*MeleK*
♥Ben Aşık Olduğum Adamın Aşık Olduğu Kadınım♥
Kişilik yapısına göre stres nedenleri
tip a kişilik yapısı stres nedenleri isilik nedenleri yakın ilişkilerde kişilik yapılanmalarının etkileri
Herkesin kişilik yapısı farklılıklar gösterebilir.Hatta zaman zaman bizlerde şu soruyu sorarız kendimize yada etrafımıza"Neden ben"
Kimi insan kişilik yapısına göre olaylardan etkilenmez yada az bir zararla etkilenir oysa ki aynı olay başka bir insanı yıkabilir bunların nedenleri hakkında sizlere uzmanların açıklamış olduğu bilgilere geçiyorum
Yaşanan bir olayın insanlarda yaratacağı stresin derecesini ve yaşanan stres ile nasıl baş edileceğini belirleyen en önemli etmenlerden biri de kişilik yapısıdır.
Kişilik yapısı insanın herhangi bir olayı nasıl algılayacağını ve değerlendireceğini
yaşadığı olaya nasıl bir tepki göstereceğini belirleyen önemli bir etmendir. Bu nedenle kişilik yapısını bilen
başka bir deyişle kendini tanıyan bir kişi yaşadığı olayların hangisinin kendisinde stres yaratacağını öngörebilmektedir. Diğer yandan
bir insan kendini ne kadar iyi tanıyorsa
başka bir deyişle kişilik yapısını ne kadar iyi biliyorsa
yaşadığı stresle baş etme gücü de o kadar artmaktadır. Kendini tanıyan kişi yaşadığı olayların kendisini ne kadar zorlayabileceğini önceden tahmin edebildiği gibi
önlem almaya olanak sağladığı ve stres yaşadığında kendisini neyin rahatlattığını bildiği için stresle daha kolay baş edebilmektedir.
Strese yatkınlık yaratan kişilik yapıları konuşulduğunda ilk akla gelen A tipi ve B tipi kişiliklerdir. Bu da her kişilik yapısının kendine özgü stres yaratıcı etkisinin gözden kaçmasına neden olmaktadır. Stres yaşayan herkes A tipi kişilik yapısına sahip değildir. Herkes kişilik yapısının özelliklerine göre farklı nedenlerle değişen nicelik ve nitelikte stres yaşayabilmektedir. Aşağıda Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından tanımlanan bazı kişilik yapıları kısaca tanımlandıktan sonra hangi olayların onlar için daha çok stres yaratacağı ele alınacaktır. Bu sınıflamada A tipi ve B tipi kişilik yapıları bulunmamaktadır. Bilindiği gibi A tipi kişilik yapısına sahip kişiler rekabetçi
hırslı
sabırsız
telaşlı
tez canlı
yerinde duramayan
gergin
sıkıntılı
saldırganKişilik Yapısına Özgü Stres Yaşama Nedenleri iş düşkünü ve zamanla yarışan insanlardır. B tipi kişilik yapısına sahip kişiler sakin
dingin
sabırlı
ağırdan alan
hoşgörülü
rahat ve kimseyle yarışmayan insanlardır. A tipi kişilik yapısına sahip kişiler stres yaşamaya yatkın iken
B tipi kişilik yapısına sahip kişilerin stres yaşamaya yatkınlıkları daha azdır. Fakat bu noktada üzerinde durulması gereken konu
stres yaşayıp yaşamama ile ilgili kişilik özelliklerinin yalnız A tipi ve B tipi kişilik yapısı ile sınırlı olmadığıdır. Aşağıda her kişilik yapısına özgü stres yaşama nedenleri ele alınacaktır.
Paranoid Kişilik Yapısı: Paranoid kişilik yapısına sahip kişiler kolay kolay kimseye güvenmeyen
kuşkucu
alıngan
kuruntulu
önyargılı
her şeyde art niyet arayan
pireyi deve yapan
tartışmacı ve kavgacı insanlardır. Bu özellikleri olan insanlar için en stres yaratıcı durumKişilik Yapısına Özgü Stres Yaşama Nedenleri belirsizliğin hakim olduğu ve güvennin kaybolduğu ortamlardır. İş arkadaşları ya da yakınlarının kendilerine bilgi vermeden onu yakından ya da uzaktan etkileyecek (iyi niyetle yapıldığı çok açık bile olsa) bir iş yapmaları
bu insanlarda arkalarından dolap çevrildiği ve kendilerine bir kötülük yapılacağı düşüncelerinin uyanmasına neden olur. Başka bir deyişle
güveni sarsan ve belirsizlik yaratan her olay
bu insanların stres yaşamasına neden olmaktadır.
Şizoid Kişilik Yapısı: Şizoid kişilik yapısına sahip kişiler
yakın ilişkiler kurmaktan kaçınan
yalnız kalmayı yeğleyen
duygu ve düşüncelerini ifade etmeyen
içe dönük insanlardır. Bu özellikleri olan insanlar için en stres yaratıcı durum
insanlarla ilişki kurmak zorunda kalacak olmaktır. Örneğin
iş yerinde başka insanlarla ilişki kurmayı gerektiren ve birçok insan için stres yaratmayacak bir görev kendilerine verildiğinde çok zorlanırlar.
Antisosyal Kişilik Yapısı: Antisosyal kişilik yapısına sahip kişiler toplumun kurallarını çiğneyen
dürtülerini erteleyemeyen
öfkesini denetleyemeyen
vicdani duyguları gelişmemiş
bencil insanlardır. Bu özelikleri olanlar için en stres yaratıcı durum
denetimli ve disiplinli bir ortamda kalmaktır. Canının istediğini canının istediği zamanda yapmasına
keyif ve eğlenceden mahrum kalmasına yol açacak her şey onları zorlar. Başkalarının ne hissedeceğini
işin zamanında ve düzgün yapılıp yapılmamasını hiç dert etmemeleri nedeniyle yetiştirilemeyen bir iş birçok insanda rahatsız edici stres yaratırken
antisosyal kişilik yapısına sahip insanlar bunu hiç umursamazlar.
Borderline Kişilik Yapısı: Borderline kişilik yapısına sahip insanlar tutarsız
çelişkili
istikrarsız
fırtınalı bir yaşamı olan
terk edilmeye ve ayrılmaya duyarlı
öfkesini denetleyemeyen insanlardır. Bunlar için en stres yaratıcı durum
tutarsız davranışlarını tolere edemeyen ve onların çelişkili davranışlarına tepki gösteren insanlarla bir arada olmaktır. Kendilerinin gösterdiğine benzer bir tepki gösterildiğinde insan ilişkilerinde ciddi çatışmalar yaşayabilmektedirler.
Histriyonik Kişilik Yapısı: Histriyonik kişilik yapısına sahip kişiler dikkat çekmek ve ilgi odağı olmak isteyen
gösterişli ve çekici olmaya çalışan
ayartıcı ve baştan çıkarıcı
dışa dönük ve sosyal insanlardır. Bu kişiler için en stres yaratıcı durum
dikkat çekme ve ilgi odağı olma çabalarına karşın çevrelerindeki insanların kendilerine bekledikleri ilgiyi göstermemeleridir. Bu özellikleri nedeniyle
bulundukları ortamda kendi cinsiyetlerinden kişilerde rekabet etme duygusu yaratırlar. Özellikle yönetici konumundaki insanların kendilerine göstereceği ilgiyi çok önemserler.
Narsistik Kişilik Yapısı: Narsisistik kişilik yapısına sahip insanlar "üstün" bir kişi olduğunu düşünen
övünmeyi ve övülmeyi çok seven
ayrıcalıklı bir kişi olduğuna inanan
karşısındakine aldırış etmeyen ve eleştirilmeye katlanamayan insanlardır. Bu özellikleri olan insanlar için en stres yaratıcı durum
büyüklüklerini tehdit eden ortamlardır. Yaptıkları işler nedeniyle bir eleştiri aldıklarında
kendilerini öven insanlar bulunmadığında ve dalkavukların çekilmesi durumunda çok zorlanırlar. Özellikle önemsedikleri ve yönetici konumundaki insanlar tarafından eleştirilmek bu insanlar için yıkıcı bir durumdur.
Çekingen Kişilik Yapısı: Çekingen kişilik yapısına sahip insanlar toplum içine girmekten kaçınan
ürkek
sıkılgan
utangaç
özgüveni düşük
ilişki kurmaktan kaçınan insanlardır. Bu özellikleri olan insanlar için en stres yaratıcı durum
kendilerini göstermesini
insanlarla ilişki kurmasını ve karar vermesini gerektiren ortamlarda bulunmaktır. Topluluk önünde konuşacak olmak
birçok kişi için eğlendirici olan bir davete katılmak
amir konumundaki insanlarla görüşme yapmak bu insanlarda stres yaratır.
Bağımlı Kişilik Yapısı: Bağımlı kişilik yapısına sahip kişiler tek başına karar veremeyen ve başkalarının öğüt ve desteğine gereksinim duyan insanlardır. Bu özellikleri olan insanlar için en stres yaratıcı durum
kendi başlarına karar vermeyi gerektiren bir durumla karşı karşıya kalmalarıdır. Sıradan işlerde bile kendi adına karar veren kişinin kendisinden uzaklaşacağını düşünmek ya da böyle bir olasılığın çıkması bu insanları çok zorlar.
Obsesif Kompulsif Kişilik Yapısı: Obsesif kompulsif kişilik yapısına sahip kişiler mükemmeliyetçi
ayrıntıcı
kuralcı
inatçı
titiz
sorumluluk duyguları aşırı gelişmiş
iş düşkünü
duygusal olmayı zayıflık olarak gören
mantığı önplanda tutanKişilik Yapısına Özgü Stres Yaşama Nedenleri düzen ve temizlik düşkünü
kolay karar veremeyen ve para harcama konusunda tutumlu insanlardır. Bu özellikleri olan insanlar için en önemli stres kaynağı
kontrolü kaybedecekleri bir durumla karşı karşıya kalmaktır. Bazı şeyleri tasarladığı gibi yapamayacağını düşünmek en büyük korkularıdır. İş yerinde ya da evde düzenin istedikleri gibi işlememesi
günlük programlarını bozacak ek işlerin çıkması bu kişilerde stres yaratır.
Görüldüğü gibi
insanın kişilik yapısı onun ne tür olaylardan daha fazla etkileneceğini belirleyen önemli bir etmendir. Kişinin yaşayacağı olayın kendisini ruhsal olarak nasıl etkileyeceğini öğrenmesi için kişilik özelliklerini bilmesi gerekmektedir. Kendini iyi tanıyan bir kişi
yaşayacaklarını öngörüp tedbir alabilir.
alıntıdır
Herkesin kişilik yapısı farklılıklar gösterebilir.Hatta zaman zaman bizlerde şu soruyu sorarız kendimize yada etrafımıza"Neden ben"
Kimi insan kişilik yapısına göre olaylardan etkilenmez yada az bir zararla etkilenir oysa ki aynı olay başka bir insanı yıkabilir bunların nedenleri hakkında sizlere uzmanların açıklamış olduğu bilgilere geçiyorum
Yaşanan bir olayın insanlarda yaratacağı stresin derecesini ve yaşanan stres ile nasıl baş edileceğini belirleyen en önemli etmenlerden biri de kişilik yapısıdır.
Kişilik yapısı insanın herhangi bir olayı nasıl algılayacağını ve değerlendireceğini
yaşadığı olaya nasıl bir tepki göstereceğini belirleyen önemli bir etmendir. Bu nedenle kişilik yapısını bilen
başka bir deyişle kendini tanıyan bir kişi yaşadığı olayların hangisinin kendisinde stres yaratacağını öngörebilmektedir. Diğer yandan
bir insan kendini ne kadar iyi tanıyorsa
başka bir deyişle kişilik yapısını ne kadar iyi biliyorsa
yaşadığı stresle baş etme gücü de o kadar artmaktadır. Kendini tanıyan kişi yaşadığı olayların kendisini ne kadar zorlayabileceğini önceden tahmin edebildiği gibi
önlem almaya olanak sağladığı ve stres yaşadığında kendisini neyin rahatlattığını bildiği için stresle daha kolay baş edebilmektedir.
Strese yatkınlık yaratan kişilik yapıları konuşulduğunda ilk akla gelen A tipi ve B tipi kişiliklerdir. Bu da her kişilik yapısının kendine özgü stres yaratıcı etkisinin gözden kaçmasına neden olmaktadır. Stres yaşayan herkes A tipi kişilik yapısına sahip değildir. Herkes kişilik yapısının özelliklerine göre farklı nedenlerle değişen nicelik ve nitelikte stres yaşayabilmektedir. Aşağıda Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından tanımlanan bazı kişilik yapıları kısaca tanımlandıktan sonra hangi olayların onlar için daha çok stres yaratacağı ele alınacaktır. Bu sınıflamada A tipi ve B tipi kişilik yapıları bulunmamaktadır. Bilindiği gibi A tipi kişilik yapısına sahip kişiler rekabetçi
hırslı
sabırsız
telaşlı
tez canlı
yerinde duramayan
gergin
sıkıntılı
saldırganKişilik Yapısına Özgü Stres Yaşama Nedenleri iş düşkünü ve zamanla yarışan insanlardır. B tipi kişilik yapısına sahip kişiler sakin
dingin
sabırlı
ağırdan alan
hoşgörülü
rahat ve kimseyle yarışmayan insanlardır. A tipi kişilik yapısına sahip kişiler stres yaşamaya yatkın iken
B tipi kişilik yapısına sahip kişilerin stres yaşamaya yatkınlıkları daha azdır. Fakat bu noktada üzerinde durulması gereken konu
stres yaşayıp yaşamama ile ilgili kişilik özelliklerinin yalnız A tipi ve B tipi kişilik yapısı ile sınırlı olmadığıdır. Aşağıda her kişilik yapısına özgü stres yaşama nedenleri ele alınacaktır.
Paranoid Kişilik Yapısı: Paranoid kişilik yapısına sahip kişiler kolay kolay kimseye güvenmeyen
kuşkucu
alıngan
kuruntulu
önyargılı
her şeyde art niyet arayan
pireyi deve yapan
tartışmacı ve kavgacı insanlardır. Bu özellikleri olan insanlar için en stres yaratıcı durumKişilik Yapısına Özgü Stres Yaşama Nedenleri belirsizliğin hakim olduğu ve güvennin kaybolduğu ortamlardır. İş arkadaşları ya da yakınlarının kendilerine bilgi vermeden onu yakından ya da uzaktan etkileyecek (iyi niyetle yapıldığı çok açık bile olsa) bir iş yapmaları
bu insanlarda arkalarından dolap çevrildiği ve kendilerine bir kötülük yapılacağı düşüncelerinin uyanmasına neden olur. Başka bir deyişle
güveni sarsan ve belirsizlik yaratan her olay
bu insanların stres yaşamasına neden olmaktadır.
Şizoid Kişilik Yapısı: Şizoid kişilik yapısına sahip kişiler
yakın ilişkiler kurmaktan kaçınan
yalnız kalmayı yeğleyen
duygu ve düşüncelerini ifade etmeyen
içe dönük insanlardır. Bu özellikleri olan insanlar için en stres yaratıcı durum
insanlarla ilişki kurmak zorunda kalacak olmaktır. Örneğin
iş yerinde başka insanlarla ilişki kurmayı gerektiren ve birçok insan için stres yaratmayacak bir görev kendilerine verildiğinde çok zorlanırlar.
Antisosyal Kişilik Yapısı: Antisosyal kişilik yapısına sahip kişiler toplumun kurallarını çiğneyen
dürtülerini erteleyemeyen
öfkesini denetleyemeyen
vicdani duyguları gelişmemiş
bencil insanlardır. Bu özelikleri olanlar için en stres yaratıcı durum
denetimli ve disiplinli bir ortamda kalmaktır. Canının istediğini canının istediği zamanda yapmasına
keyif ve eğlenceden mahrum kalmasına yol açacak her şey onları zorlar. Başkalarının ne hissedeceğini
işin zamanında ve düzgün yapılıp yapılmamasını hiç dert etmemeleri nedeniyle yetiştirilemeyen bir iş birçok insanda rahatsız edici stres yaratırken
antisosyal kişilik yapısına sahip insanlar bunu hiç umursamazlar.
Borderline Kişilik Yapısı: Borderline kişilik yapısına sahip insanlar tutarsız
çelişkili
istikrarsız
fırtınalı bir yaşamı olan
terk edilmeye ve ayrılmaya duyarlı
öfkesini denetleyemeyen insanlardır. Bunlar için en stres yaratıcı durum
tutarsız davranışlarını tolere edemeyen ve onların çelişkili davranışlarına tepki gösteren insanlarla bir arada olmaktır. Kendilerinin gösterdiğine benzer bir tepki gösterildiğinde insan ilişkilerinde ciddi çatışmalar yaşayabilmektedirler.
Histriyonik Kişilik Yapısı: Histriyonik kişilik yapısına sahip kişiler dikkat çekmek ve ilgi odağı olmak isteyen
gösterişli ve çekici olmaya çalışan
ayartıcı ve baştan çıkarıcı
dışa dönük ve sosyal insanlardır. Bu kişiler için en stres yaratıcı durum
dikkat çekme ve ilgi odağı olma çabalarına karşın çevrelerindeki insanların kendilerine bekledikleri ilgiyi göstermemeleridir. Bu özellikleri nedeniyle
bulundukları ortamda kendi cinsiyetlerinden kişilerde rekabet etme duygusu yaratırlar. Özellikle yönetici konumundaki insanların kendilerine göstereceği ilgiyi çok önemserler.
Narsistik Kişilik Yapısı: Narsisistik kişilik yapısına sahip insanlar "üstün" bir kişi olduğunu düşünen
övünmeyi ve övülmeyi çok seven
ayrıcalıklı bir kişi olduğuna inanan
karşısındakine aldırış etmeyen ve eleştirilmeye katlanamayan insanlardır. Bu özellikleri olan insanlar için en stres yaratıcı durum
büyüklüklerini tehdit eden ortamlardır. Yaptıkları işler nedeniyle bir eleştiri aldıklarında
kendilerini öven insanlar bulunmadığında ve dalkavukların çekilmesi durumunda çok zorlanırlar. Özellikle önemsedikleri ve yönetici konumundaki insanlar tarafından eleştirilmek bu insanlar için yıkıcı bir durumdur.
Çekingen Kişilik Yapısı: Çekingen kişilik yapısına sahip insanlar toplum içine girmekten kaçınan
ürkek
sıkılgan
utangaç
özgüveni düşük
ilişki kurmaktan kaçınan insanlardır. Bu özellikleri olan insanlar için en stres yaratıcı durum
kendilerini göstermesini
insanlarla ilişki kurmasını ve karar vermesini gerektiren ortamlarda bulunmaktır. Topluluk önünde konuşacak olmak
birçok kişi için eğlendirici olan bir davete katılmak
amir konumundaki insanlarla görüşme yapmak bu insanlarda stres yaratır.
Bağımlı Kişilik Yapısı: Bağımlı kişilik yapısına sahip kişiler tek başına karar veremeyen ve başkalarının öğüt ve desteğine gereksinim duyan insanlardır. Bu özellikleri olan insanlar için en stres yaratıcı durum
kendi başlarına karar vermeyi gerektiren bir durumla karşı karşıya kalmalarıdır. Sıradan işlerde bile kendi adına karar veren kişinin kendisinden uzaklaşacağını düşünmek ya da böyle bir olasılığın çıkması bu insanları çok zorlar.
Obsesif Kompulsif Kişilik Yapısı: Obsesif kompulsif kişilik yapısına sahip kişiler mükemmeliyetçi
ayrıntıcı
kuralcı
inatçı
titiz
sorumluluk duyguları aşırı gelişmiş
iş düşkünü
duygusal olmayı zayıflık olarak gören
mantığı önplanda tutanKişilik Yapısına Özgü Stres Yaşama Nedenleri düzen ve temizlik düşkünü
kolay karar veremeyen ve para harcama konusunda tutumlu insanlardır. Bu özellikleri olan insanlar için en önemli stres kaynağı
kontrolü kaybedecekleri bir durumla karşı karşıya kalmaktır. Bazı şeyleri tasarladığı gibi yapamayacağını düşünmek en büyük korkularıdır. İş yerinde ya da evde düzenin istedikleri gibi işlememesi
günlük programlarını bozacak ek işlerin çıkması bu kişilerde stres yaratır.
Görüldüğü gibi
insanın kişilik yapısı onun ne tür olaylardan daha fazla etkileneceğini belirleyen önemli bir etmendir. Kişinin yaşayacağı olayın kendisini ruhsal olarak nasıl etkileyeceğini öğrenmesi için kişilik özelliklerini bilmesi gerekmektedir. Kendini iyi tanıyan bir kişi
yaşayacaklarını öngörüp tedbir alabilir.
alıntıdır