İ
İslami Yazar
Forum Okuru
Abdest esnasında okunması tavsiye edilen dualar ve abdestin kısımları
Abdest alırken her uzvumuzu yıkama esnasında o uzuvla ilgili, önceki din âlimlerinden bu zamana kadar gelmiş güzel ve tavsiye edilen dualar vardır. Her abdest azamızı yıkarken onunla ilgili müsait bir dua okunur
Bu duaları okumamız farz değildir. Bunları okumasakta, yine abdest tamam olur, fakat okunmaları iyidir.
Şöyle ki:
Abdest alacak kimse, abdeste başlarken Eûzü ve Besmele çektikten sonra:
Yüce Allah'a hamdü senalar olsun ki, suyu temizleyici ve İslam’ı nur yapmıştır der.
Ağza üç defa su verirken:
Allah'ım Peygamberimizin Kevser Havuzundan bana öyle bir kâse su içir ki, ondan sonra asla susamayayım der.
Burna üç defa su verirken:
Allah'ım Beni güzel nimetlerinin ve cennetlerinin güzel kokularından mahrum etme der.
Yüzünü yıkama esnasında:
Allah'ım Bazı yüzlerin aklanacağı ve bazı yüzlerin kararacağı günde benim yüzümü ak yap der.
Sağ kolunu yıkarken:
Allah'ım Kitabımı sağ elime ver ve benim hesabımı kolay eyle der.
Sol kolunu yıkarken ise:
Allah'ım Benim kitabımı soldan ve arka tarafımdan verme ve beni zor bir hesaba çekme der.
Başınının dörtte birini mesh ederken:
Allah'ım şu aciz kuluna rahmetinle muamele eyle, üzerime de bereketlerinden indir der.
Kulaklarını mesh ederken:
Allah'ım Beni, hak sözü işitip de onun en güzeline uyanlardan eyle der.
Boynunu mesh ederken:
Allah'ım! Bedenimi cehennem ateşinden azat eyle der.
Ayaklarını yıkarken:
Allah'ım Bazı kişilerin ayaklarının kayacağı o günde, ayaklarımı Sırat köprüsü üzerinde sabit kıl der.
Vasıf Bakımından Abdestin çeşitleri nelerdir?
Abdestin vasıfları ve gerekli olma hallerine göre 3 kısımdır.
Almamız mutlaka farz olan abdestler:
Bunlar, namaz kılmak için, tilâvet secdesini yapmak veya Kur'an-ı Kerimi ellemek ve elinde tutmak için alacağımız abdestlerdir.
Vacip olan abdestler: Kâbe'yi sadece tavaf etmek için alınan abdestlerdir.
Mendub olan abdestler:
Bunlar sırf temiz bir şekilde bulunmak, ezberden Kur'an okumak, ezan okumak, kamet getirmek, din ilimlerini okuyup okutmak, dini kitapları tutmak, cenazeyi yıkamak ve ardından yürümek veya öfke esnasında onu yenmek için alınan abdestlerdir. Herhangi bir hata yaptıktan sonrada alınan abdestler de bu kısma girer. Bu gibi maksatlarla alınan abdest ile namaz kılınabilir, Kur'an ele alınabilir.
Abdestin geçerli olmasına engel Olmayan Şeyler
Dudaklarımız adet üzere yumulduğunda, görülmeyen kısımlarını yıkamak abdestte geçerli bir hal değildir. Bunların kuru kalsa bile abdeste zarar vermez; çünkü bunlar ağız kısmına aittir
İyileşip de henüz kabuğu kopmayan ve ayrılmamış olan bir çıbanın içini yıkamak gerekmez.
Şehirde veya köyde yaşayan halkın tırnaklarında kalan kirler ve vücutlarındaki kir pas, pire ve sinek dışkıları, abdestin geçerliliğine engel değildir.
Boyacıların tırnaklarında kalan boya artıkları, işleri gereği tırnaklarının üzerine ince bir tabaka teşkil eden ve altlarına su geçmesine engel olacak boyalar, abdeste manidir. Abdest azalarına yapışmış hamur parçası, mum kırığı ve balık pulu gibi şeylerde böyledir.
Abdest organlarından birinin bir zarurete dayanarak yıkanamaması veya mesh edilememesi, abdestin sıhhatine engel teşkil etmez Örneğin, bir yarayı veya ayakta bulunan bir yanık yerini yıkamak eğer sahibine zarar verirse bunlar mesh edilebilir, mesh de zarar verirse terk edilir.
Yine, bir yaranın üzerinde bulunan ilâç, yara yerini taşmış olursa, bu taşan kısım yıkanır; fakat yıkanması zarar verirse, mesh ile yetinilir.
Abdest alırken veya abdestten sonra, bir abdest azasının yıkanıp yıkanmamış olmasında şüphe olursa bakılır, Eğer şüphelenen kimse, her zaman şüphelenen biri değilse, o organını (uzvunu) yıkar. Fakat vesveseli bir kimse ise yıkamaz, onun şüphesine bakılmaz.
Bir kimse abdestinin sağlam olduğun bildiği halde, abdestini bozup bozmadığı üzerinde şüphe etse, o kimse abdestli sayılır. Kesin bildiği bir şeyi şüphe ortadan kaldırmaz. Aksine abdestini bozduğunu kesin bildiği halde, sonradan abdest alıp almadığından şüphelenen kimse de abdestsiz sayılır.
Abdest organlarından birini veya birkaçını kaybetmiş olan kimse, mevcut olan azalarını yıkar. Ayakları kesilmiş olan kimseden bunları yıkamanın farziyeti düşer ve bu durum abdestin sıhhatine engel teşkil etmez.
Abdest alırken her uzvumuzu yıkama esnasında o uzuvla ilgili, önceki din âlimlerinden bu zamana kadar gelmiş güzel ve tavsiye edilen dualar vardır. Her abdest azamızı yıkarken onunla ilgili müsait bir dua okunur
Bu duaları okumamız farz değildir. Bunları okumasakta, yine abdest tamam olur, fakat okunmaları iyidir.
Şöyle ki:
Abdest alacak kimse, abdeste başlarken Eûzü ve Besmele çektikten sonra:
Yüce Allah'a hamdü senalar olsun ki, suyu temizleyici ve İslam’ı nur yapmıştır der.
Ağza üç defa su verirken:
Allah'ım Peygamberimizin Kevser Havuzundan bana öyle bir kâse su içir ki, ondan sonra asla susamayayım der.
Burna üç defa su verirken:
Allah'ım Beni güzel nimetlerinin ve cennetlerinin güzel kokularından mahrum etme der.
Yüzünü yıkama esnasında:
Allah'ım Bazı yüzlerin aklanacağı ve bazı yüzlerin kararacağı günde benim yüzümü ak yap der.
Sağ kolunu yıkarken:
Allah'ım Kitabımı sağ elime ver ve benim hesabımı kolay eyle der.
Sol kolunu yıkarken ise:
Allah'ım Benim kitabımı soldan ve arka tarafımdan verme ve beni zor bir hesaba çekme der.
Başınının dörtte birini mesh ederken:
Allah'ım şu aciz kuluna rahmetinle muamele eyle, üzerime de bereketlerinden indir der.
Kulaklarını mesh ederken:
Allah'ım Beni, hak sözü işitip de onun en güzeline uyanlardan eyle der.
Boynunu mesh ederken:
Allah'ım! Bedenimi cehennem ateşinden azat eyle der.
Ayaklarını yıkarken:
Allah'ım Bazı kişilerin ayaklarının kayacağı o günde, ayaklarımı Sırat köprüsü üzerinde sabit kıl der.
Vasıf Bakımından Abdestin çeşitleri nelerdir?
Abdestin vasıfları ve gerekli olma hallerine göre 3 kısımdır.
Almamız mutlaka farz olan abdestler:
Bunlar, namaz kılmak için, tilâvet secdesini yapmak veya Kur'an-ı Kerimi ellemek ve elinde tutmak için alacağımız abdestlerdir.
Vacip olan abdestler: Kâbe'yi sadece tavaf etmek için alınan abdestlerdir.
Mendub olan abdestler:
Bunlar sırf temiz bir şekilde bulunmak, ezberden Kur'an okumak, ezan okumak, kamet getirmek, din ilimlerini okuyup okutmak, dini kitapları tutmak, cenazeyi yıkamak ve ardından yürümek veya öfke esnasında onu yenmek için alınan abdestlerdir. Herhangi bir hata yaptıktan sonrada alınan abdestler de bu kısma girer. Bu gibi maksatlarla alınan abdest ile namaz kılınabilir, Kur'an ele alınabilir.
Abdestin geçerli olmasına engel Olmayan Şeyler
Dudaklarımız adet üzere yumulduğunda, görülmeyen kısımlarını yıkamak abdestte geçerli bir hal değildir. Bunların kuru kalsa bile abdeste zarar vermez; çünkü bunlar ağız kısmına aittir
İyileşip de henüz kabuğu kopmayan ve ayrılmamış olan bir çıbanın içini yıkamak gerekmez.
Şehirde veya köyde yaşayan halkın tırnaklarında kalan kirler ve vücutlarındaki kir pas, pire ve sinek dışkıları, abdestin geçerliliğine engel değildir.
Boyacıların tırnaklarında kalan boya artıkları, işleri gereği tırnaklarının üzerine ince bir tabaka teşkil eden ve altlarına su geçmesine engel olacak boyalar, abdeste manidir. Abdest azalarına yapışmış hamur parçası, mum kırığı ve balık pulu gibi şeylerde böyledir.
Abdest organlarından birinin bir zarurete dayanarak yıkanamaması veya mesh edilememesi, abdestin sıhhatine engel teşkil etmez Örneğin, bir yarayı veya ayakta bulunan bir yanık yerini yıkamak eğer sahibine zarar verirse bunlar mesh edilebilir, mesh de zarar verirse terk edilir.
Yine, bir yaranın üzerinde bulunan ilâç, yara yerini taşmış olursa, bu taşan kısım yıkanır; fakat yıkanması zarar verirse, mesh ile yetinilir.
Abdest alırken veya abdestten sonra, bir abdest azasının yıkanıp yıkanmamış olmasında şüphe olursa bakılır, Eğer şüphelenen kimse, her zaman şüphelenen biri değilse, o organını (uzvunu) yıkar. Fakat vesveseli bir kimse ise yıkamaz, onun şüphesine bakılmaz.
Bir kimse abdestinin sağlam olduğun bildiği halde, abdestini bozup bozmadığı üzerinde şüphe etse, o kimse abdestli sayılır. Kesin bildiği bir şeyi şüphe ortadan kaldırmaz. Aksine abdestini bozduğunu kesin bildiği halde, sonradan abdest alıp almadığından şüphelenen kimse de abdestsiz sayılır.
Abdest organlarından birini veya birkaçını kaybetmiş olan kimse, mevcut olan azalarını yıkar. Ayakları kesilmiş olan kimseden bunları yıkamanın farziyeti düşer ve bu durum abdestin sıhhatine engel teşkil etmez.