Asaletin etimolojisi:ortaçağın baronları
dük ne demek ortaçağ ünvanları kont ne demek kont demektir ingiliz ünvanları
ASALETİN ETİMOLOJİSİ
http://www.blogmilliyet.com/Blog.aspx?BlogNo=99813
Ortaçağ Avrupasının asalet ünvanları oldukça karmaşık bir konudur. Bu sorun feodalizm konusunun karmaşıklığına benzer. Feodalizmin toprak hukukunda genelleştirmeler yapmak oldukça zordur. A. Elizabeth Levett’in tabiriyle “Toprak sorunları tarihinde, genelleştirme günahı kadar büyük bir günah yoktur.” Ya da Perroy’un tabiriyle “Nesnelere ne kadar fazla bakarsak, bize o kadar fazla karmaşık gözüküyorlar.”
Ortaçağın “Dük”leri
Dük (Duke - Le Duc), kral yada kraliçenin altında bir asalet ünvanıdır. Dük, genellikle bir dükalığı (duchy) yada “dukedom”u kontrol eden kişidir. Dük kelimesi Latince “askeri komutan” anlamına gelen “dux bellarum” kelimesinden türetilmiştir. Ortaçağlarda Dük’ün özellikle germanik monarşiler arasında bir anlamı vardır. Feodal monarşilerde Dük’ler, şehirleri yöneten ve “Kont”ların üstünde bir asalet ünvanı olan ve eyaletleri yöneten kişilerdir. Ortaçağ Fransasında da benzer bir şekilde Akitanya, Brötanya gibi büyük eyaletlerin yöneticileridir. Dük, genellikle bir yada bir kaç “Kont” u kontrol eder. Eşine de Düşes (duchess) denir.
Ortaçağın “Baron”ları
Baron, spesifik bir asalet ünvanıdır. Baron köken olarak toprağı kullanım hakkı olan çifçi kiracıların başını belirten bir ünvandır. Bu kelime eski fransızca da “baron” kelimesinden türetilmiştir. Frankça da “savaşçı, özgür adam, serbest adam” anlamına gelen “baro” ile aynı kökenden gelen eski ingilizcedeki “asil adam” anlamına gelen “beorn” kelimelerinin kaynaşması ile oluşmuştur. Feodal dönemde Fransa’da “baron”, İngiltere’de ise “Lord” kelimesi kullanılırdı. Baron, bir baronluğa yada baronluklara (barony – baronies) sahip olan kişidir. Baronun eşinede Fransa’da “barones”, İngiltere’de ise “lady” denir. İngiltere’de “baron” direkt olarak kralın toprak verdiği kişilerdir. Baronlar, feodalizmin temel ekonomik birimi olan manor’ların (fief) yöneticidirler. Bu manor’lar (manoir) bir ya da daha fazla olabilirler. Buna görede baron ünvanın alt ve üst dereceleri vardır. Bir manor’un yöneticisi olan “baron” daha alt derecede ünvana sahip bir kişidir.
Daha spesifik anlamda feoadal bir unvan yada görev olan senyörün yaptığı toplantıya vassalların katılma zorunluluğundan aristokrasi, bir yönetim aracı oluşturmuştur. Bu nedenle “baron” kelimesi kralın büyük kuruluna çağrılan başlıca vasalleri ifade etmiştir. Bu fiili durum feodal dönemin evrimi içerisinde ırsiliğe gönüşmüştür. Baronlar böylece kendilerini “toprağın eşdeğerlileri” olarak ifade etmekten keyif almaya başlamışlardır. Sonunda da bu ünvanın sadece kendileri için kullanılmasını kabul ettirdiler. Baron için “toprağın efendilerinin efendisi” demek yanlış bir cümle olmaz.
Ortaçağın “Kont”ları
Kont’ta ortaçağ feodal Avrupasının asalet ünvanlarından birisidir. Kont (Comte) kelimesi Fransızca “comte” kelimesinden gelir. Erken dönem (Merovenj ve Karolenj dönemleri) Fransa krallarının idari görevli olarak kullandıkları kişilere verilen bir ünvandı. Kelimenin kökeni Latince “ortak, yoldaş” anlamına gelen “comes” den türetilmiştir. Roma İmparatorluğu döneminde “imparatorun yoldaşı, ortağı”, “imparatorun yetkilerini devrettiği” kişi anlamına gelmekteydi. Fransa’nın feodal döneminde küçük eyaletleri yöneten kişi anlamında kullanılmaktaydı. Daha önce bahsettiğimiz gibi Akitanya, Britanya gibi büyük eyaletleri yönetenlere “Dük” dendiği gibi Blois yada Anjou gibi küçük eyaletleri yönetenlere “Kont” denirdi.
Ortaçağın “Earl” ’leri
Earl, İskandinavya’da kralın yerine bölgeyi yöneten “kabile reis”lerine tekabül eden ve anlamı “kabile reisi” olan ve “jarl” denilen bir ünvandır. Bu ünvanın Anglo-Sakson karşılığı ise Earl’dür. Geç ortaçağdan itibaren artık kullanılmayan ve Fransa’da “Dük” ünvanı ile yer değiştiren bir ünvandır. Britanya’da ise “Kont” kelimesinin karşılığı olarak kullanılan bir ünvandır. Günümüz Britanyasında “earl” asalet sisteminin bir üyesifir. Viskont (Viscount) ‘un üstünde Markiz yada Markez ünvanının altında derecesi olan bir ünvandır. Earl kelimesinin dişil karşılığı yoktur. Earl’ün eşi Kontes olarak adlandırılmıştır.
Ortaçağın “Markiz” ’leri
Markiz (Marquess) yada Markez (Marquis)’de Avrupa feodal monarşilerinde ve onların kolonilerinde kullanılan ırsi bir asalet ünvanıdır. Markiz, sınır bölgelerini koruyan muhafızlara yada Markez’lere denir. Markez (Marches) ise sınırlarda oluşturulan sınır bölgelerine verilen bir isimdir. Markiz ünvanı fransızcaya, ingilizcedeki markez ünvanından gelmiştir. Bu ünvan İngiltere’de 1385’te Dük ile Earl arasında bir ünvan olarak kullanılmaya başlanmıştır. Markiz’in eşinede “Marchioness” denir.
Ortaçağın “Şövalyeleri”
Şövalye (Knight – Chealier) ünvanı bir asalet ünvanından ziyade bir şeref yada onur ünvanıdır. Feodalizmin erken döneminde birinin şövalyesi olmak demek, vassalından “fief” alan ve hizmet yükümlüsü olan kişi demektir. Şövalye herşeyden önce fiili bir durum, bazen bir hukuk bağı, fakat her zaman kişisel bir bağdı. Şövalye at üstünde tam donanımlı savaşan kişilerdi. 12. yüzyılın ortalarında ise artık ne fief’i nede gezginciliği olmayan bir cemaate yada tarikata dönüşen savaşçılardı.
Ortaçağın “Squire” ’leri
Squire ise ortaçağ feodal Avrupa’da şövalyenin hizmetinde bulunan silahlı bir adamdır. Bu anlamda Squire’ler şövalyenin sipahisi, çırağı, yardımcısı anlamında kullanılan bir ünvandı. Squire kelimesi eski Fransızca’da “escuier” kelimesinden gelir. Daha önce ise geç latin dönemdeki “koruyucu” anlamına gelen “sutarius” kelimesinden türemiştir. 18. yüzyılda Squire, kırsal bölgelerdeki mülk sahibi kategorisidir. Günümüz kırsal Britanya’da zengin toprak sahiplerini ifade eden bir kavramdır.
ASALETİN ETİMOLOJİSİ
http://www.blogmilliyet.com/Blog.aspx?BlogNo=99813
Ortaçağ Avrupasının asalet ünvanları oldukça karmaşık bir konudur. Bu sorun feodalizm konusunun karmaşıklığına benzer. Feodalizmin toprak hukukunda genelleştirmeler yapmak oldukça zordur. A. Elizabeth Levett’in tabiriyle “Toprak sorunları tarihinde, genelleştirme günahı kadar büyük bir günah yoktur.” Ya da Perroy’un tabiriyle “Nesnelere ne kadar fazla bakarsak, bize o kadar fazla karmaşık gözüküyorlar.”
Ortaçağın “Dük”leri
Dük (Duke - Le Duc), kral yada kraliçenin altında bir asalet ünvanıdır. Dük, genellikle bir dükalığı (duchy) yada “dukedom”u kontrol eden kişidir. Dük kelimesi Latince “askeri komutan” anlamına gelen “dux bellarum” kelimesinden türetilmiştir. Ortaçağlarda Dük’ün özellikle germanik monarşiler arasında bir anlamı vardır. Feodal monarşilerde Dük’ler, şehirleri yöneten ve “Kont”ların üstünde bir asalet ünvanı olan ve eyaletleri yöneten kişilerdir. Ortaçağ Fransasında da benzer bir şekilde Akitanya, Brötanya gibi büyük eyaletlerin yöneticileridir. Dük, genellikle bir yada bir kaç “Kont” u kontrol eder. Eşine de Düşes (duchess) denir.
Ortaçağın “Baron”ları
Baron, spesifik bir asalet ünvanıdır. Baron köken olarak toprağı kullanım hakkı olan çifçi kiracıların başını belirten bir ünvandır. Bu kelime eski fransızca da “baron” kelimesinden türetilmiştir. Frankça da “savaşçı, özgür adam, serbest adam” anlamına gelen “baro” ile aynı kökenden gelen eski ingilizcedeki “asil adam” anlamına gelen “beorn” kelimelerinin kaynaşması ile oluşmuştur. Feodal dönemde Fransa’da “baron”, İngiltere’de ise “Lord” kelimesi kullanılırdı. Baron, bir baronluğa yada baronluklara (barony – baronies) sahip olan kişidir. Baronun eşinede Fransa’da “barones”, İngiltere’de ise “lady” denir. İngiltere’de “baron” direkt olarak kralın toprak verdiği kişilerdir. Baronlar, feodalizmin temel ekonomik birimi olan manor’ların (fief) yöneticidirler. Bu manor’lar (manoir) bir ya da daha fazla olabilirler. Buna görede baron ünvanın alt ve üst dereceleri vardır. Bir manor’un yöneticisi olan “baron” daha alt derecede ünvana sahip bir kişidir.
Daha spesifik anlamda feoadal bir unvan yada görev olan senyörün yaptığı toplantıya vassalların katılma zorunluluğundan aristokrasi, bir yönetim aracı oluşturmuştur. Bu nedenle “baron” kelimesi kralın büyük kuruluna çağrılan başlıca vasalleri ifade etmiştir. Bu fiili durum feodal dönemin evrimi içerisinde ırsiliğe gönüşmüştür. Baronlar böylece kendilerini “toprağın eşdeğerlileri” olarak ifade etmekten keyif almaya başlamışlardır. Sonunda da bu ünvanın sadece kendileri için kullanılmasını kabul ettirdiler. Baron için “toprağın efendilerinin efendisi” demek yanlış bir cümle olmaz.
Ortaçağın “Kont”ları
Kont’ta ortaçağ feodal Avrupasının asalet ünvanlarından birisidir. Kont (Comte) kelimesi Fransızca “comte” kelimesinden gelir. Erken dönem (Merovenj ve Karolenj dönemleri) Fransa krallarının idari görevli olarak kullandıkları kişilere verilen bir ünvandı. Kelimenin kökeni Latince “ortak, yoldaş” anlamına gelen “comes” den türetilmiştir. Roma İmparatorluğu döneminde “imparatorun yoldaşı, ortağı”, “imparatorun yetkilerini devrettiği” kişi anlamına gelmekteydi. Fransa’nın feodal döneminde küçük eyaletleri yöneten kişi anlamında kullanılmaktaydı. Daha önce bahsettiğimiz gibi Akitanya, Britanya gibi büyük eyaletleri yönetenlere “Dük” dendiği gibi Blois yada Anjou gibi küçük eyaletleri yönetenlere “Kont” denirdi.
Ortaçağın “Earl” ’leri
Earl, İskandinavya’da kralın yerine bölgeyi yöneten “kabile reis”lerine tekabül eden ve anlamı “kabile reisi” olan ve “jarl” denilen bir ünvandır. Bu ünvanın Anglo-Sakson karşılığı ise Earl’dür. Geç ortaçağdan itibaren artık kullanılmayan ve Fransa’da “Dük” ünvanı ile yer değiştiren bir ünvandır. Britanya’da ise “Kont” kelimesinin karşılığı olarak kullanılan bir ünvandır. Günümüz Britanyasında “earl” asalet sisteminin bir üyesifir. Viskont (Viscount) ‘un üstünde Markiz yada Markez ünvanının altında derecesi olan bir ünvandır. Earl kelimesinin dişil karşılığı yoktur. Earl’ün eşi Kontes olarak adlandırılmıştır.
Ortaçağın “Markiz” ’leri
Markiz (Marquess) yada Markez (Marquis)’de Avrupa feodal monarşilerinde ve onların kolonilerinde kullanılan ırsi bir asalet ünvanıdır. Markiz, sınır bölgelerini koruyan muhafızlara yada Markez’lere denir. Markez (Marches) ise sınırlarda oluşturulan sınır bölgelerine verilen bir isimdir. Markiz ünvanı fransızcaya, ingilizcedeki markez ünvanından gelmiştir. Bu ünvan İngiltere’de 1385’te Dük ile Earl arasında bir ünvan olarak kullanılmaya başlanmıştır. Markiz’in eşinede “Marchioness” denir.
Ortaçağın “Şövalyeleri”
Şövalye (Knight – Chealier) ünvanı bir asalet ünvanından ziyade bir şeref yada onur ünvanıdır. Feodalizmin erken döneminde birinin şövalyesi olmak demek, vassalından “fief” alan ve hizmet yükümlüsü olan kişi demektir. Şövalye herşeyden önce fiili bir durum, bazen bir hukuk bağı, fakat her zaman kişisel bir bağdı. Şövalye at üstünde tam donanımlı savaşan kişilerdi. 12. yüzyılın ortalarında ise artık ne fief’i nede gezginciliği olmayan bir cemaate yada tarikata dönüşen savaşçılardı.
Ortaçağın “Squire” ’leri
Squire ise ortaçağ feodal Avrupa’da şövalyenin hizmetinde bulunan silahlı bir adamdır. Bu anlamda Squire’ler şövalyenin sipahisi, çırağı, yardımcısı anlamında kullanılan bir ünvandı. Squire kelimesi eski Fransızca’da “escuier” kelimesinden gelir. Daha önce ise geç latin dönemdeki “koruyucu” anlamına gelen “sutarius” kelimesinden türemiştir. 18. yüzyılda Squire, kırsal bölgelerdeki mülk sahibi kategorisidir. Günümüz kırsal Britanya’da zengin toprak sahiplerini ifade eden bir kavramdır.