M
Misafir
Forum Okuru
Cam süslemesi vitray oluşumu
cam eşya süsleme camın oluşumu
CAM
Saydam, yarısaydam yada opak, sert ve inorganik bir malzeme olan camın oluşumunda asidik, bazik oksitler ve renklendiriciler yer alır. Camın temel hammaddesini oluşturan silis asidik oksittir ve camın esası olarak kabul edilen silis organik maddelerle birlikte kum yapısında bulunur. Cam şekillenirken silisin işlenmesindeki zorluklar ve düşük ısıda elde edilmesi amacıyla, potasyum karbonat sodyum karbonat , kalsiyum karbonat gibi bazik oksitler, silisle birlikte cam harmanında yer alırlar. Camın renklendirilmesinde, bakır oksit (kobalt ve mavi), gümüş (sarı ) Altın (pembe ve kırmızı) gibi renk veren l oksitler kullanılır.
Cam yapımında bilinen teknikler; iç kalıp tekniği (çamur gübre v.b. malzemeden model yapılır, model üzerine daldırma yöntemiyle yada cam liflerin sarılması şeklinde uygulanır); mozaik cam tekniği (yardımcı kalıplarla, iç ve dış kalıptan oluşturulan düzenek de iki kalıp arasına konulan cam parçalarının kalıpla birlikte fırınlanmasıyla elde edilir); döküm ve kalıplama tekniği (akıcı hale getirilmiş olan cam harmanı negatif kalıplara dökülerek şekillendirilir); üfleme tekniği (Tüp, serbest, kalıba üfleme yöntemleriyle yapılır).
M.Ö. I.y.y. da cam üretimi, üfleme tekniğinin kullanılmasıyla başlamıştır. Erken tarihli bu teknikle üretilen cam eserler önemli gelişim göstererek camın aynı zamanda bir endüstri ve teknoloji olmasını sağlamıştır. Türk cam sanatı, Artuklular ve Selçuklular zamanında başlamış, Osmanlı İmparatorluğu döneminde İstanbul'un fethiyle camcılığın merkezi bu kent olmuş, 19. yüzyılda en parlak dönemine ulaşmıştır.
Çeşm-i bülbül, Beykoz işi bu dönemden günümüze ulaşabilen tekniklerden bazılarıdır. 19. yüzyılda İstanbul'da özgün ve yerel tarzda cam eşya yapan atölyeler açılmıştır. İlk atölye Beykoz civarında bir Mevlevi dervişi Mehmet dede tarafından kurulmuştur. Bu atölye ve daha sonra benzeri diğer atölyelerde alışılagelmiş cam eşyanın yanı sıra, üzerleri yaldızlı nakışlarla süslenmiş beyaz, süt rengi yada saydam olmayan mavi renkte bir cam hamurundan yapılmış fincan, sürahi, bardak, vazo, reçellik, gülabdan, şamdan ve çeşm-i bülbüller üretilmiştir. O dönem yaygın olarak kullanılan bu mamullerle üretildikleri yerle bağlantılı olarak Beykoz Camları adı verilmiştir. Beykoz camları ışığa tutulduklarında yansıttıkları kırmızı bir ışıkla diğer camlardan ayrılırlar.
Cam eşyalar dışında, cam el sanatında;cam nazar boncukları ve cam süsleme sanatı olarak bilinen vitrayında ayrı bir yeri vardır. Anadolu'da camın ilk kez nazar boncuğu olarak üretimi İzmir-Görece köyündeki ustalar tarafından gerçekleştirilmiştir. Nazar boncuğu yoluyla canlı veya nesneye yönelen bakışların dikkatinin başka bir nesneye yöneleceğine inanılmakta ve Anadolu'da yaygın olarak kullanılmaktadır. Cam süsleme sanatı, vitrayın tarihi Antik Çağ'a uzanır. Kökeni Doğu Akdeniz'den gelmektedir. En eski boyalı vitray örnekleri 9. ve 10. yüzyıla tarihlenmektedir. Vitray gotik mimari ile yaygınlaşmıştır. Cam süsleme sanatında, mozaik vitray, macunlu vitray, kurşunlu vitray, boyalı vitray, tifani olmak üzere beş teknik uygulanmaktadır. Vitray, 1260 yıllarında Selçuklular döneminde geliştirilmiş, canlı ancak ışığı daha az geçiren renklerde camlardan yapılmıştır. Osmanlı Döneminde de mimaride cam süsleme sanatı kullanılmıştır. Topkapı Sarayı, Şehzade Türbesi, Süleymaniye Camii, Yeni Cami vitrayları örnek olarak gösterilebilir. Günümüzde vitray, özellikle iç mimarlık alanında kullanılmaktadır.
CAM
Saydam, yarısaydam yada opak, sert ve inorganik bir malzeme olan camın oluşumunda asidik, bazik oksitler ve renklendiriciler yer alır. Camın temel hammaddesini oluşturan silis asidik oksittir ve camın esası olarak kabul edilen silis organik maddelerle birlikte kum yapısında bulunur. Cam şekillenirken silisin işlenmesindeki zorluklar ve düşük ısıda elde edilmesi amacıyla, potasyum karbonat sodyum karbonat , kalsiyum karbonat gibi bazik oksitler, silisle birlikte cam harmanında yer alırlar. Camın renklendirilmesinde, bakır oksit (kobalt ve mavi), gümüş (sarı ) Altın (pembe ve kırmızı) gibi renk veren l oksitler kullanılır.
Cam yapımında bilinen teknikler; iç kalıp tekniği (çamur gübre v.b. malzemeden model yapılır, model üzerine daldırma yöntemiyle yada cam liflerin sarılması şeklinde uygulanır); mozaik cam tekniği (yardımcı kalıplarla, iç ve dış kalıptan oluşturulan düzenek de iki kalıp arasına konulan cam parçalarının kalıpla birlikte fırınlanmasıyla elde edilir); döküm ve kalıplama tekniği (akıcı hale getirilmiş olan cam harmanı negatif kalıplara dökülerek şekillendirilir); üfleme tekniği (Tüp, serbest, kalıba üfleme yöntemleriyle yapılır).
M.Ö. I.y.y. da cam üretimi, üfleme tekniğinin kullanılmasıyla başlamıştır. Erken tarihli bu teknikle üretilen cam eserler önemli gelişim göstererek camın aynı zamanda bir endüstri ve teknoloji olmasını sağlamıştır. Türk cam sanatı, Artuklular ve Selçuklular zamanında başlamış, Osmanlı İmparatorluğu döneminde İstanbul'un fethiyle camcılığın merkezi bu kent olmuş, 19. yüzyılda en parlak dönemine ulaşmıştır.
Çeşm-i bülbül, Beykoz işi bu dönemden günümüze ulaşabilen tekniklerden bazılarıdır. 19. yüzyılda İstanbul'da özgün ve yerel tarzda cam eşya yapan atölyeler açılmıştır. İlk atölye Beykoz civarında bir Mevlevi dervişi Mehmet dede tarafından kurulmuştur. Bu atölye ve daha sonra benzeri diğer atölyelerde alışılagelmiş cam eşyanın yanı sıra, üzerleri yaldızlı nakışlarla süslenmiş beyaz, süt rengi yada saydam olmayan mavi renkte bir cam hamurundan yapılmış fincan, sürahi, bardak, vazo, reçellik, gülabdan, şamdan ve çeşm-i bülbüller üretilmiştir. O dönem yaygın olarak kullanılan bu mamullerle üretildikleri yerle bağlantılı olarak Beykoz Camları adı verilmiştir. Beykoz camları ışığa tutulduklarında yansıttıkları kırmızı bir ışıkla diğer camlardan ayrılırlar.
Cam eşyalar dışında, cam el sanatında;cam nazar boncukları ve cam süsleme sanatı olarak bilinen vitrayında ayrı bir yeri vardır. Anadolu'da camın ilk kez nazar boncuğu olarak üretimi İzmir-Görece köyündeki ustalar tarafından gerçekleştirilmiştir. Nazar boncuğu yoluyla canlı veya nesneye yönelen bakışların dikkatinin başka bir nesneye yöneleceğine inanılmakta ve Anadolu'da yaygın olarak kullanılmaktadır. Cam süsleme sanatı, vitrayın tarihi Antik Çağ'a uzanır. Kökeni Doğu Akdeniz'den gelmektedir. En eski boyalı vitray örnekleri 9. ve 10. yüzyıla tarihlenmektedir. Vitray gotik mimari ile yaygınlaşmıştır. Cam süsleme sanatında, mozaik vitray, macunlu vitray, kurşunlu vitray, boyalı vitray, tifani olmak üzere beş teknik uygulanmaktadır. Vitray, 1260 yıllarında Selçuklular döneminde geliştirilmiş, canlı ancak ışığı daha az geçiren renklerde camlardan yapılmıştır. Osmanlı Döneminde de mimaride cam süsleme sanatı kullanılmıştır. Topkapı Sarayı, Şehzade Türbesi, Süleymaniye Camii, Yeni Cami vitrayları örnek olarak gösterilebilir. Günümüzde vitray, özellikle iç mimarlık alanında kullanılmaktadır.
