Uzman SühaN
Administrator
Diş Gıcırdatmanın Vücuda Verdiği Zararlar
Yapılan araştırmalar diş gıcırdatmayı tek bir belli nedene bağlayamamıştır. Kişilerin ruhsal yapısı, ağız-diş yapısı, genetik özellikleri vb. gibi birçok etken diş gıcırdatma rahatsızlığını tetiklemektedir. En bilinen nedenleri şöyle sıralayabiliriz:
Psikolojik Etkiler: Psikolojik etkilerin başında stres gelmektedir. Günümüz modern toplumunun en büyük sıkıntısı stres, birçok hastalığın da tetikleyicisidir. Günlük telaşlar, iş yoğunluğu, geçim derdi, eğitim sıkıntıları, gelecek kaygısı, ailevi problemler, trafik gibi sayabileceğimiz yüzlerce neden stresin kaynağını oluştururken vücudumuzda da bazı aksaklıklara yol açabilir.
Çoğu araştırmacıya göre de diş gıcırdatma rahatsızlığının önemli nedenlerinden biri de strestir. Küçük çocuklarda özellikle aileden ayrılıp kreşe ya da okula başlanacağı dönemde görülmesi, iş hayatında işleri kötüye gitmeye başlayan, evlilikte bazı sorunlar yaşayan kişilerde diş gıcırdatmanın ortaya çıkabilmesi de bu görüşe temel oluşturur.
Yaşam Biçimi: Diş gıcırdatma rahatsızlığını tetikleyen bir diğer etken de yaşam biçimidir. Sahip olduğunuz toplumsal statü ve bunun yarattığı baskı, alkol kullanımı, uyuşturucu madde kullanımı, düzensiz uyku, fazla kafein tüketilmesi, sigara alışkanlığı gibi yaşam biçiminizle ilgili etkenler diş gıcırdatma rahatsızlığını tetikleyebilir.
Kişilik Özellikleri: Rekabetçi, hırslı, sinirli veya hiperaktif olarak da tanımlayabileceğimiz, bu tür karakter özellikleri taşıyan kişiler arasında diş gıcırdatmaya daha sık rastlanabilmektedir.
Uyku Bozuklukları: Uyku bozukluğundan kaynaklanan sıkıntılar da diş gıcırdatma rahatsızlığının tetikleyicisidir. Özellikle “Obstrüktif Uyku Apne Sendromu” olarak da bilinen ve uyku apnelerinin önemli bir oranını kapsayan rahatsızlık, diş gıcırdatmanın temel tetikleyicileri arasında gösterilmektedir. Uyku bozuklukları aynı zamanda stres faktörünü de etkileyen önemli bir unsurdur. Diş gıcırdatmada birçok etkenin bir araya geldiği buradan da anlaşılabilir.
Dişlerdeki Yapısal Bozukluklar: Dişlerin sıralanışındaki yapısal bozukluklar yüzünden diş gıcırdatma rahatsızlığı ortaya çıkabilmektedir. Bazen de bir diş tedavisi sonrası, örneğin çok yüksek bir dolgu nedeniyle diş gıcırdatması ortaya çıkabilir.
Vitamin-Mineral Eksikliği: Vücudumuzdaki bazı vitamin ve minerallerin eksiliği bu rahatsızlığın tetikleyici olabilir. Özellikle anti-stres vitamini diye de bilinen B5 vitaminin eksikliği önemli bir etkendir. B5 vitamini eksiğini gidermek için yoğurt, avokado, sebze ve tahıl gibi doğal besinler tercih edilebilir.
Kalsiyum ve magnezyum eksikliği de diş gıcırdatmayı tetikler. Özellikle kalsiyum eksikliği istemsiz kas hareketlerine neden olduğu için önemli bir faktördür. Süt ve süt ürünleri, badem, susam, baharatlar gibi besinlerle kalsiyum ihtiyacı karşılanabilir. Yine kabak çekirdeği, ıspanak, yeşil fasulye, susam, soya fasulyesi, kaju gibi gıdalar magnezyum ihtiyacını giderebilir.
Diğer Nedenler: Midedekilerin yemek borusuna tırmandığı reflü rahatsızlığı, antidepresanlar ve bazı psikiyatrik ilaçlar, Parkinson gibi bazı rahatsızlıklardan kaynaklanan komplikasyonlar da diş gıcırdatmanın ortaya çıkmasına yol açabilir.
Diş gıcırdatma ciddi sonuçları olabilen bir rahatsızlıktır. Özellikle dişler üzerinde ciddi zararları olan bu rahatsızlık tedavi edilmezse kişinin yaşam kalitesinde sıkıntılar oluşturur.
Diş gıcırdatmanın zararlarını şöyle sıralayabiliriz:
Diş Kırılmaları: Diş gıcırdatma dişlerin normalde olmayacak kadar çok sıkılması ve çenenin kilitlenmesidir. Zamanla dişlerin bu kadar çok sıkılması sonucu dişler aşınır ve kırılmalar meydana gelir.
Diş Yüzeyinde Aşınma: Dişlerin sıkılması ve birbirine sürtünmesi sonucunda özellikle dişlerin çiğnemede etkili olan yüzeyinde aşınmalar meydana gelir.
Dişlerde Hassasiyet Oluşması: Diş gıcırdatma rahatsızlığının bir diğer zararı da dişlerde genel olarak soğuğa karşı oluşan hassasiyet ve dişlerin sızlamaya başlamasıdır.
Diş Etinin Çekilmesi: Dişlerin yoğun ve şiddetli sıkılmasından dolayı diş etlerinde çekilmelerde meydana gelir. Ayrıca buna bağlı olarak dişlerde sallanma ve dökülmeler de meydana gelebilir.
Yanaklarda Meydana Gelen Tahriş: Dişlerin sıkılması ve sürtünmesi doğal olarak bir süre sonra yanaklarda tahriş meydana getirir. Bunun sonucu olarak da yanak ısırmak ortaya çıkar. Özellikle yemek yerken oluşan bu durum kişiye rahatsızlık verir.
Ağrılar: Diş gıcırdatmanın oluşturduğu en büyük etki baş, eklem ve kas ağrılarıdır. Yanak ve şakaklara uygulanan yoğun baskı öncelikle bu bölgelerdeki kas ağrılarına neden olur. Özellikle şakaklara uygulanan baskı sonucunda baş ağrıları ortaya çıkar. Bu ağrılar can sıkıcıdır ve günlük aktiviteleri olumsuz etkiler. Yine çene eklemlerine uygulanan baskı bu eklemlerde ağrılar oluşturur. Bu ağrılar yemek yemeyi zorlaştırabilir.
Diş Gıcırdatma Tedavisi
Diş gıcırdatma rahatsızlığının nedeni net olmadığı için sürece yayılacak, farklı tedavi yöntemleri uygulanır. Bu yöntemlerden etkili olan bulunarak çözüme ulaşılmaya çalışılır.
Diş gıcırdatma için tedavi yöntemleri:
Bilinen en yaygın yöntem dişleri korumak için kullanılan ve “gece koruyucuları” denilen silikon malzemedir. Bu koruyucu silikonlar sayesinde dişlerin üzerinde uygulanan baskı ve sürtünmenin önüne geçilir. Ancak hastalığı tedavi etme konusunda yeterli değillerdir. Mutlaka ek tedavi yöntemleri uygulanması gerekir.
Psikolojik destek almak diş gıcırdatma tedavisindeki etkili yöntemlerden biridir. Stresin diş gıcırdatmada önemli bir tetikleyici olduğu düşünülürse alınacak psikolojik destek sayesinde stresten uzak, rahat ve huzurlu bir yaşam bu hastalığı tetiklenmesini engelleyebilir.
Uyku kalitesini arttırıcı tedbirler de yine diş gıcırdatmayı önlemede işe yarayabilir. Gece yatmadan önce yemek yememek, sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanmamak gibi değişikliklerle uyku kalitesi arttırılabilir.
Yine doktor kontrolü altında ve doktorunuzun yazacağı kas gevşetici ilaçlarla bu rahatsızlığın önüne geçilebilmesi mümkündür.
Diş yapısında olan bozuklukların tedavi edilmesi, eksik dişlerin yerine protez yapılması gibi yapısal bozukluklara karşı alacağınız önlemler de bu rahatsızlığın tedavisinde önemli etkenlerdir.
Çocuklarda ise süt dişlerinin dökülüp diğer dişlerinin tamamlanmasından sonra diş gıcırdatmanın ortadan kalktığı tespit edilmiştir. Yine yeni okula başlayacak çocuklarda oluşan stres ve bunun sonucu tetiklenen diş gıcırdatma, okula alıştıktan sonra kendiliğinden geçebilmektedir. Bu noktada çocuğa baskı yapılmamalı ve biraz zaman tanınmalıdır.
Psikolojik Etkiler: Psikolojik etkilerin başında stres gelmektedir. Günümüz modern toplumunun en büyük sıkıntısı stres, birçok hastalığın da tetikleyicisidir. Günlük telaşlar, iş yoğunluğu, geçim derdi, eğitim sıkıntıları, gelecek kaygısı, ailevi problemler, trafik gibi sayabileceğimiz yüzlerce neden stresin kaynağını oluştururken vücudumuzda da bazı aksaklıklara yol açabilir.
Çoğu araştırmacıya göre de diş gıcırdatma rahatsızlığının önemli nedenlerinden biri de strestir. Küçük çocuklarda özellikle aileden ayrılıp kreşe ya da okula başlanacağı dönemde görülmesi, iş hayatında işleri kötüye gitmeye başlayan, evlilikte bazı sorunlar yaşayan kişilerde diş gıcırdatmanın ortaya çıkabilmesi de bu görüşe temel oluşturur.
Yaşam Biçimi: Diş gıcırdatma rahatsızlığını tetikleyen bir diğer etken de yaşam biçimidir. Sahip olduğunuz toplumsal statü ve bunun yarattığı baskı, alkol kullanımı, uyuşturucu madde kullanımı, düzensiz uyku, fazla kafein tüketilmesi, sigara alışkanlığı gibi yaşam biçiminizle ilgili etkenler diş gıcırdatma rahatsızlığını tetikleyebilir.
Kişilik Özellikleri: Rekabetçi, hırslı, sinirli veya hiperaktif olarak da tanımlayabileceğimiz, bu tür karakter özellikleri taşıyan kişiler arasında diş gıcırdatmaya daha sık rastlanabilmektedir.
Uyku Bozuklukları: Uyku bozukluğundan kaynaklanan sıkıntılar da diş gıcırdatma rahatsızlığının tetikleyicisidir. Özellikle “Obstrüktif Uyku Apne Sendromu” olarak da bilinen ve uyku apnelerinin önemli bir oranını kapsayan rahatsızlık, diş gıcırdatmanın temel tetikleyicileri arasında gösterilmektedir. Uyku bozuklukları aynı zamanda stres faktörünü de etkileyen önemli bir unsurdur. Diş gıcırdatmada birçok etkenin bir araya geldiği buradan da anlaşılabilir.
Dişlerdeki Yapısal Bozukluklar: Dişlerin sıralanışındaki yapısal bozukluklar yüzünden diş gıcırdatma rahatsızlığı ortaya çıkabilmektedir. Bazen de bir diş tedavisi sonrası, örneğin çok yüksek bir dolgu nedeniyle diş gıcırdatması ortaya çıkabilir.
Vitamin-Mineral Eksikliği: Vücudumuzdaki bazı vitamin ve minerallerin eksiliği bu rahatsızlığın tetikleyici olabilir. Özellikle anti-stres vitamini diye de bilinen B5 vitaminin eksikliği önemli bir etkendir. B5 vitamini eksiğini gidermek için yoğurt, avokado, sebze ve tahıl gibi doğal besinler tercih edilebilir.
Kalsiyum ve magnezyum eksikliği de diş gıcırdatmayı tetikler. Özellikle kalsiyum eksikliği istemsiz kas hareketlerine neden olduğu için önemli bir faktördür. Süt ve süt ürünleri, badem, susam, baharatlar gibi besinlerle kalsiyum ihtiyacı karşılanabilir. Yine kabak çekirdeği, ıspanak, yeşil fasulye, susam, soya fasulyesi, kaju gibi gıdalar magnezyum ihtiyacını giderebilir.
Diğer Nedenler: Midedekilerin yemek borusuna tırmandığı reflü rahatsızlığı, antidepresanlar ve bazı psikiyatrik ilaçlar, Parkinson gibi bazı rahatsızlıklardan kaynaklanan komplikasyonlar da diş gıcırdatmanın ortaya çıkmasına yol açabilir.
Diş gıcırdatma ciddi sonuçları olabilen bir rahatsızlıktır. Özellikle dişler üzerinde ciddi zararları olan bu rahatsızlık tedavi edilmezse kişinin yaşam kalitesinde sıkıntılar oluşturur.
Diş gıcırdatmanın zararlarını şöyle sıralayabiliriz:
Diş Kırılmaları: Diş gıcırdatma dişlerin normalde olmayacak kadar çok sıkılması ve çenenin kilitlenmesidir. Zamanla dişlerin bu kadar çok sıkılması sonucu dişler aşınır ve kırılmalar meydana gelir.
Diş Yüzeyinde Aşınma: Dişlerin sıkılması ve birbirine sürtünmesi sonucunda özellikle dişlerin çiğnemede etkili olan yüzeyinde aşınmalar meydana gelir.
Dişlerde Hassasiyet Oluşması: Diş gıcırdatma rahatsızlığının bir diğer zararı da dişlerde genel olarak soğuğa karşı oluşan hassasiyet ve dişlerin sızlamaya başlamasıdır.
Diş Etinin Çekilmesi: Dişlerin yoğun ve şiddetli sıkılmasından dolayı diş etlerinde çekilmelerde meydana gelir. Ayrıca buna bağlı olarak dişlerde sallanma ve dökülmeler de meydana gelebilir.
Yanaklarda Meydana Gelen Tahriş: Dişlerin sıkılması ve sürtünmesi doğal olarak bir süre sonra yanaklarda tahriş meydana getirir. Bunun sonucu olarak da yanak ısırmak ortaya çıkar. Özellikle yemek yerken oluşan bu durum kişiye rahatsızlık verir.
Ağrılar: Diş gıcırdatmanın oluşturduğu en büyük etki baş, eklem ve kas ağrılarıdır. Yanak ve şakaklara uygulanan yoğun baskı öncelikle bu bölgelerdeki kas ağrılarına neden olur. Özellikle şakaklara uygulanan baskı sonucunda baş ağrıları ortaya çıkar. Bu ağrılar can sıkıcıdır ve günlük aktiviteleri olumsuz etkiler. Yine çene eklemlerine uygulanan baskı bu eklemlerde ağrılar oluşturur. Bu ağrılar yemek yemeyi zorlaştırabilir.
Diş Gıcırdatma Tedavisi
Diş gıcırdatma rahatsızlığının nedeni net olmadığı için sürece yayılacak, farklı tedavi yöntemleri uygulanır. Bu yöntemlerden etkili olan bulunarak çözüme ulaşılmaya çalışılır.
Diş gıcırdatma için tedavi yöntemleri:
Bilinen en yaygın yöntem dişleri korumak için kullanılan ve “gece koruyucuları” denilen silikon malzemedir. Bu koruyucu silikonlar sayesinde dişlerin üzerinde uygulanan baskı ve sürtünmenin önüne geçilir. Ancak hastalığı tedavi etme konusunda yeterli değillerdir. Mutlaka ek tedavi yöntemleri uygulanması gerekir.
Psikolojik destek almak diş gıcırdatma tedavisindeki etkili yöntemlerden biridir. Stresin diş gıcırdatmada önemli bir tetikleyici olduğu düşünülürse alınacak psikolojik destek sayesinde stresten uzak, rahat ve huzurlu bir yaşam bu hastalığı tetiklenmesini engelleyebilir.
Uyku kalitesini arttırıcı tedbirler de yine diş gıcırdatmayı önlemede işe yarayabilir. Gece yatmadan önce yemek yememek, sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanmamak gibi değişikliklerle uyku kalitesi arttırılabilir.
Yine doktor kontrolü altında ve doktorunuzun yazacağı kas gevşetici ilaçlarla bu rahatsızlığın önüne geçilebilmesi mümkündür.
Diş yapısında olan bozuklukların tedavi edilmesi, eksik dişlerin yerine protez yapılması gibi yapısal bozukluklara karşı alacağınız önlemler de bu rahatsızlığın tedavisinde önemli etkenlerdir.
Çocuklarda ise süt dişlerinin dökülüp diğer dişlerinin tamamlanmasından sonra diş gıcırdatmanın ortadan kalktığı tespit edilmiştir. Yine yeni okula başlayacak çocuklarda oluşan stres ve bunun sonucu tetiklenen diş gıcırdatma, okula alıştıktan sonra kendiliğinden geçebilmektedir. Bu noktada çocuğa baskı yapılmamalı ve biraz zaman tanınmalıdır.
