliklerinizi en iyi şekilde ifade etmeye çalışın. Kendinize güvenin; siz kendinize güvenip bunu çevrenize yansıtırsanız, işverene de güven aşılarsınız ve o çok istediğiniz işe bir adım daha yaklaşırsınız.