Buzdolabinda Gıda saklama yöntemleri
sebzeleri saklama yöntemleri sarımsak saklama koşulları dondurucuda saklanabilen sebzeler sebze yöntemleri buzlukta sebze
BUZDOLABINDA SAKLAMA YÖNTEMLERİ
Doğru saklama yöntemlerini kullanarak gıdalarınızın ömürlerini uzatabilir, dolayısıyla bütçenize katkıda bulunabilirsiniz. Yiyeceklerin yanlış yöntemle saklanmasının yalnız bütçeye değil, sağlığa da verdiği zararlar vardır. Tüm gıdalar için geçerli olan en önemli kural, bozulma şüphesi olan gıdaların saklanmayıp, hemen atılmasıdır. Bozulmuş gıdaları atarken en çok dikkatli olmak gerekir. Bu gıdalar mümkünse, açık olarak değil de kimsenin ulaşamayacağı şekilde sarılarak atılmalıdır. Gıdalar genellikle serin ve kuru yerlerde
saklanmalıdır. Buzdolapları da çok doldurulmamalıdır. Çünkü çok dolu buzdolaplarında, hava rahatça dolaşamadığı için iyi soğutma sağlanamaz. Buzdolabının en sıcak bölmesi 5-7 derece ve en soğuk bölümünün de -4 derece olması gerekir. (Buzluk ve derin dondurucu bu bölümlere dahil edilmemiştir. ) Buzdolabınızın içinde bir küçük sapta saklayacağınız karbonat, gıdaların kokularını emerek kötü kokuların oluşmasına engel olacaktır.
Rafta saklama
Kuru gıdalar
• Un, şeker, kuru bakliyat türü kuru gıdalar, tercihen cam kavanozlarda saklanmalıdır.
• Şeker, ağzı iyice kapalı kavanozda 2 sene, esmer şeker ise 4 aya kadar saklanabilir.
• Patatesler serin ve kuru bir yerde saklanmalıdır. Ancak buzdolabına koyulmamalıdır.
• Pirinç, serin ve kuru yerde ağzı iyice kapalı olarak, 2 seneye kadar saklanabilir.
• Aldığınız kuru gıdaları (un, mısır unu) kavanozlara koymadan öne 7 gün buzlukta saklarsanız, içlerinde olabilecek görünün veya görünmeyen zararlı canlıların ölmesini sağlarsınız ve bunların diğer kuru gıdalarınıza da geçmesini engellemiş olursunuz.
• Keklerinizi sakladığınız kabın içine yarım elma koyarsanız, kekleriniz daha uzun süre taze kalacaktır. Baharatlar
• Baharatlar asla ocakların üzerindeki veya yakınındaki raflarda saklanmamalıdır. Çünkü ısı ocaklardan yukarı çıkar ve bu raflardaki baharatların ısısının artmasına ve dolayısıyla lezzetlerini kaybetmelerine, renklerinin ve kokularının değişmesine yol açar.
• Baharatların küçük miktarda alınıp, tüketilmesi tavsiye edilir. Çünkü böylece, her zaman taze ve lezzetli baharat kullanmış olursunuz.
• Ülkemiz mutfaklarındaki uygulamanın tersine baharat ve otlar, buzlukta veya buzdolabında saklanmalıdır. İkinci iyi bir saklama yöntemi ise mutfağın serin, kuru ve karanlık bir köşesinde saklanmalıdır.
• Baharatları satın alırken öğütülmemiş olarak alırsanız, 1 sene ye kadar saklayabilirsiniz.
• Sarımsağı soyarak zeytinyağının içinde saklayabilirsiniz. Sarımsakları kullandıktan sonra kalan yağ, sarımsakla tatlandırılmış enfes bir salata sosu olacaktır.
Çay: Çayı mutlaka ağzı iyice kapanabilen kavanozlarda, mutfağın serin ve karanlık bir köşesinde saklayın.
Sirke: Sirke çok asitli olduğu için demir teneke, bakır ve pirinç kaplarda saklanmamalıdır.
Ekmek
• Bir parça kerevizi ekmeği sakladığınız torbanın içine yerleştirirseniz, ekmeğin daha uzun süre taze kalmasını sağlarsınız.
• Ekmeği ekmek kutusunda, buzdolabında veya derin dondurucuda saklayabilirsiniz. Ekmeğin içindeki nem kaybını önleyerek, daha uzun süre taze kalmasını sağlamak için, iyice sarılı olarak saklanması gerekmektedir. Sarmanın en iyi yolu da havayı içinde az tutan saklama poşetleri veya streç filmdir.
Peynirler
• Peynirler genellikle buzdolabında saklanır. Peynirler, buzdolabında önce yağlı kağıda veya streç filme, daha sonra da alüminyum folyoya sarılarak saklanmalıdır.
• Beyaz peyniri çok uzun süre kullanmak istiyorsanız, zeytinyağı dolu bir kabın içinde saklayabilirsiniz.
• Açılmış krem peynirler buzdolabında 2 hafta, sert olanlar (kaşar, çerkez) 3-4 hafta saklanabilirler.
Konserveler
• Açılmamış konserveler yine kuru bir ortamda ve oda sıcaklığında (21 derece)saklanmalıdır.
• Konserve kutularını asla ocakların, kaloriferlerin yakınlarında, yani çok sıcak veya çok soğuk bölgelerde saklamayın. Çünkü kapalı konservenin donması veya fazla ısınması, konservenin tadını olumsuz etkileyebilir.
Yumurta
• Yumurtanın taze olup olmadığını anlamak için, 2 çorba kaşığı tuzu 500 ml suda eritin ve yumurtaları bu suya atın. Yumurta batarsa tazedir.
• Yumurtalar raflara sivri ucu aşağı gelecek şekilde yerleştirilmelidir.
• Yumurta, kendi kartonu içinde buzdolabında 5 haftaya kadar saklanabilir. Çünkü yumurta, kabuğu içine koku geçebilir. Bunun için, açık olarak saklanması yerine, kapalı olarak saklanması koku almasını engeller.
• Yumurtanın sarısını buzdolabında, içine 1-2 çorba kaşığı sıvıyağ koyduğunuz ağzı kapalı plastik saklama kabı içinde 4 gün saklayabilirsiniz. Yumurta beyazı da plastik saklama kapları içinde 2-4 gün saklanabilir. Yumurta, katı haşlanmış olarak, kabuğuyla buzdolabında 8-10 gün saklanabilir.
• Yumurta hiçbir zaman kabuklu olarak dondurulamaz. Ama kırılmış yumurta, yumurta beyazı veya sarısı, pişmiş yumurta sarıları dondurulabilir.
• Yumurta beyazı sıkıca kapalı bir saklama kabında dondurulmalıdır. Sadece yumurta sarısını veya kırılmış yumurtayı dondurabilmek için 1/8 çay kaşığı tuz veya 1-1/2 çay kaşığı şeker katabilirsiniz.
• Donmuş yumurtayı ya buzdolabında ya da soğuk suyun altında çözebilirsiniz fakat hemen kullanmanız gereklidir.
Derin dondurucuda saklama
Dondurma ipuçları
• Yiyeceklerin derin dondurucuların içine çok iyi yerleştirilmesi gerekir. Derin dondurucuların en etkin kullanımları dolu oldukları zamandır. Ancak havanın gıdaların arasında dolaşmasına elverecek boşluklar bırakılmalıdır.
• Elektrikler kesilirse içi oldukça dolu olan derin dondurucuyu kesinlikle açmayın. Bu şekilde 48 saat kadar yiyeceklerinizi 0 derecede tutma etkisini sürdürür. Ancak derin dondurucunuz nispeten boş ise, bu gıdaları 24 saate kadar bozulmadan saklayabilir. Eğer yaşadığınız bölgede çok sıkı bir elektrik kesintisi oluyorsa, derin dondurucunuzu mümkün olduğu kadar dolu tutmaya gayret gösterin. Az gıda koyabiliyorsanız, boşlukları buz torbalarıyla doldurun. Çünkü kesintilerde, bu buz torbaları içerdeki soğuk havanın daha uzun süre kalmasına yardımcı olurlar.
• Siz yokken derin dondurucunuzun çözülüp çözülmediğini anlamak için, bir kavanozu buz küpleriyle doldurup, içine koyun. Döndüğünüzde buzlar erimiş, şekil değiştirmiş ise derin dondurucunuz çözülmüş ve tekrar donmuş demektir. Bu, içindeki yiyeceklerin gerektiği gibi saklanamadığına işarettir.
• Derin dondurucuda saklama kabı olarak, cam şişeleri (özellikle dar ağızlı olanları) kullanmayın. Çünkü donunca genleşen sıvılar, camın kırılmasına neden olabilir.
• Yiyecekleri derin dondurucuda alüminyum folyo yerine, plastik torbalara koyarak veya streç filme sararak dondurmayı tercih edin.
• Dondurduğunuz gıdaların üzerine tarih atın ve dondurucunuzdaki gıdaları kullanırken tarih sırasına göre yerleştirmeye çalışın. Böylece dondurulunca, birbirine benzeyen gıdaları ayırt etmeniz kolay olur ve bu sıraya göre de kullanabilirsiniz.
• Yağlar, protein ve karbonhidratlardan daha zor donar ve derin dondurucudaki saklama ömürleri daha kısadır. Bu nedenle pirzola gibi yağlı etlerinizi, derin dondurucuda saklamayı düşünüyorsanız, önce fazla yağlarını ayıklamanız gerekir.
• Pişirdiğiniz yemeği donduracağınızı önceden biliyorsanız, çok fazla baharat kullanmamaya özen gösterin. Çünkü donduklarında baharatların tatları keskinleşebilir.
• Fındık, fıstık gibi kuru yemişleri ağzı iyice kapalı plastik torbalarda derin dondurucuda 8 aya kadar, buzdolabında ise 4 aya kadar saklayabilirsiniz.
• Kızartılmış veya pane edilerek pişirilmiş gıdaları dondurmaktan kaçının. Çünkü bu gıdalar dondurulduğu zaman, lastik gibi olur.
Meyve
• Meyveyi küçük miktarlarda dondurun. Çünkü daha çabuk donar.
• Meyveyi dondurduğunuz kapta, mutlaka biraz boş yer kalmasına dikkat etin. Çünkü meyveler genleşir.
• Çok olgun muzları, püre haline getirdikten sonra içine biraz limon suyu ekleyip dondurarak keklerinizde kullanabilirsiniz.
Dondurulmadan önce sebzelerin haşlama süreleri
• Lahana (doğranmış): 1.5 dakika
• Havuç: 3-5 dakika arası
• Karnabahar, kereviz, biberler: 3 dakika
• Mısır: 4-8 dakika
• Patlıcan: 4 dakika
• Yeşil fasulye: 2-3 dakika
• Soğan, ıspanak: 2 dakika
• Bezelye: 2-3 dakika
• Kabak: 1 dakika
Haşladığınız sebzeleri hemen soğuk suyun içine atın ve kağıt havlular yardımıyla kuruttuktan sonra derin dondurucuya yerleştirin.
BUZDOLABINDA SAKLAMA YÖNTEMLERİ
Doğru saklama yöntemlerini kullanarak gıdalarınızın ömürlerini uzatabilir, dolayısıyla bütçenize katkıda bulunabilirsiniz. Yiyeceklerin yanlış yöntemle saklanmasının yalnız bütçeye değil, sağlığa da verdiği zararlar vardır. Tüm gıdalar için geçerli olan en önemli kural, bozulma şüphesi olan gıdaların saklanmayıp, hemen atılmasıdır. Bozulmuş gıdaları atarken en çok dikkatli olmak gerekir. Bu gıdalar mümkünse, açık olarak değil de kimsenin ulaşamayacağı şekilde sarılarak atılmalıdır. Gıdalar genellikle serin ve kuru yerlerde
saklanmalıdır. Buzdolapları da çok doldurulmamalıdır. Çünkü çok dolu buzdolaplarında, hava rahatça dolaşamadığı için iyi soğutma sağlanamaz. Buzdolabının en sıcak bölmesi 5-7 derece ve en soğuk bölümünün de -4 derece olması gerekir. (Buzluk ve derin dondurucu bu bölümlere dahil edilmemiştir. ) Buzdolabınızın içinde bir küçük sapta saklayacağınız karbonat, gıdaların kokularını emerek kötü kokuların oluşmasına engel olacaktır.
Rafta saklama
Kuru gıdalar
• Un, şeker, kuru bakliyat türü kuru gıdalar, tercihen cam kavanozlarda saklanmalıdır.
• Şeker, ağzı iyice kapalı kavanozda 2 sene, esmer şeker ise 4 aya kadar saklanabilir.
• Patatesler serin ve kuru bir yerde saklanmalıdır. Ancak buzdolabına koyulmamalıdır.
• Pirinç, serin ve kuru yerde ağzı iyice kapalı olarak, 2 seneye kadar saklanabilir.
• Aldığınız kuru gıdaları (un, mısır unu) kavanozlara koymadan öne 7 gün buzlukta saklarsanız, içlerinde olabilecek görünün veya görünmeyen zararlı canlıların ölmesini sağlarsınız ve bunların diğer kuru gıdalarınıza da geçmesini engellemiş olursunuz.
• Keklerinizi sakladığınız kabın içine yarım elma koyarsanız, kekleriniz daha uzun süre taze kalacaktır. Baharatlar
• Baharatlar asla ocakların üzerindeki veya yakınındaki raflarda saklanmamalıdır. Çünkü ısı ocaklardan yukarı çıkar ve bu raflardaki baharatların ısısının artmasına ve dolayısıyla lezzetlerini kaybetmelerine, renklerinin ve kokularının değişmesine yol açar.
• Baharatların küçük miktarda alınıp, tüketilmesi tavsiye edilir. Çünkü böylece, her zaman taze ve lezzetli baharat kullanmış olursunuz.
• Ülkemiz mutfaklarındaki uygulamanın tersine baharat ve otlar, buzlukta veya buzdolabında saklanmalıdır. İkinci iyi bir saklama yöntemi ise mutfağın serin, kuru ve karanlık bir köşesinde saklanmalıdır.
• Baharatları satın alırken öğütülmemiş olarak alırsanız, 1 sene ye kadar saklayabilirsiniz.
• Sarımsağı soyarak zeytinyağının içinde saklayabilirsiniz. Sarımsakları kullandıktan sonra kalan yağ, sarımsakla tatlandırılmış enfes bir salata sosu olacaktır.
Çay: Çayı mutlaka ağzı iyice kapanabilen kavanozlarda, mutfağın serin ve karanlık bir köşesinde saklayın.
Sirke: Sirke çok asitli olduğu için demir teneke, bakır ve pirinç kaplarda saklanmamalıdır.
Ekmek
• Bir parça kerevizi ekmeği sakladığınız torbanın içine yerleştirirseniz, ekmeğin daha uzun süre taze kalmasını sağlarsınız.
• Ekmeği ekmek kutusunda, buzdolabında veya derin dondurucuda saklayabilirsiniz. Ekmeğin içindeki nem kaybını önleyerek, daha uzun süre taze kalmasını sağlamak için, iyice sarılı olarak saklanması gerekmektedir. Sarmanın en iyi yolu da havayı içinde az tutan saklama poşetleri veya streç filmdir.
Peynirler
• Peynirler genellikle buzdolabında saklanır. Peynirler, buzdolabında önce yağlı kağıda veya streç filme, daha sonra da alüminyum folyoya sarılarak saklanmalıdır.
• Beyaz peyniri çok uzun süre kullanmak istiyorsanız, zeytinyağı dolu bir kabın içinde saklayabilirsiniz.
• Açılmış krem peynirler buzdolabında 2 hafta, sert olanlar (kaşar, çerkez) 3-4 hafta saklanabilirler.
Konserveler
• Açılmamış konserveler yine kuru bir ortamda ve oda sıcaklığında (21 derece)saklanmalıdır.
• Konserve kutularını asla ocakların, kaloriferlerin yakınlarında, yani çok sıcak veya çok soğuk bölgelerde saklamayın. Çünkü kapalı konservenin donması veya fazla ısınması, konservenin tadını olumsuz etkileyebilir.
Yumurta
• Yumurtanın taze olup olmadığını anlamak için, 2 çorba kaşığı tuzu 500 ml suda eritin ve yumurtaları bu suya atın. Yumurta batarsa tazedir.
• Yumurtalar raflara sivri ucu aşağı gelecek şekilde yerleştirilmelidir.
• Yumurta, kendi kartonu içinde buzdolabında 5 haftaya kadar saklanabilir. Çünkü yumurta, kabuğu içine koku geçebilir. Bunun için, açık olarak saklanması yerine, kapalı olarak saklanması koku almasını engeller.
• Yumurtanın sarısını buzdolabında, içine 1-2 çorba kaşığı sıvıyağ koyduğunuz ağzı kapalı plastik saklama kabı içinde 4 gün saklayabilirsiniz. Yumurta beyazı da plastik saklama kapları içinde 2-4 gün saklanabilir. Yumurta, katı haşlanmış olarak, kabuğuyla buzdolabında 8-10 gün saklanabilir.
• Yumurta hiçbir zaman kabuklu olarak dondurulamaz. Ama kırılmış yumurta, yumurta beyazı veya sarısı, pişmiş yumurta sarıları dondurulabilir.
• Yumurta beyazı sıkıca kapalı bir saklama kabında dondurulmalıdır. Sadece yumurta sarısını veya kırılmış yumurtayı dondurabilmek için 1/8 çay kaşığı tuz veya 1-1/2 çay kaşığı şeker katabilirsiniz.
• Donmuş yumurtayı ya buzdolabında ya da soğuk suyun altında çözebilirsiniz fakat hemen kullanmanız gereklidir.
Derin dondurucuda saklama
Dondurma ipuçları
• Yiyeceklerin derin dondurucuların içine çok iyi yerleştirilmesi gerekir. Derin dondurucuların en etkin kullanımları dolu oldukları zamandır. Ancak havanın gıdaların arasında dolaşmasına elverecek boşluklar bırakılmalıdır.
• Elektrikler kesilirse içi oldukça dolu olan derin dondurucuyu kesinlikle açmayın. Bu şekilde 48 saat kadar yiyeceklerinizi 0 derecede tutma etkisini sürdürür. Ancak derin dondurucunuz nispeten boş ise, bu gıdaları 24 saate kadar bozulmadan saklayabilir. Eğer yaşadığınız bölgede çok sıkı bir elektrik kesintisi oluyorsa, derin dondurucunuzu mümkün olduğu kadar dolu tutmaya gayret gösterin. Az gıda koyabiliyorsanız, boşlukları buz torbalarıyla doldurun. Çünkü kesintilerde, bu buz torbaları içerdeki soğuk havanın daha uzun süre kalmasına yardımcı olurlar.
• Siz yokken derin dondurucunuzun çözülüp çözülmediğini anlamak için, bir kavanozu buz küpleriyle doldurup, içine koyun. Döndüğünüzde buzlar erimiş, şekil değiştirmiş ise derin dondurucunuz çözülmüş ve tekrar donmuş demektir. Bu, içindeki yiyeceklerin gerektiği gibi saklanamadığına işarettir.
• Derin dondurucuda saklama kabı olarak, cam şişeleri (özellikle dar ağızlı olanları) kullanmayın. Çünkü donunca genleşen sıvılar, camın kırılmasına neden olabilir.
• Yiyecekleri derin dondurucuda alüminyum folyo yerine, plastik torbalara koyarak veya streç filme sararak dondurmayı tercih edin.
• Dondurduğunuz gıdaların üzerine tarih atın ve dondurucunuzdaki gıdaları kullanırken tarih sırasına göre yerleştirmeye çalışın. Böylece dondurulunca, birbirine benzeyen gıdaları ayırt etmeniz kolay olur ve bu sıraya göre de kullanabilirsiniz.
• Yağlar, protein ve karbonhidratlardan daha zor donar ve derin dondurucudaki saklama ömürleri daha kısadır. Bu nedenle pirzola gibi yağlı etlerinizi, derin dondurucuda saklamayı düşünüyorsanız, önce fazla yağlarını ayıklamanız gerekir.
• Pişirdiğiniz yemeği donduracağınızı önceden biliyorsanız, çok fazla baharat kullanmamaya özen gösterin. Çünkü donduklarında baharatların tatları keskinleşebilir.
• Fındık, fıstık gibi kuru yemişleri ağzı iyice kapalı plastik torbalarda derin dondurucuda 8 aya kadar, buzdolabında ise 4 aya kadar saklayabilirsiniz.
• Kızartılmış veya pane edilerek pişirilmiş gıdaları dondurmaktan kaçının. Çünkü bu gıdalar dondurulduğu zaman, lastik gibi olur.
Meyve
• Meyveyi küçük miktarlarda dondurun. Çünkü daha çabuk donar.
• Meyveyi dondurduğunuz kapta, mutlaka biraz boş yer kalmasına dikkat etin. Çünkü meyveler genleşir.
• Çok olgun muzları, püre haline getirdikten sonra içine biraz limon suyu ekleyip dondurarak keklerinizde kullanabilirsiniz.
Dondurulmadan önce sebzelerin haşlama süreleri
• Lahana (doğranmış): 1.5 dakika
• Havuç: 3-5 dakika arası
• Karnabahar, kereviz, biberler: 3 dakika
• Mısır: 4-8 dakika
• Patlıcan: 4 dakika
• Yeşil fasulye: 2-3 dakika
• Soğan, ıspanak: 2 dakika
• Bezelye: 2-3 dakika
• Kabak: 1 dakika
Haşladığınız sebzeleri hemen soğuk suyun içine atın ve kağıt havlular yardımıyla kuruttuktan sonra derin dondurucuya yerleştirin.
