Haccın tanımı ve mahiyeti ( Hac Nedir Ne Demektir )

[İslami Yazar]

Hac sözlükte "kast etmek, yönelmek" anlamlarına gelir. Bir fıkıh terimi olarak tanımı şöyledir: "Mekke şehrindeki Kâbe'yi ve civarındaki kutsal sayılan özel yerleri, belli zamanda, önceden hac niyetiyle ihrama girerek usulüne göre, yani vakfe ve tavaf ederek ziyaret yapmaktan ibaret, şartlarından biri sayılan mal ve bedenle yerine getirilen bir ibadettir.

Hac sırasında Kabe, Arafat ve çevresindeki diğer kutsal mekanlar ziyaret edilir. Zamanı ise hac ayları adı verilen; Şevval, Zilkade ve Zilhicce aylarıdır. Her hac ibadetinin özel vakti var. Ziyaret tavafının vakti, Kurban bayramı seherinden itibaren, ömrün sonuna kadar; Arafat’ta vakfenin vakti ise, Arefe günü zeval, Kurban bayramı sabahında şafak doğana kadar yapılması gibi. Diğer yandan bu büyük ziyarete hac niyetiyle ve ihramlı başlamalıdır. Hac sırasında yerine getirilen bu ameller ve ziyaretlere "hac menâsiki" denir ki, bu da "hac adetleri" demektir.


Mekke ve Medine şehirlerinin çevresinden oluşan belli bir araziye "Haremeyn" (iki haram yer, bölge) denir. Mekke şehri ve çevresinden oluşan haram arazisi Mekke’ye Medine tarafından yaklaşık 5,5 km, Yemen yandan 13 km, Mekke'den Taif ve Arafat'a giden yolun üzerinde bulunan Nemire vadisi tarafından 13 km, Cirane yandan 16,6 km ve Cidde yandan ise 18,5 km uzaklıktaki alanın altındadır.


Mekke şehrinin etrafındaki haram bölgesinin sınırlarını Cebrail (as), Hz. İbrahim'e göstermiş, Resulullah (sas) aynı sınırları bir daha şekillendirmiş, Hz. Ömer, Hz. Osman, Hz. Muaviye bu sınırın bize kadar gelip ulaşmasında rol oynamıştır. Buna göre de Mekke Haram bölgesinin atanması ta eskilere kadar uzanır. İşte bu yüzden, Hz. Peygamber Mekke fethedildiği zaman şöyle buyurmuştur: "Burası, Allah'ın gökleri ve yerleri yarattığı günde kutsal yarattığı bir bölgedir. Burası, kıyamet gününe kadar da, kutsal kalacak bir yer..


Mekke'de Kabe ve Mescid-Haram, Harem bölgesinin merkezini oluşturmaktadır. Dünya üzerinde, insanların ibadet etmesi için ilk kez inşa edilen tapınak, Kâbe-Muazzamadır. Buna Beytul-Harem veya Beytullah yani Allah’ın evi de denir. Hac veya umre maksadıyla Mekke'ye gelmek isteyen bir Müslüman, mikat (ihrama girme yerleri) denilen yerde ihrama girmelidir. Bundan sonra ihram yasakları başlar. Örneğin, eşiyle cinsel münasebette bulunmak, yüzünden başından ve vücudunun herhangi bir yerinden saç ve tüy kazıma, avlanmak, haram bölgesindeki yeşil ot, bitki ve ağaçları koparmak ve kesmek gibi hal ve hareketler yasaktır. Haram bölgesinin sınırlarını oluşturan sınır şeridi ile ihrama girme yerleri olan mikatlar arasında kalan bölgeye "Hil bölgesi" denir. Selam ve dua ile.

 

[İslami Yazar]

Medine şehrinin etrafında da haram bölgesi vardır. Bu bölge şehrin güneyindeki Ayr ve kuzeyindeki Sevr dağı arasındaki arazisiyle, doğusundaki ve batısındaki kara taşlık alanlardan oluşmaktadır. Hz. Peygamber'in Medine ve Sevr’e kadar haramdır. Hadisi ile Resulullah (sas) Medinenin doğu ve batısındaki kara taşlık arasındaki toprakları haram (kutsal) ilan etti" hadisi bunun delilidir. [2] Hz. Peygamber'in Belirli Medine haram bölgesi 22 km. Bu bölgenin merkezi Mescid-Nebevîdir. Medine haram bölgesi de kutsal bir bölge olduğu için burada yapılan ibadetler Mekke'den başka yerlerde edilenlerden daha faziletlidir. Hac çok para harcamakla ve zorluklarla yapılan bir ibadet olduğu için, sevabı da fazileti de o kadar fazladır.

 

[İslami Yazar]

Hac insanı günahlarından arındırır. Hadiste şöyle buyrulmuştur: Kim Allah rızası için hacca giderse, hac yaparken kötü söz ve davranışlardan ve Allah'a isyan etmekten sakınırsa, (kul hakkından başka) annesinden doğduğu gibi günahlarından temizlenir. Hac ibadeti dünyanın çeşitli yerlerinden renk, ırk ve ülkelerinden bağımsız olmayarak milyonlarca müslümanı kaynaştırır. Müslümanların buluşup, tanışmalarına olanak sağlar. Ticaret, ekonomi, kültür, ortak düşmana karşı mücadele gibi hususlarda görüş alışverişi yapılır ve birbirine destek olmak için ortak adımlar atılır. Hac ibadeti inananların bir tür vahdet halidir. Dünyanın çeşitli bölgelerinde yaşayan müminler arasında kardeşlik bağlarını güçlendirir. Böylece, insanlar gerçekten eşit olduklarını birlikte yaşayarak gösterirler. Arap olanla olmayanın, renk beyaz olanla siyah olanın arasında takvadan başka bir üstünlüğünün olmadığı inancını vicdanlara yerleştirip kazımaktadır. Allah cümlemize hacca gitmeyi nasip etsin.

 

[Melis ank]

Hacca gitmeyi çok istiyorum ama kronik kalp rahatsızlığım var. Bir çok kişi oraya gidersen hiç bir şeyin kalmaz diyor. Doktorumsa olmaz sağlığın açısından risk diye belirtiyor. Ben hac yerine uygun bir mevsimde umre yapmak istiyorum . Allah niyetimi biliyor . Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz hocam ? Mutlaka hacca gitmelimiyim ?

 

[İslami Yazar]

Merhabalar. Sorunuzu biraz geç gördüm kusura bakmayın. Hac ibadeti mali ve bedeni bir ibadettir. Mali durumu müsait olan her müslümana farzdır. Ancak kişi gitmesine mani bir rahatsızlığı var ise, ve doktorunuz gitmeniz sağlık açısından size zarar verecek diyorsa onu dinlememiz gerekir. Ve bu rahatsızlık ömrümüzün sonuna kadar devam edecek ise yerimize başkasını göndermek daha makbul olacaktır. Lakin iyileşme ümidi olan bir rahatsızlık ise o zaman bekleriz. Umre İbadeti Hac ibadetine göre bir nebze mevsimsel durumdan dolayı daha kolaydır. Umre yapmakla Hac ibadeti her ne kadar aynı gibi gözüksede çok farklılıkları vardır. Hac ibadetinde Kurra ile gidiliyor. Hac için en az 10 umre parası gerekiyor Ve hac zamanı Oluşan kalabalık normal umreden çok daha fazladır. Ondan dolayı umre yapmak hacca göre çok daha kolaydır.

 

[Melis ank]

Rica ederim hocam verdiğiniz bilgiler için teşekkür ederim. Bir sorum daha var .Bir kadın hacca yada umreye yalnız başına gidebilirmi ? Yanın da erkek olmadan. Gidebiliyorsa şartları nelerdir ?

 

[İslami Yazar]

Merhaba Melis Hanım. Kadınlar için Hac konusu ancak ve ancak yanında mahremi bulunursa gidebilir. Yanında hiç kimse olmadan bir kadının yalnız başına sefere çıkması Haramdır ve caiz değildir. Hac ibadetinde de sefer olduğu için binaenaleyh Tek başına hac ibadetine gidemez. Yanında eşi oğlu gibi mahremi olursa ancak o zaman gider. Lakin tek istisna vardır ki oda yanında giden mahremi yolda vefat ederse o zaman zaruretten dolayı kadın tek başına haccını tamamlar. Bunun haricinde başka bir alternatifi yoktur.
Ancak kadın yinede kendisi tek başına hacca gidip gelse o kadının haccı üzerine yalnız sefere çıktığı için haram olmakla birlikte makbul olur. Bazı fıkıh uleması Yaşça büyük olan bir kaç kadının Hacca gitmesine cevaz vermişlerse de bu pek itibar edilmeyen bir hüküm olmuştur.

 

[Melis ank]

Hocam selamün aleyküm. Şu an arkadaşım yanım da size bir sorusu var. Yalnız başına umreye gitmek istiyor. Çevresindekiler 40 yaşın altındaki kadının yalnız umreye gitmesi caiz değil diyor. Konu hakkın da bilgi verebilirmisiniz ?

 

[İslami Yazar]

Ve aleyküm selam. Maalesef ki günümüzde hac ve umre ibadeti kadın erkek karışık yapılmakta ve buda bir takım zorluklarla beraber bir sürü mahzurlarıda beraberinde getirmektedir. kadın yalnız başına hac gibi ibadetlerde yalnız başına bulunması dinen mahzurları barındırdığı için cevaz verilmemektedir. özellikle yaşı genç olan kadınların hacca ve umreye tek başına gitmesine izin verilmiyor. belli bir yaşı geçen bayanların ise yine kendi gibi yaşı ilerlemiş olması şartı ile beraber gitmesinde bir beis olmadığından buna izin verilmektedir. bu konuya azami derecede dikkat eden hac ve umre organizasyonları olduğu gibi, bundan haberi dahi olmayıp işi ticareten yapan organizasyonlarda bulunnmakta ve her hangi bir yabancı erkeği kadının yakını gibi gösterip bu şekilde umreye veya hacca götürmektedirler. bu ise işin içine sahtekarlık karıştığı için makbuliyetine de gölge düşürmektedir.

 

[İslami Yazar]

Dünyanın en şanslı insanısın. Allah sizi kişisel olarak Evine davet etti. Hacc ın performansından sonra bile niyetin samimiyeti kalmalıdır. Hacın yolculuğu uzun bir yolculuktur. insanlarla karşılaşmak vb. bu koşullarda zorluklar ortaya çıkacaktır. Allaha bilinçli teslimiyetin sevgisinin nihai yolculuğudur. Vücudunuz, maddi evini Allahın Evine yolculuk etmeye bıraktığı için, yüreğiniz, alt benlikten şeytan ve dünyadan arınacaktır. Hac ibadetinin nihai ödülü, yeni doğan bir çocuğun saflığıyla eve dönmektir. Allah, bedenimizin Evine yolculuk etmesine izin versin inşallah. Mekkeye, manevi evinize Allahın en çok sevdiği yerlere yolculuk edeceksiniz.

Allah, yaratılışın başlangıcından bu yana böyle olmasını istedi. Mekke'den daha mübarek, daha güzel, daha erdemli, daha yüce bir yer yoktur. Mekke'nin her bir köşesi kutsaldır. Hacılar düz, beyaz giysiler giyerler. Giyinmenin ardındaki fikir, zenginlik ve statüdeki farklılıkları maskelemektir. Kabe, Müslümanların hayatında merkezi bir yer tutar. Dünyanın her yerinde, Müslümanların günlük dualarını yaparken Kabeye doğru yönelmeleri beklenir. Hac, İslamın temel görevidir ve Müslümanları yaşamın en hareketli ve ruhsal deneyimlerinden biri için tüm ırk, renk ve statülerden bir araya getirir. Başarılı bir Hacın sonucu, adalet, dürüstlük, saygı, cömertlik, nezaket, bağışlama, merhamet ve başkalarına karşı empati değerlerinde dışa dönük bir biçimde zengin bir iç barıştır. Hac ibadeti en güçlü ve duygusal manevi bir deneyimdir. Cenabı Allah tüm müslümanlara hacca gitmeyi nasip etsin.