Çocuğa nasıl isim verilmeli?

Yeni doğan çocuğun babası veya yasal varisindən alacağı temel haklardan biri güzel isim sahibi olmaktır. Eğer çocuk ölü doğarsa bile ona isim konulmalıdır. Doğan çocuğa aynı gün isim koymak daha faziletlidir.Doğduğu zaman çocuğa verilen özel isim onun adı sayılır


Ad insan için büyük önem arz eden meselelerdendir. Toplumumuzda iyi, anlamsız ve hatta kötü isimleri olan, adları ile olumlu ya da olumsuz bir izlenim bırakabilecek, övünüp şımarmış veya mahcubiyet hissi geçiren kişiler var. İnsanın bazen günde yüz defa adıyla çağrıldığını düşünürsek, bunun önemini anlamak zor olmaz. Tesadüfi deyil ki, bugün Amerika ve Avrupa'nın önde gelen araştırma merkezleri çocuğa isim seçiminin öneminin ebeveynlerin tasavvur ettiğinden defalarca büyük olduğunu söylüyorlar.




Bebeği olan ailelerde önemli konulardan biri ona isim koymaktır. BM Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin 7. maddesinde çocuğun doğumdan hemen sonra isim hakkına sahip olduğu bildiriliyorsa, 14 asır önce dinimizde onun sadece isim değil, üstelik iyi isim almak hakkı söz edilmiştir.Toplumda, okulda her yerde insanın kendisinden ve yaptıklarından önce adı onun hakkında belirli fikir oluşturur, saygı veya alay doğurur.


Dünyadan göçmüş büyük insanların hatırasını yaşatmak için onların isimlerini çocuklara koymak da iyi bir durumdur. Fakat bu zaman bu isimlerin toplum tarafından nasıl karşılandığında dikkat etmek gerekir. Dini ve kutsal isimlerden farklı olarak böyle isimlerin daha çabuk yıpranma olasılığı var. Hem de imkan dahilinde dilimizde güzel seslenen ve akıcı telaffuz edilen isimlerden kullanmak iyi olur.Çocuğa isim koyarken, Allah'a ait isimler koyulmaz.Ayrıca, şeytan ve put isimlerini, suçu ve suçluları hatırlatan, ayrıca çocuğa hakaret sayılan isimleri koymak olmaz.


İslam açısından ailenin reisi olarak, çocuğa isim koymak görevi de babanın üzerine düşüyor, kötü isim konulduğu takdirde sorumluluğu işte o taşıyor. Fakat çocuğun dünyaya gelmesinde önemli zorlukları annenin çektiğine göre, tabii ki, onunla istişare ve ortak hayatın bütün alanları gibi yüzleşmek gerekir. Maalesef, bazı ailelerde çocuğun ismi konusunda karar verecek son adamlar ebeveynler, özellikle de anne olur. Oysa bu hak, çocuğun ana-babasına aittir.


İnsanlara verilen özel isimlerin de onlar üzerinde belirli etkileri vardır. Bu bir gerçektir ki, sözün büyü gibi etkisinin olduğunu, psikolojik sorunların çözümünde kelimelerin (beyanın) etki gücünü hepimiz kabul ediyoruz. Bundan hareketle diyebiliriz ki, insan yaşamı boyunca taşıyacağı, şahsına ait yanlış seçilen ismin psikolojik kurbanı olur olabilir. Kişinin adının fonetik sinyali ahengi telaffuz sırasında insan ruhunda rahatsızlığa neden olursa, toplum tarafından hoş karşılanmıyorsa veya negatif olumsuz anlamları içeriyorsa bu kişi ömür boyu kendisine hitap edilirken ruhunda meydana gelen dalgalanmaları, bakanların nazarındaki olumsuz anlamları kendisi de bilmeden üzerinde hissedecektir.

Yani bir insan ömrü boyunca kendisine verilen ismin düzgün seçilmemesinin kurbanına dönüşebilir. Bu nedenle ebeveynler çocuklarına isim seçerken dikkatli olmalıdırlar.Ayrıca ebeveynler çocuğa isim koyarken 10-15 yıl sonra çocuğun kendi adıyla iftihar edeceği veya utanacağını da dikkate almalıdırlar. Bir zamanlar insanlara konulan bazı isimler var ki, bu kişiler bugün kendi isimlerinden utanıyorlar.


Sonuç olarak diyebiliriz ki, adın insan karakterine etkisi inkar edilemez. Bu nedenle çocuğa isim koyarken bu ismin milli-manevi değerlere uygun olarak, ayrıca maneviyat büyüklerinin, örnek insanların adlarına üstünlük verilmelidir. Ayrıca daha önce yaşamış ve şimdi adı hayırla anılan kişinin adı çocuğa konularak o kişinin insan olarak gördüğü güzel işleri de çocuğa örnek olarak gösterilebilir. Bu metotla çocuğa gösterilen örnek şahsiyet, insan olduğundan hataları ve doğruları ile çocuğun ruhuna daha iyi etki bağışlayacak. Böylelikle de cansız varlık ve hayvan isimlerinin çocuklar karakterine olumsuz etkisinin önüne geçilmiş olacaktır.