*MeleK*
♥Ben Aşık Olduğum Adamın Aşık Olduğu Kadınım♥
Milas halı sanatı
milas halı modelleri milas halı halıları altıgen göbekli modelleri
Milas halısı, Milas yöresine özgü özellikler taşıyan halı türüne denir. Ada Milas, Patlıcanlı, Çıngıllı Cafer, Gemisuyu, Elikoynunda gibi isimlerle de anılırlar. Figür ve motifleri geçmişin izlerini yaşatmaktadır.
Muğla 'nın Milas ilçesi Türkmen boylarının en eski yerleşim yerlerinden biridir. Bölge, örf, adet ve giyim olarak tarihi özelliklerini korumuştur. Bölgede halıcılık geleneğinin 16. yüzyılda seccade halıların dokunmasıyla başladığı genel kabul görmektedir. 18. yüzyıl ve 19. yüzyıla tarihlenen Milas halıları desen ve renk özelliği ile klasik (geleneksel) ve Barok stili olarak ikiye ayrılır.
Klasik olanlar mihraplı Milas seccadeleridir. Bu seccadelerde mihrap eşkenar dörtgen şeklindedir. Mihrabın üstünde bir alem, mihrabın içe bakan kenarlarında stilize edilmiş bitki motifleri bulunur. Kontürleri olmayan motifler görülür. 'Ada Milas' halısı bu tarzın en eski örneklerinden biridir. Çeşitli yorumlara göre ismi, Büyük İskender'in çağdaşı Karya kraliçesi Ada'dan, ilk olarak İstanköy adasından gelen kimselerce dokunmuş olmasından, veya bir dal üzerine yerleştirilen stilize edilmiş karanfil demetlerinden gelmektedir. Kenar süslerinin yan yana sıralanmasından oluşur. Tera, karanfil, kedi izi, kösele, çenti motiflerinin sıralandığı halı çerçevelerine su yatağı denir. Her suyun içinde yer alan motifler genelde birbirlerinin tekrarıdır.
Barok stil olarak adlandırılanlar, Osmanlı Devleti'nde, Abdülmecit döneminde mimarı ve sanatta Avrupa etkisinin yoğun şekilde yaşandığı dönemlerde üretilmiştir. Bu halılarda düz çizgiler yerine zikzaklarla belirlenmiş kenarlara çiçek desenleri yerleştirilmiştir.
Milas’taki başka bir grubu oluşturan halılar da madalyonlu örneklerdir. Bu halılar, kare, dikdörtgen altıgen olarak çeşitli tiplerde karşımıza çıkar. Karacahisar köyünde üretilen ve Karacahisar halısı olarak tanınan Milas halıları bu gruba giren örneklerdendir. Karacahisar seccadeleri, göbekli ve madalyonlu desenlerle dokunup; çiçek yaprağı, dal gibi motiflerle süslenir. Zeminlerde beyaz ve kırmızı kullanılırken, seccadeler koyun yününden imal edlimiş, sık düğümlü ve sağlam halılar olarak tanınmaktadır. Kahverengi-sarı tonlarının sıkça görüldüğü mihraplı ve mihrapsız Milas halılarının dokunduğu halı tezgahları, özellikle Milas-Bodrum arasındaki bölgede yoğunluk kazanıyor.
Milas halılarında 18. yüzyıl ve 19. yüzyıldan itibaren tamamen yün ve kök boya (doğal boya) kullanılmıştır. Bugün de, kök boya kullanılarak yapılan olan gerçek Ada Milas halılarında renkler Ege’nin tipik bitkisi piren otundan (erica vulgaris), kayısı ve şeftali yaprağından sarı, ceviz yaprağından kahverengi, palamuttan samani kahve, naneden koyu yeşil, çamurda bir hafta yatan yünlerden de siyah rengin elde edilmesi suretiyle üretilmektedir. Özellikle piren otundan elde edilen kırmızı-kahverengi-sarı tonları taşıyan renk antik çağdan beri bölge menşeli ürünlerin alamet-i farikası niteliğinde olup, geçmişi Karya döneminden kalma eserlere kadar uzanmaktadır.
Milas halısı, Milas yöresine özgü özellikler taşıyan halı türüne denir. Ada Milas, Patlıcanlı, Çıngıllı Cafer, Gemisuyu, Elikoynunda gibi isimlerle de anılırlar. Figür ve motifleri geçmişin izlerini yaşatmaktadır.
Muğla 'nın Milas ilçesi Türkmen boylarının en eski yerleşim yerlerinden biridir. Bölge, örf, adet ve giyim olarak tarihi özelliklerini korumuştur. Bölgede halıcılık geleneğinin 16. yüzyılda seccade halıların dokunmasıyla başladığı genel kabul görmektedir. 18. yüzyıl ve 19. yüzyıla tarihlenen Milas halıları desen ve renk özelliği ile klasik (geleneksel) ve Barok stili olarak ikiye ayrılır.
Klasik olanlar mihraplı Milas seccadeleridir. Bu seccadelerde mihrap eşkenar dörtgen şeklindedir. Mihrabın üstünde bir alem, mihrabın içe bakan kenarlarında stilize edilmiş bitki motifleri bulunur. Kontürleri olmayan motifler görülür. 'Ada Milas' halısı bu tarzın en eski örneklerinden biridir. Çeşitli yorumlara göre ismi, Büyük İskender'in çağdaşı Karya kraliçesi Ada'dan, ilk olarak İstanköy adasından gelen kimselerce dokunmuş olmasından, veya bir dal üzerine yerleştirilen stilize edilmiş karanfil demetlerinden gelmektedir. Kenar süslerinin yan yana sıralanmasından oluşur. Tera, karanfil, kedi izi, kösele, çenti motiflerinin sıralandığı halı çerçevelerine su yatağı denir. Her suyun içinde yer alan motifler genelde birbirlerinin tekrarıdır.
Barok stil olarak adlandırılanlar, Osmanlı Devleti'nde, Abdülmecit döneminde mimarı ve sanatta Avrupa etkisinin yoğun şekilde yaşandığı dönemlerde üretilmiştir. Bu halılarda düz çizgiler yerine zikzaklarla belirlenmiş kenarlara çiçek desenleri yerleştirilmiştir.
Milas’taki başka bir grubu oluşturan halılar da madalyonlu örneklerdir. Bu halılar, kare, dikdörtgen altıgen olarak çeşitli tiplerde karşımıza çıkar. Karacahisar köyünde üretilen ve Karacahisar halısı olarak tanınan Milas halıları bu gruba giren örneklerdendir. Karacahisar seccadeleri, göbekli ve madalyonlu desenlerle dokunup; çiçek yaprağı, dal gibi motiflerle süslenir. Zeminlerde beyaz ve kırmızı kullanılırken, seccadeler koyun yününden imal edlimiş, sık düğümlü ve sağlam halılar olarak tanınmaktadır. Kahverengi-sarı tonlarının sıkça görüldüğü mihraplı ve mihrapsız Milas halılarının dokunduğu halı tezgahları, özellikle Milas-Bodrum arasındaki bölgede yoğunluk kazanıyor.
Milas halılarında 18. yüzyıl ve 19. yüzyıldan itibaren tamamen yün ve kök boya (doğal boya) kullanılmıştır. Bugün de, kök boya kullanılarak yapılan olan gerçek Ada Milas halılarında renkler Ege’nin tipik bitkisi piren otundan (erica vulgaris), kayısı ve şeftali yaprağından sarı, ceviz yaprağından kahverengi, palamuttan samani kahve, naneden koyu yeşil, çamurda bir hafta yatan yünlerden de siyah rengin elde edilmesi suretiyle üretilmektedir. Özellikle piren otundan elde edilen kırmızı-kahverengi-sarı tonları taşıyan renk antik çağdan beri bölge menşeli ürünlerin alamet-i farikası niteliğinde olup, geçmişi Karya döneminden kalma eserlere kadar uzanmaktadır.
