Uzman SühaN
Administrator
İrritabl bağırsak sendromu (IBS) nedir ?
İrritabl bağırsak sendromu (IBS) abdominal rahatsızlık, ağrı ve düzensiz bağırsak hareketleri veya anormal bağırsak hareketleri ile birlikte görülen bir bağırsak bozukluğudur.IBS ciddi, yaşamı tehdit eden bir sorun olmamasına rağmen, bu günlük aktivitelerinizi etkileyebilecek çeşitli rahatsızlıklara yol açabilir.IBS belirtileri kişiden kişiye değişebilir. Ve nedenleri de değişir.İshal, IBS nin sık görülen bir belirtisidir, bu büyük rahatsızlığa neden olabilir!İrritabl bağırsak sendromunun (IBS) en sık görülen semptomları , genellikle bağırsak hareketlerinizle ilişkili olarak karnınızdaki ağrı ve bağırsak hareketlerinizdeki değişimlerdir. Bu değişiklikler, sahip olduğunuz IBS türüne bağlı olarak ishal , kabızlık veya her ikisi olabilir.
Erkeklerden daha fazla kadın IBS ye yatkındır ve semptomlar ilk yetişkinlik döneminde ilk kez ortaya çıkmaktadır. Nedeni bilinmemektedir, ancak rutin, duygusal stres, enfeksiyon ve diyet gibi çevresel faktörler bir saldırıyı tetikleyebilir. Araştırmalar, nörotransmiter serotoninin, bağırsaktaki sinir hücrelerinin işlevini değiştirerek ve ağrı hissi ve bağırsak fonksiyonunda değişikliklere neden olarak IBS semptomlarında önemli olabileceğini göstermiştir.İrritabl bağırsak sendromu, kalıcı hasara neden olmaz ve kanser veya kolit gibi ciddi bağırsak durumlarının gelişimine katkıda bulunmaz.
Bağırsaklardaki kaslar anormal kasılmalar sergilediğinde IBS oluşabilir. Normal bağırsak hareketleri için barsakların doğru kasılması şarttır.Barsak kasılması anormal olduğunda, IBS dışkının anormal hareketinden (veya tutulmasından) dolayı ortaya çıkabilir.Bunun dışında, IBS bazı gıda maddeleri nedeniyle tetiklenebilir veya daha da kötüleştirilebilir. Örneğin, turp, karnabahar, lahana, Brüksel lahanası, brokoli, lahana vb. Sebzeler IBS yi tetikleyebilir.Ya da zaten IBS belirtileri varsa, bu sebzeler onu daha da kötüleştirebilir.
Ayrıca baklagiller, doğal yapıları nedeniyle IBS yi de tetikleyebilir. Özellikle, nohut, siyah fasulye, mercimek, kırmızı barbunya fasulyesi, soya fasulyesi ve benzeri şeyler uzak kalmak zorunda şeylerdir! IBS genellikle abdominal bölgede rahatsızlık ile ilişkilidir. Şişkin olabilirsiniz, mide bölgesinde hafif ve güçlü kramplar olabilir.Ayrıca anormal bağırsak hareketi frekansını fark edeceksiniz. Kabız olabilir ya da ishal olabilir. Bazı insanlar değişken ishal ve kabızlığa sahiptir.IBS li kişiler genellikle tuvaleti kullanmak zorunda kalmak için güçlü bir dürtüye sahiptir. Bu bir yemek sırasında veya kısa bir süre sonra olabilir.Daha da kötüsü, bağırsak hareketinden sonra dürtü azalabilir ancak rektumu boşaltma duygusu hala geçerli olabilir.
Anormal bağırsak hareketine ve ilişkili kramplara bağlı olarak, diğer sekonder semptomlar şunlardır:
yorgunluk (genellikle ishal ve dehidratasyon nedeniyle)
iştah kaybı (genellikle kabız olduğunda oluşur)
baş ağrısı (kabızlık nedeniyle)
sırt ağrısı (sık ve uzun süreli tuvalet kullanımı nedeniyle)
mide ekşimesi
kas ağrısı
IBS ciddi bir durum olmasa da, günlük aktivitelerinize girdiğinde çok can sıkıcı ve rahatsız edici olabilir.Yapmanız gereken ilk şey, IBS nin daha da kötüye gitmesine neden olabilecek yiyeceklerden uzak durmaktır. Yukarıda listelenen sebzelerden ve baklagillerden uzak durun.Genellikle diyetinize daha fazla lif eklemelisiniz. Ancak, diyetinizdeki lifler bağırsak hareketlerinizi iyileştirmeye yardımcı olurken, aynı zamanda gaz ve şişkinlik yaratabileceğini unutmayın. Yani birazcık ve deneyde eklemek isteyebilirsiniz.Gazlı içecekler ve gazlı içeceklerden uzak durun, çünkü gaz ve şişkinliği artıracak ve mide astarını tahriş edecekler.Düzenli egzersiz yaparsanız, stresi azaltmanın yanı sıra kabızlığa da yardımcı olabilir. Eğer gazınız varsa, egzersiz de aynı şekilde rahatlatmaya yardımcı olacaktır.
Bağırsakları uyarabilecek ve ishale neden olabilecek maddeler içeren gıdaları sınırlayın, örneğin:
Kafein
Alkol
Günlük Ürünler
Yağlı gıdalar
Şekerden yüksek besinler
Yapay tatlandırıcılar
İrritabl bağırsak sendromunun kesin nedeni bilinmemektedir ve birçok faktöre bağlı olabilir.Bu durumun bilinen bir tedavisi yoktur, ancak semptomları azaltmak veya ortadan kaldırmak için birçok tedavi seçeneği vardır. Tedavi diyet değişiklikleri, yaşam tarzı değişiklikleri ve reçeteli ilaçlar içerir.IBS için spesifik bir diyet yoktur ve farklı insanlar farklı yiyeceklere farklı şekilde tepki gösterir.Hem irritabl bağırsak sendromu hem de inflamatuar barsak hastalığı karın ağrısı, ishal ve acil bağırsak hareketleri gibi benzer semptomlara sahip olabilir
IBS bulaşıcı , kalıtsal veya kanserli değildir. Kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür ve başlangıç, olguların yaklaşık yarısında 35 yaşından önce ortaya çıkar. IBS, çocukların % 5 ila% 20 sinde görülür.IBS ayrıca gastroenterit atakları sonrasında gelişmiştir . IBS nin diyet alerjileri veya gıda duyarlılıklarından kaynaklandığı öne sürülmüştür , ancak bu kanıtlanmamıştır.İrritabl bağırsak sendromu semptomları stres dönemlerinde veya menstürasyon sırasında kötüleşebilir , ancak bu faktörlerin IBS gelişmesine yol açan nedeni olmayabilir. IBS her bir kişiyi farklı şekilde etkiler. İrritabl bağırsak sendromu (IBS) ve inflamatuar bağırsak hastalığı (IBD) aynı durum değildir. Teknik olarak, IBS bir hastalık değildir, daha ziyade bir grup semptomla sonuçlanan fonksiyonel bir bozukluktur (bağırsakların anormal fonksiyonu).İrritabl bağırsak sendromu ve inflamatuar barsak hastalığı benzer semptomlara sahip olabilir. Eğer irritabl bağırsak sendromunuz olduğundan şüpheleniyorsanız, semptomlarınızın divertikülit, inflamatuar barsak hastalığı veya polipler gibi başka hastalıklardan kaynaklanmadığından emin olmak için hekime görünün.Birincil önleyici tedbir, bireysel tetikleyicileri tanımlamak ve bunlardan kaçınmaktır.
Erkeklerden daha fazla kadın IBS ye yatkındır ve semptomlar ilk yetişkinlik döneminde ilk kez ortaya çıkmaktadır. Nedeni bilinmemektedir, ancak rutin, duygusal stres, enfeksiyon ve diyet gibi çevresel faktörler bir saldırıyı tetikleyebilir. Araştırmalar, nörotransmiter serotoninin, bağırsaktaki sinir hücrelerinin işlevini değiştirerek ve ağrı hissi ve bağırsak fonksiyonunda değişikliklere neden olarak IBS semptomlarında önemli olabileceğini göstermiştir.İrritabl bağırsak sendromu, kalıcı hasara neden olmaz ve kanser veya kolit gibi ciddi bağırsak durumlarının gelişimine katkıda bulunmaz.
Bağırsaklardaki kaslar anormal kasılmalar sergilediğinde IBS oluşabilir. Normal bağırsak hareketleri için barsakların doğru kasılması şarttır.Barsak kasılması anormal olduğunda, IBS dışkının anormal hareketinden (veya tutulmasından) dolayı ortaya çıkabilir.Bunun dışında, IBS bazı gıda maddeleri nedeniyle tetiklenebilir veya daha da kötüleştirilebilir. Örneğin, turp, karnabahar, lahana, Brüksel lahanası, brokoli, lahana vb. Sebzeler IBS yi tetikleyebilir.Ya da zaten IBS belirtileri varsa, bu sebzeler onu daha da kötüleştirebilir.
Ayrıca baklagiller, doğal yapıları nedeniyle IBS yi de tetikleyebilir. Özellikle, nohut, siyah fasulye, mercimek, kırmızı barbunya fasulyesi, soya fasulyesi ve benzeri şeyler uzak kalmak zorunda şeylerdir! IBS genellikle abdominal bölgede rahatsızlık ile ilişkilidir. Şişkin olabilirsiniz, mide bölgesinde hafif ve güçlü kramplar olabilir.Ayrıca anormal bağırsak hareketi frekansını fark edeceksiniz. Kabız olabilir ya da ishal olabilir. Bazı insanlar değişken ishal ve kabızlığa sahiptir.IBS li kişiler genellikle tuvaleti kullanmak zorunda kalmak için güçlü bir dürtüye sahiptir. Bu bir yemek sırasında veya kısa bir süre sonra olabilir.Daha da kötüsü, bağırsak hareketinden sonra dürtü azalabilir ancak rektumu boşaltma duygusu hala geçerli olabilir.
Anormal bağırsak hareketine ve ilişkili kramplara bağlı olarak, diğer sekonder semptomlar şunlardır:
yorgunluk (genellikle ishal ve dehidratasyon nedeniyle)
iştah kaybı (genellikle kabız olduğunda oluşur)
baş ağrısı (kabızlık nedeniyle)
sırt ağrısı (sık ve uzun süreli tuvalet kullanımı nedeniyle)
mide ekşimesi
kas ağrısı
IBS ciddi bir durum olmasa da, günlük aktivitelerinize girdiğinde çok can sıkıcı ve rahatsız edici olabilir.Yapmanız gereken ilk şey, IBS nin daha da kötüye gitmesine neden olabilecek yiyeceklerden uzak durmaktır. Yukarıda listelenen sebzelerden ve baklagillerden uzak durun.Genellikle diyetinize daha fazla lif eklemelisiniz. Ancak, diyetinizdeki lifler bağırsak hareketlerinizi iyileştirmeye yardımcı olurken, aynı zamanda gaz ve şişkinlik yaratabileceğini unutmayın. Yani birazcık ve deneyde eklemek isteyebilirsiniz.Gazlı içecekler ve gazlı içeceklerden uzak durun, çünkü gaz ve şişkinliği artıracak ve mide astarını tahriş edecekler.Düzenli egzersiz yaparsanız, stresi azaltmanın yanı sıra kabızlığa da yardımcı olabilir. Eğer gazınız varsa, egzersiz de aynı şekilde rahatlatmaya yardımcı olacaktır.
Bağırsakları uyarabilecek ve ishale neden olabilecek maddeler içeren gıdaları sınırlayın, örneğin:
Kafein
Alkol
Günlük Ürünler
Yağlı gıdalar
Şekerden yüksek besinler
Yapay tatlandırıcılar
İrritabl bağırsak sendromunun kesin nedeni bilinmemektedir ve birçok faktöre bağlı olabilir.Bu durumun bilinen bir tedavisi yoktur, ancak semptomları azaltmak veya ortadan kaldırmak için birçok tedavi seçeneği vardır. Tedavi diyet değişiklikleri, yaşam tarzı değişiklikleri ve reçeteli ilaçlar içerir.IBS için spesifik bir diyet yoktur ve farklı insanlar farklı yiyeceklere farklı şekilde tepki gösterir.Hem irritabl bağırsak sendromu hem de inflamatuar barsak hastalığı karın ağrısı, ishal ve acil bağırsak hareketleri gibi benzer semptomlara sahip olabilir
IBS bulaşıcı , kalıtsal veya kanserli değildir. Kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür ve başlangıç, olguların yaklaşık yarısında 35 yaşından önce ortaya çıkar. IBS, çocukların % 5 ila% 20 sinde görülür.IBS ayrıca gastroenterit atakları sonrasında gelişmiştir . IBS nin diyet alerjileri veya gıda duyarlılıklarından kaynaklandığı öne sürülmüştür , ancak bu kanıtlanmamıştır.İrritabl bağırsak sendromu semptomları stres dönemlerinde veya menstürasyon sırasında kötüleşebilir , ancak bu faktörlerin IBS gelişmesine yol açan nedeni olmayabilir. IBS her bir kişiyi farklı şekilde etkiler. İrritabl bağırsak sendromu (IBS) ve inflamatuar bağırsak hastalığı (IBD) aynı durum değildir. Teknik olarak, IBS bir hastalık değildir, daha ziyade bir grup semptomla sonuçlanan fonksiyonel bir bozukluktur (bağırsakların anormal fonksiyonu).İrritabl bağırsak sendromu ve inflamatuar barsak hastalığı benzer semptomlara sahip olabilir. Eğer irritabl bağırsak sendromunuz olduğundan şüpheleniyorsanız, semptomlarınızın divertikülit, inflamatuar barsak hastalığı veya polipler gibi başka hastalıklardan kaynaklanmadığından emin olmak için hekime görünün.Birincil önleyici tedbir, bireysel tetikleyicileri tanımlamak ve bunlardan kaçınmaktır.