Kurbanla ilgili bilinmesi gerekenler

[İslami Yazar]

Kurban bayramın birinci, ikinci ve üçüncü günleri kesilmelidir. Ancak birinci günü kesmek daha efdaldir. Kurbanlar şehirlerde veya bayram namazı kılınan diğer yerleşim yerlerinde namazdan sonra, bayram namazı kılınmayan köylerde ve göçebe hayat yaşanan yerlerde ise bayram günü tan yerinin ağarmasından sonra kesilir. İlk vakti budur.

Son vakti ise bayramın üçüncü günü güneş battıktan sonra biraz öncesine kadar devam ediyor. Bir özür sebebiyle bayram namazına gidemeyen kimse, namaz kılınacak kadar bir süre geçtikten sonra kurbanını kesebilir. Kurbanı gece kesmek tenzihen mekruhtur. Çünkü gece karanlık nedeniyle kesmek zordur ve hata yapma olasılığı da vardır


Kurbanlar kıbleye yatırılar ve " bismillah Allahu ekber " denilerek kesilir. Bunu mümkün olursa sahibi kesmelidir. Bu mümkün olmazsa uygun bir müslümana kestirmeli, kendisi de başında bulunmalı dır. Kurban kesilirken sadece kurban sahibinin bismillah demesi yeterli değil, kurban kesen Bismillahi Allahu Ekber demelidir. Bismillahi kasten terk ederse kurbanın eti yenmez. Kurban sahibi, elini kasabın elinin üstüne koyarak kurbanı keserlerse, ikisi de bismillah demelidir.

Biri kasten bismillahı terk ederse hayvanın eti yenmez. Malik, Hz. Peygamberin iki koç kurban ederken besmele ve tekbir dediğini ve ayağını hayvanın yan tarafına koyduğunu rivayet etmiştir. Kurban Bayramı'nda kesilmek için satın alınmış kurbanlık hayvan kesilmeyip bayramın üç günü geçerse, eğer bu hayvan mevcutsa kendisi, istifade edilmiş fiyatı yoksullara sadaka verilmelidir. Odur ki, bir sonraki ile tehir edilmesi doğru değildir.


Ölenlerin adına kurban kesilir mi?


Bir kişi sevabını ölmüş olan bir akrabasına veya sevdiği kimseye bağışlamakla kurban kesebilir. Merhumun adına sadaka verildiği, hac gidildiği gibi, kurban da kesebilir. Gerçekten de, Peygamberimiz ümmetinden kurban kese bilmeyenlerin adına kurban kesmiştir. Allah Teâlâ bizleri Peygamberimiz (sav) için kurban kesmeye muvaffak etsin ve bu işte bizleri ebediyen kalıcı etsin, rızasını kazanmayı nasip etsin. Peygamberimizi bizden memnun etsin.


Bir kişi kendi parası ile alıp sevabını merhum yakınına bağışlamak için kestiği kurbanın etinden yiyebilir ve başkalarına da verebilir. Bu hayvanın bayram günlerinde kesilmesi şart değildir. Her zaman kesilebilir. Ama Arefe günü kesip fakirlere dağıtmak daha iyi olur. Çünkü Kurban bayramı günü zaten fakirlere et dağıtılır. Arefe günü kesilip paylanılsa, fakirlerin sofrası o gün de etle temin edilir.

Eğer ölen kişi kendi adına kurban kesilmesini vasiyet etmişse, bu, Kurban bayram günleri içinde kesilmesi gerekir. Bu kurbanı kesen onun etinden yiyemez. Hepsini sadaka vermelidir. Merhumun vasiyeti olmadan onun malından kesilen kurbanın hükmü vasiyetle kesilen kurban gibidir. Vasiyet veya adak olmasa bile şafiler istisna çoğu fıkıh âlimlerinin fikrince, sevabı merhuma bağışlanmak şartıyla onun adına kurban kesilebilir. Bu şekilde kesilen kurbanın Kurban bayramında kesilen diğer hayvanlardan hiçbir farkı yoktur. Selam ve dua ile

 

[İslami Yazar]

Evcil geyik, ceylan, karaca, yaban öküzü, yaban koyunu, dağ keçisi, yaban büyükbaş hayvan, vahşi manda, vahşi deve ve zürafa gibi eti helal olan ot yiyen hayvanları kurban kesebilir mi?


Hac suresinin 34. ayetinde tüm semavi dinlerde kurban ibadetinin mevcut olduğu açıkça bildirilmekle birlikte, kurbanın hangi hayvanlardan kesilmesine de açıklık getirilmiştir. Geyik, ceylan, yabani öküz ve dağ keçisi gibi-eti helal da olsa-yaban hayvanlarını kurban kesmek ya haramdır, ya da harama yakın mekruhtur. Kesilecek kurbanlık hayvan cins (tür), yaş, ağırlık (birkaç kişiye ulaşması) açısından belirli özelliklere sahip olmalıdır. Bu hayvanlar manda, deve, inek, boğa, keçi, koyun, koç ve tekedir. Peygamberimizin ve ashâbın bunlardan başka herhangi bir hayvanı kurban etmesi hakkında rivayet nakil olunmamıştır. Kurban bir ibadettir.

Eşyada esas talep ibâha (sevap ve günah olmaması) olsa da, ibadetlerde bu, esas değildir. Dolayısıyla, hiçbir deniz hayvanını kurban kesmek olmaz. Kuş türünden tavuk, horoz, ördek ve kaz gibi ev, devekuşu gibi yaban kuşlarını kurban kesmek olmaz. Bunları kurban niyeti ile kesmek harama yakın mekruhtur. Çünkü bunda Mecusîlere benzerlik vardır. Eti yenen vahşi geyik (yaban geyiği), ceylan, dağ keçisi, karaca ve yaban öküzü gibi vahşi hayvanları da kurban kesmek olmaz. Bir de etini yemek (tenzihen veya harama yakın mekruh) mekruh olan atlar da kurban edilemez