Her Yönüyle Öğretmen Olabilme
Bu bölüm MEB Hizmet içi Eğitim Dairesi Başkanlığı tarafından hazırlatılan “Her yönüyle öğretmen olabilme” adlı kitaptan alınmıştır. Hazırlayanlar: Dr. Halil İbrahim Yalın, Dr. Lowell Hedges, Dr. Servet Özdemir.
1. Bölüm :
Öğretmenin Görevleri nelerdir?
1.1. Öğretme Görevi
3 Sizler, bir sınıf, sınıftaki grup üyesi ve birey olarak öğrencilerin öğretmenisiniz.
3 Sizin işiniz öğretmek, öğrencilerin işi ise öğrenmektir.
3 Öğretmek, öğrenme sürecini yönlendirmek demektir. Siz öğrencilerin öğrenmesine rehberlik eden bir kılavuzsunuz. Öğrencilere yardım etmek amacıyla yapabileceğiniz ilk şey, öğrenme hedeflerini açıklamaktır. Sonuç olarak bu öğrenciye gerçekçi öğrenme amaçları oluşturmada yardımcı olur.
1.2. İdare ve Yönetim Görevi
3 Bu görevi yerine getirdiğinizde, bir eğitim programını planlama, yönetme ve işletme işlemini yerine getirmiş olursunuz. Okulunuzdaki program, ilkokul, ortaokul fen dersi, ortaokul matematik dersi veya mesleki – teknik dersler şeklinde olabilir.
3 Sizden okulun eğitim faaliyetlerini işbirliğiyle planlamanız ve gerçekleştirmeniz beklenir.
3 Bu görevin bir diğer önemli yönü de, fiziksel imkânların ve öğretim gereçlerinin planlanması, düzenlenmesi ve korunmasıdır.
3 Eğitim programınızı öğrencilerinize göre düzenleyip, güncelleştirerek programınızın ve okulunuzun etkinliğine katkıda bulunabilirsiniz.
1.3. Mesleki /Konu Alanı Uzmanlık Görevi.
3 Öğretmen olarak öğretmeniz istenilen konu alanı ile ilgili; bilgi ve becerilerin kaynağı olmanız beklenir.
3 Yaşam – boyu öğrenmeye katılmanız beklenir. Uzman olarak bu konu bilgisi açısından kesin ve güncel olmanız gerekir. Ayrıca, eğitimdeki yeniliklere ayak uydurabilmek için yeni bilgi, beceri ve davranışlar geliştirmeniz gerekir. Özellikle de bilim, teknoloji, ekonomi, iş dünyasındaki değişiklik ve gelişmeler ile millî eğitim politikasındaki değişikliklere ayak uydurmanız gerekecektir.
3 Türkiye’de eğitim programları, güncelliği yakalamanıza ve yaşadığınız anın ötesine geçmenize, geleceğe hazırlanmanıza yardımcı olmak amacıyla oluşturulmuştur. Bu hizmet içi faaliyetlerine katılınız.
3 Kendinize kişisel bir mesleki gelişim planı hazırlamanız çok faydalı olacaktır.
1.4. Öğrenci Danışmanlık Görevi
3 Etkili bir öğretmen gerektiği zaman öğrenciye arkadaştır. Bazı durumlarda da öğretmen ailenin yerini alır.
3 Kariyerler/meslekler ile ilgili endişeleri olan öğrencilere rehberlik etmeye hazırlıklı olun.
3 Öğretmenin öğrencilere karşı takınması gereken diğer etkili tavırlar:
*Öğrencileri, problemlerini kendi kendilerine çözmede destekleyin ve yaptıklarını değerlendirin.
2. BÖLÜM : DERSLERİMİ NASIL PLANLAMALIYIM?
2.1. Öğretme nedir?
3 Öğretme, öğrenme sürecini yönlendirmektir. Öğrenme süreci dört temel aşamalardan meydana gelir.
1. Uyarıcıyı Seçme / Sunma 2. Uyarıcıyı Alma 3. Uyarıcıyı Algılama 4. Algılara dayanarak hareket etme (sonuç olarak öğrenme oluşur.)
3 Öğretmen olarak işiniz öğrencileri, istenilen davranış değişikliklerinin oluşması için bu dört aşamadan geçirmektir.
2.2. “İyi öğretim” ne demektir?
3 İyi öğretim, öğrencide istenilen ve kalıcı izli davranış değişiklikleri – düşünme, değerlendirme, muhakeme, sebep gösterme, iletişim, icatçılık, tutum, değer, kavrama ve psiko–motor becerilerindeki değişmeler meydana getirmektir.
3 İyi öğretim, öğrencide öğrenmeye karşı isteklilik uyandıran bir etkinliktir.
2.3. Öğrenme nedir?
3 Öğrenmek, daha önce hiç yapmadığınız bir şey yapabilmek ve onu tekrar yapabilecek kadar hatırlamaktır. Öğrenme, öğrenenin davranışlarında değişim olması anlamına gelir. Bu değişiklik, öğrenmenin zihinsel, psikomotor ve duyuşsal alanındadır.
2.4. Bazı temel öğrenme ilkeleri nelerdir?
3 Bir öğretmenin anlaması ve kullanması gereken bazı temel öğrenme ilkeleri vardır:
3 Ders planlaması sınıfta ve/veya lâboratuvarda olmasını istediğiniz şeyleri öğretilmeden önce iyece düşünülmesidir.
3 Ders planlaması, ders planınızı yapmadan önce zihinde oluşur.
2.6. Ders planı ve demektir?
3 Ders planlaması, sınıfta ve/veya laboratuvarda olmasını istediğiniz şeylerin adım adım yazılı bir dökümüdür.
3 Değişik ders planlama biçim ve sitili vardır.
3 Ders planı formatı öğrencileri, öğrenme sürecinden geçirmek için seçilen öğretim yöntemini zenginleştirmelidir.
2.7. Bir ders planı neleri içerir?
3 Öğretilen konu ne olursa olsun bir ders planı şu dört soruya cevap verebilmelidir.
1. Neredeyiz? (Ders konusuyla ilgili olarak öğrencilerinin bilgi ve beceri düzeyi ne?)
2.Nereye gidiyoruz? (Öğrenciler dersin sonunda daha önce yapamadıkları neyi yapabilecekler?)
3.İstenen sonuca ulaşabilmek için ne yapmalıyız? (Dersin amaçlarına ulaşmak için öğrencilere hangi öğrenme tecrübelerini sağlamalıyız?)
4.İstenen sonuçlara ulaşıp ulaşmadığımızı nasıl anlayacağız? (Öğrenciler ders hedeflerinde belirtilen bilgi, beceri ve tutumlara ne oranda sahiptirler?)
3 Bu dört planlama sorusu cümlelere ya da bir ders planının bölümlerine dönüştürülebilir.
3 Şekil 1 bu dört planlama sorusunu (Kolon A) ve bunların bir ders planının bölümlerine (Kolon B) dönüşümünü gösterir. Kolon C de her dört bölümün veya aşamanın alt bölümleri hakkında bilgi verir.
3 Bir ders planının dört unsur veya aşaması şunlardır.
1.Öğretmeye hazırlama
2.Dersi anlatma
3.Öğrencilere kavramları/ilkeleri/becerileri kullanmada yardımcı olma.
4.Öğrenci öğrenmelerini değerlendirme
3 Yukarıda dört bölüm ve aşamaları içeren örnek bir ders planı formatı (şekil,3’de) verilmiştir.
3 Şekil 4. öğrencilere mikroskop kullanmayı öğretmek için tasarlanmış bir ders planıdır. Plan dört bölüm veya aşamadan oluşturulmuştur. Kullanılan öğretim metodu şekil 2’de (Metod no : 10) açıklanan problem çözme yaklaşımıdır.
Şekil 1 : Öğrenciyi Esas Alan Planlama / Öğretme / Öğrenme İşlemi
A B C
Ders Planı Dört Cevaplar Dersin Her aşamanın, ders planı ve öğrenci
Soruyu Planlama ve merkezli öğretim yapmak için
Cevaplar Öğretiminde belirli bölümleri vardır
Dört Aşamaya
Yöneltir.
Soru 1: Neredeyiz? * Mevcut durum Problem,karar ihtiyaç
* Konu “Bugün bana öğretmeye
Soru 2: Nereye *Hazırlık “çalıştığın şeyi neden
gidiyoruz? öğrenmeliyim?”
ulaşabilmek stratejileri * Teknikler
için ne gibi * Yardımlar,
aşamalardan Gereçler
geçmeliyiz? * Ders içeriği * Ne?
“Neden”e dayalı seçiminde dikkat
faktörler: edilecek faktörler:
“Ne?” ve “Nasıl?” – Öğrenmenin oluşumu
uygular ve – Öğretilecek şey
kullanılırlar. – Öğrenenlerin davranış şekli
Soru 4: Ulaştığımızı * Yazılı – Öğretmenlerin
nasıl anlayacağız? Değerlendirme davranış şekli
* Sözlü* Uygulama – Fiziksel imkânlar
Performansı – Grubun (büyüklüğü)
(Okul Adı)(Ders/Programı Adı)
(Öğretmen Adı) (Dersin Adı) (Tarihi)
1. Öğretmeye Hazırlama
Ünite Adı :
Konu Adı :
Amaç :
Davranışlar :
Hedefler : (“Nereye gidiyoruz” planlama sorusu cevaplandırılır.)
Donanım, gereçler ve diğer kaynaklar : (Dersin hedeflerini öğretmek için gereken şeyler)
Mevcut durum : (Öğrenciler dersin içeriği hakkında ne biliyorlar? Dersin içeriğiyle ilgili deneyimleri neler?) Mevcut durum “Neredeyiz” planlama sorusunu cevaplandırır.)
İlgi yaklaşımı : (Öğrencinin, “Bugün bana öğretmeye çalıştığın şeyi neden öğrenmeliyim?” sorusunu cevaplandırılır. Dersin bu noktasında, öğretmen, öğretmek istediği şeyin öğrenci için neden gerekli olduğunu düşünmesine yardımcı olarak ilgi ilkelerinden faydalanır.)
2. Dersi sunma
Öğretim strajeleri : Yöntemler, Teknikler, Öğretim araç gereçlerinin kullanılması.
(Tartışma grupları, takrir, gösteri, bireysel araştırma, alan gezileri, kaynak kişiler, görsel / işitsel sunular, bilgisayar destekli öğretim, rol oynama , örnek problemler, benzetişim ortamları, problem çözme ve diğerleri kullanılabilir.)
Ders içeriği :
3. Öğrencilere Kavranımları / İlkeleri / Becerileri Uygulamada Yardımcı Olma
Öğrenciler “Neden” sorusuna bağlı olarak “Ne ve “Nasıl” ve “Nasıl”ı uygular veya kullanır. (Uygulama faaliyetleri, ayrıca “Amaca ulaşmak için ne gibi aşamalardan geçmeliyiz? planlama sorusunun cevaplanmasına yardım eder).
4. Öğrenilenleri değerlendirme :
(Yazılı sınav, sözlü sınav, gözlem, uygulama testi, yazılı ünite testi, kanaat kullanımı, yazılı rapor(lar), evrak (portföy) anlatımı, performans testi, vs. kullanılabilir.)
(Öğretim sürecinde bu aşama, “Hedeflere ulaşıp uluşamadığımızı nasıl anlayacağız?” planlama sorusunu cevaplandırır).
1. Öğretmeye hazırlanma
Ünite : Donanım Kullanımı ve Bakımı
Konu : Mikroskop kulanma
Dersin genel amacı: Tanımlamak için bir örnek verildiğinde (verilen) mikroskobu kullanın. Performans değerlendirmesindeki tüm maddeler kabul edilebilir olmalıdır. Maddeler, mikroskop taşımayı, mikroskoba tam yerleştirmeyi, mikroskobu odaklamayı, öğretmenin verdiği örnekleri tanımlamayı ve mikroskobu depolamak için hazırlamayı içerir.
Gerekli Araç – Gereçler :
1. İki veya çok mercekli mikroskoplar
2. Hazırlanmış lamlar
3. Mikroskop şema dökümanı
Durum : Bu 25 ortaokul öğrencilerinden oluşan bir sınıftır. Öğrencilerinden bazıları fen derslerinden mikroskop kullanmayı öğrenmişlerdir. Öğrencilerin birçoğu mikroskop kullanımını konusunda az bir deneyime sahiptir.
İlgi Yaklaşımı : (öğretmen öğrencilere)
“Kaç taneniz çok mercekli mikroskop kullandı?”
“Hangi amaç için mikroskop kullandınız?”
“Biyologlar mikroskopla ne yapabilirler?”
(Muhtemel öğrenci cevapları)
1. Parazit çoğalmasına yönelik kontrol yapabilir.
(Muhtemel öğrenci cevapları)
1. Mikroskoplar pahalı. Bir tanesini ödemek zorunda kalmayı istemem.
2. Lensler kırılabilir. Ayrıca da kolayca hasar görebilirler.
3. Doğru kullanmazsak örnek lamın üzerinde ne olduğunu tespit edemeyiz.
“Kolayca oluşabilecek herhangi bir hasarı önlemek için mikroskobu taşıma ve kullanılmasıyla ilgili prosedürleri gözden geçirelim, böylece de örnek lamı mikroskoba yerleştirebilir ve nesneleri tanımlayabiliriz. Size doğru prosedürleri göstereceğim. Sizden gerekli prosedürleri sonuca ulaştırmada yardımcı olmanızı istiyorum. Mikroskop kullanımında izlemeniz gereken bazı önemli aşamalar hakkında not almak isteyebilirsiniz. Temel aşamaları tahtaya yazacağım.”
2. Dersi Sunma
En baştan, mikroskobu kabinden ilk aldığımız andan başlayalım.
Şekil.2 : Öğretim Metodları
Metod Başlıca Avantajları Dezavantajları Özellikleri
1. Anlatma Bilgi verici Bilginin toplanması Öğrenciler
(Takrir) gereçlerin pasiftir
organizasyonu
2. Soru ve cevap Öğrenciler veya Öğrencinin tepkisi Formalite
öğretmenlerin korkutucu veya sıkıcı
soru sorması
3. Tartışma Grup Öğrenci katılımı Organizasyonun
etkileşmenin en ilgi deneyim bozulması
a) Sokratik üst düzey kullanımı
b) Lider merkezli
c) Grup merkezli
4. Proje Problemin Grup veya birey Harcanan çaba
işbirliğiyle bir sorumluluğu,
bütün olarak güncel deneyim,
incelenmesi ilgi, başarı
5. Laboratuvar materyallerle İlk elden tecrübe; Zaman alıcı
etkileşimde rehber eşliğinde
bulunma uygulama; birden
fazla duyuyla deneyim
6. İşbaşında Gözetim altında Pratik uygulama Liderin
öğretim yaparak öğrenme deneyimiyle sınırlı
7. Gösterim ve İşlemlerin Sürecin Sınırlı katılım
görsel öğretmen Görselleştirime
yardımlar tarafından gösterimi
8. Bireysel Deneme ve Doğrudan Hareketsizliğin
inceleme yanılma olması
9. Alıştırma Uygulama Terkrar yoluyla Sıkıcı olabilir;
(Drill) öğrenilenlerin fazla öğretim
pekiştirilmesi
10. Problem Karar verme Keşfettirici, harekete Genel bilgi
çözme yöneltmesi demokratik, kaynağı
beceriler geliştirmesi. gerektirmesi
3. Öğrencilere Kavramaları/İlkeleri/Becerileri Uygulamada Yardımcı olma :
İkişerli grup halinde çalışırken, her öğrenci bir lamı “e” harfi ile inceleyerek. Her öğrenci farklı büyüklüklerde ilgili görüş alanında gördüklerini çizerek öğrencilerle, incelemeleri için saç, kan parazit ve çeşitli doku örnekleri içeren diğer mevcut lamlar verilecek.
4. Öğrenilenleri değerlendirme
Öğrencilerin örneklere dayalı çizimleri toplanarak değerlendirilecek. Ayrıca mikroskobu taşıma ve kullanma konusunda da bir sınav yapılacak.
Değerlendirme
3 Mikroskop Kullanma
Lütfen aşağıdaki soruları kısa cümleler kullanarak cevaplandırınız.
1. Mikroskobu uygun şekilde nasıl taşıyabiliriz.
2. Görebilmek için hangi iki durumda daha fazla ışığa ihtiyaç vardır.
3. Bir örneği görüntülerken hangi objektifi kullanmalısın?
4. Görüntülemeden önce ve sonra obje tablosu nerede olmalıdır?
5. Kabine koymadan önce mikroskobun hangi parçasını çevirmek gerekir?
6. Aydınlatmayı ayarlamak için mikroskobun hangi parçasını çevirmek gerekir?
7. İnce ayar düğmesini ne zaman kullanmalısın?
8. Hangi obje tablosuna güvenli bir şekilde yerleştirmek için gerekli prosedürler nelerdir?
9. Lamı obje tablosuna güvenli bir şekilde yerleştirmek için gerekli prosedürler nelerdir?
10. Depolama esnasında mikroskopları korumak için gerekli işlem sırası nelerdir?
3 Mikroskobu Depolamaya Yönelik Kontrol Listesi Evet Hayır
1. Yuva çevirilerek uygun pozisyona getirildi mi? .......... ..........
2. Obje tablosu tamamen aşağıya çevrildi mi? .......... ..........
3. Mikroskop elektrik düğmesinden kapatıldı mı? .......... ..........
4. Elektrik kablosu fişten çekilip sarıldı mı? .......... ..........
5. Mikroskop, toz koruyucusu ile yeniden örtüldü mü? .......... ..........
6. Mikroskobu kabine taşımada her iki el de kullanıldı mı? .......... ..........
7. Ellerden biri mikroskobun kolunu kavramak için kullanıldı mı? .......... ..........
8. Diğer el mikroskobu alttan desteklemek için kullanıldı mı? .......... ..........
9. Mikroskop belirlenen yere yerleştirildi mi? .......... ..........
Toplam .......... ..........
Öğrenci :.........................................
Tarih :.........................................
Deneme Sayısı :.........................................
3. Bölüm :
Dersi Nasıl Öğretmeliyim?
Dersi Anlatma
İşte sizi dersinizi anlatmada yardımcı olacak altı teknik beceri. Bunlar sayesinde de sizin öğrenciyi esas alan bir öğretiminiz olacak. Bu teknikler veya beceriler, dersi öğrencilere ilginç kılacak, böylece de dersin sonunda öğrencilerin zihinsel, psikomotor, ve/veya duyuşsal davranışlarında istenilen değişiklikler görülecek.
3.1. Öğrenci ilgilerinin çekilmesi ve korunması
3 Öğrenciler, ihtiyaçları çerçevesinde dersin önemini ve hedeflerini anlamalarına yardımcı olun. Öğrencilerin dersle ilgili olan önceki deneyim ve bilgilerini yeni bilgilerle ilişkilendirmelerine yardımcı olun. “Bilinenden bilinmeyene doğru gidin.”
3 Öğrencinin derse olan ilgisini, çeşitli öğrenci isteklerini, değerlerine ve değişen öğrenci katılım türlerine yer vererek çekin. Bütün öğrencilerin dersin belirli dönemlerinde aktif katılımda bulunma fırsatı olmalıdır. Katılan öğrencilere de olumlu davranın. Ayrıca, dersi dinlemeyenleri tespit ederek bunları da derse katılmaları yönünde teşvik edin.
3.2. Öğrencinin Düşünmesini Sağlama :
3 Derste öğrenci katılımını sağlamak için sorular sorun. Çoğunlukla tecrübesiz öğretmenler öğrencilerden gelebilecek şu karşılığı “öğretmen ol, anlatıcı değil” doğrularcasına, öğrencileri derse katacak ve davranışlarını ölçecek sorular sormak yerine sadece konuları anlatırlar.
3 Ezberlemeyi vurgulamak yerine öğrencinin düşünmesine ve eleştirmesine, kararlar vermesine ve problem durumlarını incelemesine yardımcı olacak türde soruları kullanın. Üst düzey soruları (sentez, değerlendirme gibi), öğrencilere fikirleri hatırlamak yerine kullanmalarında yardımcı olur.
3 “Araştırmaya yönelten” sorular kullanın. Bu sorular, öğrencilerin “İlk anda cevaplayacağı” türden soruların ötesine gitmesini gerektirir. Öğrenciden makul ve mantıklı cevaplar isteyin. İlk öğrencinin verdiği cevap konusunda düşünmelerini isteyerek diğer öğrencileri de tartışmalara katın.
3 Öğrencilerin sorular üzerinde düşünmeleri için zaman tanıyın. Sınıftaki tartışmalar sırasında oluşacak sessizlikten veya suskunluklardan korkmayın. Sessizlik sınıfta etkili bir araçtır. Örneğin bir öğrencinin sorusundan sonra biraz duraklama soruyu bir bakış veya bir hareketle başka bir öğrenciye yöneltme şeklinde kullanılabilir.
3.3. Öğretim Araç – Gereçlerini Kullanma
3 Ders için uygun öğretim araç – gereçleri (görsel işitsel donanım, dersi levhası, örnekler, ilimler, referans kitapları, broşürler, tebeşir tahtası, tepegöz saydamları, vs.) kullanımı.
3 Seçilen öğretim araç – gereçlerini etkili kullanın.
3 Sınıfınızın tamamıda “öğretim gereci” olarak kabul edilir. Ayrıca, öğrenme çevresinin bir unsurudur. Odanızda çöp bulundurmayın. Eşyaları tertipli ve düzenli tutun. Uygun ve rahat bir öğrenme ortamı yaratın.
3.4. Öğrencilerle Etkili İletişim Kurma
3 Yönerge ve açıklamalarınız anlaşılır olmalı. Öğrenciler yanlış anladığında, farklı kelime ve fikirlerle yönerge ve açıklamalarınızı daha anlaşılır hale getirin. Yanlış anlamaların farkına, öğrenciler sormadan varın.
3 Sınıfınızdaki öğrencilerin yorum ve sorumluluklarını kullanın. Öğrenci cevaplarını olumlu bir tavırla karşılayın.
3 Ders esnasında öğrencilere geribildirimde bulunun. Hem doğru hem de yanlış cevaplara geribildirimde bulunun. Öğrencilerin kendi ve birbirlerinin performansını değerlendirmelerine yardımcı olun.
3 Öğrencilerinize kabul edilebilir yazılı ve sözlü ifadeler kullanın. Konuşmanız anlaşılır (doğru telaffuz ve söyleyiş) ve gramer açısından doğru olmalıdır. Yazınızda okunabilir olmalıdır.
3.5. Sınıfta Etkili Yönetme ve Kişilerarası İlişkilere Rehberlik Etme
3 Sınıf faaliyetlerinin çeşitli ve uygun bir hızda ilerlemesini sağlayın.
3 Sözlü ve sözlü olmayan ifadeleriniz istenen öğrenci davranışını pekiştirmelidir. Öğrencilere nazik davranın. Öğrencilerle ilgilenirken adil ve tarafsız olun. Doğru ve yanlış davranışlar için sözlü geri bildirimde bulunun. Öğrencilerden beklediğiniz davranışı dikkate almayın. Uygun olmayan davranışta bulunan öğrencilerle ilgilenin. Öğrencilerin davranışlarına uygun uygulamalarda bulunun.
3 Sizinle öğrencileriniz ve öğrencilerin de kendi aralarında yakınlık ve dostluk belirtileri olmalıdır. Öğrenciler diğerlerinin fikirlerini kibarca kabul veya reddetmelidir. Sabır ve anlayış gösterin. İğneleyici ve alaycı bir dil kullanmayın. Ayrıca zamana ve açıklamaya ihtiyaç duyan öğrencilere sabır ve ilgi gösterin. Davranışlarınızla öğrencilere sabır ve ilgi gösterin. Davranışlarınızla öğrencilere problemlerinin anlaşıldığını gösterin.
3 İyi bir görev zamanlaması yapıp, ders zamanını uygun bir şeklide kullanmalısınız. Derslerinize hemen başlayın. Gecikmelerden ve ilgisiz konulardan kaçının.
3.6. Öğrencilere Öğrendiklerini Pekiştirme ve Uygulama Fırsatı Verme
3 Öğrencileriniz derste öğrendiklerini uygulama noktasına getirmelisiniz. Bunun “sonucu” ulaştırma da diyebiliriz. Sonuç dersin içerik özetinden daha kapsamlı bir durumdur. Sonuç, öğrencilere sınıfta anlatılan geçmiş bilgi ile yenisi arasıda bağlantı kurmada yardımcı olur. Sonuç, öğrencilere ihtiyaç duyulan başarı hissini vermelidir.
3 Öğrencinin pratik ve uygulamaları öğretme öğrenme sürecinin bir parçası olmalıdır.
3.7. Öğretileni Sınama.
3 Öğrenci performans hedefleri, öğretilen içerik ve, değerlendirme test soruları arasında üç yönlü bir performans uyumu olduğundan emin olun. Diğer bir anlatımla, öğretim öğrencilerde istenen davranış değişikliklerine yönelik olmalıdır. Değerlendirme teknikleri / maddeleri hem içerik hem de öğrenci performans hedefleriyle uyumlu olmalıdır.
Bölüm 4 :
Öğrenci Öğrenmesini Nasıl Değerlendirmeliyim?
4.1 Değerlendirme Nedir?
Sözlük değerlendirmenin anlamını anlamamızda yardımcı olmak için bize bir çok kelime ve deyim verecektir: değer biçme, tahmin etme, ölçme, oranlarına değerlendirme, değer, önemini belirleme gibi.
Seçtiğimiz kelime veya tanım ne olursa olsun, birşeyi değerlendirmek için bilgiye ihtiyaç vardır. İstediğimizin bilgi türü de kullanacağımız değerlendirme tekniklerini belirler.
Sınıf öğretmeni olarak bu bilgiyi ölçme sonuçlarını en azından iki önemli amaç için kullanacağınızı umuyoruz. İlk olarak, öğrencilerin ulaştığı bilgi ve beceri düzeyini belirlemek, ikinci olarak da öğrencilerin bu bilgi ve becerilere nasıl ulaştıklarını veya eğer ulaşamamışlarsa bunun nedenlerini tespit etmek.
4.2 Öğrenci Öğrenmesini Neden Değerlendiririz?
Değerlendirme, eğitim sisteminin başarısı ve kaynak tahsisi konusunda kararlar verilmesinde bir araç vazifesi görür. Değerlendirme, öğrenmeyi teşvik eder ve öğretimin iyileştirmesine yönelik bilgiler sağlar.
1. Öğrenenler İçin Önemi
3 Öğrenme ve beceri geliştirmeyi teşvik eder.
3 Öğrencilerde öğrenme arzusu uyandırır ve bireysel öğrenci gelişmesinin ölçüsünü belirler.
2. Öğretmenler İçin Önemi
3 Öğretmenlere öğretmenlerinin güçlü ve zayıf yanlarını belirlemeleri için bilgi sağlar.
3 Öğrenciler hakkında bilgi verir. Hangi öğrenciler istenilen bilgi ve becerilere sahiptir? Öğrencilerin öğrenmede güçlük çektikleri bilgi ve beceriler nelerdir?
3. İdareciler İçin Önemi
3 Karar vermede hayati önem taşıyan bilgiler verir.
3 Kaynak tahsisi, fiziki kapasite, personel gelişimi ve araç gereçlere yönelik bilgi verir.
4. İşverenler İçin Önemi
3 İşverenler öğrencilerin başarılı olması gereken standartlarını oluşturulmasına yardımcı olur.
3 Performans değerlendirmelerini sonuçları işverenlere öğrencilerin istedikleri becerilere sahip olduğunu gösterir.
4.3 Neler Değerlendirilmelidir?
3 Öğrenciler aşağıdaki üç öğrenme alanını da değerlendirilmelidir.
1. Zihinsel Öğrenmelerin Değerlendirilmesi
3 Zihinsel öğrenmeler, prensipler, kavramlar ve problem çözmek için gerekli olan genellemeler gibi belirgin bilgi birikimi gerekli en performanslar içerir.
3 Zihinsel alandaki öğrenmelerin değerlendirmesine yönelik test sorularının geliştirilmesi şu beş basit aşamanın kullanımını içerir.
1. Ölçülecek öğrenme hedeflerini belirleyin ve bu hedefleri bir kağıda veya planlama formuna listeleyin.
2. Gerekirse, ölçme aracından kapsanacak belirli içeriği belirlemek için ilgili ders planlarını veya öğrenme paketlerini inceleyin.
3. Kaç tane sorunun hazırlanacağım belirleyin. Bir sınav için hazırlanacak soru sayısı, sınava tabi tutulacak öğrenme hedeflerinin miktarı, zorluğu ve önemine göre belirlenir.
4. Sınav soru türlerini seçin : doğru – yanlış çoktan seçmeli eşleştirme, kısa cevaplı veya yazılı (esasay). Sınav soruları öğrenme hedeflerine dayalı hazırlandığından, hedeflerinde kullanılan davranış ifadelerinin incelenmesi ulaşılması gereken bilgi seviyesinin ne olduğunu ortaya koyar. Bu ayrıca, kullanışlı bir soru formatını geliştirmenize yardımcı olur. Şekil 5, uygun sınav türünün seçilmesinde yardımcı olacaktır.
5. Öğrencilerin soruları cevaplama süresi, cevapları incelemek puanlamak ve not vermek için gerekli zaman miktarı, ölçme ortamı ve doğru cevabı tahmin etme ihtimali gibi faktörler dikkate alınmalıdır. En iyi sınav-soru formatına karar verdikten sonra istenilen davranışları ölçebilecek nitelikli soruların yazılması aşaması gelir. Şekil 6 farklı test maddelerinin geliştirilmesine yönelik değişik öneriler içermektedir.
2. Psikomotor Alandaki Öğrenmelerin Değerlendirmesi
3 Bir çok mesleki beceri, belirli fiziksel faaliyetleri yapabilme anlamına gelen psikomotor davranışları içerir. Psikomotor davranışlar, nesnelerin, araç – gereçlerinin kullanımını içerir.
3 Zihinsel yetenekleri ölçen sınavların aksine, beceriye dayalı sınavlar, öğrencinin birşey yapabilme yeteneğini ölçerler. Örneğin, öğrencinin bir işi yapma yeteneği, davranışı gözlenerek değerlendirirler. Sınavda öğrenciden bir iş veya işlemi yapması istenir ve yapılan iş veya işlem önceden belirlenmiş bazı standartlara göre değerlendirilir.
3 Performansa dayalı testlerin çoğu, derecelendirme ölçeği veya kontrol listesinden oluşur.
3 Performans testleri değişik formatlarda olabilir. Ancak, performans testlerinin çoğu aşağıdaki bölümlerden oluşur.
* İş / işlem tanımı, sınavın uygulanacağı performans şartları, performans standartları, sınav yönergeleri, puanlama prosedürleri, kriterler kontrol listesi.
Şekil 5: Davranış ve İlgili Sınav Sorusu Türleri
Hedeflerinde Doğru Çoktan Eşleştirme Kısa Yazılı
Belirtilen Yanlış Seçmeli Cevap (Essay)
Davranış Türü
Belirleme X X X
Tanımlama X X
Tartışma X X
Tarif etme X X
Seçme X X X
Ayırt etme X X X
Çözme X X
Geliştirme X X
Yerleştirme X X X X X
Yapma
(oluşturma X X
Genelleştirme X X
3. Duyuşsal Alandaki Öğrenmelerin Değerlendirilmesi?
3 Duygusal beceriler, bireyin işinde başarılı olması için gerekli tutum ve değerleri içerir. Bu tutum ve değerler bireyin görevinde başarılı olması için gerekli devamlılık, dakiklik, istek, canlılık ve iyimserlik gibi davranışlar içerir.
3 Duyuşsal alanda, diğer insanlara, farklı fikir veya olaylara yönelik duygu, tutum veya duyarlılık göstermek için gerekli olan performansı ölçeriz.
3 Genellikle öğrencinin duygusal davranışını (Örneğin, diğerleriyle çalışmaktan hoşlanıp hoşlanmadığını) doğrudan gözleyemeyiz. Duyuşsal alan hedefleri için test maddeleri genellikle ya öğrencinin tercihlerini belirtmesini gerektirir ya da öğrenci, öğrencinin davranışlarını gözler ve bu gözlem dayalı olarak öğrencinin tavır ve tutumları hakkında yargıda bulunur. Örneğin üç ayrı durumda kendi isteğiyle arkadaşlarına yardım etmişse, öğretici bundan öğrencinin başkalarına yardım etmeden hoşlandığı sonucunu çıkarır. Bu belirtilen veya gözlenen davranışlardan, tutumlar hakkında yargıda bulunabilir.
Bölüm 5 :
Öğretmen Öğrenci İlişkisini Nasıl Yönetmeliyim?
Yetersiz İlişkilerin Sebepleri
5.1 İstenmeyen Öğrenci Davranışlarının Genel Sebepleri
3 Öğretmen davranışları, okul çevresi, ev ortamı ve öğrenci kişiliği, istenmeyen öğrenci davranışlarının oluşması veya engellenmesinde etkileşimde bulunur.
3 Öğretmenliğe yeni başlayanlar ve yeni bir sınıfa giren tecrübeli öğretmenler için okulun ilk birkaç haftasında kötü bir başlangıç yapmak, istenmeyen öğretmen öğrenci ilişkilerinin gelişmesine sebep olur.
3 Öğrencilerin kural ve prosedürlere uyması ve görevlerini tamamlamadaki başarısızlıkları istenmeyen ilişkilerin gelişmesine ve nihayetinde öğrencilerin daha az öğrenmelerine yol açar.
5.2 Olumlu Öğretmen – Öğrenci İlişkileri Oluşturma
1. Öğretmen Davranış Sınıf Öğrenmesini Etkiler
3 Öğretmenin hem kişiliği hem de davranışı öğrencilerin davranışını etkiler. Bu yüzden, öğretmenler davranışlarıyla sınıfta öğrenmeye elverişli bir hava oluşturmaya çalışmalıdır. Öğrenmeye elverişli bir sınıf ortamı birçok öğrenci davranış problemlerini ortadan kaldırır.
3 Öğrenci davranışları üzerinde olumlu etkisi olan bazı belirgin öğretmen davranışları:
3 Öğrenciler, bireysel veya grupla çalışırken kendilerinden ne beklendiğini açıkça anlamalıdırlar.
3 Sınıf, ve/veya lâboratuvar için önerilen bazı uygulamalar:
3 Birçok başarılı, tecrübeli öğretmen, öğrencilerin (özellikle de yetişkin olanların hayattaki amaçlarını gerçekleştirmek için motive edilmeleri gerektiğinin bilinmesidir. Öğrencileri motive eden unsurlardan biri öğretmenin öğrenme konusuna karşı tutumudur. Kendini öğretmeye adama, sabır ve öğrencilerle samimi olarak ilgilenme, etkili öğretmen niteliklerinden bazılarıdır. Bu nitelikler hakkında daha geniş bilgi için şekil 7’yi inceleyin.
Şekil 7, iyi bir öğretmen olabilmek için gerekli olan üç önemli yeterliği açıklar. Bunlar : “Parçası olma”, “Hakim olma imajı” ve “Öğrenci merkezli olma”dır.
3 Diğer bazı öneriler:
1. Bölüm :
Öğretmenin Görevleri nelerdir?
1.1. Öğretme Görevi
3 Sizler, bir sınıf, sınıftaki grup üyesi ve birey olarak öğrencilerin öğretmenisiniz.
3 Sizin işiniz öğretmek, öğrencilerin işi ise öğrenmektir.
3 Öğretmek, öğrenme sürecini yönlendirmek demektir. Siz öğrencilerin öğrenmesine rehberlik eden bir kılavuzsunuz. Öğrencilere yardım etmek amacıyla yapabileceğiniz ilk şey, öğrenme hedeflerini açıklamaktır. Sonuç olarak bu öğrenciye gerçekçi öğrenme amaçları oluşturmada yardımcı olur.
1.2. İdare ve Yönetim Görevi
3 Bu görevi yerine getirdiğinizde, bir eğitim programını planlama, yönetme ve işletme işlemini yerine getirmiş olursunuz. Okulunuzdaki program, ilkokul, ortaokul fen dersi, ortaokul matematik dersi veya mesleki – teknik dersler şeklinde olabilir.
3 Sizden okulun eğitim faaliyetlerini işbirliğiyle planlamanız ve gerçekleştirmeniz beklenir.
3 Bu görevin bir diğer önemli yönü de, fiziksel imkânların ve öğretim gereçlerinin planlanması, düzenlenmesi ve korunmasıdır.
3 Eğitim programınızı öğrencilerinize göre düzenleyip, güncelleştirerek programınızın ve okulunuzun etkinliğine katkıda bulunabilirsiniz.
1.3. Mesleki /Konu Alanı Uzmanlık Görevi.
3 Öğretmen olarak öğretmeniz istenilen konu alanı ile ilgili; bilgi ve becerilerin kaynağı olmanız beklenir.
3 Yaşam – boyu öğrenmeye katılmanız beklenir. Uzman olarak bu konu bilgisi açısından kesin ve güncel olmanız gerekir. Ayrıca, eğitimdeki yeniliklere ayak uydurabilmek için yeni bilgi, beceri ve davranışlar geliştirmeniz gerekir. Özellikle de bilim, teknoloji, ekonomi, iş dünyasındaki değişiklik ve gelişmeler ile millî eğitim politikasındaki değişikliklere ayak uydurmanız gerekecektir.
3 Türkiye’de eğitim programları, güncelliği yakalamanıza ve yaşadığınız anın ötesine geçmenize, geleceğe hazırlanmanıza yardımcı olmak amacıyla oluşturulmuştur. Bu hizmet içi faaliyetlerine katılınız.
3 Kendinize kişisel bir mesleki gelişim planı hazırlamanız çok faydalı olacaktır.
1.4. Öğrenci Danışmanlık Görevi
3 Etkili bir öğretmen gerektiği zaman öğrenciye arkadaştır. Bazı durumlarda da öğretmen ailenin yerini alır.
3 Kariyerler/meslekler ile ilgili endişeleri olan öğrencilere rehberlik etmeye hazırlıklı olun.
3 Öğretmenin öğrencilere karşı takınması gereken diğer etkili tavırlar:
- Öğrencilerle çalışırken anlayış ve sempati gösterin.
- Öğrencilerle olan ilişkilerinizde dostça ve nazik davranın.
- Öğrenci faaliyetlerini yönetin ve iyi yapılan işi ödüllendirin.
- Öğrencileri yapabileceklerinin en iyisinin yapmaya teşvik edin.
- Öğrencilerin ilgi ve görüşleri hakkında bilgi edinin.
- Öğrencilere gülümseyin ve gerekirse onlarla birlikte gülün.
- Etkin dinleme becerileri geliştirin.
*Öğrencileri, problemlerini kendi kendilerine çözmede destekleyin ve yaptıklarını değerlendirin.
2. BÖLÜM : DERSLERİMİ NASIL PLANLAMALIYIM?
2.1. Öğretme nedir?
3 Öğretme, öğrenme sürecini yönlendirmektir. Öğrenme süreci dört temel aşamalardan meydana gelir.
1. Uyarıcıyı Seçme / Sunma 2. Uyarıcıyı Alma 3. Uyarıcıyı Algılama 4. Algılara dayanarak hareket etme (sonuç olarak öğrenme oluşur.)
3 Öğretmen olarak işiniz öğrencileri, istenilen davranış değişikliklerinin oluşması için bu dört aşamadan geçirmektir.
2.2. “İyi öğretim” ne demektir?
3 İyi öğretim, öğrencide istenilen ve kalıcı izli davranış değişiklikleri – düşünme, değerlendirme, muhakeme, sebep gösterme, iletişim, icatçılık, tutum, değer, kavrama ve psiko–motor becerilerindeki değişmeler meydana getirmektir.
3 İyi öğretim, öğrencide öğrenmeye karşı isteklilik uyandıran bir etkinliktir.
2.3. Öğrenme nedir?
3 Öğrenmek, daha önce hiç yapmadığınız bir şey yapabilmek ve onu tekrar yapabilecek kadar hatırlamaktır. Öğrenme, öğrenenin davranışlarında değişim olması anlamına gelir. Bu değişiklik, öğrenmenin zihinsel, psikomotor ve duyuşsal alanındadır.
2.4. Bazı temel öğrenme ilkeleri nelerdir?
3 Bir öğretmenin anlaması ve kullanması gereken bazı temel öğrenme ilkeleri vardır:
- Öğrenme, motivasyona dayanır.
- Öğrenme, öğrenme kapasitesine dayanır.
- Öğrenme, geçmiş ve güncel tecrübelere dayanır.
- Öğrenme, öğrenenin aktif katılımına dayanır.
- Öğrenme, problem çözme ile zenginleştirilir.
- Öğrenmenin etkinliğinde geribildirim önemli bir faktördür.
- Informel bir sınıf atmosferi öğrenmeyi zenginleştirir.
- Öğrenme, birey kendinden beklenen yeni davranışın ne olduğunu bilirse daha etkili olur.
- İlginç olan, bizi etkileyen, bizimle ilgili olanlar veya insanlığı etkileyen şeylerdir.
- Bir konu alanıyla ilgili bilgilerin artması o konu alanına ilgiyi artırır, ilgiyle birlikte konular daha iyi anlaşılır.
- İlgi, istenen yetenek ve becerinin kazanılması ile artar.
- İlgi, ilginç bir şeyden ilginç olmayan bir şeye, bu ikisinin kesin bir şekilde düşüncede birleşmesiyle geçer veya dağılır.
- Düşünmek ezberlemekten daha fazla ilgiyi artırır.
- İlgi bir kişinin diğer kişiden alması bağlamında bulaşıcıdır.
- İlerleme duygusu ilgiyi artırır.
- İlgi, şüphe durumuyla oluşur ve beslenir.
- Tam olarak kabul edildiği taktirde bir ideal de, ilginin, dağılacağı yeni bir ilgi merkezi olabilir.
- Yenilikler ve beklenmeyenler de ilginçtir.
- Mizah ilgi çeker.
3 Ders planlaması sınıfta ve/veya lâboratuvarda olmasını istediğiniz şeyleri öğretilmeden önce iyece düşünülmesidir.
3 Ders planlaması, ders planınızı yapmadan önce zihinde oluşur.
2.6. Ders planı ve demektir?
3 Ders planlaması, sınıfta ve/veya laboratuvarda olmasını istediğiniz şeylerin adım adım yazılı bir dökümüdür.
3 Değişik ders planlama biçim ve sitili vardır.
3 Ders planı formatı öğrencileri, öğrenme sürecinden geçirmek için seçilen öğretim yöntemini zenginleştirmelidir.
2.7. Bir ders planı neleri içerir?
3 Öğretilen konu ne olursa olsun bir ders planı şu dört soruya cevap verebilmelidir.
1. Neredeyiz? (Ders konusuyla ilgili olarak öğrencilerinin bilgi ve beceri düzeyi ne?)
2.Nereye gidiyoruz? (Öğrenciler dersin sonunda daha önce yapamadıkları neyi yapabilecekler?)
3.İstenen sonuca ulaşabilmek için ne yapmalıyız? (Dersin amaçlarına ulaşmak için öğrencilere hangi öğrenme tecrübelerini sağlamalıyız?)
4.İstenen sonuçlara ulaşıp ulaşmadığımızı nasıl anlayacağız? (Öğrenciler ders hedeflerinde belirtilen bilgi, beceri ve tutumlara ne oranda sahiptirler?)
3 Bu dört planlama sorusu cümlelere ya da bir ders planının bölümlerine dönüştürülebilir.
3 Şekil 1 bu dört planlama sorusunu (Kolon A) ve bunların bir ders planının bölümlerine (Kolon B) dönüşümünü gösterir. Kolon C de her dört bölümün veya aşamanın alt bölümleri hakkında bilgi verir.
3 Bir ders planının dört unsur veya aşaması şunlardır.
1.Öğretmeye hazırlama
2.Dersi anlatma
3.Öğrencilere kavramları/ilkeleri/becerileri kullanmada yardımcı olma.
4.Öğrenci öğrenmelerini değerlendirme
3 Yukarıda dört bölüm ve aşamaları içeren örnek bir ders planı formatı (şekil,3’de) verilmiştir.
3 Şekil 4. öğrencilere mikroskop kullanmayı öğretmek için tasarlanmış bir ders planıdır. Plan dört bölüm veya aşamadan oluşturulmuştur. Kullanılan öğretim metodu şekil 2’de (Metod no : 10) açıklanan problem çözme yaklaşımıdır.
Şekil 1 : Öğrenciyi Esas Alan Planlama / Öğretme / Öğrenme İşlemi
A B C
Ders Planı Dört Cevaplar Dersin Her aşamanın, ders planı ve öğrenci
Soruyu Planlama ve merkezli öğretim yapmak için
Cevaplar Öğretiminde belirli bölümleri vardır
Dört Aşamaya
Yöneltir.
Soru 1: Neredeyiz? * Mevcut durum Problem,karar ihtiyaç
* Konu “Bugün bana öğretmeye
Soru 2: Nereye *Hazırlık “çalıştığın şeyi neden
gidiyoruz? öğrenmeliyim?”
- Hedefler
- İlgi yaklaşımı
- Gerekli materyaller (Motivasyon sürecini
- İçerik kullanın)
ulaşabilmek stratejileri * Teknikler
için ne gibi * Yardımlar,
aşamalardan Gereçler
geçmeliyiz? * Ders içeriği * Ne?
- Nasıl?
- Neden?
“Neden”e dayalı seçiminde dikkat
faktörler: edilecek faktörler:
“Ne?” ve “Nasıl?” – Öğrenmenin oluşumu
uygular ve – Öğretilecek şey
kullanılırlar. – Öğrenenlerin davranış şekli
Soru 4: Ulaştığımızı * Yazılı – Öğretmenlerin
nasıl anlayacağız? Değerlendirme davranış şekli
* Sözlü* Uygulama – Fiziksel imkânlar
Performansı – Grubun (büyüklüğü)
(Okul Adı)(Ders/Programı Adı)
(Öğretmen Adı) (Dersin Adı) (Tarihi)
1. Öğretmeye Hazırlama
Ünite Adı :
Konu Adı :
Amaç :
Davranışlar :
Hedefler : (“Nereye gidiyoruz” planlama sorusu cevaplandırılır.)
Donanım, gereçler ve diğer kaynaklar : (Dersin hedeflerini öğretmek için gereken şeyler)
Mevcut durum : (Öğrenciler dersin içeriği hakkında ne biliyorlar? Dersin içeriğiyle ilgili deneyimleri neler?) Mevcut durum “Neredeyiz” planlama sorusunu cevaplandırır.)
İlgi yaklaşımı : (Öğrencinin, “Bugün bana öğretmeye çalıştığın şeyi neden öğrenmeliyim?” sorusunu cevaplandırılır. Dersin bu noktasında, öğretmen, öğretmek istediği şeyin öğrenci için neden gerekli olduğunu düşünmesine yardımcı olarak ilgi ilkelerinden faydalanır.)
2. Dersi sunma
Öğretim strajeleri : Yöntemler, Teknikler, Öğretim araç gereçlerinin kullanılması.
(Tartışma grupları, takrir, gösteri, bireysel araştırma, alan gezileri, kaynak kişiler, görsel / işitsel sunular, bilgisayar destekli öğretim, rol oynama , örnek problemler, benzetişim ortamları, problem çözme ve diğerleri kullanılabilir.)
Ders içeriği :
- Ne? (Hedefleri öğretmek için gereken içerik, içerik programınıza/dersinize yönelik geliştirilen müfredattan çıkarılır.),
- Neden? (Hedeflerin uygunluğu; gerçek hayatta kullanılabilirliği).
- Nasıl? (Yeni becerilerin, davranışların ve anlayışların nasıl ulgulanacağı).
3. Öğrencilere Kavranımları / İlkeleri / Becerileri Uygulamada Yardımcı Olma
Öğrenciler “Neden” sorusuna bağlı olarak “Ne ve “Nasıl” ve “Nasıl”ı uygular veya kullanır. (Uygulama faaliyetleri, ayrıca “Amaca ulaşmak için ne gibi aşamalardan geçmeliyiz? planlama sorusunun cevaplanmasına yardım eder).
4. Öğrenilenleri değerlendirme :
(Yazılı sınav, sözlü sınav, gözlem, uygulama testi, yazılı ünite testi, kanaat kullanımı, yazılı rapor(lar), evrak (portföy) anlatımı, performans testi, vs. kullanılabilir.)
(Öğretim sürecinde bu aşama, “Hedeflere ulaşıp uluşamadığımızı nasıl anlayacağız?” planlama sorusunu cevaplandırır).
1. Öğretmeye hazırlanma
Ünite : Donanım Kullanımı ve Bakımı
Konu : Mikroskop kulanma
Dersin genel amacı: Tanımlamak için bir örnek verildiğinde (verilen) mikroskobu kullanın. Performans değerlendirmesindeki tüm maddeler kabul edilebilir olmalıdır. Maddeler, mikroskop taşımayı, mikroskoba tam yerleştirmeyi, mikroskobu odaklamayı, öğretmenin verdiği örnekleri tanımlamayı ve mikroskobu depolamak için hazırlamayı içerir.
Gerekli Araç – Gereçler :
1. İki veya çok mercekli mikroskoplar
2. Hazırlanmış lamlar
3. Mikroskop şema dökümanı
Durum : Bu 25 ortaokul öğrencilerinden oluşan bir sınıftır. Öğrencilerinden bazıları fen derslerinden mikroskop kullanmayı öğrenmişlerdir. Öğrencilerin birçoğu mikroskop kullanımını konusunda az bir deneyime sahiptir.
İlgi Yaklaşımı : (öğretmen öğrencilere)
“Kaç taneniz çok mercekli mikroskop kullandı?”
“Hangi amaç için mikroskop kullandınız?”
“Biyologlar mikroskopla ne yapabilirler?”
(Muhtemel öğrenci cevapları)
1. Parazit çoğalmasına yönelik kontrol yapabilir.
- Böceklerin deri atması
- Kurtçukların dışkı örnekleri
- Sıcakkanlı bağırsak kurtları hastalığının kan örnekleri
- Beyaz kan hücresi sayımı
- Kırmızı kan hücresi sayımı
(Muhtemel öğrenci cevapları)
1. Mikroskoplar pahalı. Bir tanesini ödemek zorunda kalmayı istemem.
2. Lensler kırılabilir. Ayrıca da kolayca hasar görebilirler.
3. Doğru kullanmazsak örnek lamın üzerinde ne olduğunu tespit edemeyiz.
“Kolayca oluşabilecek herhangi bir hasarı önlemek için mikroskobu taşıma ve kullanılmasıyla ilgili prosedürleri gözden geçirelim, böylece de örnek lamı mikroskoba yerleştirebilir ve nesneleri tanımlayabiliriz. Size doğru prosedürleri göstereceğim. Sizden gerekli prosedürleri sonuca ulaştırmada yardımcı olmanızı istiyorum. Mikroskop kullanımında izlemeniz gereken bazı önemli aşamalar hakkında not almak isteyebilirsiniz. Temel aşamaları tahtaya yazacağım.”
2. Dersi Sunma
En baştan, mikroskobu kabinden ilk aldığımız andan başlayalım.
Şekil.2 : Öğretim Metodları
Metod Başlıca Avantajları Dezavantajları Özellikleri
1. Anlatma Bilgi verici Bilginin toplanması Öğrenciler
(Takrir) gereçlerin pasiftir
organizasyonu
2. Soru ve cevap Öğrenciler veya Öğrencinin tepkisi Formalite
öğretmenlerin korkutucu veya sıkıcı
soru sorması
3. Tartışma Grup Öğrenci katılımı Organizasyonun
etkileşmenin en ilgi deneyim bozulması
a) Sokratik üst düzey kullanımı
b) Lider merkezli
c) Grup merkezli
4. Proje Problemin Grup veya birey Harcanan çaba
işbirliğiyle bir sorumluluğu,
bütün olarak güncel deneyim,
incelenmesi ilgi, başarı
5. Laboratuvar materyallerle İlk elden tecrübe; Zaman alıcı
etkileşimde rehber eşliğinde
bulunma uygulama; birden
fazla duyuyla deneyim
6. İşbaşında Gözetim altında Pratik uygulama Liderin
öğretim yaparak öğrenme deneyimiyle sınırlı
7. Gösterim ve İşlemlerin Sürecin Sınırlı katılım
görsel öğretmen Görselleştirime
yardımlar tarafından gösterimi
8. Bireysel Deneme ve Doğrudan Hareketsizliğin
inceleme yanılma olması
9. Alıştırma Uygulama Terkrar yoluyla Sıkıcı olabilir;
(Drill) öğrenilenlerin fazla öğretim
pekiştirilmesi
10. Problem Karar verme Keşfettirici, harekete Genel bilgi
çözme yöneltmesi demokratik, kaynağı
beceriler geliştirmesi. gerektirmesi
3. Öğrencilere Kavramaları/İlkeleri/Becerileri Uygulamada Yardımcı olma :
İkişerli grup halinde çalışırken, her öğrenci bir lamı “e” harfi ile inceleyerek. Her öğrenci farklı büyüklüklerde ilgili görüş alanında gördüklerini çizerek öğrencilerle, incelemeleri için saç, kan parazit ve çeşitli doku örnekleri içeren diğer mevcut lamlar verilecek.
4. Öğrenilenleri değerlendirme
Öğrencilerin örneklere dayalı çizimleri toplanarak değerlendirilecek. Ayrıca mikroskobu taşıma ve kullanma konusunda da bir sınav yapılacak.
Değerlendirme
3 Mikroskop Kullanma
Lütfen aşağıdaki soruları kısa cümleler kullanarak cevaplandırınız.
1. Mikroskobu uygun şekilde nasıl taşıyabiliriz.
2. Görebilmek için hangi iki durumda daha fazla ışığa ihtiyaç vardır.
3. Bir örneği görüntülerken hangi objektifi kullanmalısın?
4. Görüntülemeden önce ve sonra obje tablosu nerede olmalıdır?
5. Kabine koymadan önce mikroskobun hangi parçasını çevirmek gerekir?
6. Aydınlatmayı ayarlamak için mikroskobun hangi parçasını çevirmek gerekir?
7. İnce ayar düğmesini ne zaman kullanmalısın?
8. Hangi obje tablosuna güvenli bir şekilde yerleştirmek için gerekli prosedürler nelerdir?
9. Lamı obje tablosuna güvenli bir şekilde yerleştirmek için gerekli prosedürler nelerdir?
10. Depolama esnasında mikroskopları korumak için gerekli işlem sırası nelerdir?
3 Mikroskobu Depolamaya Yönelik Kontrol Listesi Evet Hayır
1. Yuva çevirilerek uygun pozisyona getirildi mi? .......... ..........
2. Obje tablosu tamamen aşağıya çevrildi mi? .......... ..........
3. Mikroskop elektrik düğmesinden kapatıldı mı? .......... ..........
4. Elektrik kablosu fişten çekilip sarıldı mı? .......... ..........
5. Mikroskop, toz koruyucusu ile yeniden örtüldü mü? .......... ..........
6. Mikroskobu kabine taşımada her iki el de kullanıldı mı? .......... ..........
7. Ellerden biri mikroskobun kolunu kavramak için kullanıldı mı? .......... ..........
8. Diğer el mikroskobu alttan desteklemek için kullanıldı mı? .......... ..........
9. Mikroskop belirlenen yere yerleştirildi mi? .......... ..........
Toplam .......... ..........
Öğrenci :.........................................
Tarih :.........................................
Deneme Sayısı :.........................................
3. Bölüm :
Dersi Nasıl Öğretmeliyim?
Dersi Anlatma
İşte sizi dersinizi anlatmada yardımcı olacak altı teknik beceri. Bunlar sayesinde de sizin öğrenciyi esas alan bir öğretiminiz olacak. Bu teknikler veya beceriler, dersi öğrencilere ilginç kılacak, böylece de dersin sonunda öğrencilerin zihinsel, psikomotor, ve/veya duyuşsal davranışlarında istenilen değişiklikler görülecek.
3.1. Öğrenci ilgilerinin çekilmesi ve korunması
3 Öğrenciler, ihtiyaçları çerçevesinde dersin önemini ve hedeflerini anlamalarına yardımcı olun. Öğrencilerin dersle ilgili olan önceki deneyim ve bilgilerini yeni bilgilerle ilişkilendirmelerine yardımcı olun. “Bilinenden bilinmeyene doğru gidin.”
3 Öğrencinin derse olan ilgisini, çeşitli öğrenci isteklerini, değerlerine ve değişen öğrenci katılım türlerine yer vererek çekin. Bütün öğrencilerin dersin belirli dönemlerinde aktif katılımda bulunma fırsatı olmalıdır. Katılan öğrencilere de olumlu davranın. Ayrıca, dersi dinlemeyenleri tespit ederek bunları da derse katılmaları yönünde teşvik edin.
3.2. Öğrencinin Düşünmesini Sağlama :
3 Derste öğrenci katılımını sağlamak için sorular sorun. Çoğunlukla tecrübesiz öğretmenler öğrencilerden gelebilecek şu karşılığı “öğretmen ol, anlatıcı değil” doğrularcasına, öğrencileri derse katacak ve davranışlarını ölçecek sorular sormak yerine sadece konuları anlatırlar.
3 Ezberlemeyi vurgulamak yerine öğrencinin düşünmesine ve eleştirmesine, kararlar vermesine ve problem durumlarını incelemesine yardımcı olacak türde soruları kullanın. Üst düzey soruları (sentez, değerlendirme gibi), öğrencilere fikirleri hatırlamak yerine kullanmalarında yardımcı olur.
3 “Araştırmaya yönelten” sorular kullanın. Bu sorular, öğrencilerin “İlk anda cevaplayacağı” türden soruların ötesine gitmesini gerektirir. Öğrenciden makul ve mantıklı cevaplar isteyin. İlk öğrencinin verdiği cevap konusunda düşünmelerini isteyerek diğer öğrencileri de tartışmalara katın.
3 Öğrencilerin sorular üzerinde düşünmeleri için zaman tanıyın. Sınıftaki tartışmalar sırasında oluşacak sessizlikten veya suskunluklardan korkmayın. Sessizlik sınıfta etkili bir araçtır. Örneğin bir öğrencinin sorusundan sonra biraz duraklama soruyu bir bakış veya bir hareketle başka bir öğrenciye yöneltme şeklinde kullanılabilir.
3.3. Öğretim Araç – Gereçlerini Kullanma
3 Ders için uygun öğretim araç – gereçleri (görsel işitsel donanım, dersi levhası, örnekler, ilimler, referans kitapları, broşürler, tebeşir tahtası, tepegöz saydamları, vs.) kullanımı.
3 Seçilen öğretim araç – gereçlerini etkili kullanın.
3 Sınıfınızın tamamıda “öğretim gereci” olarak kabul edilir. Ayrıca, öğrenme çevresinin bir unsurudur. Odanızda çöp bulundurmayın. Eşyaları tertipli ve düzenli tutun. Uygun ve rahat bir öğrenme ortamı yaratın.
3.4. Öğrencilerle Etkili İletişim Kurma
3 Yönerge ve açıklamalarınız anlaşılır olmalı. Öğrenciler yanlış anladığında, farklı kelime ve fikirlerle yönerge ve açıklamalarınızı daha anlaşılır hale getirin. Yanlış anlamaların farkına, öğrenciler sormadan varın.
3 Sınıfınızdaki öğrencilerin yorum ve sorumluluklarını kullanın. Öğrenci cevaplarını olumlu bir tavırla karşılayın.
3 Ders esnasında öğrencilere geribildirimde bulunun. Hem doğru hem de yanlış cevaplara geribildirimde bulunun. Öğrencilerin kendi ve birbirlerinin performansını değerlendirmelerine yardımcı olun.
3 Öğrencilerinize kabul edilebilir yazılı ve sözlü ifadeler kullanın. Konuşmanız anlaşılır (doğru telaffuz ve söyleyiş) ve gramer açısından doğru olmalıdır. Yazınızda okunabilir olmalıdır.
3.5. Sınıfta Etkili Yönetme ve Kişilerarası İlişkilere Rehberlik Etme
3 Sınıf faaliyetlerinin çeşitli ve uygun bir hızda ilerlemesini sağlayın.
3 Sözlü ve sözlü olmayan ifadeleriniz istenen öğrenci davranışını pekiştirmelidir. Öğrencilere nazik davranın. Öğrencilerle ilgilenirken adil ve tarafsız olun. Doğru ve yanlış davranışlar için sözlü geri bildirimde bulunun. Öğrencilerden beklediğiniz davranışı dikkate almayın. Uygun olmayan davranışta bulunan öğrencilerle ilgilenin. Öğrencilerin davranışlarına uygun uygulamalarda bulunun.
3 Sizinle öğrencileriniz ve öğrencilerin de kendi aralarında yakınlık ve dostluk belirtileri olmalıdır. Öğrenciler diğerlerinin fikirlerini kibarca kabul veya reddetmelidir. Sabır ve anlayış gösterin. İğneleyici ve alaycı bir dil kullanmayın. Ayrıca zamana ve açıklamaya ihtiyaç duyan öğrencilere sabır ve ilgi gösterin. Davranışlarınızla öğrencilere sabır ve ilgi gösterin. Davranışlarınızla öğrencilere problemlerinin anlaşıldığını gösterin.
3 İyi bir görev zamanlaması yapıp, ders zamanını uygun bir şeklide kullanmalısınız. Derslerinize hemen başlayın. Gecikmelerden ve ilgisiz konulardan kaçının.
3.6. Öğrencilere Öğrendiklerini Pekiştirme ve Uygulama Fırsatı Verme
3 Öğrencileriniz derste öğrendiklerini uygulama noktasına getirmelisiniz. Bunun “sonucu” ulaştırma da diyebiliriz. Sonuç dersin içerik özetinden daha kapsamlı bir durumdur. Sonuç, öğrencilere sınıfta anlatılan geçmiş bilgi ile yenisi arasıda bağlantı kurmada yardımcı olur. Sonuç, öğrencilere ihtiyaç duyulan başarı hissini vermelidir.
3 Öğrencinin pratik ve uygulamaları öğretme öğrenme sürecinin bir parçası olmalıdır.
3.7. Öğretileni Sınama.
3 Öğrenci performans hedefleri, öğretilen içerik ve, değerlendirme test soruları arasında üç yönlü bir performans uyumu olduğundan emin olun. Diğer bir anlatımla, öğretim öğrencilerde istenen davranış değişikliklerine yönelik olmalıdır. Değerlendirme teknikleri / maddeleri hem içerik hem de öğrenci performans hedefleriyle uyumlu olmalıdır.
Bölüm 4 :
Öğrenci Öğrenmesini Nasıl Değerlendirmeliyim?
4.1 Değerlendirme Nedir?
Sözlük değerlendirmenin anlamını anlamamızda yardımcı olmak için bize bir çok kelime ve deyim verecektir: değer biçme, tahmin etme, ölçme, oranlarına değerlendirme, değer, önemini belirleme gibi.
Seçtiğimiz kelime veya tanım ne olursa olsun, birşeyi değerlendirmek için bilgiye ihtiyaç vardır. İstediğimizin bilgi türü de kullanacağımız değerlendirme tekniklerini belirler.
Sınıf öğretmeni olarak bu bilgiyi ölçme sonuçlarını en azından iki önemli amaç için kullanacağınızı umuyoruz. İlk olarak, öğrencilerin ulaştığı bilgi ve beceri düzeyini belirlemek, ikinci olarak da öğrencilerin bu bilgi ve becerilere nasıl ulaştıklarını veya eğer ulaşamamışlarsa bunun nedenlerini tespit etmek.
4.2 Öğrenci Öğrenmesini Neden Değerlendiririz?
Değerlendirme, eğitim sisteminin başarısı ve kaynak tahsisi konusunda kararlar verilmesinde bir araç vazifesi görür. Değerlendirme, öğrenmeyi teşvik eder ve öğretimin iyileştirmesine yönelik bilgiler sağlar.
1. Öğrenenler İçin Önemi
3 Öğrenme ve beceri geliştirmeyi teşvik eder.
3 Öğrencilerde öğrenme arzusu uyandırır ve bireysel öğrenci gelişmesinin ölçüsünü belirler.
2. Öğretmenler İçin Önemi
3 Öğretmenlere öğretmenlerinin güçlü ve zayıf yanlarını belirlemeleri için bilgi sağlar.
3 Öğrenciler hakkında bilgi verir. Hangi öğrenciler istenilen bilgi ve becerilere sahiptir? Öğrencilerin öğrenmede güçlük çektikleri bilgi ve beceriler nelerdir?
3. İdareciler İçin Önemi
3 Karar vermede hayati önem taşıyan bilgiler verir.
3 Kaynak tahsisi, fiziki kapasite, personel gelişimi ve araç gereçlere yönelik bilgi verir.
4. İşverenler İçin Önemi
3 İşverenler öğrencilerin başarılı olması gereken standartlarını oluşturulmasına yardımcı olur.
3 Performans değerlendirmelerini sonuçları işverenlere öğrencilerin istedikleri becerilere sahip olduğunu gösterir.
4.3 Neler Değerlendirilmelidir?
3 Öğrenciler aşağıdaki üç öğrenme alanını da değerlendirilmelidir.
- Zihinsel davranışlar
- Psikomotor davranışlar
- Duyuşsal davranışlar.
1. Zihinsel Öğrenmelerin Değerlendirilmesi
3 Zihinsel öğrenmeler, prensipler, kavramlar ve problem çözmek için gerekli olan genellemeler gibi belirgin bilgi birikimi gerekli en performanslar içerir.
3 Zihinsel alandaki öğrenmelerin değerlendirmesine yönelik test sorularının geliştirilmesi şu beş basit aşamanın kullanımını içerir.
1. Ölçülecek öğrenme hedeflerini belirleyin ve bu hedefleri bir kağıda veya planlama formuna listeleyin.
2. Gerekirse, ölçme aracından kapsanacak belirli içeriği belirlemek için ilgili ders planlarını veya öğrenme paketlerini inceleyin.
3. Kaç tane sorunun hazırlanacağım belirleyin. Bir sınav için hazırlanacak soru sayısı, sınava tabi tutulacak öğrenme hedeflerinin miktarı, zorluğu ve önemine göre belirlenir.
4. Sınav soru türlerini seçin : doğru – yanlış çoktan seçmeli eşleştirme, kısa cevaplı veya yazılı (esasay). Sınav soruları öğrenme hedeflerine dayalı hazırlandığından, hedeflerinde kullanılan davranış ifadelerinin incelenmesi ulaşılması gereken bilgi seviyesinin ne olduğunu ortaya koyar. Bu ayrıca, kullanışlı bir soru formatını geliştirmenize yardımcı olur. Şekil 5, uygun sınav türünün seçilmesinde yardımcı olacaktır.
5. Öğrencilerin soruları cevaplama süresi, cevapları incelemek puanlamak ve not vermek için gerekli zaman miktarı, ölçme ortamı ve doğru cevabı tahmin etme ihtimali gibi faktörler dikkate alınmalıdır. En iyi sınav-soru formatına karar verdikten sonra istenilen davranışları ölçebilecek nitelikli soruların yazılması aşaması gelir. Şekil 6 farklı test maddelerinin geliştirilmesine yönelik değişik öneriler içermektedir.
2. Psikomotor Alandaki Öğrenmelerin Değerlendirmesi
3 Bir çok mesleki beceri, belirli fiziksel faaliyetleri yapabilme anlamına gelen psikomotor davranışları içerir. Psikomotor davranışlar, nesnelerin, araç – gereçlerinin kullanımını içerir.
3 Zihinsel yetenekleri ölçen sınavların aksine, beceriye dayalı sınavlar, öğrencinin birşey yapabilme yeteneğini ölçerler. Örneğin, öğrencinin bir işi yapma yeteneği, davranışı gözlenerek değerlendirirler. Sınavda öğrenciden bir iş veya işlemi yapması istenir ve yapılan iş veya işlem önceden belirlenmiş bazı standartlara göre değerlendirilir.
3 Performansa dayalı testlerin çoğu, derecelendirme ölçeği veya kontrol listesinden oluşur.
3 Performans testleri değişik formatlarda olabilir. Ancak, performans testlerinin çoğu aşağıdaki bölümlerden oluşur.
* İş / işlem tanımı, sınavın uygulanacağı performans şartları, performans standartları, sınav yönergeleri, puanlama prosedürleri, kriterler kontrol listesi.
Şekil 5: Davranış ve İlgili Sınav Sorusu Türleri
Hedeflerinde Doğru Çoktan Eşleştirme Kısa Yazılı
Belirtilen Yanlış Seçmeli Cevap (Essay)
Davranış Türü
Belirleme X X X
Tanımlama X X
Tartışma X X
Tarif etme X X
Seçme X X X
Ayırt etme X X X
Çözme X X
Geliştirme X X
Yerleştirme X X X X X
Yapma
(oluşturma X X
Genelleştirme X X
3. Duyuşsal Alandaki Öğrenmelerin Değerlendirilmesi?
3 Duygusal beceriler, bireyin işinde başarılı olması için gerekli tutum ve değerleri içerir. Bu tutum ve değerler bireyin görevinde başarılı olması için gerekli devamlılık, dakiklik, istek, canlılık ve iyimserlik gibi davranışlar içerir.
3 Duyuşsal alanda, diğer insanlara, farklı fikir veya olaylara yönelik duygu, tutum veya duyarlılık göstermek için gerekli olan performansı ölçeriz.
3 Genellikle öğrencinin duygusal davranışını (Örneğin, diğerleriyle çalışmaktan hoşlanıp hoşlanmadığını) doğrudan gözleyemeyiz. Duyuşsal alan hedefleri için test maddeleri genellikle ya öğrencinin tercihlerini belirtmesini gerektirir ya da öğrenci, öğrencinin davranışlarını gözler ve bu gözlem dayalı olarak öğrencinin tavır ve tutumları hakkında yargıda bulunur. Örneğin üç ayrı durumda kendi isteğiyle arkadaşlarına yardım etmişse, öğretici bundan öğrencinin başkalarına yardım etmeden hoşlandığı sonucunu çıkarır. Bu belirtilen veya gözlenen davranışlardan, tutumlar hakkında yargıda bulunabilir.
Bölüm 5 :
Öğretmen Öğrenci İlişkisini Nasıl Yönetmeliyim?
Yetersiz İlişkilerin Sebepleri
5.1 İstenmeyen Öğrenci Davranışlarının Genel Sebepleri
3 Öğretmen davranışları, okul çevresi, ev ortamı ve öğrenci kişiliği, istenmeyen öğrenci davranışlarının oluşması veya engellenmesinde etkileşimde bulunur.
3 Öğretmenliğe yeni başlayanlar ve yeni bir sınıfa giren tecrübeli öğretmenler için okulun ilk birkaç haftasında kötü bir başlangıç yapmak, istenmeyen öğretmen öğrenci ilişkilerinin gelişmesine sebep olur.
3 Öğrencilerin kural ve prosedürlere uyması ve görevlerini tamamlamadaki başarısızlıkları istenmeyen ilişkilerin gelişmesine ve nihayetinde öğrencilerin daha az öğrenmelerine yol açar.
5.2 Olumlu Öğretmen – Öğrenci İlişkileri Oluşturma
1. Öğretmen Davranış Sınıf Öğrenmesini Etkiler
3 Öğretmenin hem kişiliği hem de davranışı öğrencilerin davranışını etkiler. Bu yüzden, öğretmenler davranışlarıyla sınıfta öğrenmeye elverişli bir hava oluşturmaya çalışmalıdır. Öğrenmeye elverişli bir sınıf ortamı birçok öğrenci davranış problemlerini ortadan kaldırır.
3 Öğrenci davranışları üzerinde olumlu etkisi olan bazı belirgin öğretmen davranışları:
- Öğrencilere saygı duyun. Bazı öğrenciler kendilerine olan güvensizliklerinden uygun olmayan davranışlarda bulunurlar veya başarısız olurlar. Öğrencinin öğretmeninin kendisine değer verdiğini görmesi, olumlu davranışları göstermesine neden olur.
- Derste rahatça soru sorulmasına izin verin.
- Öğrencilerin söylediklerini veya sorularını kabul etme/açıklama.
- Problem çözücü açıklama veya sorular. Bu tür tepkiler tedirgin etmeyen bir öğretmen rolünü yansıtır.
3 Öğrenciler, bireysel veya grupla çalışırken kendilerinden ne beklendiğini açıkça anlamalıdırlar.
3 Sınıf, ve/veya lâboratuvar için önerilen bazı uygulamalar:
- Davranış standartları geliştirin ve bunları kullanarak iletişim kurun.
- Davranış standartlarının nasıl algılandığını değerlendirin.
- Davranış standartlarının etkinliğini değerlendirin.
3 Birçok başarılı, tecrübeli öğretmen, öğrencilerin (özellikle de yetişkin olanların hayattaki amaçlarını gerçekleştirmek için motive edilmeleri gerektiğinin bilinmesidir. Öğrencileri motive eden unsurlardan biri öğretmenin öğrenme konusuna karşı tutumudur. Kendini öğretmeye adama, sabır ve öğrencilerle samimi olarak ilgilenme, etkili öğretmen niteliklerinden bazılarıdır. Bu nitelikler hakkında daha geniş bilgi için şekil 7’yi inceleyin.
Şekil 7, iyi bir öğretmen olabilmek için gerekli olan üç önemli yeterliği açıklar. Bunlar : “Parçası olma”, “Hakim olma imajı” ve “Öğrenci merkezli olma”dır.
3 Diğer bazı öneriler:
- öğrencinin yaptığı işe ilgi gösterin; gerektiğinde de bizzat yardımcı olun.
- açık olun.
- acele etmeyin, konuları öğrenci seviyesine uygun bir hızda sunun.
- değişik yöntem ve materyaller kullanın.
- öğrenciler hedefleri ve bunların önemini açıklayın.
- öğrencilerin tartışma , ödev ve grup çalışmaları ve planlaması yoluyla öğrenme sürecine katılmalarını sağlayın.
- öğrencilere amaçları tanımlayacak ve geliştirecek sorumluluk verin ve yardım edin.
- geri bildirimi teşvik edin.
- öğrencileri nasıl değerlendirecekleri konusunda bilgilendirin; not verme öğretmenler için güçlü bir motive etme aracıdır.