sılam_nisa
Hamiş Melek
Evde Şeker Takibi
kan şekeri takip çizelgesi şeker takip çizelgesi
Teknik gelişmelerle birlikte diyabetlilerin, küçük taşınabilir cihazlar yardımı ile kendi kendilerine kan ve idrar şekerlerini kolay, güvenilir olarak ve kısa sürede ölçebilmeleri, diyabet tedavisinde doktor ve hastaya kolaylık sağlamıştır.
Evde Şeker Takibi
Modern diyabet tedavisinde ekip olarak (doktor,hemşire, diyetisyen) hastanın tedavi edilmesi, hastanın eğitimi, eğitimin devamlılığı, sonuçta hastanın diyabetine sahip çıkması, diyabet tedavisine katılımının sağlanması esastır. Diyabetlinin kendisinin evde şekerini takip etmesi ve gerektiğinde doktoru ile görüşmesi, iyi bir şeker düzeni temininde ve hipoglisemiden korunmada kesinlikle yararlı olarak kabul edilmektedir.
Yapılan çalışmalarda eğitilmiş diyabetlilerin kendi takiplerini daha az aksattıkları gözlemlenmiştir.
Evde şeker takibinin yararları nelerdir?
Evde şeker takibi yapılarak kan şekerinin gün içindeki değişimi yakından izlenir, tedavinin ne kadar etkili olduğu görülebilir, gerektiğinde tedavi değişiklikleri gecikmeden yapılarak iyi bir kan şekeri düzeni elde edilebilir, kan şekerinin aşırı değişmeleri, şeker düşüklüğü veya yüksekliği önlenebilir. Bunların yanında düzenli bir şeker kontrolü, yüksek şekere bağlı şikayetlerin kaybolmasına ve daha kaliteli bir yaşama olanak sağlar.
Günlük şeker değişimleri yakından izlenebildiğinden tatil, spor gibi birçok günlük aktiviteler rahatlıkla yapılabilir.
Günlük şeker değişimleri yakından izlenebildiğinden şekerin aşırı yükselerek komaya yol açması önlenebilir,bu nedenle hastaneye yatma ihtiyacını azaltır.
Kendiniz şeker değişikliklerini izlediğiniz için, tedaviniz konusunda sorumluluğunuzu unutmazsınız. Doktorunuzla temasa geçerek tedavinizin daha güvenli olmasına yardım eder sonuçta uzun dönemde komplikasyonlardan uzak bir yaşam elde edebilirsiniz.
Evde neleri izleyebilirsiniz?
Kan şekeri
İdrar şekeri
İdrarda aseton
İdrarda mikroalbumini
İdrarda şeker neden çıkar?
Sağlıklı insanda kan şekeri, açlıkta 110 mg, toklukta ise 140 mgı geçmez, idrara şeker çıkmaz. Diyabetlilerde ise eğer kan şekeri yeterince kontrol altında değilse örneğin yeterince perhiz yapılamıyorsa, kullanılan ilaçlar yeterli olmuyorsa veya vücudun herhangi bir yerinde yara, diş çürüğü, idrar yolu iltihabı anjin, grip gibi durumlar varsa kan şekeri yükselebilir ve idrarda şeker çıkar. Kan şekerinin yükselip idrara şeker çıktığı düzeye böbrek eşiği denir. 160 ile 200 mg arasındadır.(Ortalama 180 mg/dl ).Diğer anlatımla idrarda şeker var ise kan şekeri yükselmiş ve 160-200 miligram düzeylerini geçmiştir.
Sadece perhiz yaparak tedavi edilenlerde idrarda şeker takibi yeterli olabilmektedir. Yiyeceklerin ve kullandığınız şeker düşürücü ilaçların kan şekerine olan etkisini görmek için, toklukta da (yemekten 2 saat sonra) şeker kontrolü gereklidir. Özellikle şişman kişilerde, 40 yaşından sonra başlayan şeker hastalığında (Tip II şeker), yemekten sonraki kan şekeri yüksekliği açlık şekeri kadar önemlidir.
İdrarda şeker ölçümü nasıl yapılır?
İdrarda şeker ölçümü için idrar örneği bir kaba alınır şeker ölçüm çubuğu idrara batırılıp çıkarılır veya idrar yapılırken ölçüm çubuğu idrara tutulur 1 dakika beklenir, çubuğun üzerinde oluşan renk , çubuk kutusunun üzerindeki renklerle ve buna karşılık gelen + sayısı ile karşılaştırılır, çubukta oluşan renk ile karşılığı olan + değeri idrardaki şeker miktarını gösterir. Normalde veya iyi kontrollü şekerde idrara şeker çıkmaz idrar şekeri negatiftir; İdrarda şeker varlığı eser, yani çok az, +, ++, +++ gibi derecelendirilir. Ard arda iki kontrolde İdrarda 4+den fazla şeker varsa doktorunuza haber vermeniz ve idrarda asetona bakmanız iyi olur.
Diyabetlinin evde kan şekerini ölçerek diyabetini izlemesi şekerin seyri ile ilgili olarak idrar şekerinden daha kesin bilgi vermektedir.
Evde kan şekeri takibi
İnsülin kullanan diyabetliler, gebe diyabetliler, idrar şekeri ile izlenemeyen diyabetliler, evde kan şekeri ölçümü ile takip edilmelidir. Evde şeker takibi için küçük şeker ölçüm cihazları ,kan şekeri çubukları(bunlara şerit veya strip de denir) ve parmak delme aletleri gereklidir. Günümüzdeki teknoloji parmak ucundan alınan 1 damla kanın ölçüm çubuklarına damlatılıp cihazda saniyeler içinde okunması ile şeker sonucunu öğrenmeyi sağlamıştır. Kan şekeri ölçümünde kullanılan cihazlar genellikle güvenilirdir. Burada sonuçları etkileyen en önemli etken hastanın, ölçümleri ne kadar doğru yaptığıdır.Kullanımı kolay olan cihaz ve sistemlerde hata payı azalmaktadır.
Kan şekeri ölçüm cihazı alırken dikkat edilmesi gereken noktalar
İyi bir şeker ölçer cihazının, kullanımı kolay olmalı, yıkama veya silme gerektirmeyen stripler kullanılmalı, ekranda yazı ve rakamlar kolayca okunabilmeli, sonuçları güvenilir olmalıdır. Kullanılan cihazın ve striplerin doğruluğu denetlenebilmelidir. Cihazın kendisi ve stripleri ucuz olmalı kolayca temin edilebilmelidir. Hafızalı cihazlar yani ölçülen şeker sonuçlarını hafızasına kaydedebilen cihazlar önemli ayrıcalık oluşturmaktadır.
Cihazla veya striplerle ilgili eğitim, temin ve servis olanakları olmalıdır. Cihaz ilk satın alındığında verilecek eğitim çok önemlidir. Eğitim, eğitici hemşire veya cihazı satan kişi tarafından mutlaka verilmelidir.
Hastaya hangi sıklıkta (günde kaç kez) ölçüm yapması gerektiği, kan şekerinin ne olması gerektiği, ölçtüğü sonuçlara göre tedavide nasıl değişiklik yapabileceği (örneğin egzersiz, diyet) öğretilmelidir.
Kan şekeri hangi sınırlar arasında olmalıdır?
Diyabetin iyi kontrol altında olması kan şekerinin normale yakın sınırlarda seyretmesi demektir. Tip I şekeri olanlarda ve gebelikte şeker saptananlarda kan şekerinin iyi kontrol altında olması istenir. Yaşlı diyabetlilerde ise kan şekerinin 180-200 mg/dl nin altında olması, idrarda şeker çıkmaması yeterli olabilir. İyi kontrol edilen diyabette kan şekeri açlıkta 140-150mg/dl’yi toklukta ise 180-200 miligramı geçmemelidir. Kan şekeri takibi küçük taşınabilir cihazlar yardımı ile yapılabilir.
Günde kaç defa kan şekeri ölçülmelidir?
Bu sorunun cevabı bütün diyabetlilere göre değişirse de genelde şu kuralların geçerli olduğu söylenebilir;
Eğer insülin kullanıyorsanız ve şekeriniz yüksekse kan şekeriniz doktorunuzun istediği sınırlara inene kadar günde 4 kere şeker takibi yapılmalıdır.Günde 4 kez şeker ölçümüne şeker profili denmektedir. Gün içinde şeker ölçüm zamanları şu şekildedir: Sabah aç karnına, öğlen yemek öncesi saat 11.00de, akşam yemek öncesi saat 18.30de, gece yatmadan saat 22.00de
Eğer insülin kullanıyorsanız ve şekeriniz düzenli ise hergün yerine "haftada 1-2 gün ama yine günde 4 kere kan şekeri takibi yapılmalıdır.
Gebe olan şekerlilerde günde 4 kere şeker ölçümü önerilmektedir.
Eğer sadece haplarla şekerinizi ayarlamaya çalışıyorsanız ve şekeriniz doktorunuzun istediği gibi düzenli ise haftada 1 gün "açlıkta ve yemekten 2 saat sonra" şeker takibi yeterlidir. Ne sıklıkta şeker ölçmeniz gerektiğini doktorunuza sorunuz.
Şeker ölçüm cihazları, kurallara uygun olarak kullanıldığında ölçümler güvenilirdir. Yapılan yanlış sonuçların önemli nedeni ölçümde önerilen kurallara uymamaktan kaynaklanmaktadır.
Cihaz ile evde şeker ölçümü yaparken dikkat edilmesi gereken noktalar
Cihazın kullanım kılavuzunda belirtilen konulara dikkat ederek ölçüm yapılmalıdır.
Çubukların son kullanma tarihi kontrol edilmeli; son kullanım tarihi geçmiş çubuklar kullanılmamalıdır.
Cihaz düzenli olarak temizlenmelidir.
Cihazın ve ölçüm çubuklarının doğruluğu düzenli olarak veya beklenenden yüksek veya düşük sonuçlar alındığında kontrol sıvıları ile denetlenmelidir.
Ölçüm yapmadan önce, eller, sabunlu su ile yıkanıp iyice kurulanırsa alkollü pamuk kullanmaya gerek yoktur. (Eğer parmağınızı alkolle silerseniz ilk damla kanı kullanmayınız.)
Kan şekeri ölçüldükten sonra sonuç günlük kayıt defterine kaydedilmelidir.
Teknik gelişmelerle birlikte diyabetlilerin, küçük taşınabilir cihazlar yardımı ile kendi kendilerine kan ve idrar şekerlerini kolay, güvenilir olarak ve kısa sürede ölçebilmeleri, diyabet tedavisinde doktor ve hastaya kolaylık sağlamıştır.
Evde Şeker Takibi
Modern diyabet tedavisinde ekip olarak (doktor,hemşire, diyetisyen) hastanın tedavi edilmesi, hastanın eğitimi, eğitimin devamlılığı, sonuçta hastanın diyabetine sahip çıkması, diyabet tedavisine katılımının sağlanması esastır. Diyabetlinin kendisinin evde şekerini takip etmesi ve gerektiğinde doktoru ile görüşmesi, iyi bir şeker düzeni temininde ve hipoglisemiden korunmada kesinlikle yararlı olarak kabul edilmektedir.
Yapılan çalışmalarda eğitilmiş diyabetlilerin kendi takiplerini daha az aksattıkları gözlemlenmiştir.
Evde şeker takibinin yararları nelerdir?
Evde şeker takibi yapılarak kan şekerinin gün içindeki değişimi yakından izlenir, tedavinin ne kadar etkili olduğu görülebilir, gerektiğinde tedavi değişiklikleri gecikmeden yapılarak iyi bir kan şekeri düzeni elde edilebilir, kan şekerinin aşırı değişmeleri, şeker düşüklüğü veya yüksekliği önlenebilir. Bunların yanında düzenli bir şeker kontrolü, yüksek şekere bağlı şikayetlerin kaybolmasına ve daha kaliteli bir yaşama olanak sağlar.
Günlük şeker değişimleri yakından izlenebildiğinden tatil, spor gibi birçok günlük aktiviteler rahatlıkla yapılabilir.
Günlük şeker değişimleri yakından izlenebildiğinden şekerin aşırı yükselerek komaya yol açması önlenebilir,bu nedenle hastaneye yatma ihtiyacını azaltır.
Kendiniz şeker değişikliklerini izlediğiniz için, tedaviniz konusunda sorumluluğunuzu unutmazsınız. Doktorunuzla temasa geçerek tedavinizin daha güvenli olmasına yardım eder sonuçta uzun dönemde komplikasyonlardan uzak bir yaşam elde edebilirsiniz.
Evde neleri izleyebilirsiniz?
Kan şekeri
İdrar şekeri
İdrarda aseton
İdrarda mikroalbumini
İdrarda şeker neden çıkar?
Sağlıklı insanda kan şekeri, açlıkta 110 mg, toklukta ise 140 mgı geçmez, idrara şeker çıkmaz. Diyabetlilerde ise eğer kan şekeri yeterince kontrol altında değilse örneğin yeterince perhiz yapılamıyorsa, kullanılan ilaçlar yeterli olmuyorsa veya vücudun herhangi bir yerinde yara, diş çürüğü, idrar yolu iltihabı anjin, grip gibi durumlar varsa kan şekeri yükselebilir ve idrarda şeker çıkar. Kan şekerinin yükselip idrara şeker çıktığı düzeye böbrek eşiği denir. 160 ile 200 mg arasındadır.(Ortalama 180 mg/dl ).Diğer anlatımla idrarda şeker var ise kan şekeri yükselmiş ve 160-200 miligram düzeylerini geçmiştir.
Sadece perhiz yaparak tedavi edilenlerde idrarda şeker takibi yeterli olabilmektedir. Yiyeceklerin ve kullandığınız şeker düşürücü ilaçların kan şekerine olan etkisini görmek için, toklukta da (yemekten 2 saat sonra) şeker kontrolü gereklidir. Özellikle şişman kişilerde, 40 yaşından sonra başlayan şeker hastalığında (Tip II şeker), yemekten sonraki kan şekeri yüksekliği açlık şekeri kadar önemlidir.
İdrarda şeker ölçümü nasıl yapılır?
İdrarda şeker ölçümü için idrar örneği bir kaba alınır şeker ölçüm çubuğu idrara batırılıp çıkarılır veya idrar yapılırken ölçüm çubuğu idrara tutulur 1 dakika beklenir, çubuğun üzerinde oluşan renk , çubuk kutusunun üzerindeki renklerle ve buna karşılık gelen + sayısı ile karşılaştırılır, çubukta oluşan renk ile karşılığı olan + değeri idrardaki şeker miktarını gösterir. Normalde veya iyi kontrollü şekerde idrara şeker çıkmaz idrar şekeri negatiftir; İdrarda şeker varlığı eser, yani çok az, +, ++, +++ gibi derecelendirilir. Ard arda iki kontrolde İdrarda 4+den fazla şeker varsa doktorunuza haber vermeniz ve idrarda asetona bakmanız iyi olur.
Diyabetlinin evde kan şekerini ölçerek diyabetini izlemesi şekerin seyri ile ilgili olarak idrar şekerinden daha kesin bilgi vermektedir.
Evde kan şekeri takibi
İnsülin kullanan diyabetliler, gebe diyabetliler, idrar şekeri ile izlenemeyen diyabetliler, evde kan şekeri ölçümü ile takip edilmelidir. Evde şeker takibi için küçük şeker ölçüm cihazları ,kan şekeri çubukları(bunlara şerit veya strip de denir) ve parmak delme aletleri gereklidir. Günümüzdeki teknoloji parmak ucundan alınan 1 damla kanın ölçüm çubuklarına damlatılıp cihazda saniyeler içinde okunması ile şeker sonucunu öğrenmeyi sağlamıştır. Kan şekeri ölçümünde kullanılan cihazlar genellikle güvenilirdir. Burada sonuçları etkileyen en önemli etken hastanın, ölçümleri ne kadar doğru yaptığıdır.Kullanımı kolay olan cihaz ve sistemlerde hata payı azalmaktadır.
Kan şekeri ölçüm cihazı alırken dikkat edilmesi gereken noktalar
İyi bir şeker ölçer cihazının, kullanımı kolay olmalı, yıkama veya silme gerektirmeyen stripler kullanılmalı, ekranda yazı ve rakamlar kolayca okunabilmeli, sonuçları güvenilir olmalıdır. Kullanılan cihazın ve striplerin doğruluğu denetlenebilmelidir. Cihazın kendisi ve stripleri ucuz olmalı kolayca temin edilebilmelidir. Hafızalı cihazlar yani ölçülen şeker sonuçlarını hafızasına kaydedebilen cihazlar önemli ayrıcalık oluşturmaktadır.
Cihazla veya striplerle ilgili eğitim, temin ve servis olanakları olmalıdır. Cihaz ilk satın alındığında verilecek eğitim çok önemlidir. Eğitim, eğitici hemşire veya cihazı satan kişi tarafından mutlaka verilmelidir.
Hastaya hangi sıklıkta (günde kaç kez) ölçüm yapması gerektiği, kan şekerinin ne olması gerektiği, ölçtüğü sonuçlara göre tedavide nasıl değişiklik yapabileceği (örneğin egzersiz, diyet) öğretilmelidir.
Kan şekeri hangi sınırlar arasında olmalıdır?
Diyabetin iyi kontrol altında olması kan şekerinin normale yakın sınırlarda seyretmesi demektir. Tip I şekeri olanlarda ve gebelikte şeker saptananlarda kan şekerinin iyi kontrol altında olması istenir. Yaşlı diyabetlilerde ise kan şekerinin 180-200 mg/dl nin altında olması, idrarda şeker çıkmaması yeterli olabilir. İyi kontrol edilen diyabette kan şekeri açlıkta 140-150mg/dl’yi toklukta ise 180-200 miligramı geçmemelidir. Kan şekeri takibi küçük taşınabilir cihazlar yardımı ile yapılabilir.
Günde kaç defa kan şekeri ölçülmelidir?
Bu sorunun cevabı bütün diyabetlilere göre değişirse de genelde şu kuralların geçerli olduğu söylenebilir;
Eğer insülin kullanıyorsanız ve şekeriniz yüksekse kan şekeriniz doktorunuzun istediği sınırlara inene kadar günde 4 kere şeker takibi yapılmalıdır.Günde 4 kez şeker ölçümüne şeker profili denmektedir. Gün içinde şeker ölçüm zamanları şu şekildedir: Sabah aç karnına, öğlen yemek öncesi saat 11.00de, akşam yemek öncesi saat 18.30de, gece yatmadan saat 22.00de
Eğer insülin kullanıyorsanız ve şekeriniz düzenli ise hergün yerine "haftada 1-2 gün ama yine günde 4 kere kan şekeri takibi yapılmalıdır.
Gebe olan şekerlilerde günde 4 kere şeker ölçümü önerilmektedir.
Eğer sadece haplarla şekerinizi ayarlamaya çalışıyorsanız ve şekeriniz doktorunuzun istediği gibi düzenli ise haftada 1 gün "açlıkta ve yemekten 2 saat sonra" şeker takibi yeterlidir. Ne sıklıkta şeker ölçmeniz gerektiğini doktorunuza sorunuz.
Şeker ölçüm cihazları, kurallara uygun olarak kullanıldığında ölçümler güvenilirdir. Yapılan yanlış sonuçların önemli nedeni ölçümde önerilen kurallara uymamaktan kaynaklanmaktadır.
Cihaz ile evde şeker ölçümü yaparken dikkat edilmesi gereken noktalar
Cihazın kullanım kılavuzunda belirtilen konulara dikkat ederek ölçüm yapılmalıdır.
Çubukların son kullanma tarihi kontrol edilmeli; son kullanım tarihi geçmiş çubuklar kullanılmamalıdır.
Cihaz düzenli olarak temizlenmelidir.
Cihazın ve ölçüm çubuklarının doğruluğu düzenli olarak veya beklenenden yüksek veya düşük sonuçlar alındığında kontrol sıvıları ile denetlenmelidir.
Ölçüm yapmadan önce, eller, sabunlu su ile yıkanıp iyice kurulanırsa alkollü pamuk kullanmaya gerek yoktur. (Eğer parmağınızı alkolle silerseniz ilk damla kanı kullanmayınız.)
Kan şekeri ölçüldükten sonra sonuç günlük kayıt defterine kaydedilmelidir.