Gemi kaptanlığı için kaptan olabilmek için bilinmesi gerekenler
Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği
Denizcilik İşletmelerinin teknik kadroları ile Sosyal Bilimler eğitim görmüş işletmeci kadrolar arasındaki ilişkiyi kurabilecek formasyonlara sahip yönetici elemanları yetiştirme amacına yöneliktir. Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisleri, deniz işletme şirketlerinde, liman ve liman işletme kuruluşlarında, uluslararası sulardaçalışan acenta ve şirketlerde, denizcilikle ilgili sigorta ve finans kuruluşlarında, belli staj dönemi sonucunda kaptan ve Gemi Makine Mühendisi olarak gemilerde, denizcilikle ilgili her türlü alanda çalışabilirler.
Programın Amacı: Deniz ulaştırma işletme mühendisliği bölümünün amacı hem denizde güverte ve makine zabiti hem de denizcilik acentalarında çalışacak elemanları yetiştirmektir.
Programda Okutulan Belli Başlı Derslerimages/smilies/biggrin.gif" border="0" alt="" title="Big Grin" class="inlineimg" />eniz ulaştırma ve işletme mühendisliği bölümündeki öğrenciler 1. sınıfın sonunda üç anabilim dalından birine ayrılmaktadır. Bunlar gemi yönetim mühendisliği (güverte) gemi makineleri işletme mühendisliği ve deniz ulaştırma işletme mühendisliğidir. Birinci yıl matematik, fizik, kimya, bilgisayar programlama, gemi mühendisliğine giriş, deniz, örf, adet ve liderlik, malzeme bilgisi gibi dersler okutulur, ikinci sınıftan itibaren okutulan dersler, dallarına göre, kısaca şunlardır:
Gemi Yönetim Mühendisliği (Güverte): Bu dalda küresel trigonometri, vardiya esasları, termodinamik, pusula bilgisi, elektronik seyir yardımcıları, deniz meteorolojisi ve oseanagrafi, gemi manevrası; Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği (makine) dalında, ısı iletimi, dinamik, hidrolik gemi makineleri bakımı, otomatik kontrol, takım tezgahları, gemi inşaatı gibi dersler okutulur. Termodinamik, elektronik gibi dersler bu iki programda ortaktır. Gemi makineleri işletme mühendisliği (işletme) dalında işletme hukuku, muhasebe ilişkileri, ekonomik coğrafya, ulaştırma mühendisliği, işletme yönetimi ve organizasyonu istatistik ve olasılık, pazarlama ilkeleri, deniz ulaştırma ekonomisi, deniz sigortacılığı, denizcilikte yatırım gibi dersler okutulmaktadır.
Gereken Nitelikler[img]images/smilies/biggrin.gif" border="0" alt="" title="Big Grin" class="inlineimg" />eniz ulaştırma işletme mühendisliği bölümünün alt dallarına ayrılacaklar için gereken nitelikler de ayrı ayrı verilmiştir: Gemi yönetimi mühendisliği dalına ayrılmak isteyenlerin matematiğe özellikle geometriye ve fiziğe ilgili ve bu konularda başarılı, bedence sağlam ve güçlü açık havada ve denizde yaşamaktan hoşlanan ailesinden uzak kalabilen, başkalarını yönetebilen çok dikkatli ve sabırlı; (gemi makineleri) işletme mühendisliğinde okumak isteyenlerin matematiğe ve fiziğe, özellikle mekanik konularına ilgili ve bu alanda başarılı, denizde ve kapalı ortamlarda çalışmaktan sıkılmayan bedence sağlam, güçlü, ve dikkatli kimseler olmaları gerekmektedir. Deniz ulaştırma işletme mühendisliği dalında okumak isteyenlerin matematiğe ve sosyal bilimlere özellikle hukuk ve ekonomiye ilgili, başkaları ile iyi iletişim kurabilen, başkalarını etkileyebilen ve sistemli çalışabilen kimseler olmaları gerekir. Bu dalda başarılı olmak için iyi derecede İngilizce bilmek gereklidir.
Mezunların Kazandıkları Ünvan ve Yaptıkları İşler: Bu üç daldan mezun olanların hepsine Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Lisans Diploması verilmekte ve diplomada dal adı belirtilmektedir. Güverte zabiti olarak çalışacak mezunlar 4. Kaptan olarak işe başlayarak, belli hizmet dönemlerinden sonra kaptanlığa (süvariliğe) kadar yükselirler. Gemide bulunan her kaptanın belli görevleri vardır. Bunlar genellikle her gün köPage Rankingü üstünde 8 saat değişmeli olarak vardiya tutmak ve geminin güvenli biçimde seyrini, limanlara yanaşıp geminin yükünü boşaltmasını ve yeni yük almasını sağlamaktır. Makine zabiti olarak çalışacak mezunlar 4. makine zabiti olarak işe başlayarak, belli hizmet dönemlerinden sonra 1. makine zabitliğine (baş mühendisliğe) kadar yükselirler. Genel olarak yaptıkları işler, her gün 8 saat makine dairesine değişmeli olarak nöbet tutmak, makinelerde çıkabilecek aksaklıkları saptayıp onarmak, gemideki tüm makine donanımının bakımına yapmak ve düzenli olarak işleyişini sağlamaktır. Çalışma ortamı kapalı ve gürültülüdür. Deniz ulaştırma işletme mühendisi olarak çalışacak olanlar denizcilikle ilgili firmalarda yatırımları değerlendirme, gemilerin ve yüklerinin sigorta işlemleri, limanlarda yüklenen veya boşaltılan mallarla ilgili işlemleri, uluslararası iş yapan firmalarda gemilere yük, yüke gemi bulunması gibi işleri yürütürler.
Çalışma Alanları Deniz ulaştırma işletme mühendisleri Ulaştırma Bakanlığına veya özel sektöre ait denizcilik kuruluşlarında görev alırlar. Denizde görev yapacak elemanlar için iş bulma sansı çok yüksektir. Karada çalışacakların iş bulma ve ilerleme olanakları iyi İngilizce bilmeye ve mesleki ehliyete bağlıdır. Ülkemizde deniz yolu ile ulaşıma verilen önem giderek artmaktadır. Bu da mezunların iş bulma imkanlarını arttırmaktadır.
Tüm denizciler ve deniz adamı (gemi adamı) olmak isteyenler; halen bulunduğunuz veya sahibi olmak istediğiniz ehliyet ve yeterliklerin şartları vardır. Yeni kazanacağınız yeterlikler için, ilgili konularda ve belirli bir seviyede eğitim almanız veya uygun görülen deniz zamanını gemide çalışarak geçirmeniz gerekmektedir. IMO, sizlerin var olduğunuz seviyeden, bir üste geçebilmeniz için gerekli eğitim ve sınav şartlarını belirleyen uluslarası kuruluştur.Güverte ve makina sınıflarında hizmet veren tüm gemi adamlarının mesleğe kabul ve sınıf yükseltme bilgilieri yazımızda dikkatinize sunulmuştur.
Cenk Tekkaya
GÜVERTE SINIFI
KAMAROT (GARSON) VEYA AŞÇI OLARAK GÖREV YAPACAKLAR
KAMAROT: En az ilköğretim mezunu olmak şartıyla, mesleği ile ilgili olarak 6 (Altı) aylık bonservis ibraz eden kişilere, idare tarafından ‘KAMAROT’ yeterliliği verilir.
AŞÇI: En az ilköğretim mezunu olmak şartıyla, mesleği ile ilgili olarak 6 (Altı) aylık bonservis ibraz eden kişilere, idare tarafından ‘AŞÇI’ yeterliliği verilir.Devamını oku
MİÇO / MİÇOLUKTAN GEMİCİLİĞE GEÇİŞ VEYA DİREKT GEMİCİ OLMAK İÇİN
MİÇO: 16 (Onaltı) yaşını bitirmiş olmak, en az ilköğretim mezunu olmak gerekmektedir.
Miçoluktan Gemiciliğe Geçiş;
Miço olarak altı ay gemide eğitim görmek şartıyla, 12 (oniki) ay deniz hizmetini tamamlamış olmak,
Miço olarak altı ay deniz hizmetinden sonra içeriği ve süresi Eğitim - Sınav Yönergesi ile belirlenen “gemici eğitimi”ni İdarece uygunluğu onaylanan eğitim kurumlarında görmüş olmak,
Direkt Gemici Olmak İçin;
İlköğretim okulu mezunu olan ve askerlik görevinin oniki ayını ya da dört yıllık fakülte mezunu olup askerlik görevinin en az altı ayını, faal gemilerde güverte eri olarak yaptığını belgelemek, şartlarından birini yerine getiren ve ayrıca “Gemici sınavı”nı başarmak, şartlarını sağlayanlar “Gemici” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Gemici yeterliği ile birlikte, İdare tarafından “seyir vardiyası tutma belgesi” verilir.
GEMİCİDEN USTA GEMİCİLİĞE GEÇİŞ VEYA DİREKT USTA GEMİCİ OLMAK İÇİN;
Gemiciden Usta Gemiciliğe Geçiş:
Onsekiz yaşını bitirmiş olmak ve gemici olarak 1 (Bir) yıl deniz hizmetine sahip olmak gerekmektedir.
Direkt Usta Gemici Olmak İçin;
En az ilköğretim okulu mezunu olmak ve askerlik görevinin 12 (oniki) ayını ya da dört yıllık fakülte mezunu olup askerlik görevinin en az altı ayını, faal gemilerde serdümen ya da porsun eri olarak yaptığını terhis belgesi ile belgelemek,
Şartlarını yerine getirmek ve pusula okumak, dümen tutmak ve dümen kumandalarının İngilizce karşılıklarını anlamak, gözcülük, dikiş ve yük istifleme gibi güverte işleri, denizde çatışmayı önleme kuralları, can filikasını kullanma, denizde can güvenliği, dahili muhabere sistemlerinin kullanılması, alarm sistemleri hakkında ve yangınla mücadele temel ilkeleri konularında bilgili olduğunu gemi kaptanı ya da gemi komutanından alınacak belgeyle belgelendirmek, şartlarını sağlayanlar “Usta Gemici” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Usta gemici yeterliği ile birlikte, İdare tarafından “seyir vardiyası tutma belgesi” verilir.
USTA GEMİCİLİKTEN GÜVERTE LOSTROMOLUĞUNA GEÇİŞ VEYA DİREKT GÜVERTE LOSTROMOSU YETERLİLİĞİNE SAHİP OLMAK İÇİN:
Usta Gemicilikten Güverte Lostromoluğuna Geçiş;
Usta gemici olarak 2 (iki) yıl deniz hizmetine sahip olmak ve güverte tayfasını yönetme yeteneği olduğunu gemi kaptanından alınacak belgeyle belgelendirmek,
Direkt Güverte Lostromo Yeterliliğine Sahip Olmak İçin;
Deniz Kuvvetlerinden ayrılmış olanlardan ise; astsubay güverte sınıf okulları mezunu olup bir yılı deniz hizmeti olmak üzere 2 (iki) yıl görevde bulunmuş olmak ya da ikmal ve idari sınıf astsubay olup beş yıl görevde bulunmuş olmak veya güverte branşlarında 3 (üç) yıldan daha fazla uzman erbaşlık yapmak ve güverte tayfasını yönetme yeteneği olduğunu gemi komutanından alınacak belge ile belgelendirmek, şartlarından birini yerine getiren ve ayrıca,
“Güverte lostromosu sınavı”nı başarmak,
Şartlarını sağlayanlar “Güverte Lostromosu” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Güverte lostromosu yeterliği ile birlikte İdare tarafından “seyir vardiyası tutma belgesi” verilir.
SINIRLI VARDİYA ZABİTİ
Yakın Kıyısal Sefer Bölgesinde Sefer Yapan 500 GT’ den Daha Küçük Gemilerde Sınırlı Vardiya Zabiti Olmak İçin;
[LIST]
[*]Onsekiz yaşını bitirmiş olmak, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikaya sahip olmak, aşağıdaki şartlardan birini yerine getirmiş olmak ve idarenin öngördüğü sınırlı vardiya zabiti sınavında başarılı olmak şartlarını sağlayanlar “Sınırlı Vardiya Zabiti” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
[*]En az ilköğretim okul mezunu olan vardiyadan sorumlu güverte sınıfı gemi adamları ile yat kaptanı veya balıkçı gemisi kaptanı yeterliği ile 3 (üç) yıllık deniz hizmetine sahip bulunmak ve Sözleşmenin öngördüğü A - II/3 müfredat programlarına uygun ve İdarenin onayladığı eğitimi tamamlamak,
[*]Üç yıllık denizcilik meslek lisesi mezunu veya Anadolu denizcilik meslek lisesi gemi elektroniği ve haberleşme bölümü mezunu olup, Sözleşmenin öngördüğü A - II/3 müfredat programlarına uygun ve İdarenin onayladığı eğitimi tamamlamak ve en çok dört ayı liman seferi olmak üzere toplam 12 (oniki) ay deniz eğitimini onaylanmış bir staj defterine uygun olarak gemide tamamlamak,
[*]Sözleşmenin öngördüğü A - II/3 müfredat programına uygun ve İdarenin onayladığı eğitimi veren, dört yıllık Anadolu denizcilik meslek lisesi güverte bölümü veya güverte ile ilgili eğitim veren meslek yüksek okulu, yüksek okul veya fakülte mezunu olup, en çok dört ayı liman seferi olmak üzere toplam oniki ay deniz eğitimini onaylanmış bir staj defterine uygun olarak gemide tamamlamak,
[*]Deniz Kuvvetlerinden ayrılanlardan astsubay güverte sınıf okulları seyir branşı mezunu olmak ya da diğer branşlardan mezun olup “seyir ve gemi idaresi kursu” görmek ve üç yılı deniz hizmeti olmak üzere altı veya deniz hizmeti bulunmaksızın 15 (Onbeş) yıl görevde bulunmuş olmak.
[/LIST]
Ancak, önceki Yönetmelik şartlarına uygun olarak liman kaptanı yeterliğine sahip bulunanlar, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikaya haiz olmak şartıyla, sınavsız “sınırlı vardiya zabiti” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Bu yeterliği alan yat kaptanı ve balıkçı gemisi kaptanlarının eski yeterlik belgeleri iptal edilmek üzere İdareye gönderilir.
Liman kaptanı yeterliğine dayalı olarak sınırlı vardiya zabiti yeterliğini alanlar, liman seferi bölgesinde çalışan 200 GT’ den küçük yolcu ve yük gemilerinde kaptanlık yapabilirler.
SINIRLI KAPTAN
Yakın Kıyısal Sefer Bölgesinde Sefer Yapan 500 GT’ den Küçük Gemilerde Sınırlı Kaptan Olmak İçin;
[LIST]
[*]Yirmi yaşını bitirmiş olmak, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikası bulunmak, aşağıdaki şartlardan birini yerine getirmiş olmak ve idarenin öngördüğü sınırlı kaptan sınavında başarılı olmak şartlarını sağlayanlar “Sınırlı Kaptan” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
[*]Sınırlı vardiya zabiti yeterliği ile 2 (iki) yıl deniz hizmetine sahip olmak,
[*]Deniz Kuvvetlerinden ayrılanlardan; astsubay güverte sınıf okulları seyir branşı mezunu olmak ya da diğer branşlardan mezun olup “seyir ve gemi idaresi kursu” görmek ve dört yılı deniz hizmeti olmak üzere 9 (dokuz) yıl görevde bulunmuş olmak,
[/LIST]
Ancak, önceki Yönetmelik şartlarına uygun olarak kıyı kaptanı yeterliğine sahip bulunanlar, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikaya haiz olmak şartıyla sınavsız “sınırlı kaptan” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
VARDİYA ZABİTİ
500 - 3000 GT Arası Gemilerde Vardiya Zabiti Olmak İçin;
-Onsekiz yaşını bitirmiş olmak, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikası bulunmak, aşağıdaki şartlardan birini yerine getirmiş olmak ve İdarenin öngördüğü vardiya zabiti sınavında başarılı olmak şartlarını sağlayanlar “Vardiya Zabiti” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Sözleşmenin öngördüğü A-II/1 müfredat programlarını uygulayan ve İdare tarafından uygunluğu onaylanan dört yıllık Anadolu denizcilik meslek lisesi güverte bölümü mezunları ile iki yıllık meslek yüksek okulu mezunu olmak ve liman seferi dışında çalışan 500 GT’ den büyük gemilerde, 6 (altı) ayı köprü üstünde eğitim olmak üzere toplam 12 (oniki) ay deniz eğitimini onaylanmış bir staj defterine uygun olarak başarı ile tamamlamak,
En az lise mezunu olmak şartıyla Sözleşmenin öngördüğü A-II/1 müfredat programlarını uygulayan ve İdare tarafından uygunluğu onaylanan iki yıllık kurslardan mezun olup, liman seferi dışında çalışan 500 GT’den büyük gemilerde 6 (altı) ayı köprü üstünde eğitim olmak üzere toplam 12 (oniki) ay deniz eğitimini onaylanmış bir staj defterine uygun olarak başarı ile tamamlamak,
Sınırlı kaptan yeterliği veya önceki Yönetmelik şartlarına uygun kıyı kaptanlığı yeterliği ile liman seferi dışında 2 (iki) yıl kaptanlık yaptıktan sonra, Sözleşmenin öngördüğü A-II/1 müfredat programına uygunluğu İdare tarafından onaylanan bir eğitimi tamamlamak,
Deniz Kuvvetlerinden ayrılanlardan; astsubay güverte sınıf okulları seyir branşı mezunu olmak ya da diğer branşlardan mezun olup “seyir ve gemi idaresi kursu” görmek ve 5 (beş) yılı deniz hizmeti olmak üzere 10 (on) yıl görevde bulunmak,
Ancak, önceki Yönetmelik şartlarına uygun olarak yakın yol vardiya zabiti, yakın yol birinci zabiti ve sınırlı vardiya zabiti yeterliğine sahip bulunanlar, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikaya haiz olmak şartıyla sınavsız “vardiya zabiti” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Sözleşmenin öngördüğü A-II/1 müfredatını eğitim ve öğretimleri sırasında görerek vardiya zabitliği yeterlik belgesini alanlar, Gemi adamları Donatımında Asgari Emniyet Belgelerinde iki uzak yol vardiya zabiti yeterlikli personel ile donatılması öngörülen gemilerde uzak yol vardiya zabitlerinden birinin yerine gemide görev alabilirler.
BİRİNCİ ZABİT
500 – 3000 GT Arası Gemilerde Birinci Zabit Olmak İçin;
[LIST]
[*]En az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikası bulunmak, aşağıdaki şartlardan birini yerine getirmiş olmak ve İdarenin öngördüğü birinci zabitlik sınavında başarılı olmak şartlarını sağlayanlar “Birinci Zabit” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
[*]Vardiya zabiti yeterliği ile 2 (iki) yıl denizde vardiya zabitliği yaptıktan sonra, Sözleşmenin öngördüğü A - II/2 müfredat programı ile İdarenin öngördüğü İngilizce eğitimini İdare tarafından uygunluğu onaylanan bir eğitim kurumunda tamamlamak,
[*]Deniz Kuvvetlerinden ayrılanlardan; astsubay güverte sınıf okulları seyir branşı mezunu olmak ya da diğer branşlardan mezun olup “seyir ve gemi idaresi kursu” görmek ve 7 (yedi) yılı deniz hizmeti olmak üzere 12 (oniki) yıl görevde bulunmuş olmak,
[/LIST]
Ancak, önceki Yönetmelik şartlarına uygun olarak yakın yol kaptan klas III, yakın yol kaptan klas IV, sınırlı birinci zabit ile Deniz Kuvvetlerinden ayrılan ve yakın yol birinci zabit yeterliğine sahip bulunanlar, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikaya haiz olmak şartıyla sınavsız “birinci zabit” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
KAPTAN
500 – 3000 GT Arası Gemilerde Kaptan Olmak İçin;
[LIST]
[*]En az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikası bulunmak, aşağıdaki şartlardan birini yerine getirmiş olmak ve idarenin öngördüğü kaptanlık sınavında başarılı olmak şartlarını sağlayanlar “Kaptan” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
[*]Birinci zabit yeterliği ile 2 (iki) yıl denizde birinci zabitlik yapmak,
[*]Deniz Kuvvetlerinden ayrılanlardan, astsubay güverte sınıf okulları seyir branşı mezunu olmak ya da diğer branşlardan mezun olup “seyir ve gemi idaresi kursu” görmek ve bir yıl gemi komutanlığı yapmak koşulu ile, on yılı deniz hizmeti olmak üzere 15 (Onbeş) yıl görevde bulunmuş olmak- Deniz Kuvvetlerinden ayrılanlardan; astsubaylıktan subaylığa nasbedilmiş ve astsubay güverte sınıf okulu mezunu olmak,
[/LIST]
Ancak, önceki Yönetmelik şartlarına uygun olarak yakın yol kaptan klas - I, yakın yol kaptan klas - II, sınırlı kaptan ile Deniz Kuvvetlerinden ayrılan ve yakın yol kaptan klas - III yeterliğine sahip bulunanlar, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikaya haiz olmak şartıyla sınavsız “kaptan” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
UZAK YOL VARDİYA ZABİTİ
3000 GT Ve Daha Büyük Gemilerde Uzak Yol Vardiya Zabiti Olmak İçin;
Onsekiz yaşını bitirmiş olmak, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikası bulunmak, aşağıdaki şartlardan birini yerine getirmiş olmak ve İdarenin öngördüğü uzak yol vardiya zabitliği sınavında başarılı olmak şartlarını sağlayanlar “Uzak yol Vardiya Zabiti” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Bir yıllık İngilizce hazırlık eğitiminden sonra, Sözleşmenin öngördüğü ve İdarenin onayladığı A-II/1 müfredat programını uygulayan dört yıllık fakülte ve yüksekokul mezunu olmak ve liman seferi dışında çalışan 500 GT’den büyük gemilerde altı ayı köprü üstünde eğitim olmak üzere toplam oniki ay deniz eğitimini onaylanmış bir staj defterine uygun olarak başarı ile tamamlamak,
Bir yıllık İngilizce hazırlık eğitiminden sonra, Sözleşmenin öngördüğü A-II/1 ile A-II/2 müfredat programlarını müşterek uygulayan dört yıllık fakülte veya yüksekokul öğrencisi olarak altıncı sömestr sonunda A-II/1 müfredatını başarı ile tamamlamak ve yukarıda belirtilen oniki aylık deniz eğitimini bitirmek,
Dört yıllık fakülte mezunu olmak veya iki yıllık denizcilik meslek yüksek okullarının güverte bölümü mezunu olmak veya dört yıllık Anadolu denizcilik meslek lisesi güverte bölümü mezunu olmak veya Öğrenci Seçme Yerleştirme Merkezi tarafından yapılan öğrenci seçme sınavından dört yıllık Açık Öğretim Fakülteleri için önşart olan taban puanı almak koşuluyla; bir yıl İngilizce hazırlık eğitimi üzerine İdarenin öngördüğü altı sömestr eğitimi veren özel eğitim ve öğretim kurumlarında Sözleşmenin öngördüğü A-II/1 müfredatını içeren ve Eğitim-Sınav Yönergesinde belirtilen eğitimi görmek ve liman seferi dışında çalışan 500 GT’den büyük gemilerde altı ayı köprü üstünde olmak üzere toplam oniki ay deniz eğitimini onaylanmış bir staj defterine uygun olarak başarı ile tamamlamak,”
Deniz Harp Okulu mezunu olup, Deniz Kuvvetlerinden ayrılmış olmak,
Ancak, önceki Yönetmelik şartlarına uygun olarak uzak yol vardiya zabiti yeterliğine sahip bulunanların belgeleri, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikaya haiz olmak şartıyla sınavsız olarak yeniden düzenlenir.
İngilizce hazırlık sınıfı başarı ve muafiyet şartları ile öğrenci yerleştirme önceliği İdare tarafından belirlenen ve Eğitim-Sınav Yönergesinde belirtilen esaslara göre yapılır.
UZAK YOL BİRİNCİ ZABİT
3000 GT Ve Daha Büyük Gemilerde Uzak Yol Birinci Zabit Yeterliliği Almak İçin;
[LIST]
[*]En az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikası bulunmak, aşağıdaki şartlardan birini yerine getirmiş olmak ve idarenin öngördüğü uzak yol birinci zabiti sınavında başarılı olmak şartlarını sağlayanlar “Uzak Yol Birinci Zabit” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
[*]Sözleşmenin öngördüğü A - II/2 ve A - II/1 müfredat programını müşterek uygulayan dört yıllık fakülte veya yüksekokul mezunu olup, uzak yol vardiya zabiti yeterliği ile 2 (iki) yıl denizde vardiya zabitliği yapmış olmak,
[*]Uzak yol vardiya zabiti yeterliği ile 2 (iki) yıl denizde vardiya zabitliği yaptıktan sonra, Sözleşmenin öngördüğü A - II/2 müfredat programını İdare tarafından uygunluğu onaylanan bir eğitim kurumunda tamamlamak,
[*]Deniz Kuvvetlerinden ayrılanlardan; Deniz Harp Okulu mezunu ve 5 (beş) yıl güverte deniz hizmetine sahip olmak,
[/LIST]
Ancak, önceki Yönetmelik şartlarına uygun olarak uzak yol birinci zabiti yeterliğine sahip bulunanların belgeleri, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikaya haiz olmak şartıyla sınavsız olarak yeniden düzenlenir.
UZAK YOL KAPTAN
3000 GT Ve Daha Büyük Gemilerde Uzak Yol Kaptanı Olmak İçin;
En az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikası bulunmak, aşağıdaki şartlardan birini yerine getirmiş olmak ve İdarenin öngördüğü uzak yol kaptanlık sınavında başarılı olmak şartlarını sağlayanlar “Uzak yol Kaptanı” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Uzak yol birinci zabit yeterliği ile 2 (iki) yıl birinci zabitlik yapmak,
Kaptan yeterliği ile yakın kıyısal sefer dışında çalışan gemilerde veya yakın kıyısal sefer yapan 500 GT’den büyük gemilerde 2 (iki) yıl en az birinci zabitlik ve bir yıl kaptanlık yaptıktan sonra, Sözleşmenin öngördüğü A-II/2 eğitim programı ile İdarenin öngördüğü ve “Eğitim-Sınav Yönergesinde” başarı ve muafiyet esasları belirtilen İngilizce eğitimini İdare tarafından uygunluğu onaylanan bir eğitim kurumunda tamamlamak,
(Ek paragraf: 27.10.2005-25979 S.R.G. Yön/1.mad) Deniz Kuvvetlerinden ayrılanlardan; Deniz Harp Okulu mezunu ve bir yılı gemi komutanlığı olmak üzere yedi yıl güverte deniz hizmetine sahip olmak.
Ancak, önceki Yönetmelik şartlarına uygun olarak uzak yol kaptanı yeterliğine sahip bulunanların belgeleri, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikaya haiz olmak şartıyla sınavsız olarak yeniden düzenlenir.
İdare, yukarıda belirtilen ve Sözleşmenin öngördüğü A-II/2 eğitimi ile İngilizce eğitimini birinci zabitlik yeterliği öncesi alanları bu eğitimden muaf tutar.
Gördükleri eğitim nedeniyle ilk defa yeterlik belgesi alanlar, bir yıl deniz hizmeti yapmadıkça kaptan olarak görev yapamazlar.
MAKİNE SINIFI
SİLİCİ / SİLİCİLİKTEN YAĞCILIĞA GEÇİŞ VEYA DİREKT YAĞCI OLMAK İÇİN
SİLİCİ: 16 (Onaltı) yaşını bitirmiş olmak, en az ilköğretim mezunu olmak gerekmektedir.
Siliciden Yağcılığa Geçiş;
- Silici olarak altı ayı gemide eğitim görmek şartıyla oniki ay deniz hizmeti olmak,
Silici olarak altı ay deniz hizmetinden sonra, içeriği ve süresi Eğitim - Sınav Yönergesi ile belirlenen “yağcı eğitimi”ni İdare tarafından uygunluğu onaylanan eğitim kurumlarında görmek,
Direkt Yağcı Olmak İçin;
1)En az ilköğretim okulu mezunu olup, askerlik görevinin oniki ayını ya da dört yıllık fakülte mezunu olup, askerlik görevinin en az altı ayını faal gemilerde makine eri olarak yaptığını belgelemek, şartlarından birini yerine getirmek ve makine vardiya tutma usullerini bilmek ve normal vardiya görevini başarmak, makine dairesinde güvenli çalışma uygulamalarını, makine terimleri ve görevine ilişkin teçhizatın isimlerini, çevre korunması işlemlerini, kazanların güvenli çalıştırılmasını bilmek, dahili muhabere sistemlerinin kullanılması, alarm sistemleri hakkında bilgiye sahip olmak, makine dairesindeki yangınla mücadele cihazlarının kullanılması ve yeri hakkında bilgiye sahip olduğunu gemi başmühendisi/baş makinistinden yada baş çarkçıdan alınacak belge ile belgelemek,
2) (Değişik paragraf: 16.09.2006 - 26291 S.R.G Yön/1.mad) Fakülte, yüksekokul, sanat enstitüsü veya endüstri meslek liselerinin; kalıp, torna, tesviye, metal işleri, makine, makine ressamlığı, model, döküm, maden, metalürji, iş makineleri, elektrik, elektronik, sıhhi tesisat, soğutma iklimlendirme, elektro mekanik taşıyıcılar, hidrolik-pnömatik, motor, otomotiv, bilgisayar nümerik kontrol (CNC), demir ve ısıtma bölümlerinden mezun olmak ve “makine vardiyası tutma belgesi”ne sahip olmak,
3) İdarenin öngördüğü “yağcı sınavı”nda başarılı olmak, şartlarını sağlayanlar “Yağcı” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Yağcı yeterliği ile birlikte İdare tarafından yukarıdaki (2) nolu alt bentte sayılanların dışındakilere “makine vardiyası tutma belgesi” verilir.
YAĞCI YETERLİLİĞİNDEN MAKİNE LOSTROMOLUĞUNA GEÇİŞ VEYA DİREKT MAKİNE LOSTROMOSU OLMAK İÇİN;
Yağcı Yeterliliğinden Makine Lostromoluğuna Geçiş;
- Yağcı olarak iki yıl deniz hizmetine sahip olmak ve makine tayfasını yönetme yeteneği olduğunu gemi başmühendis/baş makinistinden alınacak belgeyle belgelendirmek,
Direkt Makine Lostromosu Olmak İçin;
- Deniz Kuvvetlerinden ayrılanlardan; astsubay makine sınıf okulları mezunu olmak ve bir yılı deniz hizmeti olmak üzere iki yıl görevde bulunmak veya makine branşlarında üç yıldan daha fazla uzman erbaşlık yapmak ve makine tayfasını yönetme yeteneği olduğunu gemi baş çarkçısından alınacak belge ile belgelendirmek, şartlarından birini yerine getirmek,
İdarenin öngördüğü “makine lostromosu sınavı”nda başarılı olmak, şartlarını sağlayanlar “Makine Lostromosu” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Makine lostromosu yeterliği ile birlikte İdare tarafından “makine vardiyası tutma belgesi” verilir.
SINIRLI MAKİNE ZABİTİ
750 KW’ dan Daha Küçük Ana Makine Yürütülen Ve Yakın Kıyısal Sefer Yapan gemilerde Sınırlı Makine Zabiti Olmak İçin
1) Onsekiz yaşını bitirmiş olmak,
2) (Değişik paragraf: 16.09.2006 - 26291 S.R.G Yön/1.mad) Aşağıdaki,
Üç yıllık denizcilik meslek lisesi, denizcilik ve su ürünleri meslek liselerinin makine veya gemi makineleri, motor meslek veya endüstri meslek liselerinin gemi makineleri, gemi yapı meslek liselerinin motor, gemi makineleri veya makine montaj bölümünü, teknik liselerin motor veya makine, meslek yüksekokulları veya yüksekokullar veya fakültelerin motor, makine, gemi makineleri veya otomotiv bölümlerini bitirmek ve İdarenin onayladığı eğitimi görmek ve Sözleşmenin öngördüğü altı ay deniz eğitimini onaylanmış bir staj defterine uygun olarak gemide tamamlamak,
İdarenin onayladığı eğitimi veren, dört yıllık Anadolu denizcilik meslek lisesi gemi makineleri bölümü, meslek yüksek okulu, yüksek okul veya fakülte mezunu olmak ve Sözleşmenin öngördüğü altı ay deniz eğitimini onaylanmış bir staj defterine uygun olarak gemide tamamlamak,
En az ilköğretim okulu mezunu, vardiyadan sorumlu makine sınıfı gemiadamı olmak ve üç yıllık deniz hizmeti üzerine İdarenin onayladığı eğitimi tamamlamak,
Deniz Kuvvetlerinden ayrılanlardan; astsubay makine sınıf okulları motor ya da çark branşı mezunu olmak ya da diğer branşlardan mezun olup “gemi makineleri kursu” görmek ve üç yılı deniz hizmeti olmak üzere altı yıl görevde bulunmak ya da deniz hizmeti bulunmaksızın 15 (Onbeş) yıl görevde bulunmak,
Şartlarından birini yerine getirmek,
3) İdarenin öngördüğü “sınırlı makine zabiti” sınavında başarılı olmak, şartlarını sağlayanlar “Sınırlı Makine Zabiti” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Ancak, önceki Yönetmelik şartlarına uygun olarak deniz motorcusu yeterliğine sahip bulunanlar, sınavsız “sınırlı makine zabiti” yeterliği almaya hak kazanırlar.
Deniz motorculuğu yeterliğine dayalı olarak sınırlı makine zabiti yeterliğini alanlar, 370 kW’den küçük ve liman seferi bölgesinde çalışan yolcu ve yük gemilerinde baş makinistlik yapabilirler.
Denizcilik İşletmelerinin teknik kadroları ile Sosyal Bilimler eğitim görmüş işletmeci kadrolar arasındaki ilişkiyi kurabilecek formasyonlara sahip yönetici elemanları yetiştirme amacına yöneliktir. Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisleri, deniz işletme şirketlerinde, liman ve liman işletme kuruluşlarında, uluslararası sulardaçalışan acenta ve şirketlerde, denizcilikle ilgili sigorta ve finans kuruluşlarında, belli staj dönemi sonucunda kaptan ve Gemi Makine Mühendisi olarak gemilerde, denizcilikle ilgili her türlü alanda çalışabilirler.
Programın Amacı: Deniz ulaştırma işletme mühendisliği bölümünün amacı hem denizde güverte ve makine zabiti hem de denizcilik acentalarında çalışacak elemanları yetiştirmektir.
Programda Okutulan Belli Başlı Derslerimages/smilies/biggrin.gif" border="0" alt="" title="Big Grin" class="inlineimg" />eniz ulaştırma ve işletme mühendisliği bölümündeki öğrenciler 1. sınıfın sonunda üç anabilim dalından birine ayrılmaktadır. Bunlar gemi yönetim mühendisliği (güverte) gemi makineleri işletme mühendisliği ve deniz ulaştırma işletme mühendisliğidir. Birinci yıl matematik, fizik, kimya, bilgisayar programlama, gemi mühendisliğine giriş, deniz, örf, adet ve liderlik, malzeme bilgisi gibi dersler okutulur, ikinci sınıftan itibaren okutulan dersler, dallarına göre, kısaca şunlardır:
Gemi Yönetim Mühendisliği (Güverte): Bu dalda küresel trigonometri, vardiya esasları, termodinamik, pusula bilgisi, elektronik seyir yardımcıları, deniz meteorolojisi ve oseanagrafi, gemi manevrası; Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği (makine) dalında, ısı iletimi, dinamik, hidrolik gemi makineleri bakımı, otomatik kontrol, takım tezgahları, gemi inşaatı gibi dersler okutulur. Termodinamik, elektronik gibi dersler bu iki programda ortaktır. Gemi makineleri işletme mühendisliği (işletme) dalında işletme hukuku, muhasebe ilişkileri, ekonomik coğrafya, ulaştırma mühendisliği, işletme yönetimi ve organizasyonu istatistik ve olasılık, pazarlama ilkeleri, deniz ulaştırma ekonomisi, deniz sigortacılığı, denizcilikte yatırım gibi dersler okutulmaktadır.
Gereken Nitelikler[img]images/smilies/biggrin.gif" border="0" alt="" title="Big Grin" class="inlineimg" />eniz ulaştırma işletme mühendisliği bölümünün alt dallarına ayrılacaklar için gereken nitelikler de ayrı ayrı verilmiştir: Gemi yönetimi mühendisliği dalına ayrılmak isteyenlerin matematiğe özellikle geometriye ve fiziğe ilgili ve bu konularda başarılı, bedence sağlam ve güçlü açık havada ve denizde yaşamaktan hoşlanan ailesinden uzak kalabilen, başkalarını yönetebilen çok dikkatli ve sabırlı; (gemi makineleri) işletme mühendisliğinde okumak isteyenlerin matematiğe ve fiziğe, özellikle mekanik konularına ilgili ve bu alanda başarılı, denizde ve kapalı ortamlarda çalışmaktan sıkılmayan bedence sağlam, güçlü, ve dikkatli kimseler olmaları gerekmektedir. Deniz ulaştırma işletme mühendisliği dalında okumak isteyenlerin matematiğe ve sosyal bilimlere özellikle hukuk ve ekonomiye ilgili, başkaları ile iyi iletişim kurabilen, başkalarını etkileyebilen ve sistemli çalışabilen kimseler olmaları gerekir. Bu dalda başarılı olmak için iyi derecede İngilizce bilmek gereklidir.
Mezunların Kazandıkları Ünvan ve Yaptıkları İşler: Bu üç daldan mezun olanların hepsine Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Lisans Diploması verilmekte ve diplomada dal adı belirtilmektedir. Güverte zabiti olarak çalışacak mezunlar 4. Kaptan olarak işe başlayarak, belli hizmet dönemlerinden sonra kaptanlığa (süvariliğe) kadar yükselirler. Gemide bulunan her kaptanın belli görevleri vardır. Bunlar genellikle her gün köPage Rankingü üstünde 8 saat değişmeli olarak vardiya tutmak ve geminin güvenli biçimde seyrini, limanlara yanaşıp geminin yükünü boşaltmasını ve yeni yük almasını sağlamaktır. Makine zabiti olarak çalışacak mezunlar 4. makine zabiti olarak işe başlayarak, belli hizmet dönemlerinden sonra 1. makine zabitliğine (baş mühendisliğe) kadar yükselirler. Genel olarak yaptıkları işler, her gün 8 saat makine dairesine değişmeli olarak nöbet tutmak, makinelerde çıkabilecek aksaklıkları saptayıp onarmak, gemideki tüm makine donanımının bakımına yapmak ve düzenli olarak işleyişini sağlamaktır. Çalışma ortamı kapalı ve gürültülüdür. Deniz ulaştırma işletme mühendisi olarak çalışacak olanlar denizcilikle ilgili firmalarda yatırımları değerlendirme, gemilerin ve yüklerinin sigorta işlemleri, limanlarda yüklenen veya boşaltılan mallarla ilgili işlemleri, uluslararası iş yapan firmalarda gemilere yük, yüke gemi bulunması gibi işleri yürütürler.
Çalışma Alanları Deniz ulaştırma işletme mühendisleri Ulaştırma Bakanlığına veya özel sektöre ait denizcilik kuruluşlarında görev alırlar. Denizde görev yapacak elemanlar için iş bulma sansı çok yüksektir. Karada çalışacakların iş bulma ve ilerleme olanakları iyi İngilizce bilmeye ve mesleki ehliyete bağlıdır. Ülkemizde deniz yolu ile ulaşıma verilen önem giderek artmaktadır. Bu da mezunların iş bulma imkanlarını arttırmaktadır.
Tüm denizciler ve deniz adamı (gemi adamı) olmak isteyenler; halen bulunduğunuz veya sahibi olmak istediğiniz ehliyet ve yeterliklerin şartları vardır. Yeni kazanacağınız yeterlikler için, ilgili konularda ve belirli bir seviyede eğitim almanız veya uygun görülen deniz zamanını gemide çalışarak geçirmeniz gerekmektedir. IMO, sizlerin var olduğunuz seviyeden, bir üste geçebilmeniz için gerekli eğitim ve sınav şartlarını belirleyen uluslarası kuruluştur.Güverte ve makina sınıflarında hizmet veren tüm gemi adamlarının mesleğe kabul ve sınıf yükseltme bilgilieri yazımızda dikkatinize sunulmuştur.
Cenk Tekkaya
GÜVERTE SINIFI
KAMAROT (GARSON) VEYA AŞÇI OLARAK GÖREV YAPACAKLAR
KAMAROT: En az ilköğretim mezunu olmak şartıyla, mesleği ile ilgili olarak 6 (Altı) aylık bonservis ibraz eden kişilere, idare tarafından ‘KAMAROT’ yeterliliği verilir.
AŞÇI: En az ilköğretim mezunu olmak şartıyla, mesleği ile ilgili olarak 6 (Altı) aylık bonservis ibraz eden kişilere, idare tarafından ‘AŞÇI’ yeterliliği verilir.Devamını oku
MİÇO / MİÇOLUKTAN GEMİCİLİĞE GEÇİŞ VEYA DİREKT GEMİCİ OLMAK İÇİN
MİÇO: 16 (Onaltı) yaşını bitirmiş olmak, en az ilköğretim mezunu olmak gerekmektedir.
Miçoluktan Gemiciliğe Geçiş;
Miço olarak altı ay gemide eğitim görmek şartıyla, 12 (oniki) ay deniz hizmetini tamamlamış olmak,
Miço olarak altı ay deniz hizmetinden sonra içeriği ve süresi Eğitim - Sınav Yönergesi ile belirlenen “gemici eğitimi”ni İdarece uygunluğu onaylanan eğitim kurumlarında görmüş olmak,
Direkt Gemici Olmak İçin;
İlköğretim okulu mezunu olan ve askerlik görevinin oniki ayını ya da dört yıllık fakülte mezunu olup askerlik görevinin en az altı ayını, faal gemilerde güverte eri olarak yaptığını belgelemek, şartlarından birini yerine getiren ve ayrıca “Gemici sınavı”nı başarmak, şartlarını sağlayanlar “Gemici” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Gemici yeterliği ile birlikte, İdare tarafından “seyir vardiyası tutma belgesi” verilir.
GEMİCİDEN USTA GEMİCİLİĞE GEÇİŞ VEYA DİREKT USTA GEMİCİ OLMAK İÇİN;
Gemiciden Usta Gemiciliğe Geçiş:
Onsekiz yaşını bitirmiş olmak ve gemici olarak 1 (Bir) yıl deniz hizmetine sahip olmak gerekmektedir.
Direkt Usta Gemici Olmak İçin;
En az ilköğretim okulu mezunu olmak ve askerlik görevinin 12 (oniki) ayını ya da dört yıllık fakülte mezunu olup askerlik görevinin en az altı ayını, faal gemilerde serdümen ya da porsun eri olarak yaptığını terhis belgesi ile belgelemek,
Şartlarını yerine getirmek ve pusula okumak, dümen tutmak ve dümen kumandalarının İngilizce karşılıklarını anlamak, gözcülük, dikiş ve yük istifleme gibi güverte işleri, denizde çatışmayı önleme kuralları, can filikasını kullanma, denizde can güvenliği, dahili muhabere sistemlerinin kullanılması, alarm sistemleri hakkında ve yangınla mücadele temel ilkeleri konularında bilgili olduğunu gemi kaptanı ya da gemi komutanından alınacak belgeyle belgelendirmek, şartlarını sağlayanlar “Usta Gemici” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Usta gemici yeterliği ile birlikte, İdare tarafından “seyir vardiyası tutma belgesi” verilir.
USTA GEMİCİLİKTEN GÜVERTE LOSTROMOLUĞUNA GEÇİŞ VEYA DİREKT GÜVERTE LOSTROMOSU YETERLİLİĞİNE SAHİP OLMAK İÇİN:
Usta Gemicilikten Güverte Lostromoluğuna Geçiş;
Usta gemici olarak 2 (iki) yıl deniz hizmetine sahip olmak ve güverte tayfasını yönetme yeteneği olduğunu gemi kaptanından alınacak belgeyle belgelendirmek,
Direkt Güverte Lostromo Yeterliliğine Sahip Olmak İçin;
Deniz Kuvvetlerinden ayrılmış olanlardan ise; astsubay güverte sınıf okulları mezunu olup bir yılı deniz hizmeti olmak üzere 2 (iki) yıl görevde bulunmuş olmak ya da ikmal ve idari sınıf astsubay olup beş yıl görevde bulunmuş olmak veya güverte branşlarında 3 (üç) yıldan daha fazla uzman erbaşlık yapmak ve güverte tayfasını yönetme yeteneği olduğunu gemi komutanından alınacak belge ile belgelendirmek, şartlarından birini yerine getiren ve ayrıca,
“Güverte lostromosu sınavı”nı başarmak,
Şartlarını sağlayanlar “Güverte Lostromosu” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Güverte lostromosu yeterliği ile birlikte İdare tarafından “seyir vardiyası tutma belgesi” verilir.
SINIRLI VARDİYA ZABİTİ
Yakın Kıyısal Sefer Bölgesinde Sefer Yapan 500 GT’ den Daha Küçük Gemilerde Sınırlı Vardiya Zabiti Olmak İçin;
[LIST]
[*]Onsekiz yaşını bitirmiş olmak, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikaya sahip olmak, aşağıdaki şartlardan birini yerine getirmiş olmak ve idarenin öngördüğü sınırlı vardiya zabiti sınavında başarılı olmak şartlarını sağlayanlar “Sınırlı Vardiya Zabiti” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
[*]En az ilköğretim okul mezunu olan vardiyadan sorumlu güverte sınıfı gemi adamları ile yat kaptanı veya balıkçı gemisi kaptanı yeterliği ile 3 (üç) yıllık deniz hizmetine sahip bulunmak ve Sözleşmenin öngördüğü A - II/3 müfredat programlarına uygun ve İdarenin onayladığı eğitimi tamamlamak,
[*]Üç yıllık denizcilik meslek lisesi mezunu veya Anadolu denizcilik meslek lisesi gemi elektroniği ve haberleşme bölümü mezunu olup, Sözleşmenin öngördüğü A - II/3 müfredat programlarına uygun ve İdarenin onayladığı eğitimi tamamlamak ve en çok dört ayı liman seferi olmak üzere toplam 12 (oniki) ay deniz eğitimini onaylanmış bir staj defterine uygun olarak gemide tamamlamak,
[*]Sözleşmenin öngördüğü A - II/3 müfredat programına uygun ve İdarenin onayladığı eğitimi veren, dört yıllık Anadolu denizcilik meslek lisesi güverte bölümü veya güverte ile ilgili eğitim veren meslek yüksek okulu, yüksek okul veya fakülte mezunu olup, en çok dört ayı liman seferi olmak üzere toplam oniki ay deniz eğitimini onaylanmış bir staj defterine uygun olarak gemide tamamlamak,
[*]Deniz Kuvvetlerinden ayrılanlardan astsubay güverte sınıf okulları seyir branşı mezunu olmak ya da diğer branşlardan mezun olup “seyir ve gemi idaresi kursu” görmek ve üç yılı deniz hizmeti olmak üzere altı veya deniz hizmeti bulunmaksızın 15 (Onbeş) yıl görevde bulunmuş olmak.
[/LIST]
Ancak, önceki Yönetmelik şartlarına uygun olarak liman kaptanı yeterliğine sahip bulunanlar, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikaya haiz olmak şartıyla, sınavsız “sınırlı vardiya zabiti” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Bu yeterliği alan yat kaptanı ve balıkçı gemisi kaptanlarının eski yeterlik belgeleri iptal edilmek üzere İdareye gönderilir.
Liman kaptanı yeterliğine dayalı olarak sınırlı vardiya zabiti yeterliğini alanlar, liman seferi bölgesinde çalışan 200 GT’ den küçük yolcu ve yük gemilerinde kaptanlık yapabilirler.
SINIRLI KAPTAN
Yakın Kıyısal Sefer Bölgesinde Sefer Yapan 500 GT’ den Küçük Gemilerde Sınırlı Kaptan Olmak İçin;
[LIST]
[*]Yirmi yaşını bitirmiş olmak, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikası bulunmak, aşağıdaki şartlardan birini yerine getirmiş olmak ve idarenin öngördüğü sınırlı kaptan sınavında başarılı olmak şartlarını sağlayanlar “Sınırlı Kaptan” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
[*]Sınırlı vardiya zabiti yeterliği ile 2 (iki) yıl deniz hizmetine sahip olmak,
[*]Deniz Kuvvetlerinden ayrılanlardan; astsubay güverte sınıf okulları seyir branşı mezunu olmak ya da diğer branşlardan mezun olup “seyir ve gemi idaresi kursu” görmek ve dört yılı deniz hizmeti olmak üzere 9 (dokuz) yıl görevde bulunmuş olmak,
[/LIST]
Ancak, önceki Yönetmelik şartlarına uygun olarak kıyı kaptanı yeterliğine sahip bulunanlar, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikaya haiz olmak şartıyla sınavsız “sınırlı kaptan” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
VARDİYA ZABİTİ
500 - 3000 GT Arası Gemilerde Vardiya Zabiti Olmak İçin;
-Onsekiz yaşını bitirmiş olmak, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikası bulunmak, aşağıdaki şartlardan birini yerine getirmiş olmak ve İdarenin öngördüğü vardiya zabiti sınavında başarılı olmak şartlarını sağlayanlar “Vardiya Zabiti” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Sözleşmenin öngördüğü A-II/1 müfredat programlarını uygulayan ve İdare tarafından uygunluğu onaylanan dört yıllık Anadolu denizcilik meslek lisesi güverte bölümü mezunları ile iki yıllık meslek yüksek okulu mezunu olmak ve liman seferi dışında çalışan 500 GT’ den büyük gemilerde, 6 (altı) ayı köprü üstünde eğitim olmak üzere toplam 12 (oniki) ay deniz eğitimini onaylanmış bir staj defterine uygun olarak başarı ile tamamlamak,
En az lise mezunu olmak şartıyla Sözleşmenin öngördüğü A-II/1 müfredat programlarını uygulayan ve İdare tarafından uygunluğu onaylanan iki yıllık kurslardan mezun olup, liman seferi dışında çalışan 500 GT’den büyük gemilerde 6 (altı) ayı köprü üstünde eğitim olmak üzere toplam 12 (oniki) ay deniz eğitimini onaylanmış bir staj defterine uygun olarak başarı ile tamamlamak,
Sınırlı kaptan yeterliği veya önceki Yönetmelik şartlarına uygun kıyı kaptanlığı yeterliği ile liman seferi dışında 2 (iki) yıl kaptanlık yaptıktan sonra, Sözleşmenin öngördüğü A-II/1 müfredat programına uygunluğu İdare tarafından onaylanan bir eğitimi tamamlamak,
Deniz Kuvvetlerinden ayrılanlardan; astsubay güverte sınıf okulları seyir branşı mezunu olmak ya da diğer branşlardan mezun olup “seyir ve gemi idaresi kursu” görmek ve 5 (beş) yılı deniz hizmeti olmak üzere 10 (on) yıl görevde bulunmak,
Ancak, önceki Yönetmelik şartlarına uygun olarak yakın yol vardiya zabiti, yakın yol birinci zabiti ve sınırlı vardiya zabiti yeterliğine sahip bulunanlar, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikaya haiz olmak şartıyla sınavsız “vardiya zabiti” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Sözleşmenin öngördüğü A-II/1 müfredatını eğitim ve öğretimleri sırasında görerek vardiya zabitliği yeterlik belgesini alanlar, Gemi adamları Donatımında Asgari Emniyet Belgelerinde iki uzak yol vardiya zabiti yeterlikli personel ile donatılması öngörülen gemilerde uzak yol vardiya zabitlerinden birinin yerine gemide görev alabilirler.
BİRİNCİ ZABİT
500 – 3000 GT Arası Gemilerde Birinci Zabit Olmak İçin;
[LIST]
[*]En az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikası bulunmak, aşağıdaki şartlardan birini yerine getirmiş olmak ve İdarenin öngördüğü birinci zabitlik sınavında başarılı olmak şartlarını sağlayanlar “Birinci Zabit” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
[*]Vardiya zabiti yeterliği ile 2 (iki) yıl denizde vardiya zabitliği yaptıktan sonra, Sözleşmenin öngördüğü A - II/2 müfredat programı ile İdarenin öngördüğü İngilizce eğitimini İdare tarafından uygunluğu onaylanan bir eğitim kurumunda tamamlamak,
[*]Deniz Kuvvetlerinden ayrılanlardan; astsubay güverte sınıf okulları seyir branşı mezunu olmak ya da diğer branşlardan mezun olup “seyir ve gemi idaresi kursu” görmek ve 7 (yedi) yılı deniz hizmeti olmak üzere 12 (oniki) yıl görevde bulunmuş olmak,
[/LIST]
Ancak, önceki Yönetmelik şartlarına uygun olarak yakın yol kaptan klas III, yakın yol kaptan klas IV, sınırlı birinci zabit ile Deniz Kuvvetlerinden ayrılan ve yakın yol birinci zabit yeterliğine sahip bulunanlar, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikaya haiz olmak şartıyla sınavsız “birinci zabit” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
KAPTAN
500 – 3000 GT Arası Gemilerde Kaptan Olmak İçin;
[LIST]
[*]En az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikası bulunmak, aşağıdaki şartlardan birini yerine getirmiş olmak ve idarenin öngördüğü kaptanlık sınavında başarılı olmak şartlarını sağlayanlar “Kaptan” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
[*]Birinci zabit yeterliği ile 2 (iki) yıl denizde birinci zabitlik yapmak,
[*]Deniz Kuvvetlerinden ayrılanlardan, astsubay güverte sınıf okulları seyir branşı mezunu olmak ya da diğer branşlardan mezun olup “seyir ve gemi idaresi kursu” görmek ve bir yıl gemi komutanlığı yapmak koşulu ile, on yılı deniz hizmeti olmak üzere 15 (Onbeş) yıl görevde bulunmuş olmak- Deniz Kuvvetlerinden ayrılanlardan; astsubaylıktan subaylığa nasbedilmiş ve astsubay güverte sınıf okulu mezunu olmak,
[/LIST]
Ancak, önceki Yönetmelik şartlarına uygun olarak yakın yol kaptan klas - I, yakın yol kaptan klas - II, sınırlı kaptan ile Deniz Kuvvetlerinden ayrılan ve yakın yol kaptan klas - III yeterliğine sahip bulunanlar, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikaya haiz olmak şartıyla sınavsız “kaptan” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
UZAK YOL VARDİYA ZABİTİ
3000 GT Ve Daha Büyük Gemilerde Uzak Yol Vardiya Zabiti Olmak İçin;
Onsekiz yaşını bitirmiş olmak, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikası bulunmak, aşağıdaki şartlardan birini yerine getirmiş olmak ve İdarenin öngördüğü uzak yol vardiya zabitliği sınavında başarılı olmak şartlarını sağlayanlar “Uzak yol Vardiya Zabiti” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Bir yıllık İngilizce hazırlık eğitiminden sonra, Sözleşmenin öngördüğü ve İdarenin onayladığı A-II/1 müfredat programını uygulayan dört yıllık fakülte ve yüksekokul mezunu olmak ve liman seferi dışında çalışan 500 GT’den büyük gemilerde altı ayı köprü üstünde eğitim olmak üzere toplam oniki ay deniz eğitimini onaylanmış bir staj defterine uygun olarak başarı ile tamamlamak,
Bir yıllık İngilizce hazırlık eğitiminden sonra, Sözleşmenin öngördüğü A-II/1 ile A-II/2 müfredat programlarını müşterek uygulayan dört yıllık fakülte veya yüksekokul öğrencisi olarak altıncı sömestr sonunda A-II/1 müfredatını başarı ile tamamlamak ve yukarıda belirtilen oniki aylık deniz eğitimini bitirmek,
Dört yıllık fakülte mezunu olmak veya iki yıllık denizcilik meslek yüksek okullarının güverte bölümü mezunu olmak veya dört yıllık Anadolu denizcilik meslek lisesi güverte bölümü mezunu olmak veya Öğrenci Seçme Yerleştirme Merkezi tarafından yapılan öğrenci seçme sınavından dört yıllık Açık Öğretim Fakülteleri için önşart olan taban puanı almak koşuluyla; bir yıl İngilizce hazırlık eğitimi üzerine İdarenin öngördüğü altı sömestr eğitimi veren özel eğitim ve öğretim kurumlarında Sözleşmenin öngördüğü A-II/1 müfredatını içeren ve Eğitim-Sınav Yönergesinde belirtilen eğitimi görmek ve liman seferi dışında çalışan 500 GT’den büyük gemilerde altı ayı köprü üstünde olmak üzere toplam oniki ay deniz eğitimini onaylanmış bir staj defterine uygun olarak başarı ile tamamlamak,”
Deniz Harp Okulu mezunu olup, Deniz Kuvvetlerinden ayrılmış olmak,
Ancak, önceki Yönetmelik şartlarına uygun olarak uzak yol vardiya zabiti yeterliğine sahip bulunanların belgeleri, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikaya haiz olmak şartıyla sınavsız olarak yeniden düzenlenir.
İngilizce hazırlık sınıfı başarı ve muafiyet şartları ile öğrenci yerleştirme önceliği İdare tarafından belirlenen ve Eğitim-Sınav Yönergesinde belirtilen esaslara göre yapılır.
UZAK YOL BİRİNCİ ZABİT
3000 GT Ve Daha Büyük Gemilerde Uzak Yol Birinci Zabit Yeterliliği Almak İçin;
[LIST]
[*]En az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikası bulunmak, aşağıdaki şartlardan birini yerine getirmiş olmak ve idarenin öngördüğü uzak yol birinci zabiti sınavında başarılı olmak şartlarını sağlayanlar “Uzak Yol Birinci Zabit” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
[*]Sözleşmenin öngördüğü A - II/2 ve A - II/1 müfredat programını müşterek uygulayan dört yıllık fakülte veya yüksekokul mezunu olup, uzak yol vardiya zabiti yeterliği ile 2 (iki) yıl denizde vardiya zabitliği yapmış olmak,
[*]Uzak yol vardiya zabiti yeterliği ile 2 (iki) yıl denizde vardiya zabitliği yaptıktan sonra, Sözleşmenin öngördüğü A - II/2 müfredat programını İdare tarafından uygunluğu onaylanan bir eğitim kurumunda tamamlamak,
[*]Deniz Kuvvetlerinden ayrılanlardan; Deniz Harp Okulu mezunu ve 5 (beş) yıl güverte deniz hizmetine sahip olmak,
[/LIST]
Ancak, önceki Yönetmelik şartlarına uygun olarak uzak yol birinci zabiti yeterliğine sahip bulunanların belgeleri, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikaya haiz olmak şartıyla sınavsız olarak yeniden düzenlenir.
UZAK YOL KAPTAN
3000 GT Ve Daha Büyük Gemilerde Uzak Yol Kaptanı Olmak İçin;
En az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikası bulunmak, aşağıdaki şartlardan birini yerine getirmiş olmak ve İdarenin öngördüğü uzak yol kaptanlık sınavında başarılı olmak şartlarını sağlayanlar “Uzak yol Kaptanı” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Uzak yol birinci zabit yeterliği ile 2 (iki) yıl birinci zabitlik yapmak,
Kaptan yeterliği ile yakın kıyısal sefer dışında çalışan gemilerde veya yakın kıyısal sefer yapan 500 GT’den büyük gemilerde 2 (iki) yıl en az birinci zabitlik ve bir yıl kaptanlık yaptıktan sonra, Sözleşmenin öngördüğü A-II/2 eğitim programı ile İdarenin öngördüğü ve “Eğitim-Sınav Yönergesinde” başarı ve muafiyet esasları belirtilen İngilizce eğitimini İdare tarafından uygunluğu onaylanan bir eğitim kurumunda tamamlamak,
(Ek paragraf: 27.10.2005-25979 S.R.G. Yön/1.mad) Deniz Kuvvetlerinden ayrılanlardan; Deniz Harp Okulu mezunu ve bir yılı gemi komutanlığı olmak üzere yedi yıl güverte deniz hizmetine sahip olmak.
Ancak, önceki Yönetmelik şartlarına uygun olarak uzak yol kaptanı yeterliğine sahip bulunanların belgeleri, en az VHF haberleşmesi yapabilecek yeterlikte olduğunu gösteren onaylanmış bir sertifikaya haiz olmak şartıyla sınavsız olarak yeniden düzenlenir.
İdare, yukarıda belirtilen ve Sözleşmenin öngördüğü A-II/2 eğitimi ile İngilizce eğitimini birinci zabitlik yeterliği öncesi alanları bu eğitimden muaf tutar.
Gördükleri eğitim nedeniyle ilk defa yeterlik belgesi alanlar, bir yıl deniz hizmeti yapmadıkça kaptan olarak görev yapamazlar.
MAKİNE SINIFI
SİLİCİ / SİLİCİLİKTEN YAĞCILIĞA GEÇİŞ VEYA DİREKT YAĞCI OLMAK İÇİN
SİLİCİ: 16 (Onaltı) yaşını bitirmiş olmak, en az ilköğretim mezunu olmak gerekmektedir.
Siliciden Yağcılığa Geçiş;
- Silici olarak altı ayı gemide eğitim görmek şartıyla oniki ay deniz hizmeti olmak,
Silici olarak altı ay deniz hizmetinden sonra, içeriği ve süresi Eğitim - Sınav Yönergesi ile belirlenen “yağcı eğitimi”ni İdare tarafından uygunluğu onaylanan eğitim kurumlarında görmek,
Direkt Yağcı Olmak İçin;
1)En az ilköğretim okulu mezunu olup, askerlik görevinin oniki ayını ya da dört yıllık fakülte mezunu olup, askerlik görevinin en az altı ayını faal gemilerde makine eri olarak yaptığını belgelemek, şartlarından birini yerine getirmek ve makine vardiya tutma usullerini bilmek ve normal vardiya görevini başarmak, makine dairesinde güvenli çalışma uygulamalarını, makine terimleri ve görevine ilişkin teçhizatın isimlerini, çevre korunması işlemlerini, kazanların güvenli çalıştırılmasını bilmek, dahili muhabere sistemlerinin kullanılması, alarm sistemleri hakkında bilgiye sahip olmak, makine dairesindeki yangınla mücadele cihazlarının kullanılması ve yeri hakkında bilgiye sahip olduğunu gemi başmühendisi/baş makinistinden yada baş çarkçıdan alınacak belge ile belgelemek,
2) (Değişik paragraf: 16.09.2006 - 26291 S.R.G Yön/1.mad) Fakülte, yüksekokul, sanat enstitüsü veya endüstri meslek liselerinin; kalıp, torna, tesviye, metal işleri, makine, makine ressamlığı, model, döküm, maden, metalürji, iş makineleri, elektrik, elektronik, sıhhi tesisat, soğutma iklimlendirme, elektro mekanik taşıyıcılar, hidrolik-pnömatik, motor, otomotiv, bilgisayar nümerik kontrol (CNC), demir ve ısıtma bölümlerinden mezun olmak ve “makine vardiyası tutma belgesi”ne sahip olmak,
3) İdarenin öngördüğü “yağcı sınavı”nda başarılı olmak, şartlarını sağlayanlar “Yağcı” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Yağcı yeterliği ile birlikte İdare tarafından yukarıdaki (2) nolu alt bentte sayılanların dışındakilere “makine vardiyası tutma belgesi” verilir.
YAĞCI YETERLİLİĞİNDEN MAKİNE LOSTROMOLUĞUNA GEÇİŞ VEYA DİREKT MAKİNE LOSTROMOSU OLMAK İÇİN;
Yağcı Yeterliliğinden Makine Lostromoluğuna Geçiş;
- Yağcı olarak iki yıl deniz hizmetine sahip olmak ve makine tayfasını yönetme yeteneği olduğunu gemi başmühendis/baş makinistinden alınacak belgeyle belgelendirmek,
Direkt Makine Lostromosu Olmak İçin;
- Deniz Kuvvetlerinden ayrılanlardan; astsubay makine sınıf okulları mezunu olmak ve bir yılı deniz hizmeti olmak üzere iki yıl görevde bulunmak veya makine branşlarında üç yıldan daha fazla uzman erbaşlık yapmak ve makine tayfasını yönetme yeteneği olduğunu gemi baş çarkçısından alınacak belge ile belgelendirmek, şartlarından birini yerine getirmek,
İdarenin öngördüğü “makine lostromosu sınavı”nda başarılı olmak, şartlarını sağlayanlar “Makine Lostromosu” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Makine lostromosu yeterliği ile birlikte İdare tarafından “makine vardiyası tutma belgesi” verilir.
SINIRLI MAKİNE ZABİTİ
750 KW’ dan Daha Küçük Ana Makine Yürütülen Ve Yakın Kıyısal Sefer Yapan gemilerde Sınırlı Makine Zabiti Olmak İçin
1) Onsekiz yaşını bitirmiş olmak,
2) (Değişik paragraf: 16.09.2006 - 26291 S.R.G Yön/1.mad) Aşağıdaki,
Üç yıllık denizcilik meslek lisesi, denizcilik ve su ürünleri meslek liselerinin makine veya gemi makineleri, motor meslek veya endüstri meslek liselerinin gemi makineleri, gemi yapı meslek liselerinin motor, gemi makineleri veya makine montaj bölümünü, teknik liselerin motor veya makine, meslek yüksekokulları veya yüksekokullar veya fakültelerin motor, makine, gemi makineleri veya otomotiv bölümlerini bitirmek ve İdarenin onayladığı eğitimi görmek ve Sözleşmenin öngördüğü altı ay deniz eğitimini onaylanmış bir staj defterine uygun olarak gemide tamamlamak,
İdarenin onayladığı eğitimi veren, dört yıllık Anadolu denizcilik meslek lisesi gemi makineleri bölümü, meslek yüksek okulu, yüksek okul veya fakülte mezunu olmak ve Sözleşmenin öngördüğü altı ay deniz eğitimini onaylanmış bir staj defterine uygun olarak gemide tamamlamak,
En az ilköğretim okulu mezunu, vardiyadan sorumlu makine sınıfı gemiadamı olmak ve üç yıllık deniz hizmeti üzerine İdarenin onayladığı eğitimi tamamlamak,
Deniz Kuvvetlerinden ayrılanlardan; astsubay makine sınıf okulları motor ya da çark branşı mezunu olmak ya da diğer branşlardan mezun olup “gemi makineleri kursu” görmek ve üç yılı deniz hizmeti olmak üzere altı yıl görevde bulunmak ya da deniz hizmeti bulunmaksızın 15 (Onbeş) yıl görevde bulunmak,
Şartlarından birini yerine getirmek,
3) İdarenin öngördüğü “sınırlı makine zabiti” sınavında başarılı olmak, şartlarını sağlayanlar “Sınırlı Makine Zabiti” yeterliğini almaya hak kazanırlar.
Ancak, önceki Yönetmelik şartlarına uygun olarak deniz motorcusu yeterliğine sahip bulunanlar, sınavsız “sınırlı makine zabiti” yeterliği almaya hak kazanırlar.
Deniz motorculuğu yeterliğine dayalı olarak sınırlı makine zabiti yeterliğini alanlar, 370 kW’den küçük ve liman seferi bölgesinde çalışan yolcu ve yük gemilerinde baş makinistlik yapabilirler.