4 yaşındaki çocukların eğitimi ve gelişimi

*MeleK*

♥Ben Aşık Olduğum Adamın Aşık Olduğu Kadınım♥
4 yaşındaki çocukların eğitimi ve gelişimi
4 yaş çocuk eğitimi 4 yasindaki cocuk egitimi yaşındaki çocuğun eğitimi yaşındaki çocuğun yapabildikleri cocuk egitimi yas
4 yaşında bir çocuk artık yetenekleri, kişilik özellikleri, ilgi alanları ile tamamen kendine has bir kişilik geliştirmiştir. Kimisi utangaçtır, kimisi dışa dönük, kimisi hareketlidir, kimisi sakin..

Neler değişti?
4 yaşında bir çocuk artık yetenekleri, kişilik özellikleri, ilgi alanları ile tamamen kendine has bir kişilik geliştirmiştir. Kimisi utangaçtır, kimisi dışa dönük, kimisi hareketlidir, kimisi sakin... Buna karşın 4 yaş çocuklarını en iyi tanımlayan kelimeler “enerjik” ve “hayalci” olacaktır. Hayali dünya aniden gerçek hayattan daha fazla yer tutmaya başlar ve zaman zaman gerçek ile hayali olanı ayırmakta zorlanırlar. Hayali yaratıklardan korkma ve abartma davranışları bu yaşta çok sık görülür.
4 yaş çocukları yapabildikleri şeyler ile gurur duyarlar, kendilerini beğenir ve kendilerine güvenirler ve yeni maceralara atılmak isterler. Merdivenlerden yukarı aşağı koşarlar, bisiklet ya da scooter ile dolaşırlar, el arabalarını dik yokuşlardan aşağı sürerler... Ancak henüz kendi yeteneklerini doğru olarak hesap edemediklerinden ve son derece tehlikeli ve garip şeyleri yapabilecek yeteneklere sahip olduklarından çok dikkatli olmanız gerekecektir. 4 yaş çocuklarının bu yıl içinde gerçekleştireceği bazı temel gelişim aşamalarını şu şekilde özetleyebiliriz:

Fiziksel Gelişim
Öz bakım becerileri oldukça gelişmiştir. Çatal, bıçak ve kaşığı yetişkinler gibi, becerikli bir şekilde kullanır. Kendi kendine giyinmek ve soyunmak artık onun için hiç de zor değildir ve kendi kendine giyinebilmek onlara büyük gurur verir. Ayakkabılarını da rahatlıkla giyerler, ancak henüz bağcık bağlama konusunda biraz daha pratik yapmaları gereklidir. Dişini fırçalayabilir, saçını tarayabilir ve biraz yardımla elbiselerini katlayabilir ya da askıya asabilir. Ne dersiniz, artık size olan bağımlılığının önemli ölçüde azalması ve kendi işlerini kendisinin yapabilmesi sizin de bağımsızlığınızı artırmadı mı?
Hareket kabiliyeti oldukça gelişmiştir. Merdivenlerden ayak değiştirerek, yetişkinler gibi çıkar ve iner. Bisiklet pedalını rahatlıkla çevirir ve direksiyonunu yönlendirir. Koşmak, takla atmak, merdiven ve ağaçlara tırmanmaktan zevk alır. Engellerin üzerinden, etrafından veya altından rahatlıkla aşar. Düz bir çizgi üzerinde yürüyebilir, parmak uçlarına basarak üç metre yürüyebilir ve tek ayak üstünde zıplayabilir. Topu rahatlıkla yakalar ve fırlatır.

Zihinsel gelişim / Dil gelişimi
Bu yıl çocuğunuzun konuşmasının, pek çok cümleden oluşan öyküler anlatacak ölçüde geliştiğini fark edeceksiniz. Ayrıca ben, sen, o, biz, siz gibi zamirleri de rahatlıkla ve yerinde kullanmayı başarmıştır ve bu zamirleri kullanarak doğum ve ölüme ilişkin konular da dahil olmak üzere, pek çok konuda sizi soru yağmuruna tutacaktır. Kimi ne, ne zaman, neden soruları sorar ve bu sorulara cevap verir. Söylediklerini dinleyen kişiye göre ayarlar. Örneğin, bebek bakıcısına sadece “baba gitti” derken annesine “baba markete süt almaya gitti” gibi. Hayali konular hakkında konuşur.
Espri yapmayı keşfetmiştir ve sürekli çeşitli maskaralıklar ve komik “şakalar” yapmaktadır. Kelimelerdeki harfleri değiştirerek ürettiği (örneğin gaga-gügü, baba-bibi, kafa-küfü, gibi) komik kelimeleri söylerken, büyük ihtimalle kendisi de kahkahalarla gülecektir.
Renkleri ve şekilleri bilir. Öğretilmesi durumunda harfleri tanıyabilir ve kendi adını yazabilir. Yazılar arasından tanıdığı kelimeleri ve işaretleri ayırabilir. Öğretilirse, adını, adresini ve telefon numarasını ezberleyebilir.
Sayı, şekil, uzunluk, ağırlık, doku, mesafe, konum ve zaman kavramlarını temel anlamda kavramıştır. Yakın zaman akışını anlamıştır. Örneğin dün neler olup bittiğini bilir. Ancak henüz takvim sistemini kavrayamaz. Günlük rutinlerin sırasını bilir (öğle yemeğinden önce kahvaltı, akşam yemeğinden önce öğle yemeği, uykudan önce akşam yemeği gibi). “en yakın” ve “en uzak”, olanı bilir, “büyük-daha büyük- en büyük” gibi kıyaslamaları yapabilir.
Nesneleri özelliklerine göre ayırabilir ve gruplandırabilir. 7 taneye kadar nesneyi yüksek sesle sayabilir. Basit toplama ve çıkarma işlemlerini kavrar. Örneğin “elimde iki tane balon var, biri patladı, kaç tane balon kaldı?” Gibi. Parça, bütün ve yarım kavramlarını anlar.
Dikkat yelpazesi genişlemiştir ve başladığı işi bitirir. 10-15 dakika tek bir aktiviteye konsantre olabilir. Kendi başarılarını bilir ve hatırlar.
İnsan resimlerini daha ayrıntılı olarak çizer. Yaptığı resimleri incelerseniz, artık o kadar da soyut sanat eserlerine benzemediğini ve insan figürlerinde en azından birkaç vücut organının yer aldığını görürsünüz.

Sosyal ve Duygusal Gelişim
Başka çocuklarla birlikte oynamayı sever. Sırasını beklemeyi ve paylaşmayı (çoğunlukla) bilir. Oyun devam ederken oyunun kurallarını değiştirir. Çoğunlukla öfkesini fiziksel yollardan değil, sözlerle ifade eder. Korku veya öfke yaratan deneyimler üzerinde kontrol gücü kazanmak amacıyla taklit oyunları oynar. Taklit oyunlarında yetişkin rollerini canlandırır. Özellikle oyunlarda olmak üzere kendi cinsinden ebeveyni taklit eder.
Tehlike kavramını anlamaya başlar. Zaman zaman çok korku dolu olabilir. Gerçek ile hayali olanı ayırmakta zorluk yaşayabilir. Bu nedenle karanlıktan ya da canavarlardan veya başka hayali yaratıklardan korkmaya başlar. Hayal gücü sürekli çalışır ve (zaman zaman da hayali arkadaşlarla) taklit oyunları oynar. Taklit oyunlarındaki kurgu evcilik oyunu ile sınırlı kalmaz, itfaiye, doktor, okul, ayakkabıcı, bakkal gibi çok çeşitli kurgularda taklit oyunları oynar. Canlandırma oyunlarını ve çeşitli rolleri canlandırmayı çok sever.
Kendisini ve yaptıklarını beğenir, övünmekten hoşlanır ve kıskançlık duygusu yaşayabilir. Sahip olduğu şeyleri sergilemekten ve onlarla övünmekten zevk alır. Yetişkinlerin onayını almak ister.
Bazen kendisini veya arkadaşlarını korumak için yalan söyler ancak henüz yalan kavramını tam olarak bilmez. “yasak kelimeleri” kullanmak suretiyle insanları şaşırtmak onu eğlendirir. İnsanlara lakaplar takar ve bunları serbestçe kullanır. Yetişkinlere çok da anlamlı gelmeyen komik şeyler söylemeyi sever.
4 yaşındaki çocuğunuzun gelişimine, yeni şeyler öğrenmesine katkıda bulunmak için neler yapabilirsiniz?
Her gün ona yüksek sesle kitap okuyun ve kitapları kendi başına incelemesi için teşvik edin. İncelemesi için bol bol kitap, dergi vs. Temin edin. Bunları çocuğun gözüne çarpan ve kolaylıkla ulaşabileceği bir yere yerleştirin.
Yazılar ve kelimelere olan ilgisini teşvik edin. Kolayca kullanabileceği renkli kalemler ve defterler bulundurun. Oyuncak raflarının ve sepetlerinin üstüne içerdiği şeyleri tanımlayan yazılar ve resimler asın.
Önemli sayı ve mekan kavramlarını öğretin. Gördüğünüz her şeyi (tabaklar, çatallar, çoraplar, taşlar, yapraklar vb.) Sayın ve sınıflandırın. İçinde, üstünde, altında, önünde, arkasında, yanında, uzağında, daha büyük, daha küçük, daha önce, daha sonra, çok uzak.... Gibi tanımlamaları içeren konuşmalar yapın.
Telefonu doğru bir şekilde kullanmayı öğretin.
4 yaş çocukları kendilerini önemli ve değerli hissetme ihtiyacını şiddetle duyarlar. Başarılarını takdir edin, özgür v bağımsız bir şekilde denemeler yapmaları ve keşiflerde bulunmaları için fırsatlar yaratın.
Yaşadığınız mahallede evinizin yolunu bulmak için çeşitli işaretlerden nasıl faydalanabileceğini öğretin.
Fiziksel gelişimini teşvik etmek amacıyla oyunlar oynayın. “liderin yaptığını yap” oyunu oynayarak sizin yaptıklarınızı yapmasını isteyin. İç mekanlarda zıplama, atlama, emekleme, dengede kalma gibi hareketler yapmayı gerektirecek engelli alanlar oluşturun. Dış mekanlarda taşların üzerinden zıplayarak, etrafından dolaşarak yürüme, koşma oyunları oynayın.
Yaşayan şeylere ve yaşama saygı göstermeyi öğretmek amacıyla etrafınızdaki bir ağaca kuş yuvası asın, kuşlara ve sokak hayvanlarına yem verin, birlikte bir bitki ekip bakım sorumluluğunu ona verin.
Çeşitli kültür ve ırkları temsil eden bebekler, kuklalar, kitaplar edinerek, insanlar arasındaki farklılıkları anlamasına ve bunlara saygı göstermesine yardımcı olun.
Market, pizzacı, itfaiye, doğum günü partisi, okul vb. Gibi çeşitli temaları içeren canlandırma oyunları oynamaya teşvik edin.

Beslenme
Her ne kadar 4 yaş çocukları için alışkanlıklar çok önem taşısa da, eskiden beri sevdikleri yiyeceklerle birlikte sunmak suretiyle yeni yiyecekleri tatmalarını sağlayabilirsiniz. Yemek yeme konusu bir mücadeleye dönüşüyorsa, çocuğunuzun tabağına çok küçük porsiyonlar koymayı deneyebilirsiniz.
Sağlıklı bir beslenme alışkanlığı ve diş sağlığı açısından çocuğunuzun şeker tüketimini kısıtlamalısınız. Ancak bu, diyabet gibi özel bir hastalığı olmadığı sürece, şeker yerine tatlandırıcıları ve tatlandırıcı içeren gıdaları tercih etmeniz anlamına da gelmemektedir.
Çocukların belli ölçüde yağ tüketmesi gereklidir ancak kesinlikle aşırıya kaçılmamalı ve gerektiğinde yağ tüketimi kısıtlanmalıdır. Kemik ve diş sağlığı açısından yeterli ölçüde kalsiyum (süt ve süt ürünleri), sağlıklı bir büyümeyi sağlayacak vitamin ve proteinlerin de (meyve, sebze, et, baklagiller) çocuğa sunulmasına özen gösterilmelidir. Okul öncesi çocuklar öğün aralarında atıştırma ihtiyacı duyarlar. Bu nedenle havuç, salatalık, elma, peynir, meyve kurusu gibi atıştırabileceği sağlıklı yiyecekleri hazırda bulundurmakta fayda vardır. 4 yaş çocukları hemen hemen her şeyi yiyecek olgunlukta olsalar da, tıkanma tehlikesinin halen mevcut olduğunu unutmamalısınız.
Çocuğunuz iyi besleniyorsa ilave vitamine ihtiyacı olmayacaktır. Ancak yeterli beslenmediğini düşünüyorsanız, vitamin desteği konusunda doktorunuza danışabilirsiniz.

Uyku
Çocukların çoğu 4 yaş civarında gündüz uykusunu sonlandırır ve bunu gece uykusuna bir miktar eklemek suretiyle telafi eder. Ortalama olarak gecede 11 saat civarında uyurlar.
Bu yaşta yaygın görülen kabuslar ve uykuyu bozan diğer unsurlar genellikle, yatmadan önce korkutucu bir film izlemesi ya da okula başlayacağı için endişeli olması gibi çocuğun gün içinde yaşadıkları ile bağlantılıdır. Bu yaş hem bağımsızlık hem de rutinlere uyma yaşı olduğundan, uyku öncesinde düzenli bir rutine sadık kalmanız çocuğun yatağa gitmesini kolaylaştıracaktır. Yatmadan önce kitap okumak ise hem birlikte uyku öncesinde sakin bir zaman geçirmenizi sağlayacak, hem de onu okumayı öğrenmeye ve okumayı sevmeye hazırlayacaktır!

Oyun
Bu yaşta çocuk öğrendiği herşeyi oyunlarıyla ifade eder. Tuvalet kağıdı ruloları, karton kutular gibi basit ev atıklarını şekillendirmek, sayma, neden-sonuç ilişkisi ve problem çözme yeteneği açısından büyük katkılar sağlayacaktır. Ayrıca sıradan nesneler için yeni kullanım alanları bulmak yaratıcı düşünmeye teşvik edecektir.
Başka çocuklarla oynadıkları taklit oyunları ise işbirliğini öğretecektir. Canlandırma oyunları yetişkinlerin dünyasını daha iyi tanımasını sağlayacaktır. Kendi hareketlerini veya diğer çocukların hareketlerini yönlendirirken aynı zamanda da yüksek sesle konuşmak dil gelişimini destekleyecektir. Kendi oyunlarını belirlemek ve kendileri için koydukları görevleri yerine getirmek kendine güven duygularını destekleyecektir. Oyun, çocukların duygularını dışa vurmaları açısından da son derece önemli bir araçtır.
Kurallara uyma ve sırasıyla hareket etme gibi kavramları pekiştirmesi açısından son derece yararlı olan, dama, kızma birader, tombala gibi masa oyunları da 4 yaş çocuklarının ilgisini çeker.

Sağlıklı çocuk kontrolleri ve Aşılar
4-6 yaşından önce yapılması gereken bir aşı kalmamış olmakla birlikte, okul öncesi çocuklarının yılda bir kez sağlıklı çocuk kontrolünü yaptırmak gerekmektedir. 4 yaş kontrolünde doktorunuz boy ve kilo ölçümü yapacak ve fizik muayenede büyük tansiyon, görme ve işitmesini kontrol edecektir.
Altı ayda bir düzenli diş kontrollerini ihmal etmemeli ve diş temizliği ve bakımına özen göstermeye devam etmelisiniz. Süt dişlerinin dökülmesi ve kalıcı dişlerin çıkmaya başlaması için henüz önünüzde bir ya da iki yıl olmakla birlikte, süt dişlerini temiz ve bakımlı tutma alışkanlığı kalıcı dişlerinde de devam edecektir.

Güvenlik
Bu yaşta güvenlik önlemleri daha ziyade artan hareketlilik ile bağlantılı olacaktır. Örneğin ağzında çubuklu şeker varken koşmamak ya da sokağa fırlamamak gibi. Bunun yanında uygun bir oto koltuğunda oturmasına ve emniyet kemerinin her zaman bağlı olmasına da özen göstermelisiniz. Yapabileceğiniz en önemli şey örnek olmak, söylediklerinizi kendiniz de uygulamaktır!

Bunlara dikkat!
Anne-baba olarak 4 yaşındaki çocuğunuzu akranları ile kıyaslayarak çok fazla vakit harcamak yerine, sizin açınızdan önemli olanın, olası gecikmelere ve sorunlara dikkat etmek ve gerekli olması halinde bunların zamanında çözümlenmesini sağlamak olmalıdır. Çocuğunuz şunlardan herhangi birini yapmıyorsa doktorunuza danışmakta tereddüt etmeyiniz:
Cümlelerle konuşmuyor veya söyledikleri başkaları tarafından anlaşılmıyorsa;
Başka çocuklarla oynamak veya bir arada olmak istemiyorsa;
Tuvalet eğitimini tamamlamadıysa;
Çatal kaşık kullanamıyor veya boya kalemini düzgün tutamıyorsa;
Çoğunlukla korkuluysa veya size yapışıyorsa ya da çok sık kabus görüyorsa.

alıntı
 
benim oglum 4 ,5 yaşında ve aşırı derecede yaramaz ve çok fazla akranlarıyla kavga içinde ayrıca oyuncaklarını paylaşmak istemez çok kıskanır :grev:
 
Geri
Üst