Uzman SühaN
Administrator
Çene kisti nedir?
Çene kistleri normal oluşumlar değildir ve dolayısıyla her insanda görülmez. Bunun mutlaka bir nedeni olmalıdır. Bu neden ya dişten kaynaklanır ya da tamamen dişin dışında oluşan kistler meydana gelir. Bunlar da doğumsal konjenital bir takım hastalıklardan sonra ortaya çıkabilir.
Bir travma sonrasında da kistler oluşabilir. Yani kişinin motorsiklet, araba kazası geçirmesi, düşüp bir yere çarpması sonucunda oluşabilir ve kişi bir şey fark etmeyebilir. Ya da bu kistler, sağlıklı ve iyi yapılmamış diş tedavilerinden sonra diş köklerinde meydana gelen epitelyal oluşumlardır.
Diş kistleri oluşumu çok fazla rastlanan vakalar olduğu için, hastalar zaman zaman bunları fark etmeyebilirler. Çünkü diş kistleri kendi içinde büyüyen ve çene kemiğini işgal eden bir yapıya sahiptir. Buna bağlı olarak, herhangi bir nedenle eğer o kist ağız ortamıyla ilişkiye geçmez ve enfekte olmazsa, hasta bunu çok uzun yıllar boyunca fark edemeyebilir.
Hastanın bu kistleri fark etmediği durumlarda, çenenin içinde büyük kemik kayıplarına yol açan, küçük bir fındık büyüklüğünden başlayıp ceviz büyüklüğüne hatta elma büyüklüğüne ulaşan kistlerle karşılaşılabilir. Kistler ne kadar büyürlerse, operasyonları da o kadar zor olur. Buna bağlı olarak iyileşme süreçleri de zor ve uzun süreli olur.
Bunlardan dolayı, senede bir yapılan çekaplarla dişlerin herhangi bir yerinde veya çenenin herhangi bir yerinde oluşmuş olan kistlerin teşhis edilmesi ve derhal ameliyatlarının yapılması gerekir.AĞIZ BOŞLUĞU VE ÇENE KEMİĞİ KİSTLERİNİN BELİRTİLERİ
Ağız boşluğu ve çene kemiği kistleri başlangıçta herhangi bir belirti vermeksizin sinsi şekilde seyrederler. Geç kalınmış teşhislerde ise çene kemiklerinde ciddi boyutta harabiyete neden olurlar.
Çene Kemiği Kistleri, yüz bölgesinde ağrısız gelişen şişlikler dışında zaman zaman alt dudakta uyuşukluk belirtisi verebilir. Bu durum kistin ilerlemiş ve sinire baskı yapmış haline işaret eder.
Ağız boşluğunun yumuşak dokularında oluşan kistler ise genellikle çeşitli travmalar sonucu, küçük tükürük bezi kanallarının tıkanmaları ile sıklıkla dudak iç yüzeylerinde şeffaf görünümlü, zaman zaman kendiliğinden küçülen ve büyüyen ağrısız şişlikler şeklinde görülür. Bu bölgeyi kapsayan yumuşak doku kistlerinin bir diğer şekli de dil altı ve ağız tabanında oluşan şişliklerdir ki bunlara ‘’ranula’’ ya da halk diliyle kurbağacık denir.
İstanbul Aydın Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Anabilim Dalı Kliniklerinde, ağız içi kistlerin teşhis ve tedavisi gerçekleştirilmektedir.
AĞIZ BOŞLUĞU VE ÇENE KEMİĞİ KİSTLERİNİN TEDAVİLERİ MÜMKÜN MÜDÜR?
Çene kemiği ya da yumuşak doku kistlerinin tedavisinde ilaçlar sonuç vermeyebilir bu nedenle kist tedavileri ameliyat gerektiren işlemlerdir. Kistler bir bütün olarak ameliyat sırasında torbasıyla birlikte çıkarılır ve kistin büyüklüğüne göre bazı durumlarda ilave destek tedaviler uygulanabilir.
ÇENE KEMİĞİ KİSTLERİ TEDAVİ EDİLMEDİĞİ TAKTİRDE NE GİBİ SORUNLAR YARATIR ?
Çene Kemiği kistleri tedavi edilmedikleri zaman yüz bölgesinde şişliklere, iltihap akıntılarına, yüz dokusu sertleşmelerine, dudaklarda uyuşukluklara ve çene kemiğinde kendiliğinden kırılmalara neden olabilecekleri gibi tümör oluşumuna da (iyi huylu ya da kötü huylu) neden olabilirler.
KİST AMELİYATLARINDAN SONRA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN DURUMLAR
Ameliyat sonrası dikkat edilmesi gereken hususların başında;
Bir travma sonrasında da kistler oluşabilir. Yani kişinin motorsiklet, araba kazası geçirmesi, düşüp bir yere çarpması sonucunda oluşabilir ve kişi bir şey fark etmeyebilir. Ya da bu kistler, sağlıklı ve iyi yapılmamış diş tedavilerinden sonra diş köklerinde meydana gelen epitelyal oluşumlardır.
Diş kistleri oluşumu çok fazla rastlanan vakalar olduğu için, hastalar zaman zaman bunları fark etmeyebilirler. Çünkü diş kistleri kendi içinde büyüyen ve çene kemiğini işgal eden bir yapıya sahiptir. Buna bağlı olarak, herhangi bir nedenle eğer o kist ağız ortamıyla ilişkiye geçmez ve enfekte olmazsa, hasta bunu çok uzun yıllar boyunca fark edemeyebilir.
Hastanın bu kistleri fark etmediği durumlarda, çenenin içinde büyük kemik kayıplarına yol açan, küçük bir fındık büyüklüğünden başlayıp ceviz büyüklüğüne hatta elma büyüklüğüne ulaşan kistlerle karşılaşılabilir. Kistler ne kadar büyürlerse, operasyonları da o kadar zor olur. Buna bağlı olarak iyileşme süreçleri de zor ve uzun süreli olur.
Bunlardan dolayı, senede bir yapılan çekaplarla dişlerin herhangi bir yerinde veya çenenin herhangi bir yerinde oluşmuş olan kistlerin teşhis edilmesi ve derhal ameliyatlarının yapılması gerekir.AĞIZ BOŞLUĞU VE ÇENE KEMİĞİ KİSTLERİNİN BELİRTİLERİ
Ağız boşluğu ve çene kemiği kistleri başlangıçta herhangi bir belirti vermeksizin sinsi şekilde seyrederler. Geç kalınmış teşhislerde ise çene kemiklerinde ciddi boyutta harabiyete neden olurlar.
Çene Kemiği Kistleri, yüz bölgesinde ağrısız gelişen şişlikler dışında zaman zaman alt dudakta uyuşukluk belirtisi verebilir. Bu durum kistin ilerlemiş ve sinire baskı yapmış haline işaret eder.
Ağız boşluğunun yumuşak dokularında oluşan kistler ise genellikle çeşitli travmalar sonucu, küçük tükürük bezi kanallarının tıkanmaları ile sıklıkla dudak iç yüzeylerinde şeffaf görünümlü, zaman zaman kendiliğinden küçülen ve büyüyen ağrısız şişlikler şeklinde görülür. Bu bölgeyi kapsayan yumuşak doku kistlerinin bir diğer şekli de dil altı ve ağız tabanında oluşan şişliklerdir ki bunlara ‘’ranula’’ ya da halk diliyle kurbağacık denir.
İstanbul Aydın Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Anabilim Dalı Kliniklerinde, ağız içi kistlerin teşhis ve tedavisi gerçekleştirilmektedir.
AĞIZ BOŞLUĞU VE ÇENE KEMİĞİ KİSTLERİNİN TEDAVİLERİ MÜMKÜN MÜDÜR?
Çene kemiği ya da yumuşak doku kistlerinin tedavisinde ilaçlar sonuç vermeyebilir bu nedenle kist tedavileri ameliyat gerektiren işlemlerdir. Kistler bir bütün olarak ameliyat sırasında torbasıyla birlikte çıkarılır ve kistin büyüklüğüne göre bazı durumlarda ilave destek tedaviler uygulanabilir.
ÇENE KEMİĞİ KİSTLERİ TEDAVİ EDİLMEDİĞİ TAKTİRDE NE GİBİ SORUNLAR YARATIR ?
Çene Kemiği kistleri tedavi edilmedikleri zaman yüz bölgesinde şişliklere, iltihap akıntılarına, yüz dokusu sertleşmelerine, dudaklarda uyuşukluklara ve çene kemiğinde kendiliğinden kırılmalara neden olabilecekleri gibi tümör oluşumuna da (iyi huylu ya da kötü huylu) neden olabilirler.
KİST AMELİYATLARINDAN SONRA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN DURUMLAR
Ameliyat sonrası dikkat edilmesi gereken hususların başında;
- Ağız hijyeni,
- Yumuşak ve sıvı gıdalarla beslenme, (hekimler tarafından önerilen süre boyunca)
- Ameliyat bölgesini zedeleyebilecek tarzda yanak ve dudak çekme hareketlerinden kaçınma,
- Kontrol vakitlerini kaçırmama gibi durumlar gelmektedir.
