Bebeğim diş çıkarıyor!

sılam_nisa

Hamiş Melek
Bebeğim diş çıkarıyor!
bebeğim diş çıkarıyor iştahsız
Bebeğin dişlerinin çıkması büyüdüğünün, geliştiğinin ifadesidir ve anne babaları mutlu eder. Fakat aynı durum bebeğin huzurunu kaçırır, iştahsız günlere neden olursa aileler için sıkıntı nedenidir. Bebeğin diş çıkarma döneminde nasıl davranmak, neler yapmak gerektiğini Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Gökhan Mamur’un bir röportajından öğreniyoruz. Buyurun meleklerim;

BEBEĞİM DİŞ ÇIKARIYOR!
Her ne kadar ilk diş genelde 6. aydan, hatta bazen bir yaştan sonra çıksa da 2. aydan itibaren görülmesi mümkündür. Ender olarak bazen bebekler bir veya daha fazla diş ile doğabilir. Çok sallanıyorlarsa bunların çekilmesi gerekir, çünkü onları yutma olasılığı vardır veya emzirme esnasında sorun teşkil edebilir. Genelde ilk çıkan diş ön taraftandır. Diş, diş etine yaklaştıkça o bölgede kızarıklık, şişlik, hassasiyet görülebilir. Hatta bazen dişin çıkacağı bölgede ufak sıvı ile dolu bir oluşum da gelişebilir. Bu kistik yapılar genelde zararsızdır ve özel bir girişime gerek yoktur. 20 adet süt dişinin tamamının çıkması genelde 3 yaşına doğru olur. Kalıcı dişler 6 yaş civarında çıkar.

Bazı dişler çıkarken diğerlerine kıyasla daha ağrılı olabilir. İlk çıkan diş, bazen en kötüsü olabilir. Bazen daha büyük azı dişleri de sorun çıkartabilir. Bir anda birden fazla dişin çıkması da mümkündür.

Birçok çocuk diş çıkarırken hiçbir sorun yaşamaz. Oysa bazıları önemli derecede sıkıntı çeker. Genelde diş çıkarma ile ilgili ağrı dalgalanma şeklinde gelir, gider ve başladıktan sonra birkaç dakika içinde geçer.
DİŞ ÇIKARMA BELİRTİLERİ
* Artan tükürük
* Uyku düzensizliği
* İştahsızlık
* Gelen giden huzursuzluk
* Ellerini ısırması
* Ağız çevresinde hafif döküntü
Şu belirtilerin ise diş çıkarma ile ilgili olduğu henüz ispatlanmamıştır:
* Ateş
* İshal
* Sürekli huzursuzluk
* Vücutta cilt döküntüsü


BAŞKA BİR HASTALIKLA KARIŞTIRMAYINDiş çıkarma çok olağan bir durum olduğundan ve ateş, ishal huzursuzluk da sık görüldüğünden, birçok zaman aynı dönemde karşımıza çıkabilirler. Diş çıkarma bu belirtilere neden olmayabilir. Başka bir hastalığın ateş, ishal ve huzursuzluğa neden olması daha olasıdır. Eğer anne babaları endişelendiren başka belirtiler de söz konusu olursa, doktora başvurmakta fayda vardır. Sorunun yalnızca diş çıkarmadan kaynaklandığı düşünülmemelidir.

Diş çıkarma doktora acil bir başvuru nedeni değildir. Ancak aileler diş çıkarmanın yanı sıra başka bir sorunun söz konusu olduğunu düşünüyorsa, mutlaka bir uzmana başvurmalıdır. Diş hekimlerine normal kontrol için başvuru birinci yaş sonrası olabilir.

EVDE BAKIM ÇOK ÖNEMLİ
Sıkıntı çeken bebeğin diş etine hafif basınç uygulanırsa bebekte bir rahatlama görülür. Bu nedenle anne babaların ellerini yıkadıktan sonra bir parmağını o bölgeye hafifçe bastırması veya bebeğin temiz bir bezi ısırmasına izin vermesi uygundur.

Eğer diş çıkarma ağrı ve iştahsızlığa yol açıyorsa, bazen beslerken farklı bir biberon ucu veya ağızlı bardak kullanılması bebeğin daha rahat beslenmesine zemin sağlayabilir.
Soğuk nesneler diş etindeki kızarıklık ve şişliği azaltabilir. Bu nedenle tecrübeli ebeveynler temiz, dondurulmuş bezleri kullanırlar. Aynı zamanda su içeren dişlikler vardır ve buzdolabında soğutularak kullanılırlar. Bununla birlikte diş etlerine uzun süreli aşırı soğuk uygulama önerilmez. Bebeğin boğulmasına neden olabilecek herhangi bir şeyi ağzına götürmesine izin verilmemesi de üzerinde önemle durulması gereken bir noktadır.
AĞRI KESİCİ KULLANILMALI MI?
Eczaneden alınabilecek bazı ilaçlar ağrı kesmek amacıyla doğrudan diş etlerinin üstüne sürülebilir. Diş etlerini belirli bir süre için uyuşturan maddeler içerirler. Kısa süreler için yardımcı olabilirler, ancak bazı çocuklar bunların tat veya yarattığı etkiyi beğenmeyebilirler. Bu ilaçların bebeğin boğazına değmemesini sağlamak önemlidir, çünkü o bölgenin uyuşması öğürme refleksini hafifletebilir ve yemeklerin akciğerlere kaçmasına neden olabilir.

Parasetamol veya ibuprofen içeren ilaçlar ağrının azaltılmasında faydalı olabilirler. Bunlar daha önce bahsedilen yöntemler denendikten sonra birkaç kez verilebilir. Diş çıkarırken çok ilaç kullanmamak daha uygundur, çünkü altta yatan başka bir hastalığın yarattığı ateşi düşürebileceğinden ebeveynleri ve doktoru o hastalıktan habersiz bırakabilir. Bebeklere aspirin içeren ilaçlar verilmemelidir.

Diş çıkarmak normaldir. Bu nedenle bundan doğabilecek sorunlara geniş bir bakış açısıyla yaklaşılması gerekir. Çoğu bebek ve çocuklarda eninde sonunda 20 süt dişi çıkmakta bu dişler düştükten sonra da yerine 32 kalıcı diş gelmektedir, anne babaların bu süreç boyunca duyarlı ve dikkatli olmaları yeterlidir.
BEBEKLER DİŞ ÇIKARIRKEN...
- Sağlıklı bebeklerin dişleri ortalama 6-7 aylıkken çıkmaya başlar. Diş çıkartma 3-4 aylıkken de çıkabildiği gibi, 12-16 ayı da bulabilir. Bu kalıtım ile anne ve babadan geçebilen bir özelliktir. Dişlerin tamamlanması genellikle 27-29 aya kadar sürer.
- Diş çıkarma belirtileri ve şiddeti bebekten bebeğe değişmekle birlikte diş çıkartırken; ishal, ateş, huzursuzluk, uykusuzluk, ağızda tükrük üretiminin artması, kulaklarını çekiştirme, beslenmeyi istememe, kilo alımının yavaşlaması görülebilir. Diş çıkartma belirtileri yukarıda sayılanların bir veya birkaçı ile birlikte diş etlerinde kabarma-şişme ve sonrasında dişin uç vererek görünmesidir.


DİŞ ÇIKARAN BEBEĞİ RAHATLATMAK İÇİN ÖNERİLER
- Bebeğinize çiğneyecek bir şeyler verin. Bebeğin çiğneyerek diş etlerini kaşıyabileceği, özellikle soğuk (soğuk bir muz veya havuç, lastik bir diş halkası vb.) şeyler verilebilir. Bebeğinize çiğnemesi için birşey verdiğiniz zaman akciğerlerine kaçırmaması için mutlaka yanında bulunun ve oturur pozisyonda olmasını sağlayın.
- Bebeğinizin diş etlerine temiz ve soğuk bezle masaj yapın.
- Diş etlerini hafifçe uyuşturmak için doktor önerisiyle verilen diş jellerinden beslenme önceleri diş etlerine sürün.
- Sıvı içmesini sağlayın. Bu dönemde bebeğin çok salyası aktığı için sıvı ihtiyacı da artar.
- Diş kaşıyıcı seçerken ürünün plastik ve boyalı olmamasına dikkat edin.
- Diğer önlemlerle beraber bebeğinizin çok sıkıntısı varsa, parasetamol vermek için doktorunuza danışın.
- Bebeğinizin diş çıkarırken yaşadığı yan etkileri de başlı başına birer hastalık olarak kabul edin ve tedavisi için harekete geçin.
- Bebeğinizin ateşi 38 derece ve üstündeyse ve/veya ishali varsa, beraberinde diş de çıkartıyor olsa da doktorunuza danışın. İshal, ateş gibi belirtiler diş çıkartma ile aynı anda başlamış farklı bir hastalığın belirtileri olabilir. Bebekler diş çıkartırken hastalıklara daha yatkın olurlar ve iyileşmeleri daha sorunlu olabilir.