Uzman SühaN
Administrator
Gebelik zehirlenmesinin belirtileri
Halk arasında gebelik zehirlenmesi (hamilelik zehirlenmesi) olarak bilinen hastalığın tıptaki adı preeklampsidir. Bu hastalığın gerçek anlamda bir zehirlenme ile hiçbir ilgisi yoktur ve temelde yatan sorun; rahim yatağını döşeyen ince kıvrık arterlerin aşırı daralması ile plesantanın bebeği besleyememesidir. Gebelik zehirlenmesi yüksek tansiyon, el ayak ve yüzde şişlik (ödem), idrarda fazla miktarda protein atılımı gibi belirtilerle kendini gösteren bebek ve anne ölümlerine neden olabilen ciddi bir hastalıktır.
Preeklampsi (gebelik zehirlenmesi) nedir?
Gebeliğin 20. Haftasından sonra tansiyonun 140/90 mmHg üzerinde seyretmesi ve idrarda protein çıkması ile kendini gösterir. Tabloya sıklıkla ödem de eşlik eder.
Oluşum mekanizması için damar yatağı bozukluğu denilebilir. Temelde yatan sorun; rahim yatağını döşeyen ince kıvrık arterlerin aşırı daralması ile plesantanın bebeği besleyememesidir. Gebelik takiplerinde tansiyonu normal seyreden annenin 20. Gebelik haftasından sonra tansiyonu yükselir, buna ödem ve idrarda protein kaçağı eşlik ederse preeklampsi denir. Bu tabloya konvülziyon dediğimiz sara nöbetleri de eklenirse eklampsi denir.
Preeklamsinin nedenleri ve sık görüldüğü durumlar:
İlk gebelik
18 yaş altı, 35 yaş üstü anne adayları
İkiz gebelikler
Önceki gebeliğinde hipertansiyonu olan anneler
Gebelikte gebelik şekeri, gizli şeker çıkan anne adayları
Kronik böbrek hastası olan anneler
Otoimmün hastalığı (Lupus gibi) olnlar
Hidrops fetalis denilen bebekte su toplamsı olan gebelikler
Dört ve üzerinde doğum yapan anneler
Obez anne adayları
Preeklampsi (gebelik zehirlenmesi) nasıl anlaşılır, belirtileri nelerdir?
Gebelikte yüksek tansiyon
İdrarda protein kaybı
Ödem
Gebelikte fazla kilo alımının ardından ödem ve hipertansiyon gelişir. Vücutta aşırı su tutulumu söz konusudur. Damar yatağının bozulmasından dolayı damar içindeki sıvı damar dışına kaçmaktadır. Preeklampsideki ödem gebeliğin son aylarında el ve ayaklarda oluşan şişlik ile karıştırılmamalıdır. Preeklampside tibia üzerinde (diz ile ayak bileği arasındaki bölge) gode bırakan yani parmak ile bastırınca iz kalan ödem söz konusudur.
Rutin gebelik takiplerinde tansiyon ölçümü ve kilo önemlidir ve mutlaka kaydedilmelidir.
Tüm gebeliklerin %6 sında görülen ve tüm organları etkiyen bu hastalığın habercisi olan bulgular:
Ani kilo artışı,
Gebenin yüzüğünün dar gelmesi,
Yüzde şişlik, ödem
Halsizlik, bilinç bulanıklığı
Unutkanlık
Bebek hareketlerinin azalması
Karın ağrısı
Ani görme bozukluğu
Karaciğer bölgesinde ağrı
Bulantı, kusma
Az idrara çıkma
Preeklampsi’nin (gebelik zehirlenmesi) neden olduğu sorunlar
İdrarda protein kaybının artması, tansiyonun 160/100 mmHg olması, günlük idrar çıkışının azalması, görme bozukluğu, şiddetli mide ağrısı, kanda trombosit sayısının azalması ağır preeklampsi geliştiğinin bulgularıdır. Bu tabloya konvülziyonların (sara nöbetlerinin ) eklenmesine eklampsi denir. Artık beyin ödemi gelişmiş ve bu nöbetler başlamıştır.
Gebede beyin kanaması, kalp yetmezliği, pıhtılaşma bozukluğu, akciğer ödemi, böbrek yetmezliği gelişir. Bebekte gelişme geriliği başlar, erken doğum hatta anne karnında bebeğin ölümüne neden olur.
Preeklampsi (gebelik zehirlenmesi) tedavisi
Hafif preeklampside anne ve bebek çok yakın takibe alınır, kan değerleri takip edilirken tansiyon düşürücü başlanır. Bebeğin dış ortamda yaşayabileceği kanaatine varınca ve belirtiler ağırlaşınca doğum geciktirmeden yapılır. Çünkü bu hastalığın tek tedavisi doğum yani bebeğin anne karnından uzaklaştırılmasıdır.
Ağır preeklampsi ve eklampsi gelişmemesi için anneye magnezyum tedavisi başlanır. Doğum sonrasında da annenin yoğun bakım ünitesinde ciddi takibi devam eder.
Hafif preeklampsi tedavisi mümkün bir durumken ağır preeklampsi ve eklampsi anne –bebeğin hayatına mal olan ciddi bir sağlık sorunudur.
Anne ve bebek ölümüne neden olan tablonu gelişimi:
Küçük kılcal damarlar dediğimiz kapiller damarlardaki direnç artışı, kapiller damardaki hasardan dolayı uteroplasental yatakta( bebek ile anne arasındaki kan besin alışverişinin yapıldığı yer) yetmezlik gelişir ve bebek için ciddi tehlike yaratır.
Bebeğe az kan, az oksijen gider bebeği sıkıntıya sokar. Utero plesantal yatakta basınç artar, plesanta erken ayrılır ve bebek anne karnında kaybedilir. Kapiller damardaki bozuklukta trombositler hasar görür, kanda trombosit sayısı azalır. Bunun sonucunda vücudun pıhtılaşma faktörleri tükenir DIC (Dissemine İntravasküler Koagülasyon ) gelişir ve ölümle sonuçlanır.
Preeklampsi (ebelik zehirlenmesi) tekrarlar mı?
Öncelikle anne adayı, preeklampsinin tekrarlamaması için kilo vermelidir.
İkiz gebelikler preeklampsinin tekrarlamasında önemli bir risk faktörüdür.
Gebeliğin ilk haftalarında yaşanan kilo artışı preeklampsinin tekrarlaması açısından risk faktörü değildir.
Dengeli ve düzenli beslenmeye özen göstermek, stresten uzak durmak, düzenli uyumak, normal sınırlarda kilo almak preeklampsinin tekrarlamasını önlemekte önemlidir.
Bir önceki gebeliğinde preeklampsi yaşamış gebelerin, özellikle tansiyon takibi ve kan tahlillerini düzenli yaptırması önemlidir.
HAMİLELİĞİN EN BELİRGİN BELİRTİLERİ İÇİN ERKEN GEBELİK BELİRTİLERİ KONUMUZA BAKMANIZI TAVSİYE EDİYORUZ. AYRICA TÜM HAMİLELİKLE İLGİLİ BELİRTİLER İÇİN GEBELİK KATEGORİMİZE BAKABİLİRSİNİZ.
Preeklampsi (gebelik zehirlenmesi) nedir?
Gebeliğin 20. Haftasından sonra tansiyonun 140/90 mmHg üzerinde seyretmesi ve idrarda protein çıkması ile kendini gösterir. Tabloya sıklıkla ödem de eşlik eder.
Oluşum mekanizması için damar yatağı bozukluğu denilebilir. Temelde yatan sorun; rahim yatağını döşeyen ince kıvrık arterlerin aşırı daralması ile plesantanın bebeği besleyememesidir. Gebelik takiplerinde tansiyonu normal seyreden annenin 20. Gebelik haftasından sonra tansiyonu yükselir, buna ödem ve idrarda protein kaçağı eşlik ederse preeklampsi denir. Bu tabloya konvülziyon dediğimiz sara nöbetleri de eklenirse eklampsi denir.
Preeklamsinin nedenleri ve sık görüldüğü durumlar:
İlk gebelik
18 yaş altı, 35 yaş üstü anne adayları
İkiz gebelikler
Önceki gebeliğinde hipertansiyonu olan anneler
Gebelikte gebelik şekeri, gizli şeker çıkan anne adayları
Kronik böbrek hastası olan anneler
Otoimmün hastalığı (Lupus gibi) olnlar
Hidrops fetalis denilen bebekte su toplamsı olan gebelikler
Dört ve üzerinde doğum yapan anneler
Obez anne adayları
Preeklampsi (gebelik zehirlenmesi) nasıl anlaşılır, belirtileri nelerdir?
Gebelikte yüksek tansiyon
İdrarda protein kaybı
Ödem
Gebelikte fazla kilo alımının ardından ödem ve hipertansiyon gelişir. Vücutta aşırı su tutulumu söz konusudur. Damar yatağının bozulmasından dolayı damar içindeki sıvı damar dışına kaçmaktadır. Preeklampsideki ödem gebeliğin son aylarında el ve ayaklarda oluşan şişlik ile karıştırılmamalıdır. Preeklampside tibia üzerinde (diz ile ayak bileği arasındaki bölge) gode bırakan yani parmak ile bastırınca iz kalan ödem söz konusudur.
Rutin gebelik takiplerinde tansiyon ölçümü ve kilo önemlidir ve mutlaka kaydedilmelidir.
Tüm gebeliklerin %6 sında görülen ve tüm organları etkiyen bu hastalığın habercisi olan bulgular:
Ani kilo artışı,
Gebenin yüzüğünün dar gelmesi,
Yüzde şişlik, ödem
Halsizlik, bilinç bulanıklığı
Unutkanlık
Bebek hareketlerinin azalması
Karın ağrısı
Ani görme bozukluğu
Karaciğer bölgesinde ağrı
Bulantı, kusma
Az idrara çıkma
Preeklampsi’nin (gebelik zehirlenmesi) neden olduğu sorunlar
İdrarda protein kaybının artması, tansiyonun 160/100 mmHg olması, günlük idrar çıkışının azalması, görme bozukluğu, şiddetli mide ağrısı, kanda trombosit sayısının azalması ağır preeklampsi geliştiğinin bulgularıdır. Bu tabloya konvülziyonların (sara nöbetlerinin ) eklenmesine eklampsi denir. Artık beyin ödemi gelişmiş ve bu nöbetler başlamıştır.
Gebede beyin kanaması, kalp yetmezliği, pıhtılaşma bozukluğu, akciğer ödemi, böbrek yetmezliği gelişir. Bebekte gelişme geriliği başlar, erken doğum hatta anne karnında bebeğin ölümüne neden olur.
Preeklampsi (gebelik zehirlenmesi) tedavisi
Hafif preeklampside anne ve bebek çok yakın takibe alınır, kan değerleri takip edilirken tansiyon düşürücü başlanır. Bebeğin dış ortamda yaşayabileceği kanaatine varınca ve belirtiler ağırlaşınca doğum geciktirmeden yapılır. Çünkü bu hastalığın tek tedavisi doğum yani bebeğin anne karnından uzaklaştırılmasıdır.
Ağır preeklampsi ve eklampsi gelişmemesi için anneye magnezyum tedavisi başlanır. Doğum sonrasında da annenin yoğun bakım ünitesinde ciddi takibi devam eder.
Hafif preeklampsi tedavisi mümkün bir durumken ağır preeklampsi ve eklampsi anne –bebeğin hayatına mal olan ciddi bir sağlık sorunudur.
Anne ve bebek ölümüne neden olan tablonu gelişimi:
Küçük kılcal damarlar dediğimiz kapiller damarlardaki direnç artışı, kapiller damardaki hasardan dolayı uteroplasental yatakta( bebek ile anne arasındaki kan besin alışverişinin yapıldığı yer) yetmezlik gelişir ve bebek için ciddi tehlike yaratır.
Bebeğe az kan, az oksijen gider bebeği sıkıntıya sokar. Utero plesantal yatakta basınç artar, plesanta erken ayrılır ve bebek anne karnında kaybedilir. Kapiller damardaki bozuklukta trombositler hasar görür, kanda trombosit sayısı azalır. Bunun sonucunda vücudun pıhtılaşma faktörleri tükenir DIC (Dissemine İntravasküler Koagülasyon ) gelişir ve ölümle sonuçlanır.
Preeklampsi (ebelik zehirlenmesi) tekrarlar mı?
Öncelikle anne adayı, preeklampsinin tekrarlamaması için kilo vermelidir.
İkiz gebelikler preeklampsinin tekrarlamasında önemli bir risk faktörüdür.
Gebeliğin ilk haftalarında yaşanan kilo artışı preeklampsinin tekrarlaması açısından risk faktörü değildir.
Dengeli ve düzenli beslenmeye özen göstermek, stresten uzak durmak, düzenli uyumak, normal sınırlarda kilo almak preeklampsinin tekrarlamasını önlemekte önemlidir.
Bir önceki gebeliğinde preeklampsi yaşamış gebelerin, özellikle tansiyon takibi ve kan tahlillerini düzenli yaptırması önemlidir.
HAMİLELİĞİN EN BELİRGİN BELİRTİLERİ İÇİN ERKEN GEBELİK BELİRTİLERİ KONUMUZA BAKMANIZI TAVSİYE EDİYORUZ. AYRICA TÜM HAMİLELİKLE İLGİLİ BELİRTİLER İÇİN GEBELİK KATEGORİMİZE BAKABİLİRSİNİZ.
Moderatör tarafında düzenlendi:
