Uzman SühaN
Administrator
Acil doğum kontrol yöntemleri nasıl etki eder?
acil doğum konrolü nedir,korunmasız ilişki ve acil doğum kontrol yöntemi,korunmasız birliktelik ve ertesi gün hapı,korunmasız ilişki sonrası ne yapmalı,acil doğum kontrol yöntemi hakkında bilgiler
Herhangi bir doğum kontrol yöntemi uygulamayan bir kadın korunmasız bir ilişkiye girdiğinde, doğum kontrol hapı kullanan bir kadın hapını almadığında ya da kondom yırtılması durumunda, ya da herhangi bir başka nedene bağlı olarak korunmasız bir ilişkiye girildiğinde, bu ilişkinin sonrasında gebelikten korunmak amacıyla kullanılan ilaç ya da cihazlara acil doğum kontrol yöntemi adı verilir. Acil doğum kontrolünün farklı yöntemleri olmakla birlikte, en sık kullanılan yöntem “ertesi gün hapı” adı da verilen, hormon içerikli ilaçla korunmadır. Acil doğum kontrolünün, seyrek olarak, sadece korunmasız ilişkilerden sonra kullanılması gerekir ve gerçek bir doğum kontrol yöntemi olarak kullanılmamalıdır. Ayrıca, bu yöntem, ilişkiye girmeden önce düzenli olarak kullanılan doğum kontrol haplarıyla ya da gebe kaldıktan sonra düşük yapmak amaçlı kullanılan haplarla karıştırılmamalıdır.
Ertesi gün hapının dışında, korunmasız ilişkiden sonraki beş gün içinde bakırlı rahim içi araç (RİA) takılması da gebeliği önler ve bu da bir acil doğum kontrol yöntemi olarak kullanılabilir.
Acil doğum kontrol yöntemleri nasıl etki eder?
Ertesi gün haplarının etki mekanizması tam olarak bilinmemektedir ve siklusun hangi gününde uygulandığına göre değişebilir. Yumurtlamayı önlemek, yumurta ve spermin tüp içerisinde ilerlemesini bozarak, ya da rahim içine tutunmayı önleyerek etki edebilir. Bu ilaçlar korunmasız ilişkiden sonra saatler içinde uygulandığından ve oluşan bebeğin rahim içine yuvalanması yumurtlamadan sonraki beş – yedi günden daha önce gerçekleşmediğinden, bu ilaçların oluşmuş bir gebeliği bozma riski yoktur ve dolayısıyla daha önceden oluşmuş bir gebelik varlığında etki etmeyeceklerdir.
Bakırlı rahim içi aracın (RİA) acil kullanımda gebeliği önleme mekanizması, fertilizasyonu (döllenmeyi) engellemesidir.
Acil doğum kontrolü uygulamasının adet günleri ile ilgisi var mı?
Her ne kadar gebelik sadece adetin belirli günlerinde oluşabilirse de, korunmasız bir ilişki gerçekleştiğinde adet siklusunun günlerinden bağımsız olarak acil doğum kontrolü uygulaması önerilmektedir.
Gebeliği düşündüren bulgular (adet gecikmesi, bulantı, halsizlik gibi) yoksa, ertesi gün hağı içmeden önce gebelik testi yapılması gereksizdir. Ertesi gün hapları oluşmuş bir gebeliği bozmaz ve fetus üzerinde bilinen olumsuz bir etkisi yoktur. Ancak bakırlı RİA uygulaması var olan bir gebeliğe zarar verebilir, bu nedenle RİA takılmadan önce gebelik olmadığından emin olunmalıdır. Eğer hikaye ve fizik muayene ile gebelik olup olmadığı anlaşılamıyorsa gebelik testi yapılmalıdır.Acil doğum kontrolünün istenmeyen etkileri var mıdır?
Ağızdan kullanılan hormon içerikli ilaçların en sık istenmeyen etkileri bulantı ve kusmadır. Düzensiz kanama ilaçların içilmesinden sonraki bir ay içerisinde sıkça görülür, hatta hasta iki kez adet görebilir. Daha seyrek görülebilen yan etkiler arasında sersemlik, halsizlik, başağrısı, memelerde hassasiyet ve karın ağrısı vardır. Bunlar, gerekirse semptomatik olarak tedavi edilebilir. Bulantı ve kusma şiddetli ise bulantı ilaçları kullanılabilir, ancak içilen ertesi gün hapları içildikten sonra bir saat içinde kusulduysa, bulantı ilacı içip tekrar ertesi gün hapı alınması önerilir.
Ertesi gün hapı bir doğum kontrol yöntemi olarak kabul edilmemeli ve mutlaka düzenli bir doğum kontrol yöntemi kullanılmamalıdır. Hormonal dengenin bozulmaması amacıyla acil kontrasepsiyona çok sık başvurulmamalıdır.
Acil doğum kontrol yöntemleri ne zaman uygulanmalıdır?
Herhangi bir nedenden korunmasız cinsel ilişki yaşayan herhangi bir kadın, istenmeyen gebeliklerden korunmak için acil doğum kontrolü uygulamalıdır.
Acil doğum kontrolüne gereksinim duyabileceğiniz durumlara bazı örnekler:
Son beş gün içinde herhangi bir korunmasız ilişki yaşadıysanız,
Her zaman kullandığınız doğum kontrol yönteminizi kullanmayı unuttuysanız ya da hatalı kullandıysanız,
Kondomunuz yırtıldı ya da çıktıysa,
İki gün ya da daha uzun süreyle doğum kontrol hapınızı içmeyi unuttuysanız ve ilişkiye girdiyseniz,
Doğum kontrol iğnenizi olmayı iki haftadan daha fazla geciktirdiyseniz ve ilişkiye girdiyseniz,
Eşiniz dışarıya boşalma yöntemini uygularken geciktiyse ve içinize ya da genital organlarınızın üzerine boşaldıysa,
Takvim yöntemi kullanıyorken “güvenli” günlerinizi yanlış hesapladıysanız,
RİA’nızın kaymış ya da çıkmış olduğunu ilişkiden sonra farkettiyseniz
Acil doğum kontrol yöntemi (ertesi gün hapı) kullandıktan sonra ne zaman adet görürüm?
Adetinizi normal şartlarda beklenen adet gününüzden önceki ya da sonraki bir hafta içinde görmeniz beklenir. Ancak bazen ertesi gün hapı sonrası erken de adet görebilirsiniz.
Herhangi bir doğum kontrol yöntemi uygulamayan bir kadın korunmasız bir ilişkiye girdiğinde, doğum kontrol hapı kullanan bir kadın hapını almadığında ya da kondom yırtılması durumunda, ya da herhangi bir başka nedene bağlı olarak korunmasız bir ilişkiye girildiğinde, bu ilişkinin sonrasında gebelikten korunmak amacıyla kullanılan ilaç ya da cihazlara acil doğum kontrol yöntemi adı verilir. Acil doğum kontrolünün farklı yöntemleri olmakla birlikte, en sık kullanılan yöntem “ertesi gün hapı” adı da verilen, hormon içerikli ilaçla korunmadır. Acil doğum kontrolünün, seyrek olarak, sadece korunmasız ilişkilerden sonra kullanılması gerekir ve gerçek bir doğum kontrol yöntemi olarak kullanılmamalıdır. Ayrıca, bu yöntem, ilişkiye girmeden önce düzenli olarak kullanılan doğum kontrol haplarıyla ya da gebe kaldıktan sonra düşük yapmak amaçlı kullanılan haplarla karıştırılmamalıdır.
Ertesi gün hapının dışında, korunmasız ilişkiden sonraki beş gün içinde bakırlı rahim içi araç (RİA) takılması da gebeliği önler ve bu da bir acil doğum kontrol yöntemi olarak kullanılabilir.
Acil doğum kontrol yöntemleri nasıl etki eder?
Ertesi gün haplarının etki mekanizması tam olarak bilinmemektedir ve siklusun hangi gününde uygulandığına göre değişebilir. Yumurtlamayı önlemek, yumurta ve spermin tüp içerisinde ilerlemesini bozarak, ya da rahim içine tutunmayı önleyerek etki edebilir. Bu ilaçlar korunmasız ilişkiden sonra saatler içinde uygulandığından ve oluşan bebeğin rahim içine yuvalanması yumurtlamadan sonraki beş – yedi günden daha önce gerçekleşmediğinden, bu ilaçların oluşmuş bir gebeliği bozma riski yoktur ve dolayısıyla daha önceden oluşmuş bir gebelik varlığında etki etmeyeceklerdir.
Bakırlı rahim içi aracın (RİA) acil kullanımda gebeliği önleme mekanizması, fertilizasyonu (döllenmeyi) engellemesidir.
Acil doğum kontrolü uygulamasının adet günleri ile ilgisi var mı?
Her ne kadar gebelik sadece adetin belirli günlerinde oluşabilirse de, korunmasız bir ilişki gerçekleştiğinde adet siklusunun günlerinden bağımsız olarak acil doğum kontrolü uygulaması önerilmektedir.
Gebeliği düşündüren bulgular (adet gecikmesi, bulantı, halsizlik gibi) yoksa, ertesi gün hağı içmeden önce gebelik testi yapılması gereksizdir. Ertesi gün hapları oluşmuş bir gebeliği bozmaz ve fetus üzerinde bilinen olumsuz bir etkisi yoktur. Ancak bakırlı RİA uygulaması var olan bir gebeliğe zarar verebilir, bu nedenle RİA takılmadan önce gebelik olmadığından emin olunmalıdır. Eğer hikaye ve fizik muayene ile gebelik olup olmadığı anlaşılamıyorsa gebelik testi yapılmalıdır.Acil doğum kontrolünün istenmeyen etkileri var mıdır?
Ağızdan kullanılan hormon içerikli ilaçların en sık istenmeyen etkileri bulantı ve kusmadır. Düzensiz kanama ilaçların içilmesinden sonraki bir ay içerisinde sıkça görülür, hatta hasta iki kez adet görebilir. Daha seyrek görülebilen yan etkiler arasında sersemlik, halsizlik, başağrısı, memelerde hassasiyet ve karın ağrısı vardır. Bunlar, gerekirse semptomatik olarak tedavi edilebilir. Bulantı ve kusma şiddetli ise bulantı ilaçları kullanılabilir, ancak içilen ertesi gün hapları içildikten sonra bir saat içinde kusulduysa, bulantı ilacı içip tekrar ertesi gün hapı alınması önerilir.
Ertesi gün hapı bir doğum kontrol yöntemi olarak kabul edilmemeli ve mutlaka düzenli bir doğum kontrol yöntemi kullanılmamalıdır. Hormonal dengenin bozulmaması amacıyla acil kontrasepsiyona çok sık başvurulmamalıdır.
Acil doğum kontrol yöntemleri ne zaman uygulanmalıdır?
Herhangi bir nedenden korunmasız cinsel ilişki yaşayan herhangi bir kadın, istenmeyen gebeliklerden korunmak için acil doğum kontrolü uygulamalıdır.
Acil doğum kontrolüne gereksinim duyabileceğiniz durumlara bazı örnekler:
Son beş gün içinde herhangi bir korunmasız ilişki yaşadıysanız,
Her zaman kullandığınız doğum kontrol yönteminizi kullanmayı unuttuysanız ya da hatalı kullandıysanız,
Kondomunuz yırtıldı ya da çıktıysa,
İki gün ya da daha uzun süreyle doğum kontrol hapınızı içmeyi unuttuysanız ve ilişkiye girdiyseniz,
Doğum kontrol iğnenizi olmayı iki haftadan daha fazla geciktirdiyseniz ve ilişkiye girdiyseniz,
Eşiniz dışarıya boşalma yöntemini uygularken geciktiyse ve içinize ya da genital organlarınızın üzerine boşaldıysa,
Takvim yöntemi kullanıyorken “güvenli” günlerinizi yanlış hesapladıysanız,
RİA’nızın kaymış ya da çıkmış olduğunu ilişkiden sonra farkettiyseniz
Acil doğum kontrol yöntemi (ertesi gün hapı) kullandıktan sonra ne zaman adet görürüm?
Adetinizi normal şartlarda beklenen adet gününüzden önceki ya da sonraki bir hafta içinde görmeniz beklenir. Ancak bazen ertesi gün hapı sonrası erken de adet görebilirsiniz.
