Haklarımızı Bilelim

[Bilge Gökçen]

Elektronik araçlarda garanti süresi en az iki yıldır. Kredi Kartlarından hiç bir ad altında komisyon alınamaz. Bozulan elektronik aletlerinizi mutlaka yetkili servislere götürünüz. Aletleri yetkili servise bırakırken de alırken de belge isteyiniz. Sözleşmeleri dikkatlice okuyunuz.

Okuyup anlamadığınız hiçbir şeyi imzalamayınız. Dilekçe verirken sayı ve tarih isteyiniz. Satın alınan her ürünün fiş veya faturasını mutlaka alınız ve saklayınız. Bir sorun yaşadığınızda ancak o belgelerle tüketici haklarından yararlanabilirsiniz. Kredi Kartı borçlarınızın tamamını son ödeme tarihinde ödeyiniz. Kredi Kartı numaranızı kimseye vermeyiniz.

Onarımlı siparişlerde mutlaka sözleşme yapınız ve en ince ayrıntılarına kadar yazınız. Onarımlı işlerde paranın tamamını önceden vermeyiniz.Gezip görmeden fiyat ve kalite karşılaştırması yapmadan alışveriş yapmayınız. Hemen ilk gördüğünüzü satın almayınız; aç ve yorgunken alışveriş yapmayınız. Alışverişe çıkmadan bir ihtiyaç listesi yapınız. Çocuklarınıza bütçe yapmasını ve tasarrufu öğretiniz. Doğal beslenmeye dikkat ediniz.

Dondurulmuş gıdalar yerine taze sebzeyi; gazlı, konsantre içecekler yerine taze sıkılmış meyve sularını ve en az katkı maddesi olan ürünleri seçiniz. Cep telefonu konuşmalarınızı en aza indiriniz. Geceleri kapayarak oda dışında bırakınız.Televizyonunuzu kırmızı ‘stand’ tuşunda bırakmayınız.

* TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUNUN KREDİ KARTLARI İLE İLGİLİ HÜKÜMLERİ GEREĞİNCE AŞAĞIDAKİ BİLGİLERDEN HABERDAR OLMAK GEREKİR:

* KREDİ KARTI; BEDELİNİ SONRADAN ÖDEMEK ÜZERE PARA YERİNE KULLANILAN BİR ALIŞVERİŞ ARACIDIR.

* DOĞRU KULLANILDIĞINDA YARARLI, DOĞRU KULLANILMADIĞINDA ÇOK ZARARLI BİR ALIŞVERİŞ ARACI.

1. GELİRE UYGUN SAYIDA KREDİ KARTI ALINMALI,; KREDİ KARTI SAYISI ARTTIKÇA, HARCAMALARIN DA ARTACAĞI UNUTULMAMALI.

2. BÜYÜK HARCAMALAR, HESAP KESİM TARİHİNDEN SONRA YAPILDIĞINDA KARLI ÇIKILACAKTIR.

3. BORÇLARIN TAMAMI SON ÖDEME TARİHİNDE ÖDENMELİ - HESAP EKTRESİ ELİNİZE GEÇMESE DAHİ- AKSİ TAKDİRDE BORÇLAR FAİZİYLE BİRLİKTE KATLANARAK ÇOĞALACAKTIR.

4. KREDİ KARTI ALIRKEN YAPILAN SÖZLEŞMENİN BİR KOPYASI MUTLAKA ALINMALI VE BOŞLUK KALMAMASINA DİKKAT EDİLMELİDİR. SÖZLEŞMEDE ALEYHE HÜKÜMLER OLDUĞU TAKDİRDE

* TÜKETİCİ ÖRGÜTLERİNE VEYA TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNE BİLDİRİLMELİDİR.

* ARTTIRILAN FAİZ ORANLARI GERİYE DOĞRU İŞLEMEZ.

* KREDİ KARTLARINDA FAİZ ARTTIRIMLARI 30 GÜN ÖNCEDEN TÜKETİCİYE BİLDİRİLMEK
ZORUNDADIR.

* KREDİ KARTI ASGARİ ÖDEMESİ ZAMANINDA YAPILMADIĞINDA, AKDİ FAİZİN YÜZDE OTUZUNU-GEÇMEMEK ÜZERE GECİKME FAİZİ ALINIR.

* KREDİ KARTIYLA SATIN ALIMLARDA HİÇBİR AD ALTINDA KOMİSYON ALINAMAZ.

• KAYIP VE ÇALINTI DURUMLARINDA; EN KISA ZAMANDA İPTAL İŞLEMİ YAPILMALIDIR.
• KREDİ KARTI NUMARASI VE ŞİFRESİ GİZLİ TUTULMALIDIR.

* KARTLAR ATM'YE SIKIŞTIĞINDA KİMSEDEN YARDIM ALINMAMALI, BULUNULAN MAHAL TERKEDİLMEMELİ ŞİFRE ASLA KİMSEYE SÖYLENMEMELİ VE HEMEN İPTAL ETTİRİLMELİDİR

 

[Bilge Gökçen]

Ce: Haklarımızı Bilelim

* TÜRKÇE KULLANIM KILAVUZU
Türkçe kullanım kılavuzu olmayan bir ürün satın aldınız ve özelliklerini öğrenmek için kullanım kılavuzuna göz atmak istediniz. Ancak kılavuzun birçok dilde yazılmış olduğunu ve içinde Türkçe
çevirisinin bulunmadığını gördünüz. Almış olduğunuz yerli ya da ithal malın Türkçe Kullanım Kılavuzu yoksa, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'na şikayet ediyorsunuz.

* ÖZÜRLÜ MAL ÜZERİNE VEYA KULLANILMIŞ, TAMİR EDİLMİŞ
MAL ÜZERİNE KOLAYLIKLA GÖRÜLECEK “ÖZÜRLÜDÜR” işaretini içeren bir etiket konulması zorunludur. Bu durum, tüketiciye verilen fatura, fiş veya satış belgesinde gösterilir. ( 4. Mad./7 )

* Etiket,fiyat ve tarife listelerinde belirlenen fiyat ile kasa arasında fark olması durumunda tüketici lehine olan fiyat üzerinden satış yapılır.

* Üzerinde “NUMUNEDİR”veya “SATILIK DEĞİLDİR” ibaresi bulunmayan bir malın; satışından kaçınılmaz. Satılmadığı halde satılmış gibi gösteremez. ( 5. Mad/1 )

* Taksitli ve kampanyalı satışlarda, sözleşmenin bir örneği tüketiciye verilmek ve üzerinde şu bilgiler olmak zorundadır. ( 6. Mad/3) ( 7. Mad./3)
Mal veya hizmetin peşin satış fiyatı. Vadeye göre faiz ile birlikte ödenecek toplam satış fiyatı. Faiz miktarı, faizin hesaplandığı yıllık oran ve gecikme faizi oranı ödeme planı.

* KAPIDAN SATIŞLARDA 7gün içinde cayma cayma bildiren tüketicinin her tür belgesi 10 gün içinde tüketiciye iade edilmek ve 20 gün içinde geri alınmak zorundadır. (8. Mad/2)

* Tüketici kredilerinde sözleşmenin bir örneği tüketiciye verilmek zorundadır ve sözleşmede ön görülen kredi şartları sözleşme süreci içinde tüketici aleyhine değiştirilemez. ( 10 Mad/ 1 )

Sözleşmede şunlar aranır:

* Faizin hesaplandığı yıllık oran,

* Ödeme tarihleri, anapara, faiz, fon ve diğer masrafların ayrı ayrı belirtildiği ödeme planı,

* Tüketici kredisi planı,

* Faiz ve diğer unsurlarla birlikte toplam borç tutarı,

* İstenecek teminatlar,

* Gecikme faiz oranı,

* Borçlunun temerrüde düşmesinin yasal sonuçları,
Kredinin vadesinden önce kapatılmasına ilişkin şartlar.

* Etiket ve tarife bulundurmama. ( 12 Mad/1.2 )

* Bu etiketlerde MALIN ÜRETİM YERİ, CİNSİ, SATIŞ FİYATI bulunmalıdır. Satış fiyatlarının Türk Lirası veya YTL ile yazılması zorunludur. İndirime giren mallarda indirimden önceki satış fiyatıyla birlikte gösterilmesi zorunludur. ( Mad. 12 )

* Garanti süresi en az iki yıldır ve garanti belgesi verilmemesi, garanti kapsamndaki ürün tamirinden ücret alınması ( 13 Mad/ 1.2)

* Yeterli servis istasyonu kullanmak ve en az 10 yıllık yedek parça bulundurmak zorundadır. ( 15 Mad/ 1)

* Zararlı ve tehlikeli malların üzerine açıklayıcı bilgiler yazılmak zorundadır. ( 18 Mad.)

 

[Bilge Gökçen]

Ce: Haklarımızı Bilelim

4822 SAYILI KANUN İLE DEĞİŞİK 4077 SAYILI TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN’A GÖRE YASAL HAKLARIMIZ:
DAHA ÇAĞDAŞ, DAHA YÜKSEK BİR YAŞAM KALİTESİ İÇİN; HAKLARINI ÖĞREN, HAKLARINI ARA VE ÖRGÜTLÜ OLARAK ÇÖZÜMLERE KATIL. UNUTULMAMALIDIR Kİ ÇOĞU KEZ “HAKLAR VERİLMEZ, ALINIR”. 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un, değişen ve gelişen koşullarda, yeniden düzenlenmesi sonucunda kazanılmış
TÜKETİCİ HAKLARI ŞUNLARDIR:

AYIPLI MAL VE AYIPLI HİZMET (Madde 4-Madde 4/A)
Açık bir ayıplı mal veya hizmet satın alan bir tüketici; MALIN TESLİMİNDEN İTİBAREN OTUZ GÜN içinde ayıbı satıcıya bildirmekle yükümlüdür ve şunları talep edebilir;

1. Para iadesi
2. Değiştirme hizmetin yeniden görülmesi
3. Ayıp oranında bedel indirimi
4. Ücretsiz onarım
5. Tazminat

AYIPLI MAL’dan; imalatçı-üretici, satıcı, bayi, acenta, ithalatçı, kredi veren müteselliden sorumludur.
Mal ve hizmette ayıp daha sonra ortaya çıkmışsa malın tüketiciye tesliminden veya hizmetin ifasından itibaren iki yıllık zaman aşımına tabidir. Ayıplı mal ve hizmetlereden olduğu her türlü zararlardan dolayı yapılacak talepler üç yıllık zaman aşımına tabidir. Mal veya hizmetin ayıbı satıcı ve sağlayıcının ağır kusuru veya hile ile gizlenmişse zaman aşımı süresinden yararlanılamaz.

NOT 1: satışa sunulan ayıplı malın etiketinin ve satış belgesinin üzerinde “Özürlüdür” ibaresi bulundurmak zorunludur.

NOT 2: Üzerinde numunedir “satılık değildir” ibaresi bulunmayan bir mal tedbir edilmesi halinde veya hizmet sağlamada haklı bir sebep olmaması halinde satıştan kaçınılamaz.

DEĞİŞTİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ

a. Tüketici tarafından satın alınmasından itibaren 1 yıl içerisinde, aynı arızayı ikiden fazla yenilemesi veya farklı arızaların dörtten fazla ortaya çıkması sonucu, maldan yararlanamamasının süreklilik göstermesi,

b. Onarım için gereken azami 30 iş günü süresinin aşılması,

c. Firmanın servis istasyonunun düzenleyeceği raporla arızanın onarılamayacağının belirlenmesi, durumlarında tüketici malın ücretsiz olarak değiştirilmesini talep edebilir.
Satıcı bu talebi reddedemez.

HAKSIZ SÖZLEŞME KOŞULLARI

(Madde 6)
Taraflardan birini tüketicinin oluşturdugu her tür sözleşmede yer alan haksiz şartlar tüketici için baglayici degildir. Haksiz sözleşme şartlari geçersizdir.

TAKSİTLE SATIŞ (Madde 6/A)
Satıcı tüketiciye vaadettiği taksit koşullarının yazılı olarak sözleşmede yer almasını sağlamak ve sözleşmenin bir nüshasını da tüketiciye vermekle yükümlüdür.

NOT: Sözleşmeden ayri olarak kiymetli evrak niteliginde senet düzenlenecekse, bu senet, her bir taksit ödemesi için ayri ayri olacak şekilde ve sadece nama yazili olarak düzenlenir.

Tüketici borçlandığı toplam miktarı önceden ödeme hakkına sahiptir ve bir veya birden fazla taksit ödemesinde bulunmuş gün indirimi yapılır.

Satıcı taksitlerden birinin veya birkaçının ödenmemesi halinde kalan borcun tümünü ifasını talep etme hakkını saklı tutmuşsa, bu hak ancak satıcının bütün edimlerin ifa etmiş olması durumunda ve tüketicinin BİRBİRİNİ İZLEYEN EN AZ İKİ TAKSİDİ ÖDEME TEMERRÜDE DÜŞMESİ VE ÖDENMEYEN TAKSİT TOPLAMINI SATIŞ BEDELİNİN BİRDEN AZ OLMASI HALİNDE KULLANILABİLİR.

Bunun için satıcı, tüketiciye en az bir hafta süre vermelidir. Sözleşme şartlari tüketici aleyhine hiçbir şekilde degiştirilemez.

Taksitle satış sözleşmesinde bulunması gereken asgari koşulları:

* Tüketicinin satıcının ve sağlayıcının isim, ünvan, açık adresi ve erişme bilgileri,

* Vergiler dahil TL olarak peşin satiş fiyati,

* Vadeye göre faiz ile birlikte ödenecek TL olarak toplam satış fiyatı,

* Faiz miktarı, faizin hesaplandığı yıllık oran akdi faiz oranının %50 fazlasını geçmemek üzere gecikme faiz oranı,

• Peşinat tutari,
• Ödeme planı,
• Borçlunun temerrüde düşmesinin hukuki sonuçlari,

DEVRE TATİL (Madde 6/B)
En az üç yıl süre için yapılan ve bu süre içinde yılda bir haftadan az olmayacak şekilde belirlenmiş bir dönemde bir veya daha fazla sayıdaki taşınmanın kullanım hakkının devrimi taahhüdünü içeren yazılı sözleşme veya sözleşmeler grubudur. Sözleşmenin bir nüshasının da tüketiciye verilmesi zorunludur.

PAKET TUR (Madde 6/C)
24 saatten uzun bir süreyi kapsayan, gecelik konaklamayı içeren her şeyin dahil olduğu fiyatlarla satılan turistik hizmetler için düzenlenmiş sözleşmelerdir.

 

[Bilge Gökçen]

Ce: Haklarımızı Bilelim

KAMPANYALI SATIŞ (Madde 7)
Gazete, radyo, Tv ilanı ve benzeri yollarda tüketiciye duyurularak düzenlenen kampanyalara iştirakçı kabul edilmesi ve malın veya hizmetin bilahare teslim veya ifa edilmesi suretiyle yapılan satımdır.

Üretici firmaların yaptığı kampanyalar hariç, bu satışlar bakanlığın izni ile yapılır.

Tüketici kampanyadan ayrılmaya karar verdikten sonra kampanyayı düzenleyen, tüketicinin o ana kadar ödediği tüm bedeli-mal veya hizmetin tüketiciye teslim tarihini geçmemek kaydıyla o davalı yükümlüdür.

Kampanyalı satışlarda iki sözleşme yapılması ve birer nüshası da tüketiciye verilmesi zorunludur.

Sözleşmede şu bilgiler yer almalidir:

• Kampanya bitiş tarihi,
• Ayrıca mal ve hizmetin teslim veya yerine getirilme süre ve şekline ilişkin de bir sözleşme yapılması ve şu bilgiler yer almak zorundadır, kisi kararlaştirilmadikça ön ödeme tutari, mal veya hizmetin satiş bedelinin %40 fazla olamaz,
• Kampanyalı satışlarda malın teslimi veya hizmetin ifa süresi 12 ayı aşamaz,
• Tüketicinin ödemeye ilşkin tüm edimleri yerine getirmesi durumunda, malin teslim yada hizmetin ifasi, ödemenin bitiminden sonra en geç bir ay içinde yapilmak zorundadir.

KAPIDAN SATIŞ(Madde 8)
Satış yerleri dışında ve değeri 71.164.550 bin lirayı aşan satışlardır. Bu tür satışlarda Bakanlık izni zorunludur ve tüketiciler, malı teslim aldığı veya hizmet sözleşmesini imzaladığı tarihten itibaren yedi gün içinde -hiç bir gerekçe göstermeden ve hiçbir yükümlülük altına girmeden- reddedebilir.Satıcı, bu süre dolmadan tüketiciden herhangi bir isim altında ödeme yapmasını veya borç altına sokan herhangi bir belge vermesini isteyemez.

Sözleşmeler, en az 12 punto siyah koyu harfle yazilmalidir. Tüketicinin kendi el yazisi ile tarih yazdirilarak, bir nüshasi da tüketiciye verilmek zorundadir. Satici veya hizmet saglayici cayma bildiriminin kendisine ulaştigi tarihten itibaren on gün içinde almiş oldugu bedeli, kiymetli evraki ve her tür belgeyi geri vermek ve yirmi gün içinde de mali geri almakla yükümlüdür.

NOT: Tüketiciler cayma bildirimini noter kanalıyla veya iadeli-taahhütlü mektupla yaparak, kanıtlayacak belgeyi ellerinde bulundurmalıdırlar.

MESAFELİ SÖZLEŞMELER(MADDE 9/A)
Yazılı,görsel,telefon ve elektronik ortamda, tüketicilerle karşı karşıya gelmeden yapılan sözleşmelerdir.Satıcı ve sağlayıcı, tüketicinin siparişi kendisine ulaştığı andan itibaren otuz gün içerisinde edimini yerine getirir,ancak yazılı bildirmek kaydıyla on gün uzatabilir. Kapıdan satışlardaki tüm koşullar burda da geçerlidir.

TÜKETİCİ KREDİSİ(Madde 10)
* Tüketici kredisi sözleşmesi yazili olarak yapilir ve bir nüshasi da tüketiciye verilir. Sözleşmede öngörülen kredi şartlari, sözleşme süresi içinde tüketici aleyhine degiştirilemez.

• Sözleşmede şu bilgiler yazilmak zorundadir:
• Tüketici kredisi tutarı,
• Faiz ve diğer unsurlarla birlikte toplam borç tutarı,
• Faizin hesaplandığı yıllık oran,
• Ödeme tarihleri, anapara, faiz, fon, ve diğer masrafların belirtildiği ödeme planı,
• İstenecek teminatlar,

AKDİ FAİZ ORANININ YÜZDE OTUZ FAZLASINI GEÇMEYECEK GECİKME FAİZ ORANI,

Borçlunun temerrüde düşmesinin yasal sonuçlari,

Kredinin yabancı para birimi cinsinden kullandırılması durumunda geri ödemeye ilişkin taksitlerin ve toplam kredi tutarının hesaplanmasında hangi tarihteki kurun dikkate alınacağına ilişkin koşullar.

Kredi veren, taksitlerden biri veya birkaçı ödenmediği durumlarda, kalan borcun tümünün ifasını isteme hakkını saklı tutmuşsa, bu hak; ancak kredi verenin bütün edimlerini yerine getirmesi durumunda ve tüketicinin birbirini izleyen en az iki taksidi ödemede temerrüde düşmesi ve ödenmeyen taksit toplamının kredi tutarının en az onda biri olması halinde kullanılabilir. Bunun için tüketiciye en az bir hafta süre verilir ve asıl borçluya başvurmadan kefilden borcun ifası istenemez.Tüketici, toplam borcunu veya birden fazla taksiti ödemesi durumunda gerekli faiz ve komisyon indirimi yapılmalıdır.

KREDİ VEREN, ÖDEMELERİ KIYMETLİ EVRAKA BAĞLAYAMAZ .

Kredi veren,tüketici kredisini, belirli bir marka bir mal ve hizmet için vermişse satilan malin zamaninda veya hiç teslim edilmemesinden tüketiciye karşisatici ile müteselsilen sorumlu olur.

KREDİ KARTLARI (Madde 10/A)
Kredi kartı ile mal veya hizmet alımı sonunda tüketiciye gönderilen dönemsel hesap özetlerine göre temerrüde uğranması durumunda tüketici kredilerindeki hükümler uygulanır. Kredi kartlarındaki faiz arttırımları 30 gün önceden tüketiciye bildirilmek zorundadır ve arttırılan faiz oranı geriye dönük olarak işletilemez. KREDİ KARTIYLA YAPILAN SATIŞLARDA KOMİSYON YA DA BENZERİ HİÇBİR EK ÖDEME İSTENEMEZ.

NOT: Yasaya bir ek madde eklenerek bir yıl geriye dönük olarak temerrüde düşmüş veya icra takibine uğramış tüketiciler, temerrüde düştükleri tarihteki anaparaya yüzde elli ilave ile 12 ay taksitlendirilerek ödeme yapabileceklerdir.

SÜRELİ YAYINLAR (Madde 11)
Süreli yayın kuruluşları ikinci bir ürun veya hizmeti taahhütleri durumunda yalnızca kitap, dergi, ansiklopedi, afiş, bayrak, poster, sözlü veya görüntülü manyetik band veya optik disk gibi kültürel ürünler dışında hiçbir ürün veya hizmet dağıtımı yapamazlar.

FİYAT ETİKETİ (Madde 12)
Perakende satışa sunulan malların veya ambalajlarının yahut kaplarının üzerine kolaylıkla görülebilir ve okunabilir fiyat,üretim yeri ve ayırıcı özelliklerini içeren etiket konulması, mümkün olmayan durumlars-da aynı bilgileri içeren listelerin görülebilecek yerlere asılması zorunludur. Etiket fiyatı ile kasa fiyatı arasındaki farklılık durumunda tüketici lehine olan fiyat geçerli olacaktır.

GARANTİ (Madde 13)
Garanti süresi en az iki yıldır. Garanti süresi içinde sık sık bozulan ve maldan yararlanamanın sürekli olması durumunda tüketici beş tane olan seçimlik haklarını kullanabilir. Garanti süresi içinde bozulan bir mal için hiç bir ücret talep edilemez. Satıcı, bayi, acenta, imalatçı-üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur.

TANITMA VE KULLANIM KILAVUZU (Madde 14)
Yurt içinde üretilen veya ithal edilen her sanayi malı, TÜRKÇE kılavuzla satılmak zorundadır.

SATIŞ SONRASI HIZMETLER (Madde 15)
Yurt içinde üretilen veya ithal edilen her sanayi malının kullanım ömrü boyunca (Bakanlıkça belirlenir) yeterli teknik personel ve yedek parça bulundurmak zorunluluğu vardır. Tamir süresi en fazla 30 iş günüdür.
Karşilaşilan tüketici sorunlarinin çözümü için yasa geregi her il ve ilçe kaymakamliklarinda TÜKETICI SORUNLARI HAKEM HEYETLERI oluşturulmuştur. Satin alim belgesi(fiş, fatura, kredi karti extresi) ve bir dilekçe ile bir milyar yedi yüz elli bin TL altindaki şikayetler Kaymakamliklar’a; üzerindeki şikayetler ise Sanayi ve Ticaret Il Müdürlükleri’ne yapılabilir.