Guluten nedir Glutenli ve Glutensiz Gıdalar Nelerdir ?
Gluten, ekmek yapımı esnasında oluşan hamurun ağsı yapısını oluşturan yani hamurun güçlü yapısından sorumlu olan proteindir. Çavdar, buğday, yulaf ve arpa gibi tahıllar gluten içeren gıdalar arasında yer alırlar. Buğdayda yaklaşık 30 farklı tür protein bulunur ancak bunlardan sadece ikisi, glutenin ve gliadin, suyla birleştiğinde gluten olarak bilinen sakıza benzer sert ve esnek maddeyi oluşturur. Buğday unu suyla karıştırılıp yoğrulduğunda, bu iki protein suyu tutar ve esnek gluten zincirlerini oluşturmak üzere birbirine bağlanır.
Glüten birçok insan için mide ve bağırsak yapısı içerisinde kolayca sindirilebilen bir yapı olsa da bazı kişiler için durum hiç de böyle değildir.
Bazı kişiler glüteni sindirmede sorun yaşarlar ve bu sorun çölyak hastalığı olarak adlandırılır. Çölyak hastalığına sahip olan bir kişi glüten içeren gıdalar tükettiğinde, ince bağırsakları bağışıklık sitemine zarar vererek karşılık verir. İnce bağırsak zarında bulunan, küçük parmak benzeri çıkıntılara benzeyen villi kaybolur. Besin öğeleri gıdalardan villi sayesinde kan dolaşımına emilirler. Villi işlemini kaybetmiş ise kişi ne kadar yemiş olursa olsun sağlıksız beslenmiş olur. Çölyak hastalığı otoimmün bir rahatsızlık olarak kabul edilir. Çölyak hastalığı genel olarak genetik faktörlü bir hastalıktır. Çeşitli durumlarda hastalık tetiklenebilir. Bu durumlar ise; hamilelik, doğum, duygusal dtres, ameliyat, viral enfeksiyon gibi sebeplerdir. Çölyak hastalarının tükettiği gıdalarda büyük bir ölçüde dikkat etmeleri gerekmektedir. Glutenin Verdiği Rahatsızlıklar
Çölyak hastalarında ciddi sorunlar yaşatan glutenli gıdalar, şişkinlik, kabızlık, gaz, mide ve bağırsak gibi şikâyetleri ortaya çıkartabiliyor. Glüten duyarlılığı olan kişilerin yedikleri besinlere azami ölçüde dikkat etmeleri gerekiyor. Bağışıklık sistemine ciddi anlamda zararlar veren gluten varlığını ishal, kansızlık, kusma, karın şişliği ve kilo alımı gibi rahatsızlıklarla ortaya koymaktadır.
Çölyak hastalığının büyük bir artık göstermesi ile birlikte bu konuda kişiler çok daha bilgili bir hale geldi. Yüksek orandaki çölyak hastalarını düşünen firmalar da ürettikleri gıdaları glutenli ve glütensiz olarak ayırarak çölyak hastalarına da daha iyi bir hizmet sunmayı amaçlıyorlar. Ayrıca pek çok lokanta ve işletme de menülerinde glutensiz menü seçeneklerine yer vererek müşterilerine sağlıklı bir yaşam için olanak tanımaktadırlar.
Glutensiz Beslenme Zayıflatır Mı?
Glütensiz beslenme çölyak hastaları için bir zorunluluktur. Çölyak hastaları bu düzende beslendikleri takdirde yaşadığı rahatsızlıkları yaşamayacaklardır. Fakat bu bir denge meselesidir. Glutensiz gıdaların dengesiz bir şekilde tüketilmesi de kilo alımını sağlayabilir. Bu nedenle rahatsızlık ne olursa olsun doğru miktarlarda doğru gıdaları tüketmek kilo verimini sağlayacaktır. Sağlıklı bir insanın sırf kilo vermek amacı ile glütensiz gıdalar ile beslenmesi çok da doğru bir seçim olmayacaktır. Özellikle tam tahıllı gıdaların sağlıklı insanlara çok daha sağlıklı kilo verdiğini asla unutmamak gerekir.
Glutensiz Gıdalar Hangileri
Süt
Peynir
Yoğurt
Pirinç
Pirinç unu ile yapılan sütlü tatlılar
Et yemekleri
Yumurta
Pirinç unundan yapılmış çörek ve kekler
Kuru baklagiller
Reçel
Ayran
Çay
Un koyulmamış mercimek çorbası
Pekmez
Tahin helvası
Meyveler
Bal
Gluten alerjisi belirtileri neler?
Gluten alerjisi olduğu tespit edilen kişiler gluten içeren her tür gıdadan kesinlikle uzak durmalıdır. Alternatif glutensiz ürünler tercih etmelidir.- Kozmetikler, şampuanlar ve ev temizleyici maddelerde yer alan glutenin ağıza kaçma riski taşıdığından, bu malzemelerin glutensiz olanları seçilmelidir. Özellikle rujun glutensiz olanı seçilmelidir. Bazı makyaj malzemeleri, kremler de hassas çölyaklılara dokunabilmektedir.
Glüten birçok insan için mide ve bağırsak yapısı içerisinde kolayca sindirilebilen bir yapı olsa da bazı kişiler için durum hiç de böyle değildir.
Bazı kişiler glüteni sindirmede sorun yaşarlar ve bu sorun çölyak hastalığı olarak adlandırılır. Çölyak hastalığına sahip olan bir kişi glüten içeren gıdalar tükettiğinde, ince bağırsakları bağışıklık sitemine zarar vererek karşılık verir. İnce bağırsak zarında bulunan, küçük parmak benzeri çıkıntılara benzeyen villi kaybolur. Besin öğeleri gıdalardan villi sayesinde kan dolaşımına emilirler. Villi işlemini kaybetmiş ise kişi ne kadar yemiş olursa olsun sağlıksız beslenmiş olur. Çölyak hastalığı otoimmün bir rahatsızlık olarak kabul edilir. Çölyak hastalığı genel olarak genetik faktörlü bir hastalıktır. Çeşitli durumlarda hastalık tetiklenebilir. Bu durumlar ise; hamilelik, doğum, duygusal dtres, ameliyat, viral enfeksiyon gibi sebeplerdir. Çölyak hastalarının tükettiği gıdalarda büyük bir ölçüde dikkat etmeleri gerekmektedir. Glutenin Verdiği Rahatsızlıklar
Çölyak hastalarında ciddi sorunlar yaşatan glutenli gıdalar, şişkinlik, kabızlık, gaz, mide ve bağırsak gibi şikâyetleri ortaya çıkartabiliyor. Glüten duyarlılığı olan kişilerin yedikleri besinlere azami ölçüde dikkat etmeleri gerekiyor. Bağışıklık sistemine ciddi anlamda zararlar veren gluten varlığını ishal, kansızlık, kusma, karın şişliği ve kilo alımı gibi rahatsızlıklarla ortaya koymaktadır.
Çölyak hastalığının büyük bir artık göstermesi ile birlikte bu konuda kişiler çok daha bilgili bir hale geldi. Yüksek orandaki çölyak hastalarını düşünen firmalar da ürettikleri gıdaları glutenli ve glütensiz olarak ayırarak çölyak hastalarına da daha iyi bir hizmet sunmayı amaçlıyorlar. Ayrıca pek çok lokanta ve işletme de menülerinde glutensiz menü seçeneklerine yer vererek müşterilerine sağlıklı bir yaşam için olanak tanımaktadırlar.
Glutensiz Beslenme Zayıflatır Mı?
Glütensiz beslenme çölyak hastaları için bir zorunluluktur. Çölyak hastaları bu düzende beslendikleri takdirde yaşadığı rahatsızlıkları yaşamayacaklardır. Fakat bu bir denge meselesidir. Glutensiz gıdaların dengesiz bir şekilde tüketilmesi de kilo alımını sağlayabilir. Bu nedenle rahatsızlık ne olursa olsun doğru miktarlarda doğru gıdaları tüketmek kilo verimini sağlayacaktır. Sağlıklı bir insanın sırf kilo vermek amacı ile glütensiz gıdalar ile beslenmesi çok da doğru bir seçim olmayacaktır. Özellikle tam tahıllı gıdaların sağlıklı insanlara çok daha sağlıklı kilo verdiğini asla unutmamak gerekir.
Glutensiz Gıdalar Hangileri
Süt
Peynir
Yoğurt
Pirinç
Pirinç unu ile yapılan sütlü tatlılar
Et yemekleri
Yumurta
Pirinç unundan yapılmış çörek ve kekler
Kuru baklagiller
Reçel
Ayran
Çay
Un koyulmamış mercimek çorbası
Pekmez
Tahin helvası
Meyveler
Bal
Gluten alerjisi belirtileri neler?
- İshalgluten
- Kabızlık
- Steatorrhea (yağın dışkıda görülmesi)
- Karın ağrısı
- Aşırı gaz
- Demir eksikliği anemisi
- Kronik yorgunluk
- Halsizlik
- Kilo kaybı
- Kemik ağrısı
- Kolay kemik kırıkları
- Deride karıncalanma ve uyuşma hissi
- Yanma
- Kaşınma
- Deride renk değişikliği
- Ödem
- Baş ağrısı
- Solgunluk
- Anksiyete ve duyarlılık
- Konsantrasyon güçlüğü
Gluten alerjisi olduğu tespit edilen kişiler gluten içeren her tür gıdadan kesinlikle uzak durmalıdır. Alternatif glutensiz ürünler tercih etmelidir.- Kozmetikler, şampuanlar ve ev temizleyici maddelerde yer alan glutenin ağıza kaçma riski taşıdığından, bu malzemelerin glutensiz olanları seçilmelidir. Özellikle rujun glutensiz olanı seçilmelidir. Bazı makyaj malzemeleri, kremler de hassas çölyaklılara dokunabilmektedir.
