Uzman SühaN
Administrator
Astım hastalığını nasıl yenebilirim?
Astım tedavisi olan, tedaviyle tamamen kontrol altına alınabilen bir hastalıktır. Astım tedavisi, etkin bir süreçtir ve -ağır yapısal değişikliklerin oluştuğu olgular haricinde- hasta, tedaviyle tamamen normal bir yaşam sürer hale gelebilir. Ancak bu durum, ilaç ve ilaç dışı (tetik faktörlerden kaçınma) tedavi önerilerimize uyumla sağlanabilir. Tedavinin kesilmesi ve tavsiyelere uyulmaması halinde, bir süre sonra genellikle şikâyetler yeniden başlar.
Tedavi ile astımdan kurtulabilir miyim?
Uygun bir tedaviyle astımlıları normal yaşamlarına döndürmek mümkündür. Şikâyetleri çocukluk çağında başlayan astımlıların bir kısmı, erişkin yaşlarda tamamen iyileşebilmektedir. Ancak hastalar genellikle hastalıklarıyla birlikte yaşarlar; kendilerine önerilen tedavi ve tavsiyelere uydukları sürece de önemli bir sorunları olmaz. Fakat tedavi kesildikten bir süre sonra, şikayetler yeniden ortaya çıkar.
Nasıl ki bir hipertansiyon hastası, tuzsuz diyetine uyup ilaçlarını aksatmaksızın aldıkça tansiyonu yükselmeden yaşar; ancak diyetine ve ilacına dikkat etmezse problem ortaya çıkarsa, astımlılar için de durum benzerdir. Yani bazı insanlarda tedavi, astımı yok etmeyip baskılar. Düzenli tedavi ile astımı baskı altında tutulan kişi, adeta astımı olmayan biri gibi normal bir hayat sürdürebilir. Baskı ortadan kalkarsa yani tedavi kesilirse, er veya geç sorunlar tekrar başlar.
Astım tedavim ne kadar sürecek?
Bu soruya standart bir cevap vermek mümkün değildir. Hastalık kontrol altına alındıktan sonra, tedavi yavaş yavaş azaltılır ve bazen tamamen kesilebilir. Kesildikten bir müddet sonra şikâyetler yeniden ortaya çıkarsa, tedaviye tekrar başlanılmalıdır. Uzun yıllar boyunca ya da ömür boyu ilaç kullanmak gerekebilir.
Astım nasıl tedavi edilir?
Astım; hasta, hekim ve hasta yakınlarının (anne, baba, eş ve öğretmen gibi) işbirliği ile tedavi edilebilir. Bu işbirliği olmaksızın, sadece doğru ilaçların reçete edilmesiyle gerçek bir tedavi uygulanmış olmaz. Tedavi uzun sürelidir. Bu süreçte hasta hekimine güven duymalı, sorunu olduğunda ona kolayca ulaşabilmeli, hekimin tavsiyelerine uymalı, ilaçlarını usûlüne uygun şekilde kullanmalı ve düzenli olarak kontrollerini yaptırmalıdır. Hastanın, mutlaka konunun uzmanı bir hekimin kontrolünde olması gereklidir. ‘Hastalık yok, hasta vardır’ özdeyişi, astım için çok geçerlidir. Sonuç almak için, astımı bildiği kadar hastasını da tanıyan; hastanın mesleğini, ev ve işyeri koşullarını, almakta olduğu tedaviyi, geçmişte yaşadıklarını, önceden gördüğü tedavileri ve bunlara alman cevaplan, hangi ilaçlara hangi dozlarda ne oranda yanıt verdiğini bilen ve hastasının ihtiyacı olduğunda kolayca ulaşabileceği bir hekimin desteğine ihtiyaç vardır. Astımlı hastanın böyle bir hekim tarafından sahiplenilmesi, astım kontrolü için çok önemlidir.
Hasta ve yakınlarının tedavideki işbirliği nasıl sağlanır?
Bu, hekimin hastasını eğitmesiyle elde edilebilir. Hasta, kendi hastalığını tanımalı ve onunla başa çıkmayı öğrenmelidir. Hasta eğitimi, sadece hastalık hakkında bilgi vermekten ibaret olmayıp, bu durumla baş edebilmek için gerekli her türlü bilgi, beceri ve cesarete sahip kılınma sürecidir. Bu süreç, belirli bir zaman dilimi içinde tamamlanmış olmaz. Aksine hasta ile hekimin her görüşmesinde ilerleyen, gelişen bir olaydır.
Astımlı hasta hangi konularda eğitilmelidir?
Astım nasıl bir hastalıktır? Tetik faktörler nelerdir ve bunlardan nasıl korunulur? Kriz anında ne yapılması gerekir? Hangi ilaçlar, nasıl, hangi aralıklarla ve ne kadar süreyle kullanılmalıdır? Ne zaman kontrole girmek gerekir? Hekim ne zaman aranmalıdır? Sprey ilaçları nasıl kullanılır? Pefmetre nasıl kullanılır? Hastalığının seyrinde ortaya çıkan iyi veya kötü yöndeki dalgalanmalar nasıl anlaşılır ve buna göre tedavide ne tür değişimler yapılması gerekir? Astımlı hasta hangi işlerde, hangi koşullarda çalışabilir; hangi sporları, nasıl yapabilir?
Hasta tüm bu konularda, hem bilgilendirilmeli hem de uygulamalı olarak beceriler edinmelidir. Ayrıca hastalığına rağmen normal bir yaşam sürebileceği, krizleri önleyebileceği ve tedavi olabileceği, hastalığı dolayısıyla bireysel amaçlarından vazgeçmemesi gerektiği konularında cesaretlendirilmelidir.
Sadece hastayı eğitmek yeterli midir?
Hayır. Hasta yakınlarını da eğitmek gerekir. Örneğin astımlı bir çocuğu olan anne babanın eğitilmesi çok önemlidir. Evde sigara içmemek, ev ortamını çocuğun durumuna göre düzenlemek gibi görevler onlara düşer. Hatta çocuğun öğretmeni bile bu konuda bilgilendirilmeli, örneğin okulda bir kriz geliştiğinde ilk müdahaleyi nasıl yapacağını bilmelidir.
Tedavi ile astımdan kurtulabilir miyim?
Uygun bir tedaviyle astımlıları normal yaşamlarına döndürmek mümkündür. Şikâyetleri çocukluk çağında başlayan astımlıların bir kısmı, erişkin yaşlarda tamamen iyileşebilmektedir. Ancak hastalar genellikle hastalıklarıyla birlikte yaşarlar; kendilerine önerilen tedavi ve tavsiyelere uydukları sürece de önemli bir sorunları olmaz. Fakat tedavi kesildikten bir süre sonra, şikayetler yeniden ortaya çıkar.
Nasıl ki bir hipertansiyon hastası, tuzsuz diyetine uyup ilaçlarını aksatmaksızın aldıkça tansiyonu yükselmeden yaşar; ancak diyetine ve ilacına dikkat etmezse problem ortaya çıkarsa, astımlılar için de durum benzerdir. Yani bazı insanlarda tedavi, astımı yok etmeyip baskılar. Düzenli tedavi ile astımı baskı altında tutulan kişi, adeta astımı olmayan biri gibi normal bir hayat sürdürebilir. Baskı ortadan kalkarsa yani tedavi kesilirse, er veya geç sorunlar tekrar başlar.
Astım tedavim ne kadar sürecek?
Bu soruya standart bir cevap vermek mümkün değildir. Hastalık kontrol altına alındıktan sonra, tedavi yavaş yavaş azaltılır ve bazen tamamen kesilebilir. Kesildikten bir müddet sonra şikâyetler yeniden ortaya çıkarsa, tedaviye tekrar başlanılmalıdır. Uzun yıllar boyunca ya da ömür boyu ilaç kullanmak gerekebilir.
Astım nasıl tedavi edilir?
Astım; hasta, hekim ve hasta yakınlarının (anne, baba, eş ve öğretmen gibi) işbirliği ile tedavi edilebilir. Bu işbirliği olmaksızın, sadece doğru ilaçların reçete edilmesiyle gerçek bir tedavi uygulanmış olmaz. Tedavi uzun sürelidir. Bu süreçte hasta hekimine güven duymalı, sorunu olduğunda ona kolayca ulaşabilmeli, hekimin tavsiyelerine uymalı, ilaçlarını usûlüne uygun şekilde kullanmalı ve düzenli olarak kontrollerini yaptırmalıdır. Hastanın, mutlaka konunun uzmanı bir hekimin kontrolünde olması gereklidir. ‘Hastalık yok, hasta vardır’ özdeyişi, astım için çok geçerlidir. Sonuç almak için, astımı bildiği kadar hastasını da tanıyan; hastanın mesleğini, ev ve işyeri koşullarını, almakta olduğu tedaviyi, geçmişte yaşadıklarını, önceden gördüğü tedavileri ve bunlara alman cevaplan, hangi ilaçlara hangi dozlarda ne oranda yanıt verdiğini bilen ve hastasının ihtiyacı olduğunda kolayca ulaşabileceği bir hekimin desteğine ihtiyaç vardır. Astımlı hastanın böyle bir hekim tarafından sahiplenilmesi, astım kontrolü için çok önemlidir.
Hasta ve yakınlarının tedavideki işbirliği nasıl sağlanır?
Bu, hekimin hastasını eğitmesiyle elde edilebilir. Hasta, kendi hastalığını tanımalı ve onunla başa çıkmayı öğrenmelidir. Hasta eğitimi, sadece hastalık hakkında bilgi vermekten ibaret olmayıp, bu durumla baş edebilmek için gerekli her türlü bilgi, beceri ve cesarete sahip kılınma sürecidir. Bu süreç, belirli bir zaman dilimi içinde tamamlanmış olmaz. Aksine hasta ile hekimin her görüşmesinde ilerleyen, gelişen bir olaydır.
Astımlı hasta hangi konularda eğitilmelidir?
Astım nasıl bir hastalıktır? Tetik faktörler nelerdir ve bunlardan nasıl korunulur? Kriz anında ne yapılması gerekir? Hangi ilaçlar, nasıl, hangi aralıklarla ve ne kadar süreyle kullanılmalıdır? Ne zaman kontrole girmek gerekir? Hekim ne zaman aranmalıdır? Sprey ilaçları nasıl kullanılır? Pefmetre nasıl kullanılır? Hastalığının seyrinde ortaya çıkan iyi veya kötü yöndeki dalgalanmalar nasıl anlaşılır ve buna göre tedavide ne tür değişimler yapılması gerekir? Astımlı hasta hangi işlerde, hangi koşullarda çalışabilir; hangi sporları, nasıl yapabilir?
Hasta tüm bu konularda, hem bilgilendirilmeli hem de uygulamalı olarak beceriler edinmelidir. Ayrıca hastalığına rağmen normal bir yaşam sürebileceği, krizleri önleyebileceği ve tedavi olabileceği, hastalığı dolayısıyla bireysel amaçlarından vazgeçmemesi gerektiği konularında cesaretlendirilmelidir.
Sadece hastayı eğitmek yeterli midir?
Hayır. Hasta yakınlarını da eğitmek gerekir. Örneğin astımlı bir çocuğu olan anne babanın eğitilmesi çok önemlidir. Evde sigara içmemek, ev ortamını çocuğun durumuna göre düzenlemek gibi görevler onlara düşer. Hatta çocuğun öğretmeni bile bu konuda bilgilendirilmeli, örneğin okulda bir kriz geliştiğinde ilk müdahaleyi nasıl yapacağını bilmelidir.
