Bebeğime hala isim bulamadım
isim bulamadım bebeğime isim bulamıyorum bebeğime bulamadım uyumlu ikiz bebek isimleri arıyorum
İsim seçerken dikkat etmemiz gereken önemli konular var mı? Yoksa bu arayışı bir sorun haline getirmeden, kulağımıza hoş gelen, bizde güzel duygular uyandıran herhangi bir isimde karar kılmak mı en doğrusu?
İnsanın çocuğuna isim seçmesi ne kadar zor... Ya da biz mi çok titiz davranıyoruz acaba? Öyle ya, kızımız ya da oğlumuz bir ömür boyu o isimle anılacak, tanınacak, çağrılacak... Zorlama bir isim olmamalı, yurt dışı bağlantılarında sorun yaşamaması açısından içinde Türkçe karakter taşımamalı, alt olmadığı belirli bir topluluğu da çağrıştırmamalı, hem anlamı hem de ses uyumu, melodisi güzel olmalı... Ve de bu -meli ve -malıların ardı arkası gelmiyor işte... Geriye elimizde hiçbir isim kalmadı!
Gebeliğimin 35. haftasındayım artık. Henüz ne hazırlıklarımız tamam, ne de ismimiz.
Biz daha önce de bu sahnedeydik!
Yaklaşık 3 sene önce oğluma hamileliğimde de aynı kararsızlığı yaşadık. Neredeyse 9 ayın sonunda, doğuma iki gün kala artık bebek şekerlerinin üzerine yapıştıracağımız etiketin basılması gerektiği son noktada bile, eşim ve ben "Acaba oğlumuzun adını ne koysak?" diye düşünüyorduk, bilgisayar ekranımızda çocuk isimleri, internet siteleri, elimizde isim sözlükleri, listeler...
En sonunda aylar önce aklımıza gelen, tüm kriterlerimize uyan ve hep aklımızın bir köşesinde olan ilk ismi koyma konusunda karar kıldık; "Demirhan". Soyadımız Demir olduğu için işin kolayına kaçtığımızı söyleyenler de oldu, beğenip tebrik edenler de... Ama bizim ve ailelerimizin içine sinmişti ya, gerisi önemli değildi. Umarım ileride Demirhan da adını sever. Ne yazık ki insanlar kendi isimlerini seçemiyorlar. Zaten işin zor kısmı da bu sanırım. Çocuğunuz için onun ömür boyu taşıyacağı bir etiket seçiyorsunuz adeta! Eğitim ve iş ilişkilerini, dolayısıyla hayatının tüm düzenini bile etkileyebilir bu seçiminiz.
Canım babam benim bu görüşüme pek katılmıyor aslında. Diyor ki, "İsimlere anlamını kişiler yükler, isimler kişilere anlam yüklemez!' Bana Türkiye'de büyük başarılara imza atmış, sevilen iş adamlarının isimlerini örnek gösteriyor. "Genç nesil, eski isimler yerine modern isimleri tercih ediyor" diyor. "Oysa insanlar isimleriyle değil, yaptıklarıyla bir yerlere geliyor..." Düşününce "Evet. babam sonuna kadar haklı" diyorum. Ama yine de yeni doğan bebeğime eğer erkek olsaydı, “Rahmiii” ya da "Sakıııp" diye seslenebileceğimi sanmıyorum. Daha yeni, çok sık karşılaşılmayan bir isim bulma sevdasındayım. Kızımız için eski isimlerden bir tek ‘Ayşe'ye sempatim var. Çünkü hem sevgili annemin hem de sevgili kayınvalidemin isimleri. Ama bir tek "Ayşe" olmasın diyorum, o zaman da, ‘Ayşe'nin yanına bir isim daha koyalım. Bu kez eşim karşı çıkıyor. “İki ön isim, bir soyadı, bir de ileride eşinin soyadı... Dört isimle uğraştırmayalım kızımızı" diyor. Düşününce, o da haklı! Sıkı bir şekilde kitap ve internet sitesi karıştırmaya, bu iş için zaman ayırıp, kafa yormaya devam o zaman...
Kriterleri yakından inceleyelim
Siz de bebeğinize isim arayışında mısınız? Gelin biraz sizin de kafanızı karıştırayım ve hangi kriterleri göz önünde bulundurursanız iyi olacağını ya da ailelerin isim seçimi konusunda nelerden etkilendiklerini, madde madde, açıklamalarıyla aktarayım. Aktarayım ki, isim bulma konusunda strese giren tek çift biz olmayalım...
Popülerlik: Bebek adları genellikle o dönemin isim eğilimlerine göre belirleniyor. Bu konuda önemli siyasetçilerin, futbolcuların, dizi filmlerin sevilen kahramanlarının ya da popüler sanatçıların etkisi ortaya çıkabiliyor. Örneğin bir dönem "Hırsız Polis” dizisindeki "Çınar Komiser" karakteri, pek çok bebek için ilham kaynağı oldu.
Ses: İsmin kulağa hoş gelip gelmeceği, kolay söylenip söylenmediği önemidir. Örneğin "Bengi” (Anlamı: sonsuz, sonsuzluk) adı anlam olarak çok boşuma gitse de, telaffuz olarak zor diye düşünüyorum.
Karakterle ya da fiziksel özelliklerle ters düşmeme: Hiç unutmuyorum; ilkokuldayken sınıfımızda adı "Güzel" olan bir erkek öğrenci vardı. Hatta sürekli olarak burnu akardı. Bir erkek çocuğuna niçin "Güzel" adını koymuşlardı, niçin o çocuk burnunu en azından sık sık silmezdi, hala bir anlam veremiyorum... Çocuklanmıza koyduğumuz isimlerin özellikle ilkokul sürecinde alay konusu edilemeyecek özellikler taşıması da bence önemli. Zira çocuklar bu gibi konularda çok acımasız olabiliyorlar.
Tek olma: İlk defa isim kullanılacak bir kelimeyi seçmek, içime sinen bir isim bulsam benim de çok hoşuma gidecek ama bulamıyorum! Yine de siz böyle bir isim bulabilirseniz aklınızda olsun. Farklı bir isim tercihi yaparken artı ve eksileri iyi değerlendirmeniz gerekiyor. Farklı bir isim kolay anlaşılmadığı için ozellikle telefon görüşmelerinde ya da resmi dairelerdeki işlemlerde problem yaratabilir ama yanı sıra çok ilgi de çekebilir.
Ses ve telaffuz: İlk defa isim olarak kullanılacak bir kelimeyi seçmek kadar, telaffuzu ya da anlaşılması zor kelimeleri seçmek de telefon görüşrmelerinde ya da bir yere isim yazdırırken sorun yaratabilir.
Örneğin 'Oruğ' olan kızlık soyadımı bir yere yazdırırken ilk defada anlayıp, doğru yazan kişilerin o anda beni ne kadar mutlu ettiğini bilemezsiniz. Ya da soyadı m, sorulduğunda, en basta kodlamaya başlıyorum: Ordu'nun "O'su, Rize'nin “R”si... Buna rağmen yine de yanlış yazanlar oluyor. Böyle zamanlarda, sabırlı, sinirleri sağlam biri olmam sayesinde ya defalarca kodluyorum y ada kalemi elime alıp kendim yazıyorum.
İlişkilendirmek: Bazı aileler çocuğuna isim koyarken bazı inançlarla veya dönemle özdeşleşmiş isimleri tercih ediyorlar. Örneğin, Devrân, Muhammed, Menderes gibi. Bu isim duyulduğunda akılda bırakacağı imajı ve çocuğun ileride bu imajla mutlu olup olmayacağını göz ardı etmemek gerekiyor.
Anlam: Çocuğunuzun adının pozitif bir anlam taşıması hoş olacaktır. Bu kritere göre kimse alınmasın ama "Savaş", "Kubat" gibi isimler benim tercihim değil. Yıllar önce şarkıcı Kubat ile yaptığım bir röportajda, adı bana ilginç geldiği için anlamını sormuştum, gülmüş ama bu soruma yanıt vermemişti. Merak edip araştırmıştım. Türk Dil Kurumunun kişi adları sözlüğünde Kubat 'ın anlamı “kaba, şişman" olarak yer alıyor. Neden gülümsediğini ve adının anlamını söylemek istemediğini bu anlama ulaştığım zaman gayet iyi anladım. Burada yine babamın tezi kendini ispatladı: 'İsimler kişilere değil, kişiler isimlere anlamını yükler. Kubat, müziği, sanatı, coşkusu ve samimiyetiyle fethetti bunu ve eminim pek çoğumuz adının anlamını aklımıza dahi getirmiyoruz.
Kaynak: Bazı aileler için etnik köken ve bunun devam etmesi çok önemli. Bu sebeple çocuklarına kendi kökenlerine ya da yörelerine ait isimler vermeyi tercih ediyorlar. Örneğin, Temel, Dursun gibi isimler Karadeniz bölgesiyle özdeşleşmiş durumda.
Takma adlar: Çocuğunuza vereceğiniz adın ilerde takma ad olarak neye dönüşebileceğini düşünmeniz gerekirr. Örneğin; "Zeynep" ileride kulağa hoş gelebilecek şekilde "Zeyno'ya, Nazan ise "Nazo'ya dönüşebilir.
Kısaltma: Çocuğunuzun adlarının ve soyadının baş harfleri yan yana geldiğinde, ortaya kötü bir sonuç çıkmamasına özen göstermeniz de bazı durumlarda önemli olabilir.
Cinsiyet: Bazı isimler uniseks olup hem erkek hem de kız çocuklarına verilebiliyor. Örneğin; Bilge, Suat, Mutlu vb. Benim tercihim cinsiyeti net olarak gösteren isimlerin tercih edilmesi yönünde. Çünkü uniseks isimler özellikte ileride, iş hayatında, yazışmalarda hataya sebep olabiliyor.
Aile ve arkadaşlar: Bizim toplumumuzda anneanne, babaanne, dede ya da büyükbabanın isimlerini yeni doğan bebeklere vermek oldukça yaygın bir uygulama. Bu uygulamaya saygım sonsuz. Ancak bazen aile büyüklerinin bu konudaki güçlü beklentileri veya yaptıranları, isim seçimini anne ve babaya bırakmamaları, anlaşmazlıklara yol açabiliyor. Ama bazen de böyle bir karar, aile içinde mutluluk kaynağı oluyor. Babam erkek kardeşime dedemin adını vermek istemiş, annem de babamın bu kararını destekleyince, kardeşime "Niyazi" adını vermişler. Koyu bir Fenerbahçe taraftan olan babam, dönemin futbolcularından Ersoy adını da yazdırmış kardeşimin nüfus kağıdına. Uzun yıllar dedemin yanında kardeşime "Niyazi" diye hitap edemediğimi, ona herkesin bu şekilde hitap etmesine rağmen benim dedeme ayıp olur endişesi ile "Ersoy” dediğimi cok iyi hatırlıyorum. Ancak, dedemin kardeşimin adından çok mutlu olduğunu, gurur duyduğunu fark ettiğimde, ben de kardeşime "Niyazi" diyebilmeye başladım. Üstelik kardeşim karizmasıyla Türk Filmlerinin bu isme yüklediği negatif anlamı da alt üst etti!
Kardeşler arası isim uyumu kafiye:
Bebeklere isim seçimi konusunda kardeşlerin isimleri de önemli rol oynuyor. Özellikle ikiz kardeşler için çoğunlukla kafiyeli isimler seçiliyor: Hale - Lale, Demet- Buket, Murat - Fırat gibi. Örneğin oğlumuz Demirhan'la, kardeş gibi büyüyeceği, kendisinden sadece 3 ay büyük, dünyalar tatlısı kuzeni Batuhan arasında da böyle bir ilişki var.
Gördüğünüz gibi bebeklere isim seçme konusunda takılıp kalınabilecek pek çok detay var. Oysa bebegin adı her ne olursa olsun, mutluluğu bol, şansı açık olsun...
İnsanın çocuğuna isim seçmesi ne kadar zor... Ya da biz mi çok titiz davranıyoruz acaba? Öyle ya, kızımız ya da oğlumuz bir ömür boyu o isimle anılacak, tanınacak, çağrılacak... Zorlama bir isim olmamalı, yurt dışı bağlantılarında sorun yaşamaması açısından içinde Türkçe karakter taşımamalı, alt olmadığı belirli bir topluluğu da çağrıştırmamalı, hem anlamı hem de ses uyumu, melodisi güzel olmalı... Ve de bu -meli ve -malıların ardı arkası gelmiyor işte... Geriye elimizde hiçbir isim kalmadı!
Gebeliğimin 35. haftasındayım artık. Henüz ne hazırlıklarımız tamam, ne de ismimiz.
Biz daha önce de bu sahnedeydik!
Yaklaşık 3 sene önce oğluma hamileliğimde de aynı kararsızlığı yaşadık. Neredeyse 9 ayın sonunda, doğuma iki gün kala artık bebek şekerlerinin üzerine yapıştıracağımız etiketin basılması gerektiği son noktada bile, eşim ve ben "Acaba oğlumuzun adını ne koysak?" diye düşünüyorduk, bilgisayar ekranımızda çocuk isimleri, internet siteleri, elimizde isim sözlükleri, listeler...
En sonunda aylar önce aklımıza gelen, tüm kriterlerimize uyan ve hep aklımızın bir köşesinde olan ilk ismi koyma konusunda karar kıldık; "Demirhan". Soyadımız Demir olduğu için işin kolayına kaçtığımızı söyleyenler de oldu, beğenip tebrik edenler de... Ama bizim ve ailelerimizin içine sinmişti ya, gerisi önemli değildi. Umarım ileride Demirhan da adını sever. Ne yazık ki insanlar kendi isimlerini seçemiyorlar. Zaten işin zor kısmı da bu sanırım. Çocuğunuz için onun ömür boyu taşıyacağı bir etiket seçiyorsunuz adeta! Eğitim ve iş ilişkilerini, dolayısıyla hayatının tüm düzenini bile etkileyebilir bu seçiminiz.
Canım babam benim bu görüşüme pek katılmıyor aslında. Diyor ki, "İsimlere anlamını kişiler yükler, isimler kişilere anlam yüklemez!' Bana Türkiye'de büyük başarılara imza atmış, sevilen iş adamlarının isimlerini örnek gösteriyor. "Genç nesil, eski isimler yerine modern isimleri tercih ediyor" diyor. "Oysa insanlar isimleriyle değil, yaptıklarıyla bir yerlere geliyor..." Düşününce "Evet. babam sonuna kadar haklı" diyorum. Ama yine de yeni doğan bebeğime eğer erkek olsaydı, “Rahmiii” ya da "Sakıııp" diye seslenebileceğimi sanmıyorum. Daha yeni, çok sık karşılaşılmayan bir isim bulma sevdasındayım. Kızımız için eski isimlerden bir tek ‘Ayşe'ye sempatim var. Çünkü hem sevgili annemin hem de sevgili kayınvalidemin isimleri. Ama bir tek "Ayşe" olmasın diyorum, o zaman da, ‘Ayşe'nin yanına bir isim daha koyalım. Bu kez eşim karşı çıkıyor. “İki ön isim, bir soyadı, bir de ileride eşinin soyadı... Dört isimle uğraştırmayalım kızımızı" diyor. Düşününce, o da haklı! Sıkı bir şekilde kitap ve internet sitesi karıştırmaya, bu iş için zaman ayırıp, kafa yormaya devam o zaman...
Kriterleri yakından inceleyelim
Siz de bebeğinize isim arayışında mısınız? Gelin biraz sizin de kafanızı karıştırayım ve hangi kriterleri göz önünde bulundurursanız iyi olacağını ya da ailelerin isim seçimi konusunda nelerden etkilendiklerini, madde madde, açıklamalarıyla aktarayım. Aktarayım ki, isim bulma konusunda strese giren tek çift biz olmayalım...
Popülerlik: Bebek adları genellikle o dönemin isim eğilimlerine göre belirleniyor. Bu konuda önemli siyasetçilerin, futbolcuların, dizi filmlerin sevilen kahramanlarının ya da popüler sanatçıların etkisi ortaya çıkabiliyor. Örneğin bir dönem "Hırsız Polis” dizisindeki "Çınar Komiser" karakteri, pek çok bebek için ilham kaynağı oldu.
Ses: İsmin kulağa hoş gelip gelmeceği, kolay söylenip söylenmediği önemidir. Örneğin "Bengi” (Anlamı: sonsuz, sonsuzluk) adı anlam olarak çok boşuma gitse de, telaffuz olarak zor diye düşünüyorum.
Karakterle ya da fiziksel özelliklerle ters düşmeme: Hiç unutmuyorum; ilkokuldayken sınıfımızda adı "Güzel" olan bir erkek öğrenci vardı. Hatta sürekli olarak burnu akardı. Bir erkek çocuğuna niçin "Güzel" adını koymuşlardı, niçin o çocuk burnunu en azından sık sık silmezdi, hala bir anlam veremiyorum... Çocuklanmıza koyduğumuz isimlerin özellikle ilkokul sürecinde alay konusu edilemeyecek özellikler taşıması da bence önemli. Zira çocuklar bu gibi konularda çok acımasız olabiliyorlar.
Tek olma: İlk defa isim kullanılacak bir kelimeyi seçmek, içime sinen bir isim bulsam benim de çok hoşuma gidecek ama bulamıyorum! Yine de siz böyle bir isim bulabilirseniz aklınızda olsun. Farklı bir isim tercihi yaparken artı ve eksileri iyi değerlendirmeniz gerekiyor. Farklı bir isim kolay anlaşılmadığı için ozellikle telefon görüşmelerinde ya da resmi dairelerdeki işlemlerde problem yaratabilir ama yanı sıra çok ilgi de çekebilir.
Ses ve telaffuz: İlk defa isim olarak kullanılacak bir kelimeyi seçmek kadar, telaffuzu ya da anlaşılması zor kelimeleri seçmek de telefon görüşrmelerinde ya da bir yere isim yazdırırken sorun yaratabilir.
Örneğin 'Oruğ' olan kızlık soyadımı bir yere yazdırırken ilk defada anlayıp, doğru yazan kişilerin o anda beni ne kadar mutlu ettiğini bilemezsiniz. Ya da soyadı m, sorulduğunda, en basta kodlamaya başlıyorum: Ordu'nun "O'su, Rize'nin “R”si... Buna rağmen yine de yanlış yazanlar oluyor. Böyle zamanlarda, sabırlı, sinirleri sağlam biri olmam sayesinde ya defalarca kodluyorum y ada kalemi elime alıp kendim yazıyorum.
İlişkilendirmek: Bazı aileler çocuğuna isim koyarken bazı inançlarla veya dönemle özdeşleşmiş isimleri tercih ediyorlar. Örneğin, Devrân, Muhammed, Menderes gibi. Bu isim duyulduğunda akılda bırakacağı imajı ve çocuğun ileride bu imajla mutlu olup olmayacağını göz ardı etmemek gerekiyor.
Anlam: Çocuğunuzun adının pozitif bir anlam taşıması hoş olacaktır. Bu kritere göre kimse alınmasın ama "Savaş", "Kubat" gibi isimler benim tercihim değil. Yıllar önce şarkıcı Kubat ile yaptığım bir röportajda, adı bana ilginç geldiği için anlamını sormuştum, gülmüş ama bu soruma yanıt vermemişti. Merak edip araştırmıştım. Türk Dil Kurumunun kişi adları sözlüğünde Kubat 'ın anlamı “kaba, şişman" olarak yer alıyor. Neden gülümsediğini ve adının anlamını söylemek istemediğini bu anlama ulaştığım zaman gayet iyi anladım. Burada yine babamın tezi kendini ispatladı: 'İsimler kişilere değil, kişiler isimlere anlamını yükler. Kubat, müziği, sanatı, coşkusu ve samimiyetiyle fethetti bunu ve eminim pek çoğumuz adının anlamını aklımıza dahi getirmiyoruz.
Kaynak: Bazı aileler için etnik köken ve bunun devam etmesi çok önemli. Bu sebeple çocuklarına kendi kökenlerine ya da yörelerine ait isimler vermeyi tercih ediyorlar. Örneğin, Temel, Dursun gibi isimler Karadeniz bölgesiyle özdeşleşmiş durumda.
Takma adlar: Çocuğunuza vereceğiniz adın ilerde takma ad olarak neye dönüşebileceğini düşünmeniz gerekirr. Örneğin; "Zeynep" ileride kulağa hoş gelebilecek şekilde "Zeyno'ya, Nazan ise "Nazo'ya dönüşebilir.
Kısaltma: Çocuğunuzun adlarının ve soyadının baş harfleri yan yana geldiğinde, ortaya kötü bir sonuç çıkmamasına özen göstermeniz de bazı durumlarda önemli olabilir.
Cinsiyet: Bazı isimler uniseks olup hem erkek hem de kız çocuklarına verilebiliyor. Örneğin; Bilge, Suat, Mutlu vb. Benim tercihim cinsiyeti net olarak gösteren isimlerin tercih edilmesi yönünde. Çünkü uniseks isimler özellikte ileride, iş hayatında, yazışmalarda hataya sebep olabiliyor.
Aile ve arkadaşlar: Bizim toplumumuzda anneanne, babaanne, dede ya da büyükbabanın isimlerini yeni doğan bebeklere vermek oldukça yaygın bir uygulama. Bu uygulamaya saygım sonsuz. Ancak bazen aile büyüklerinin bu konudaki güçlü beklentileri veya yaptıranları, isim seçimini anne ve babaya bırakmamaları, anlaşmazlıklara yol açabiliyor. Ama bazen de böyle bir karar, aile içinde mutluluk kaynağı oluyor. Babam erkek kardeşime dedemin adını vermek istemiş, annem de babamın bu kararını destekleyince, kardeşime "Niyazi" adını vermişler. Koyu bir Fenerbahçe taraftan olan babam, dönemin futbolcularından Ersoy adını da yazdırmış kardeşimin nüfus kağıdına. Uzun yıllar dedemin yanında kardeşime "Niyazi" diye hitap edemediğimi, ona herkesin bu şekilde hitap etmesine rağmen benim dedeme ayıp olur endişesi ile "Ersoy” dediğimi cok iyi hatırlıyorum. Ancak, dedemin kardeşimin adından çok mutlu olduğunu, gurur duyduğunu fark ettiğimde, ben de kardeşime "Niyazi" diyebilmeye başladım. Üstelik kardeşim karizmasıyla Türk Filmlerinin bu isme yüklediği negatif anlamı da alt üst etti!
Kardeşler arası isim uyumu kafiye:
Bebeklere isim seçimi konusunda kardeşlerin isimleri de önemli rol oynuyor. Özellikle ikiz kardeşler için çoğunlukla kafiyeli isimler seçiliyor: Hale - Lale, Demet- Buket, Murat - Fırat gibi. Örneğin oğlumuz Demirhan'la, kardeş gibi büyüyeceği, kendisinden sadece 3 ay büyük, dünyalar tatlısı kuzeni Batuhan arasında da böyle bir ilişki var.
Gördüğünüz gibi bebeklere isim seçme konusunda takılıp kalınabilecek pek çok detay var. Oysa bebegin adı her ne olursa olsun, mutluluğu bol, şansı açık olsun...
