Uzman SühaN
Administrator
İkili Tarama Testi Sonuç Değerlendirmesi
ikili tarama testi nedir,ikili tarama testi gebeliğin kaçıncı haftasnda yapılır,ikili tarama testi ne için yapılır,ikili tarama testi sonuçları,ikili tarama testi değerlendirmesi hakkında bilgiler
Aile ikili -kombine- testin hangi konularda bilgi verebileceğini ve hangi konularda bilgi veremeyeceğini testi yaptırmadan önce detaylı bir şekilde öğrenmeli ve buna göre test yaptırmaya veya yaptırmamaya karar vermelidir. Test zamanı yaklaştığında doktor muayenesinde bu konuda detaylı bilgiler verilmektedir. Eğer anne ve aile ikili test yaptırmaya karar verirse test sonucunu yine dikkatli bir şekilde anlamalı çünkü bundan sonraki aşamalarda yine öncelikli karar aileye aittir.
İkili tarama testi sonucunda yazanlar:
İkili testte anne kanında iki hormonun (B-HCG ve PAPP-A) ölçümü yapıldığı için sonuç kağıdında bunların değerleri ve bu değerlere göre hesaplanan risk oranları aşağıdaki gibi yazar.
Trizomi 21 (Down sendromu) riski: .....
Trizomi 18 (Edwards sendromu) riski: .....
Yaş riski (Age risk): .....
NT (Nuchal translucency).....: NT İkili test için kan vermeden önce ultrasonda ölçülen değerdir, genellikle 3 mm üzerinde olması anormal kabul edilir, ikili test sonucundan bağımsız olark ayrıca değerlendirilir. İkili test sonucu normal dahi olsa NT kalınlığı fazla olan bebeklerde kalp anomalisi v.b olma riski vardır, bu nedenle fetal eko yapılmalıdır. NT hakkında ayrıntılı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Burada down sendromu riski sınırı genellikle 1/270 kabul edilir. Bu sınırın üzerindeki değerler yani 1/200, 1/100, 1/50 gibi yüksek riskli kabul edilir. Bu sınırın altındaki değerler yani 1/300, 1/1000 gibi düşük riskli kabul edilir. Trizomi 18 için bu sınır genellikle 1/100 olarak alınır. Aynı şekilde bunun üstündeki değerler yüksek riskli, altındaki değerler düşük riskli olarak belirlenir. Yaş riski ise annenin yaşındaki kaç kadından birinde down sendromu riski olabileceğini gösterir. Peki sonucun yüksek riskli veya düşük riskli gelmesi ne demektir?
İkili test sonucunda yüksek risk çıkması ne anlama gelir?
İkili test sonucunda risk oranının yüksek riskli çıkması bebekte belirtilen oranda down sendromu olabileceği anlamına gelir. (Edwards sendromu riski ayrıca değerlendirilir) Örneğin Down sendromu riski (Downs risk) 1/100 gelmiş ise bu bebekte 100'de bir oranında Down sendromu olma riski vardır anlamına gelir. Bebekte kesin Down sendromu olduğu anlamına gelmez, hatta bebekte yüzde 99 oranında Down sendromu yoktur anlamına gelir. Bu durumda bebekte Down sendromu var mı yok mu kesin öğrenmek için ne yapmak gerekir? CVS veya amniosentez denilen tanı yöntemleri ile bu durum kesin olarak netleştirilebilir. Amniosentez 16 haftadan sonra yapılabildiği için çok beklemek gerekir bu da ailede strese neden olabilir bu nedenle 10-13 haftalar arasında yapılabilen CVS daha mantıklı bir seçimdir. Tabi bunun kararını yine aileye aittir çünkü CVS ve amniosentez yapılan hamileliklerde çok az da olsa düşük riski vardır, düşük yaklaşık 200-300 gebelikte bir gerçekleşebilir. Aile CVS veya amniyosentez yaptırmak isterse birkaç gün içerisinde kesin sonucu öğrenebilir, yaptırmak istemezse kesin sonuç ancak doğumda görülebilecektir.
İkili test sonucunda düşük risk çıkması ne anlama gelir?
İkili test sonucunda risk oranının yukarıda belirtildiği gibi 1/270'den düşük örneğin 1/1000 gelmesi bebekte Down sendromu olma riskinin düşük olduğunu gösterir ama bebekte kesin down sendromu olmadığı anlamına gelmez. Örneğin sonuç 1/1000 ise bebekte down sendromu riski binde birdir yani çok düşüktür ama sıfır değildir, aile bunu doğru anlamalıdır.
İkili test sonucu hangi hastalıkları gösterir, hangilerini göstermez?
Yukarıdaki risk sonuçlarına ek olarak şunu belirtmek gerekir ki ikili test (veya ikili kombine test) sadece Down sendromu ve Trizomi 18 denilen iki hastalığın riskini gösterebilir. Bunların dışındaki hastalıklar hakkında bilgi vermez. İkili testi normal olan bir bebekte kalp veya diğer organ anomalileri olabilir, doğuştan bazı sakatlıklar olabilir. Bu testlere halk arasında "zeka testi" denilmesinin nedeni Down sendromlu bebeklerde zeka geriliği görülmesidir, bu testler bebeğin zeka düzeyini ölçemez.
İkili test sonucu normalse üçlü test veya başka test yaptırmaya gerek var mı?
Bu konuda yaygın görüş gerek olmadığıdır, bunun faydadan çok zarar getireceği şeklindedir. Çünkü ikili kombine testin başarı oranı üçlü testten daha yğksektir. Bu durumda ikili testi normal gelen bir gebeye daha sonra üçlü test yaptırmak hatalı olabilecek yanlış pozitif sonuçların artmasına ve gereksiz amniyosentez yapılmasına neden olabilir. Amniyosemtez işlemi de yukarıda anlatıldığı gibi az da olsa düşük riski taşır. Yalnız ikili testte AFP değerlendirilmediği için bu hastalara sonraki ay nöral tüp defekti riskini belirlemek için sadece AFP bakılması gerekir.
İkili test sonucu normal olan gebelere 16-20 hafta arası dörtlü test yapılabilir, bu şart değildir ancak yapılırsa testin başarı oranı biraz daha artar.
Aile ikili -kombine- testin hangi konularda bilgi verebileceğini ve hangi konularda bilgi veremeyeceğini testi yaptırmadan önce detaylı bir şekilde öğrenmeli ve buna göre test yaptırmaya veya yaptırmamaya karar vermelidir. Test zamanı yaklaştığında doktor muayenesinde bu konuda detaylı bilgiler verilmektedir. Eğer anne ve aile ikili test yaptırmaya karar verirse test sonucunu yine dikkatli bir şekilde anlamalı çünkü bundan sonraki aşamalarda yine öncelikli karar aileye aittir.
İkili tarama testi sonucunda yazanlar:
İkili testte anne kanında iki hormonun (B-HCG ve PAPP-A) ölçümü yapıldığı için sonuç kağıdında bunların değerleri ve bu değerlere göre hesaplanan risk oranları aşağıdaki gibi yazar.
Trizomi 21 (Down sendromu) riski: .....
Trizomi 18 (Edwards sendromu) riski: .....
Yaş riski (Age risk): .....
NT (Nuchal translucency).....: NT İkili test için kan vermeden önce ultrasonda ölçülen değerdir, genellikle 3 mm üzerinde olması anormal kabul edilir, ikili test sonucundan bağımsız olark ayrıca değerlendirilir. İkili test sonucu normal dahi olsa NT kalınlığı fazla olan bebeklerde kalp anomalisi v.b olma riski vardır, bu nedenle fetal eko yapılmalıdır. NT hakkında ayrıntılı bilgiye buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Burada down sendromu riski sınırı genellikle 1/270 kabul edilir. Bu sınırın üzerindeki değerler yani 1/200, 1/100, 1/50 gibi yüksek riskli kabul edilir. Bu sınırın altındaki değerler yani 1/300, 1/1000 gibi düşük riskli kabul edilir. Trizomi 18 için bu sınır genellikle 1/100 olarak alınır. Aynı şekilde bunun üstündeki değerler yüksek riskli, altındaki değerler düşük riskli olarak belirlenir. Yaş riski ise annenin yaşındaki kaç kadından birinde down sendromu riski olabileceğini gösterir. Peki sonucun yüksek riskli veya düşük riskli gelmesi ne demektir?
İkili test sonucunda yüksek risk çıkması ne anlama gelir?
İkili test sonucunda risk oranının yüksek riskli çıkması bebekte belirtilen oranda down sendromu olabileceği anlamına gelir. (Edwards sendromu riski ayrıca değerlendirilir) Örneğin Down sendromu riski (Downs risk) 1/100 gelmiş ise bu bebekte 100'de bir oranında Down sendromu olma riski vardır anlamına gelir. Bebekte kesin Down sendromu olduğu anlamına gelmez, hatta bebekte yüzde 99 oranında Down sendromu yoktur anlamına gelir. Bu durumda bebekte Down sendromu var mı yok mu kesin öğrenmek için ne yapmak gerekir? CVS veya amniosentez denilen tanı yöntemleri ile bu durum kesin olarak netleştirilebilir. Amniosentez 16 haftadan sonra yapılabildiği için çok beklemek gerekir bu da ailede strese neden olabilir bu nedenle 10-13 haftalar arasında yapılabilen CVS daha mantıklı bir seçimdir. Tabi bunun kararını yine aileye aittir çünkü CVS ve amniosentez yapılan hamileliklerde çok az da olsa düşük riski vardır, düşük yaklaşık 200-300 gebelikte bir gerçekleşebilir. Aile CVS veya amniyosentez yaptırmak isterse birkaç gün içerisinde kesin sonucu öğrenebilir, yaptırmak istemezse kesin sonuç ancak doğumda görülebilecektir.
İkili test sonucunda düşük risk çıkması ne anlama gelir?
İkili test sonucunda risk oranının yukarıda belirtildiği gibi 1/270'den düşük örneğin 1/1000 gelmesi bebekte Down sendromu olma riskinin düşük olduğunu gösterir ama bebekte kesin down sendromu olmadığı anlamına gelmez. Örneğin sonuç 1/1000 ise bebekte down sendromu riski binde birdir yani çok düşüktür ama sıfır değildir, aile bunu doğru anlamalıdır.
İkili test sonucu hangi hastalıkları gösterir, hangilerini göstermez?
Yukarıdaki risk sonuçlarına ek olarak şunu belirtmek gerekir ki ikili test (veya ikili kombine test) sadece Down sendromu ve Trizomi 18 denilen iki hastalığın riskini gösterebilir. Bunların dışındaki hastalıklar hakkında bilgi vermez. İkili testi normal olan bir bebekte kalp veya diğer organ anomalileri olabilir, doğuştan bazı sakatlıklar olabilir. Bu testlere halk arasında "zeka testi" denilmesinin nedeni Down sendromlu bebeklerde zeka geriliği görülmesidir, bu testler bebeğin zeka düzeyini ölçemez.
İkili test sonucu normalse üçlü test veya başka test yaptırmaya gerek var mı?
Bu konuda yaygın görüş gerek olmadığıdır, bunun faydadan çok zarar getireceği şeklindedir. Çünkü ikili kombine testin başarı oranı üçlü testten daha yğksektir. Bu durumda ikili testi normal gelen bir gebeye daha sonra üçlü test yaptırmak hatalı olabilecek yanlış pozitif sonuçların artmasına ve gereksiz amniyosentez yapılmasına neden olabilir. Amniyosemtez işlemi de yukarıda anlatıldığı gibi az da olsa düşük riski taşır. Yalnız ikili testte AFP değerlendirilmediği için bu hastalara sonraki ay nöral tüp defekti riskini belirlemek için sadece AFP bakılması gerekir.
İkili test sonucu normal olan gebelere 16-20 hafta arası dörtlü test yapılabilir, bu şart değildir ancak yapılırsa testin başarı oranı biraz daha artar.
