Uzman SühaN
Administrator
Boyun Eğriliği Neden Olur?
Başın sağ ya da sol tarafa doğru çekili olması ve boyun hareketlerinin ağrılı olması durumuna “boyun eğriliği” denir. Tıpta bu rahatsızlığın adı “tortilolis” olarak bilinmektedir. Oldukça sık rastlanan bir rahatsızlık olup çok basit kabul edilen boyun hareketlerini bile engeller. Kulak arkasında bulunan kemik çıkıntısından başlayarak göğüs kafesi kemiğine kadar uzanan boyun kasının kısalmasıyla oluşur.
Baş ve boynun yana doğru eğikliği ve rotasyonel çarpıklığı ile karakterize bir hastalıktır. En sık görülen nedeni sternokleidomastoideus kasının tek taraflı olarak kısalığına bağlı müsküler tortikollistir. Bunun dışında konjenital, nörojenik, inflamatuvar, travmatik ve psikonörotik kökenli de olabilir. Müsküler tortikollisde sternokleidomastoideus kasında doğum sırasında bir zorlanma veya muhtemelen beslenme bozukluğuna bağlı olarak ilk aylarda bir kitle palpe edilir.
Bu kitle birkaç ay içinde kaybolurken, kasta kısalık ve kontraktür gelişir. Kliniği çok belirgindir. Tek taraflı kısalmış sternokleidomastoideus kasının çekmesi sonucu baş bu tarafa doğru eğilir ve yüz sağlam tarafa doğru döner. Kemik anomali olup, olmadığının saptanması için mutlak surette radyolojik inceleme yapılır. Ayırıcı tanı açısından KBB ve göz muayeneleri yaptırılır.
Boyunda eğrilik oluşturan birçok hastalık bulunmakla birlikte tortikollis denilince akla ilk gelen bebeklerde görülen tablodur. Yakınma boynun sağ ya da sol tarafında uzanan kaslar üzerinde bir şişlik bulunması, boynun tutulan tarafa doğru eğriliği ve aynı taraf yüzün diğerine göre kısmen küçük olduğunun fark edilmesidir (asimetri). Bazen anneler bebeğin hep aynı tarafa dönerek yattığını da söyleyebilirler.
Tüm doğumların % 0.4’ünde rastlanır. Doğumdan yaklaşık 2-3 hafta sonra belirmeye başlar. Şişlik 1-3 cm boyutlarda olup hastaların %2-8’inde iki taraflıdır. Nedeni bilinmemektedir. Doğum travması, anne karnındaki duruş pozisyonuna bağlı olduğu açıklamaları tüm hastalarda geçerli olamamıştır.
Etkilenen taraf kasta şişlik bölgesinde sertleşme ve kas kısalığı meydana gelmekte ve aynı taraf yüzde küçük kalma görülmektedir.
Kısalan kas tek tarafıdır, bu nedenle de boyun tek tarafa doğru eğilir. Bu rahatsızlık gözle fark edilecek kadar barizdir. Başın tek tarafa eğilmesinden kaynaklı olarak başın eğildiği taraftaki omuz olduğundan daha yüksek bir hal alır. Diğer omuz ise aşağı düşer. Hastanın yüzünde zamanla asimetrik bir görüntü oluşur. Rahatsızlığı yaşayan kişinin bu durumu kendi başına düzeltmesi olanaksızdır.
Boyun eğriliğinin nedenleri nelerdir?
Bu durumun nedeni doğumsal kaynaklı olabilir. Anne karnındayken bebeğin başı tek tarafa doğru kasılmışsa doğum esnasında travmalardan dolayı boyun eğrilikleri oluşabilir.
Bebeğin ters geldiği durumlarda da boyun eğriliği yaşanabilir.
Boyun eğriliği kaslarla ilgili bir sıkıntının sonucunda ortaya çıkabilir.
Boyun eğriliği durumu kulak hastalıklarına bağlı olarak gelişen bir olumsuzluk olabilmektedir.
Kulak iltihapları da boyun eğriliğine neden olabilir.
Bahsettiğimiz kası etkileyen enfeksiyonlar boyun eğriliğini ortaya çıkarabilir.
Lifli doku oluşumuyla kronik kas iltihapları oluşabilir. Kronik kas iltihapları da boyun eğriliği yapabilir.
Kazalarda yaşanan kimi pozisyonlar boyun eğriliğini doğurabilir. Örneğin araba yolculuğunda hızla giderken aniden durmak ve çarpma boyun eğriliği yapabilir.
Bu hastalığın en iyi tedavi yöntemi egzersizlerdir. Egzersizlerin düzenli şekilde uygulanması hastalığın hızlı ve tam düzelmesi açısından önem taşır. Zaman hastanın aleyhine işler. Zaman geçtikçe deformasyonlar oluşabilir. İlk adımı masaj ve boyun egzersizleri oluşturur. Egzersizlerin temel özelliği çok sert veyorucu olmamakla beraber bölgesel tedavide etkili olmalarıdır. Eğer masaj ve egzersizler olumlu sonuç vermezse kişinin isteğine bağlı olarak cerrahi müdahale uygulanabilir.
Baş ve boynun yana doğru eğikliği ve rotasyonel çarpıklığı ile karakterize bir hastalıktır. En sık görülen nedeni sternokleidomastoideus kasının tek taraflı olarak kısalığına bağlı müsküler tortikollistir. Bunun dışında konjenital, nörojenik, inflamatuvar, travmatik ve psikonörotik kökenli de olabilir. Müsküler tortikollisde sternokleidomastoideus kasında doğum sırasında bir zorlanma veya muhtemelen beslenme bozukluğuna bağlı olarak ilk aylarda bir kitle palpe edilir.
Bu kitle birkaç ay içinde kaybolurken, kasta kısalık ve kontraktür gelişir. Kliniği çok belirgindir. Tek taraflı kısalmış sternokleidomastoideus kasının çekmesi sonucu baş bu tarafa doğru eğilir ve yüz sağlam tarafa doğru döner. Kemik anomali olup, olmadığının saptanması için mutlak surette radyolojik inceleme yapılır. Ayırıcı tanı açısından KBB ve göz muayeneleri yaptırılır.
Boyunda eğrilik oluşturan birçok hastalık bulunmakla birlikte tortikollis denilince akla ilk gelen bebeklerde görülen tablodur. Yakınma boynun sağ ya da sol tarafında uzanan kaslar üzerinde bir şişlik bulunması, boynun tutulan tarafa doğru eğriliği ve aynı taraf yüzün diğerine göre kısmen küçük olduğunun fark edilmesidir (asimetri). Bazen anneler bebeğin hep aynı tarafa dönerek yattığını da söyleyebilirler.
Tüm doğumların % 0.4’ünde rastlanır. Doğumdan yaklaşık 2-3 hafta sonra belirmeye başlar. Şişlik 1-3 cm boyutlarda olup hastaların %2-8’inde iki taraflıdır. Nedeni bilinmemektedir. Doğum travması, anne karnındaki duruş pozisyonuna bağlı olduğu açıklamaları tüm hastalarda geçerli olamamıştır.
Etkilenen taraf kasta şişlik bölgesinde sertleşme ve kas kısalığı meydana gelmekte ve aynı taraf yüzde küçük kalma görülmektedir.
Kısalan kas tek tarafıdır, bu nedenle de boyun tek tarafa doğru eğilir. Bu rahatsızlık gözle fark edilecek kadar barizdir. Başın tek tarafa eğilmesinden kaynaklı olarak başın eğildiği taraftaki omuz olduğundan daha yüksek bir hal alır. Diğer omuz ise aşağı düşer. Hastanın yüzünde zamanla asimetrik bir görüntü oluşur. Rahatsızlığı yaşayan kişinin bu durumu kendi başına düzeltmesi olanaksızdır.
Boyun eğriliğinin nedenleri nelerdir?
Bu durumun nedeni doğumsal kaynaklı olabilir. Anne karnındayken bebeğin başı tek tarafa doğru kasılmışsa doğum esnasında travmalardan dolayı boyun eğrilikleri oluşabilir.
Bebeğin ters geldiği durumlarda da boyun eğriliği yaşanabilir.
Boyun eğriliği kaslarla ilgili bir sıkıntının sonucunda ortaya çıkabilir.
Boyun eğriliği durumu kulak hastalıklarına bağlı olarak gelişen bir olumsuzluk olabilmektedir.
Kulak iltihapları da boyun eğriliğine neden olabilir.
Bahsettiğimiz kası etkileyen enfeksiyonlar boyun eğriliğini ortaya çıkarabilir.
Lifli doku oluşumuyla kronik kas iltihapları oluşabilir. Kronik kas iltihapları da boyun eğriliği yapabilir.
Kazalarda yaşanan kimi pozisyonlar boyun eğriliğini doğurabilir. Örneğin araba yolculuğunda hızla giderken aniden durmak ve çarpma boyun eğriliği yapabilir.
Bu hastalığın en iyi tedavi yöntemi egzersizlerdir. Egzersizlerin düzenli şekilde uygulanması hastalığın hızlı ve tam düzelmesi açısından önem taşır. Zaman hastanın aleyhine işler. Zaman geçtikçe deformasyonlar oluşabilir. İlk adımı masaj ve boyun egzersizleri oluşturur. Egzersizlerin temel özelliği çok sert veyorucu olmamakla beraber bölgesel tedavide etkili olmalarıdır. Eğer masaj ve egzersizler olumlu sonuç vermezse kişinin isteğine bağlı olarak cerrahi müdahale uygulanabilir.