Ramazanın son on gününde gece ve gündüz bir camide kalarak ibadet etmeye itikaf denir. Bu kelimeye sözlüklerde hapsetmek, bir yere yerleşmek, oraya bağlanıp kalmak anlamları verilir. Bir fıkıh (İslam hukuku) terimi olarak ise ibadet amacıyla bir camide belirli kurallara riayet edip kalmayı ifade ediyor.
Yani Ramazan ayında itikafa çekilmek müekked sünnettir. Fakat itikaf sünneti kifaye olduğu için bir mahallede birkaç kişi itikafa girerse başkalarının bu sünneti yaşaması zorunludur. İmkanı olanlar itikafa girmelidir. İtikaf da olanlar camide yiyip içer, orada da yatarlar. Sadece abdest almak için dışarı çıkabilirler. On günden az da itikafa girmek mümkündür.Ebu Hanifeye göre içinde beş vakit namaz kılınan her mescid de itikafda olmak caizdir. İmam Malik ve Ebu Hanife'ye göre itikafın en az bir gündür. Ebu Yusuf en az zamanın bir günün yarısından fazlası kabul ediyorsa, İmam Muhammed itikaf için bir saati de yeterli bulur. Önemli olan itikafın şartlarını yerine getirmektir. İtikafa girenin oruçlu olması önemlidir. Mehzep imamlarımızdan sadece İmam Şafii bunun önemli olmadığını söylemiştir. Diğer mezheplere göre ise oruç olmak önemlidir.
Kadınlar camilerde itikafa çekilmezler. Evde ise koşullara bağlı olarak bu ibadeti yapabilirler. Eğer cami gibi kullandığı bir oda varsa orda itikafa çekilebilir. Yemek pişirmek, temizlik yapmak gibi ev işlerinin hiçbirini yapmazlar. Sadece ibadetle meşgul olurlar.
İmkanı olan kadınların da evde itikafa girmesi, unutulmuş bu sünneti ihya (diriltmek) etmeleri önerilir. Böylece onlar da sünneti ihya etmenin sevabına kavuşamaz bilirler. Resulullah Medine'ye hicret ettikten sonra vefat edinceye kadar her yıl Ramazan ayının son 10 gününde itikafa çekilmiştir. Hanımlarından da itikafa çekilenleri vardır.
Yukarıda söylediklerimize dayanarak diyebiliriz ki, her bir Müslümanın Ramazan ayının son 10 gününde itikafa çekilmesi sünnet-i müekkededir. İmkanı olanlar Resulullah'ın bu güzel sünnetini hayata geçirecek olurlarsa, büyük bir sevaba nail olurlar.
