*MeleK*
♥Ben Aşık Olduğum Adamın Aşık Olduğu Kadınım♥
Kamboçya Hakkında Genel Bilgiler
kamboçya nerede
kamboçyanın coğrafi özellikleri
kamboçya hakkında bilgiler
Kamboçya hakkında genel ve coğrafi bilgi edinmek isteyen üyelerimiz ve ziyaretçilerimiz için gereken bilgileri sizler için paylaşıyoruz.
Resmî adı Kamboçya devletî, Khmer dilinde roat kampuchea, eskiden (1970′e değin) Kamboçya kralliği, (1970*76) khmer cumhuriyeti, (1976-79) demok*ratik kampuçya, (1979-89) kampuçya de*mokratik halk cumhuriyeti, Güneydoğu Asyada Çinhindi Yarımadasının güneybatı*sında ülke. Batı ve kuzeybatıda Tayland, kuzeydoğuda Laos, doğu ve güneydoğuda Vietnam, güneybatıda da Tayland Körfezi ile çevrilidir. Kuzey-güney doğrultusunda 450 km, doğu-batı doğrultusunda 580 km boyunca uzanır; 181.916 km2lik bir alanı kaplar. Başkenti Phnom Penh, 1992 tahmini nüfusu 8.974.000′dir. Kampuçya ve Kamboçya sözcükleri, ülke*nin Khmer dilindeki geleneksel adını oluş*turan harflerin Latin alfabesiyle yazılmış biçimleridir. Ülkenin adının Fransızca yazı*lış biçiminden türeyen ve Batıda yaygın olarak kullanılan Kamboçya sözcüğü, sö*mürgecilik dönemine ilişkin çağrışımlar ne*deniyle, 1970′te kurulan Khmer Cumhuri*yeti döneminde terk edilmiş, yerine Kam*puçya sözcüğü benimsenmiş, ama 1989′da- ki iiberal değişiklikler çerçevesinde ülkenin adı Kamboçya Devleti olarak değiştiril*miştir.
Kamboçyanın Doğal Yapısı : Yüzey şekilleri. Kamboçya nın coğrafi yapısına, ülke topraklarının yaklaşık dörtte üçünü kaplayan orta kesim*deki geniş ovalar ve ülkenin doğu kesimini boydan boya aşarak güneye doğru akan Mekong (Mekongk) Irmağı egemendir. Deniz düzeyinden yüksekliği 90 mnin altında olan ovalar Tönle Sab Gölünü çevreler. Mekong Irmağı deltasının da yer aldığı bu bölge kuzeyde, ortalama yüksekliği 480 m olan Dângrek Dağlarının güney ucunu oluş*turan kumtaşı basamaklarda son bulur. Batı-doğu doğrultusunda 322 km kadar uzanan kayalıklar birdenbire 180-550 mye yükselerek Taylandla Kamboçya arasında doğal bir sınır oluşturur. Ovalar Mekong Irmağının doğusunda, kuzey ve doğu yö*nünde Laos ve Vietnamın içlerine sokulan sık ormanlarla ve yüksek platolarla kaplı doğu yükseltilerine (ortalama yüksekliği 360 m) karışır. Güneybatıdaki ıssız ve son derece düşük nüfuslu Krâvanh (Cardamome) Dağlan ile ortalama yüksekliği 1.066 myi bulan Dâmrei (Fil) Dağlarından oluşan yüksek bölge, Tönle Sab ile Tayland Körfe*zi arasında kalan toprakların büyük bölü*münü kapsar. Ülkenin en yüksek noktası olan Aoral Dağı (1.771 m) Dâmrei Dağlarındadır. Güneyde Tayland Körfezi boyun*ca uzanan kıyı bölgesi, sık ormanlarla kaplı, nüfus yoğunluğu düşük, alçak bir şerittir. Güneybatı yükseltileri bu bölgeyi orta ke*simdeki ovalardan ayırır.
Kampuçya topraklarının büyük bölümünün sularını yaklaşık 646.000 km2′lik bir havzası olan Mekong Irmağı toplar. Tibet ten doğan ve Güney Çin Denizine dökülen bu ırmağın 506 kmlik bölümü Kamboçya sınırları içinde kalır. Irmak, her yıl yağmur mevsimine rastlayan taşkınlar sırasında çev*resindeki topraklara alüvyon bakımından çok zengin tortullar bırakır. Sab Irmağı aracılığıyla Mekong Irmağına bağlanan Tönle Sab, Mekong Irmağı için bir baraj gölü işlevi görür. Yağmur mevsiminde Sab İrmağı aracılığıyla Tönle Saba akan Me- kongun fazla suları, gölün yüzey alanını iki buçuk kat genişleterek 7.770 km2ye, derinliğini ise beş kat artırarak 10 mnin üzerine çıkarır. Kurak mevsimlerde ise ters yönde bir su hareketi olur. Tönle Sab bu nedenle dünyanın en çok tatlı su balığı yaşayan göllerinden biridir.
Kamboçya iklimi, bitki örtüsü ve hayvan varlığı: Tropik bir muson ikliminin egemen olduğu Kamboçyada iki ana mevsim yaşanır. Güneybatıdan esen güçlü muson rüzgârlarının etkisiyle yüksek miktarda yağışın düştüğü ve nem oranının çok yüksek olduğu yaz mevsimi mayıs ortalarından ekim başına, hafif kuzeydoğu rüzgârları, düşük nem ora*nı ve seyrek yağışlarla belirlenen kış mevsi*mi ise kasım başından mart ortalarına değin sürer. Bölgelere göre de büyük farklılıklar gösteren yıllık yağış miktarı, güneybatı yükseltilerinin denize bakan yamaçlarında 5.000 mmyi geçer; orta kesimlerdeki alçak düzlüklerde ise 1.400 mmye kadar düşer. Yıllık ortalama sıcaklık 21°C-35°C arasında değişir. En sıcak. ay nisan, en soğuk ay ocaktır.
Elverişli iklim koşulları nedeniyle zengin bir doğal bitki örtüsü olan Kamboçyanın yaklaşık dörtte üçü ormanlarla kaplıdır. Orta kesimdeki ovaları kaplayan pirinç tarlaları, otlaklar, sazlıklar ve ağaçlıklar merkezden uzaklaştıkça yerlerini bir savan örtüsüne bırakır. Doğudaki yüksek bölgede yer alan platolar yaprakdöken ağaçlardan oluşan geniş orman ve otlaklarla kaplıdır. Kuzeydeki dağlık bölgede 30 mye ulaşan yaprakdökmeyen ağaçların oluşturduğu or*manların tabanında da zengin bir bitki örtüsü bulunur. Güneybatı yükseltilerinin yüksek kesimlerinde seyrek çam ormanları*na rastlanır. Bu bölgedeki dağların denize bakan yamaçları ise boyları 45 myi aşan ağaçlardan oluşan balta girmemiş yağmur ormanlarıyla kaplıdır. Kıyı bölgesinde man- grov ormanlarına rastlanır. Ülkede yetişen başlıca meyve ağaçları muz, durian, mango, mangusten, kavunağacı ve ekmekağacıdır.
Hayvan varlığı fil, yaban sığırı, kaplan, pars, ayı ve çok sayıda küçük av hayvanını kapsar. En sık rastlanan kuşlar balıkçıl, turna, ormantavuğu, sülün, tavuskuşu, ka*rabatak ve kutandır. Kobra, pama, Russell engereği gibi çok zehirli yılan türlerine de rastlanır.
Kamboçya Yerleşme dokusu: Kamboçyada 1970′lere değin nüfusun tamamına yakın bölümü köylerde, küçük bir kesim ise nüfusu 10 binin üzerinde olan kasaba ve kentlerde yaşıyordu. Kentsel nüfus başkent Phnom Penhde toplanmıştı. Nüfusun çoğunluğu*nun yaşadığı orta kesimdeki ovalarda temel yerleşim birimi, genellikle 300′den az kişi*nin yaşadığı köylerdi (phum). 20. yüzyılın ilk yarısında genellikle kırsal kesime hizmet veren yönetim ve ticaret merkezleri olarak kurulan kentler 1970′ten sonra hızlı bir gelişme gösterdi. Ama Pol Pot yönetiminin 1975-78 arasında kentlerde yaşayan milyon*larca kişiyi tarım komünlerinde çalışmak üzere zorla kırsal kesimlere yerleştirmesi ülkenin yerleşme dokusunda önemli deği*şikliklere yol açtı. Öte yandan gerek 1973′teki ÂBD bombardımanı, gerek Pol Pot yönetiminin devrilmesinden sonra Kızıl Khmerlerle hükümet birlikleri arasında baş*layan çatışmalar birçok küçük yerleşim biri*minin haritadan silinmesine neden oldu. Günümüzde kentsel nüfusun toplam nüfusa oranı yüzde 12′dir (1990). Başkent Phnom Penhin nüfusu 1989′da 800 bin olarak tahmin edilmiştir. Phnom Penhden sonraki en büyük kentler Kâmpöng Cham, Kâm- pöng Chhnâng, Krâcheh Poüthîsât ve Svay Riengdir. Tahminlere göre 1987′de kentler*den hiçbirinin nüfusu 50 binin üzerinde değildi.
Kamboçya Nüfusu : Etnik yapı ve dinsel gruplar. Kam*boçya nüfusunun ağırlığını Mon-Khmer dil öbeğine bağlı Khmerler oluşturur. Başta Hintliler, Hint-Malaylar, Daylar, Vietnam*lılar ve Çinliler olmak üzere, çeşitli etnik grupların karışımından oluşan Khmerlerin toplam nüfusa oranı (1985) yüzde 88,1′dir. Öteki önemli etnik gruplar Çinliler (yüzde 4,6) ve Vietnamlılardır (yüzde 4,6). Viet*nam yanlısı yönetimin işbaşına geldiği 1979′dan sonra ülkede yaşayan Vietnamlıla*rın sayısı hızla artmıştır.
Kamboçya halkının çoğunluğu Budacıdır. 1975′ten önce resmî din olan Theravada (Hinayana) Budacılığına bağlı olanların toplam nüfusa oranı (1980) yüzde 88,4′tür. Öteki dinsel grupların başında Müslümanlar gelir (yüzde 2,4). Pol Pot yönetimi sırasında kapatılan Budacı tapmakların çoğu 1979′dan sonra yeniden ibadete açılmıştır.
Kamboçya Demografik özellikler. 1989 verilerine göre doğum oram binde 41,8, ölüm oranı binde 16,9, doğal nüfus artış hızı yüzde 2,49′dur. Toplam nüfus içinde 15 yaşın altındaki grubun oranı yaklaşık yüzde 40′tır. Nüfus yoğunluğu (1992) knrde 50,9 kişidir. J EKONOMİ. Kamboçyada büyük ölçüde ta*rıma dayalı, gelişme yolunda planlı bir ekonomi yürürlüktedir. 1990 verilerine göre ülkenin gayri safi milli hasılası (GSMH) 1,066 milyar ABD Doları, kişi başına düşen milli gelir ise 130 ABD Dolandır.
Kamboçyada Tarım: Gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) içindeki payı (1966) yüzde 40,9 olan tarım sektöründe toplam işgücünün dörtte üçü (1980) çalışır. Pirinç Kamboçyanın başlıca tanmsal ürünü, besin maddesi ve barış dönemlerindeki en önemli ihraç ürünüdür. Ülkenin tarıma elverişli topraklarının bü
yük bölümünü pirinç tarlalan kaplar. Başlı*ca pirinç bölgeleri Mekong Irmağı ve Tönle Sab çevresinde toplanmıştır. Sulama sistem*lerinin yetersizliği nedeniyle yılda bir kez ürün alınır. Yetkililerin ithal tohumluk pirinç yerine verimi daha yüksek olan yerli tohumların kullanılması için yürüttükleri çalışmalar sonucunda pirinç üretiminde ar*tış sağlanmışsa da üretim iç talebi karşıla*maktan uzaktır. Öteki tanm ürünleri ara*sında az miktarda üretilen manyok, şeker*kamışı, mısır, fasulye, soya ve tatlıpatates sayılabilir. Başlıca meyveler portakal, muz ve ananastır.
Balıkçılık ve hayvancılık Kamboçya eko*nomisinde önemli yer tutar. Taze, kurutul*muş, tütsülenmiş ya da tuzlanmış olarak tüketilen balık, Kamboçya halkının başlıca protein kaynağıdır. Her çiftçi geçimlik dü*zeyde balıkçılık da yapar. Başlıca tatlı su balıkları tatlı su levreği, sazan ve ak*ciğerli balıktır. Başta manda olmak üze*re büyükbaş hayvanların çoğu tarlalarda çeki hayvanı olarak kullanılır. 1975-80 arasın*da önemli bir düzeye çıkan tanm teknisyeni açığım kapatmak üzere Phnom Penh yakınlarında bir tanm enstitüsü kurulmuştur.
Madencilik, sanayi ve ticaret. Maden kay*nakları açısından yoksul bir ülke olan Kamboçyada, Kâmpöt ilinde kireçtaşı ve fosfat yataklan bulunmuştur. Bâtdâmbâng da az miktarda da olsa yakut, gökyakut ve zirkon gibi değerli taşlar çıkarılır. Madenci*lik sanayisinin ekonomiye katkısı yok dene*cek kadar azdır. Çok düşük miktarda olan petrol gereksinimi bütünüyle ithalatla karşılanır.
İmalat sanayisi başta kauçuk olmak üzere, yurtiçinde üretilen tarım ürünlerinin işlen*mesine dayanır.
kamboçyanın coğrafi özellikleri
kamboçya hakkında bilgiler
Kamboçya hakkında genel ve coğrafi bilgi edinmek isteyen üyelerimiz ve ziyaretçilerimiz için gereken bilgileri sizler için paylaşıyoruz.
Resmî adı Kamboçya devletî, Khmer dilinde roat kampuchea, eskiden (1970′e değin) Kamboçya kralliği, (1970*76) khmer cumhuriyeti, (1976-79) demok*ratik kampuçya, (1979-89) kampuçya de*mokratik halk cumhuriyeti, Güneydoğu Asyada Çinhindi Yarımadasının güneybatı*sında ülke. Batı ve kuzeybatıda Tayland, kuzeydoğuda Laos, doğu ve güneydoğuda Vietnam, güneybatıda da Tayland Körfezi ile çevrilidir. Kuzey-güney doğrultusunda 450 km, doğu-batı doğrultusunda 580 km boyunca uzanır; 181.916 km2lik bir alanı kaplar. Başkenti Phnom Penh, 1992 tahmini nüfusu 8.974.000′dir. Kampuçya ve Kamboçya sözcükleri, ülke*nin Khmer dilindeki geleneksel adını oluş*turan harflerin Latin alfabesiyle yazılmış biçimleridir. Ülkenin adının Fransızca yazı*lış biçiminden türeyen ve Batıda yaygın olarak kullanılan Kamboçya sözcüğü, sö*mürgecilik dönemine ilişkin çağrışımlar ne*deniyle, 1970′te kurulan Khmer Cumhuri*yeti döneminde terk edilmiş, yerine Kam*puçya sözcüğü benimsenmiş, ama 1989′da- ki iiberal değişiklikler çerçevesinde ülkenin adı Kamboçya Devleti olarak değiştiril*miştir.
Kamboçyanın Doğal Yapısı : Yüzey şekilleri. Kamboçya nın coğrafi yapısına, ülke topraklarının yaklaşık dörtte üçünü kaplayan orta kesim*deki geniş ovalar ve ülkenin doğu kesimini boydan boya aşarak güneye doğru akan Mekong (Mekongk) Irmağı egemendir. Deniz düzeyinden yüksekliği 90 mnin altında olan ovalar Tönle Sab Gölünü çevreler. Mekong Irmağı deltasının da yer aldığı bu bölge kuzeyde, ortalama yüksekliği 480 m olan Dângrek Dağlarının güney ucunu oluş*turan kumtaşı basamaklarda son bulur. Batı-doğu doğrultusunda 322 km kadar uzanan kayalıklar birdenbire 180-550 mye yükselerek Taylandla Kamboçya arasında doğal bir sınır oluşturur. Ovalar Mekong Irmağının doğusunda, kuzey ve doğu yö*nünde Laos ve Vietnamın içlerine sokulan sık ormanlarla ve yüksek platolarla kaplı doğu yükseltilerine (ortalama yüksekliği 360 m) karışır. Güneybatıdaki ıssız ve son derece düşük nüfuslu Krâvanh (Cardamome) Dağlan ile ortalama yüksekliği 1.066 myi bulan Dâmrei (Fil) Dağlarından oluşan yüksek bölge, Tönle Sab ile Tayland Körfe*zi arasında kalan toprakların büyük bölü*münü kapsar. Ülkenin en yüksek noktası olan Aoral Dağı (1.771 m) Dâmrei Dağlarındadır. Güneyde Tayland Körfezi boyun*ca uzanan kıyı bölgesi, sık ormanlarla kaplı, nüfus yoğunluğu düşük, alçak bir şerittir. Güneybatı yükseltileri bu bölgeyi orta ke*simdeki ovalardan ayırır.
Kampuçya topraklarının büyük bölümünün sularını yaklaşık 646.000 km2′lik bir havzası olan Mekong Irmağı toplar. Tibet ten doğan ve Güney Çin Denizine dökülen bu ırmağın 506 kmlik bölümü Kamboçya sınırları içinde kalır. Irmak, her yıl yağmur mevsimine rastlayan taşkınlar sırasında çev*resindeki topraklara alüvyon bakımından çok zengin tortullar bırakır. Sab Irmağı aracılığıyla Mekong Irmağına bağlanan Tönle Sab, Mekong Irmağı için bir baraj gölü işlevi görür. Yağmur mevsiminde Sab İrmağı aracılığıyla Tönle Saba akan Me- kongun fazla suları, gölün yüzey alanını iki buçuk kat genişleterek 7.770 km2ye, derinliğini ise beş kat artırarak 10 mnin üzerine çıkarır. Kurak mevsimlerde ise ters yönde bir su hareketi olur. Tönle Sab bu nedenle dünyanın en çok tatlı su balığı yaşayan göllerinden biridir.
Kamboçya iklimi, bitki örtüsü ve hayvan varlığı: Tropik bir muson ikliminin egemen olduğu Kamboçyada iki ana mevsim yaşanır. Güneybatıdan esen güçlü muson rüzgârlarının etkisiyle yüksek miktarda yağışın düştüğü ve nem oranının çok yüksek olduğu yaz mevsimi mayıs ortalarından ekim başına, hafif kuzeydoğu rüzgârları, düşük nem ora*nı ve seyrek yağışlarla belirlenen kış mevsi*mi ise kasım başından mart ortalarına değin sürer. Bölgelere göre de büyük farklılıklar gösteren yıllık yağış miktarı, güneybatı yükseltilerinin denize bakan yamaçlarında 5.000 mmyi geçer; orta kesimlerdeki alçak düzlüklerde ise 1.400 mmye kadar düşer. Yıllık ortalama sıcaklık 21°C-35°C arasında değişir. En sıcak. ay nisan, en soğuk ay ocaktır.
Elverişli iklim koşulları nedeniyle zengin bir doğal bitki örtüsü olan Kamboçyanın yaklaşık dörtte üçü ormanlarla kaplıdır. Orta kesimdeki ovaları kaplayan pirinç tarlaları, otlaklar, sazlıklar ve ağaçlıklar merkezden uzaklaştıkça yerlerini bir savan örtüsüne bırakır. Doğudaki yüksek bölgede yer alan platolar yaprakdöken ağaçlardan oluşan geniş orman ve otlaklarla kaplıdır. Kuzeydeki dağlık bölgede 30 mye ulaşan yaprakdökmeyen ağaçların oluşturduğu or*manların tabanında da zengin bir bitki örtüsü bulunur. Güneybatı yükseltilerinin yüksek kesimlerinde seyrek çam ormanları*na rastlanır. Bu bölgedeki dağların denize bakan yamaçları ise boyları 45 myi aşan ağaçlardan oluşan balta girmemiş yağmur ormanlarıyla kaplıdır. Kıyı bölgesinde man- grov ormanlarına rastlanır. Ülkede yetişen başlıca meyve ağaçları muz, durian, mango, mangusten, kavunağacı ve ekmekağacıdır.
Hayvan varlığı fil, yaban sığırı, kaplan, pars, ayı ve çok sayıda küçük av hayvanını kapsar. En sık rastlanan kuşlar balıkçıl, turna, ormantavuğu, sülün, tavuskuşu, ka*rabatak ve kutandır. Kobra, pama, Russell engereği gibi çok zehirli yılan türlerine de rastlanır.
Kamboçya Yerleşme dokusu: Kamboçyada 1970′lere değin nüfusun tamamına yakın bölümü köylerde, küçük bir kesim ise nüfusu 10 binin üzerinde olan kasaba ve kentlerde yaşıyordu. Kentsel nüfus başkent Phnom Penhde toplanmıştı. Nüfusun çoğunluğu*nun yaşadığı orta kesimdeki ovalarda temel yerleşim birimi, genellikle 300′den az kişi*nin yaşadığı köylerdi (phum). 20. yüzyılın ilk yarısında genellikle kırsal kesime hizmet veren yönetim ve ticaret merkezleri olarak kurulan kentler 1970′ten sonra hızlı bir gelişme gösterdi. Ama Pol Pot yönetiminin 1975-78 arasında kentlerde yaşayan milyon*larca kişiyi tarım komünlerinde çalışmak üzere zorla kırsal kesimlere yerleştirmesi ülkenin yerleşme dokusunda önemli deği*şikliklere yol açtı. Öte yandan gerek 1973′teki ÂBD bombardımanı, gerek Pol Pot yönetiminin devrilmesinden sonra Kızıl Khmerlerle hükümet birlikleri arasında baş*layan çatışmalar birçok küçük yerleşim biri*minin haritadan silinmesine neden oldu. Günümüzde kentsel nüfusun toplam nüfusa oranı yüzde 12′dir (1990). Başkent Phnom Penhin nüfusu 1989′da 800 bin olarak tahmin edilmiştir. Phnom Penhden sonraki en büyük kentler Kâmpöng Cham, Kâm- pöng Chhnâng, Krâcheh Poüthîsât ve Svay Riengdir. Tahminlere göre 1987′de kentler*den hiçbirinin nüfusu 50 binin üzerinde değildi.
Kamboçya Nüfusu : Etnik yapı ve dinsel gruplar. Kam*boçya nüfusunun ağırlığını Mon-Khmer dil öbeğine bağlı Khmerler oluşturur. Başta Hintliler, Hint-Malaylar, Daylar, Vietnam*lılar ve Çinliler olmak üzere, çeşitli etnik grupların karışımından oluşan Khmerlerin toplam nüfusa oranı (1985) yüzde 88,1′dir. Öteki önemli etnik gruplar Çinliler (yüzde 4,6) ve Vietnamlılardır (yüzde 4,6). Viet*nam yanlısı yönetimin işbaşına geldiği 1979′dan sonra ülkede yaşayan Vietnamlıla*rın sayısı hızla artmıştır.
Kamboçya halkının çoğunluğu Budacıdır. 1975′ten önce resmî din olan Theravada (Hinayana) Budacılığına bağlı olanların toplam nüfusa oranı (1980) yüzde 88,4′tür. Öteki dinsel grupların başında Müslümanlar gelir (yüzde 2,4). Pol Pot yönetimi sırasında kapatılan Budacı tapmakların çoğu 1979′dan sonra yeniden ibadete açılmıştır.
Kamboçya Demografik özellikler. 1989 verilerine göre doğum oram binde 41,8, ölüm oranı binde 16,9, doğal nüfus artış hızı yüzde 2,49′dur. Toplam nüfus içinde 15 yaşın altındaki grubun oranı yaklaşık yüzde 40′tır. Nüfus yoğunluğu (1992) knrde 50,9 kişidir. J EKONOMİ. Kamboçyada büyük ölçüde ta*rıma dayalı, gelişme yolunda planlı bir ekonomi yürürlüktedir. 1990 verilerine göre ülkenin gayri safi milli hasılası (GSMH) 1,066 milyar ABD Doları, kişi başına düşen milli gelir ise 130 ABD Dolandır.
Kamboçyada Tarım: Gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) içindeki payı (1966) yüzde 40,9 olan tarım sektöründe toplam işgücünün dörtte üçü (1980) çalışır. Pirinç Kamboçyanın başlıca tanmsal ürünü, besin maddesi ve barış dönemlerindeki en önemli ihraç ürünüdür. Ülkenin tarıma elverişli topraklarının bü
yük bölümünü pirinç tarlalan kaplar. Başlı*ca pirinç bölgeleri Mekong Irmağı ve Tönle Sab çevresinde toplanmıştır. Sulama sistem*lerinin yetersizliği nedeniyle yılda bir kez ürün alınır. Yetkililerin ithal tohumluk pirinç yerine verimi daha yüksek olan yerli tohumların kullanılması için yürüttükleri çalışmalar sonucunda pirinç üretiminde ar*tış sağlanmışsa da üretim iç talebi karşıla*maktan uzaktır. Öteki tanm ürünleri ara*sında az miktarda üretilen manyok, şeker*kamışı, mısır, fasulye, soya ve tatlıpatates sayılabilir. Başlıca meyveler portakal, muz ve ananastır.
Balıkçılık ve hayvancılık Kamboçya eko*nomisinde önemli yer tutar. Taze, kurutul*muş, tütsülenmiş ya da tuzlanmış olarak tüketilen balık, Kamboçya halkının başlıca protein kaynağıdır. Her çiftçi geçimlik dü*zeyde balıkçılık da yapar. Başlıca tatlı su balıkları tatlı su levreği, sazan ve ak*ciğerli balıktır. Başta manda olmak üze*re büyükbaş hayvanların çoğu tarlalarda çeki hayvanı olarak kullanılır. 1975-80 arasın*da önemli bir düzeye çıkan tanm teknisyeni açığım kapatmak üzere Phnom Penh yakınlarında bir tanm enstitüsü kurulmuştur.
Madencilik, sanayi ve ticaret. Maden kay*nakları açısından yoksul bir ülke olan Kamboçyada, Kâmpöt ilinde kireçtaşı ve fosfat yataklan bulunmuştur. Bâtdâmbâng da az miktarda da olsa yakut, gökyakut ve zirkon gibi değerli taşlar çıkarılır. Madenci*lik sanayisinin ekonomiye katkısı yok dene*cek kadar azdır. Çok düşük miktarda olan petrol gereksinimi bütünüyle ithalatla karşılanır.
İmalat sanayisi başta kauçuk olmak üzere, yurtiçinde üretilen tarım ürünlerinin işlen*mesine dayanır.
