Uzman SühaN
Administrator
Bilmece nedir -Bilmece örnekleri
Çocuklar için sözcüklerle üretilmiş bir oyun aracı olan bilmece onlara, düş ve düşünce gücüne seslenen kurmaca bir dünya sunar. Şiirsel bir anlatımla çocukları dille kurgulanmış bir zeka oyununa davet eder. Onları, tüm bildiklerini sınamaya, olaylar ve olgular ile kavramlar arasında anlamsal ilgiler kurmaya yöneltir.İkilemeleri, deyimleşmeleri kullanarak, ana dilinin söz varlığını yansıtmadaki işlevini somutlar
Bilmece, bir şeyin adını anmadan niteliklerini üstü kapalı söyleyerek o şeyin ne olduğunu bulmayı dinleyene veya okuyana bırakan oyun, muamma. Bilmecelerde sorular; betimsel bir düzey içinde abartılarak, kavram tersine çevrilerek ve değiştirilerek oluşturulur. İfade bir "soru cümlesi" olmak zorunda değildir. Bilmeceler birkaç kelimeden oluşan bir tümce halinde olabildiği gibi beyitler veya kıtalar halinde de olabilir.
Bilmeceler, sözcüklere doğaüstü, büyülü güçler yükleyen ilkel inançlardan doğmuş olabilir. Peri masallarının çoğunda büyülerin bozulabilmesi için zor bir bilmecenin çözümünü bulmak gerekir. Yunan efsanelerinden birinde Odipus, Sfenks denen kanatlı canavarın, "Kendisi tek bir varlıkken, önce dört, sonra iki, sonra da üç ayaklı olan nedir?" sorusunu yanıtlamak zorunda kalır. Odipus doğru yanıtı bilir ve Sfenks'in büyüsünü bozar.
Delfi Kahinleri de, kehanetlerini bazen bilmece biçimine sokar ve sözcükleri öyle akıllıca kullanırlardı ki, olaylar nasıl gelişirse gelişsin öngörüleri gerçekleşmiş sanılırdı.
Eğretileme (istiare) yani bir şeyi renkli benzetmelerden yararlanarak açıklama, bilmecelerde çok kullanılır. Hatta bazı bilmeceler yalnızca karmaşık eğretilemelerden oluşmuş ibidir.
ÇOCUKLAR İÇİN BİLMECELER VE CEVAPLARI
Gökte açık pencere, Kalaylı bir tencere.
Ay
Bağlarım yürür, Çözerim durur.
Ayakkabı
Tarlada biter,
Makine büker,
Sabah akşam
Elimizi yüzümüzü öper.
Havlu
Uzundur ip değil,
Isırır köpek değil.
Yılan
İki camlı pencere,
Bakıp durur her yere.
Gözlük
Özü tatlı, Sözü tatlı, Candan daha kıymetli.
Anne
Şehirden şehire koşarım, Köyden köye giderim, fakat hiç hareket etmem.
Yol
Başımda saç yok,
İçimde tat çok.
Kabak
Zilim var, kapım yok.
Telefon
Bir sihirli fenerim, Kibritsiz de yanarım.
Ampul
Bakması güzel,
Alması üzer.
Gül
Benim adım iki hece, Çalışırım gündüz geçer.
Saat
Ağız içinde dil, arifsen bil
Kaval
Ağzı vardır konuşmaz, yatağı vardır, fakat hiç uyumaz.
Akarsu
Allah yapar yapısını. Bıçak açar kapısını.
Karpuz
Açarsam dünya olur yakarsam kül olur.
Harita
Kuyruğu var, canlı değil. Konuşur, ama insan değil. Camı var, pencere değil.
Televizyon
Benim bir hayvanım var kuyruğundan uzun burnu var.
Fil
Dağı var, taşı yok, köyü var, adamı yok, ırmağı var, suyu yok.
Harita
Eli var, ayağı yok;
karnı yarık, canı yok.
Ceket
Biz biz idik biz idik, Otuz iki kız idik Ezildik büzüldük, Bir araya dizildik.
Dişler
Dağa varır seslenir, Köye gelir yaslanır.
Balta
Bahçede bağlı bohça
Lahana
Ben giderim, o gider, İçimde tık tık eder.
Kalp
İncecik beli, Elimin eli.
Çatal
Bilmece, bir şeyin adını anmadan niteliklerini üstü kapalı söyleyerek o şeyin ne olduğunu bulmayı dinleyene veya okuyana bırakan oyun, muamma. Bilmecelerde sorular; betimsel bir düzey içinde abartılarak, kavram tersine çevrilerek ve değiştirilerek oluşturulur. İfade bir "soru cümlesi" olmak zorunda değildir. Bilmeceler birkaç kelimeden oluşan bir tümce halinde olabildiği gibi beyitler veya kıtalar halinde de olabilir.
Bilmeceler, sözcüklere doğaüstü, büyülü güçler yükleyen ilkel inançlardan doğmuş olabilir. Peri masallarının çoğunda büyülerin bozulabilmesi için zor bir bilmecenin çözümünü bulmak gerekir. Yunan efsanelerinden birinde Odipus, Sfenks denen kanatlı canavarın, "Kendisi tek bir varlıkken, önce dört, sonra iki, sonra da üç ayaklı olan nedir?" sorusunu yanıtlamak zorunda kalır. Odipus doğru yanıtı bilir ve Sfenks'in büyüsünü bozar.
Delfi Kahinleri de, kehanetlerini bazen bilmece biçimine sokar ve sözcükleri öyle akıllıca kullanırlardı ki, olaylar nasıl gelişirse gelişsin öngörüleri gerçekleşmiş sanılırdı.
Eğretileme (istiare) yani bir şeyi renkli benzetmelerden yararlanarak açıklama, bilmecelerde çok kullanılır. Hatta bazı bilmeceler yalnızca karmaşık eğretilemelerden oluşmuş ibidir.
ÇOCUKLAR İÇİN BİLMECELER VE CEVAPLARI
Gökte açık pencere, Kalaylı bir tencere.
Ay
Bağlarım yürür, Çözerim durur.
Ayakkabı
Tarlada biter,
Makine büker,
Sabah akşam
Elimizi yüzümüzü öper.
Havlu
Uzundur ip değil,
Isırır köpek değil.
Yılan
İki camlı pencere,
Bakıp durur her yere.
Gözlük
Özü tatlı, Sözü tatlı, Candan daha kıymetli.
Anne
Şehirden şehire koşarım, Köyden köye giderim, fakat hiç hareket etmem.
Yol
Başımda saç yok,
İçimde tat çok.
Kabak
Zilim var, kapım yok.
Telefon
Bir sihirli fenerim, Kibritsiz de yanarım.
Ampul
Bakması güzel,
Alması üzer.
Gül
Benim adım iki hece, Çalışırım gündüz geçer.
Saat
Ağız içinde dil, arifsen bil
Kaval
Ağzı vardır konuşmaz, yatağı vardır, fakat hiç uyumaz.
Akarsu
Allah yapar yapısını. Bıçak açar kapısını.
Karpuz
Açarsam dünya olur yakarsam kül olur.
Harita
Kuyruğu var, canlı değil. Konuşur, ama insan değil. Camı var, pencere değil.
Televizyon
Benim bir hayvanım var kuyruğundan uzun burnu var.
Fil
Dağı var, taşı yok, köyü var, adamı yok, ırmağı var, suyu yok.
Harita
Eli var, ayağı yok;
karnı yarık, canı yok.
Ceket
Biz biz idik biz idik, Otuz iki kız idik Ezildik büzüldük, Bir araya dizildik.
Dişler
Dağa varır seslenir, Köye gelir yaslanır.
Balta
Bahçede bağlı bohça
Lahana
Ben giderim, o gider, İçimde tık tık eder.
Kalp
İncecik beli, Elimin eli.
Çatal
