2008’de emlak vergisi ve kira geliri vergisi
emlak gelir vergisi hesaplama emlak gelir vergisi beyannamesi kira hesaplama kira 2009 geliri
Bu aşama da, daha önceki yazılarımızda da açıkladığımız gibi, kurumlar vergisi mükelleşeri, en az iki tam yıl aktifte kayıtlı olan gayrimenkullerin satışı işleminde, belli koşulların varlığına bağlı olarak, kazancın yüzde 75’inin kurumlar vergisinin müstesna tutulması gibi, bir avantajdan yararlanabiliyorlar.
Şirketlerin mali müşavirleri, gayrimenkul vergileri konusunda, gerekli bilgileri verip, uyarılarda bulundukları için, şirketlerin bu konuda fazla bir sorunları yok.
Bu yazımızda, ağırlıklı olarak, gayrimenkulü olan bireylerin vergi durumlarını emlak vergisi ve gelir vergisi yönüyle ele alacağız.
Bir evi olan ve bu evde kendisi oturanlar, en rahat olan kişiler durumunda. Bunların 2008’de, yalnızca “Emlak Vergisi” ile ilgili yükümlülükleri var.
Evlerinin 2007 yılındaki “Emlak Vergisi Değeri”, 2008 yılında, yeniden değerleme oranının yarısı kadar yani yüzde 3.6 oranında artacak. Böyle olunca, 2008 yılında Mayıs ve Kasım aylarında iki eşit taksitte ödeyecekleri Emlak Vergisi ile Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunmasına Katkı Payı, bu oranda artmış olacak (Geçici muafiyetten yararlananların durumu biraz daha farklı).
Bir evi olan emeklinin; evinin büyüklüğü yani brüt alanı 200 metrekareyi aşmıyorsa, başka bir geliri de yoksa, 2008’de de emlak vergisi ödemeyecek. İki evi varsa, ikisi için de vergi ödeyecek. Geliri olmayan ev hanımları ve işsiz vatandaşlar da bir konuta sahip olmaları halinde, emlak vergisi ödemeyecekler.
Bir evi olanın gelir vergisi
Özürlülerin durumu da 2008 yılında değişmiyor. Bir konutu olan özürlüler, çalışıp çalışmadıklarına bakılmaksızın emlak vergisi ödemeyecekler. Bir evi olan ve bunu da kiraya verenler, 2007 yılında 2.300 YTL’nin üzerinde “konut kira geliri” elde etmişlerse, 2008 yılının 1-25 Mart tarihleri arasında, “yıllık gelir vergisi beyannamesi” verecekler.
Ödeyecekleri vergiye gelince, burada “ince noktalar” var.
1- Evini Kiraya Vermiş Kendisi de Kocasının, Karısının, Anne-Baba ya da Çocuğunun Evinde Oturuyorsa Kira gelirini beyan edecek. Toplam kiradan önce 2.300 YTL istisna sonra “yüzde 25 götürü gider” düşecek. Kalan kısım üzerinden gelir vergisi ödeyecek.
Gelir Vergisinin oranı, yüzde 15’ten başlıyor; 20, 27 derken 43 bin YTL’nin üzerindeki kısım için yüzde 35 oluyor.
2- Evini Kiraya Vermiş Kendisi de
Kirada Oturanlar Bu durumda olanların, 2007 yılı içinde yıllık kira gelirleri 2.300 YTL’yi aşıyorsa, 2008 yılının 1-25 Mart tarihleri arasında “yıllık gelir vergisi beyannamesi” vermeleri gerekiyor. Kira gelirini beyan ettiklerinde, öncelikle 2.300 YTL “istisna” düşecekler. Ardından, “gerçek gider” yöntemini seçip, ödedikleri kirayı tahsil ettikleri kiradan düşecekler. Bazıları, “Efendim, ben 12 bin YTL kira ödüyor 9.000 YTL de kira geliri elde ediyorum.
Gelirim yok ki beyanname vereyim” diye düşünebilirler ancak bu düşünce doğru değil. Kira gelirlerini beyan edecekler ancak “gerçek gider” yöntemini seçmek suretiyle vergi ödemeyecekler.
İki evi olanlar
Emlak vergisi yönünden (emekli, ev hanımı, işsiz hatta özürlü olsalar dahi) herhangi bir avantajdan yararlanamayacaklar. iki ya da daha fazla sayıdaki evlerinin emlak vergisini, 2008 yılı Mayıs ve Kasım aylarında, katkı payı ile birlikte ödeyecekler. Ödeyecekleri emlak vergisi, 2007 yılına kıyasla 2008 yılında yüzde 3.6 oranında artacak.
Gelir vergisine gelince, yıllık konut kira gelirlerinin 2.300 YTL’yi aşması halinde, kira gelirlerini beyan edecek, 2.300 YTL istisnayı da düşecekler.
Bundan sonraki aşamada, durumlarına göre “gerçek” ya da “götürü gider” yöntemlerinden birini seçecekler. iki ya da daha fazla sayıda konutunu kiraya verenler;
- Kirada oturuyorlarsa ya da - Evleri alırken konut kredisi kullanmış olup, ciddi tutarda faiz ödüyorlarsa, “gerçek gider” yöntemini seçmelerinde yarar var.
Götürü gider, 2.300 YTL’lik istisna düştükten sonra kalan tutarın yüzde 25’i olduğundan, konut sahiplerinin, her iki gider tutarını ayrı ayrı hesaplayıp, kendileri açısından avantajlı olanı seçmelerinde yarar var. Hemen belirtelim, “götürü gider” yöntemini seçenler, iki yıl geçmedikçe gerçek gider yöntemini seçemezler.
İşyeri kirası elde edenler
2007 yılında elde ettikleri brüt kira geliri yani yüzde 20 stopaj yapılmadan önceki kira tutarı, yıllık 19 bin YTL’yi aşanların, bu gelirlerini 2008 yılı 1-25 Mart tarihlerinde beyan etmeleri gerekiyor. Bunlar beyanname verecekler ancak kira gelirlerinden “yüzde 25 götürü gider” düşüldükten sonra hesaplanan gelir vergisinden, kiranın brüt tutarı üzerinden kesilen yüzde 20 stopajı mahsup ettiklerinde, yaklaşı k 60 bin YTL civarındaki işyeri kira gelirleri için ödenecek gelir vergisi çıkmıyor. Aksine iade gelir vergisi çıkıyor..
Şükrü Kızılot
Bu aşama da, daha önceki yazılarımızda da açıkladığımız gibi, kurumlar vergisi mükelleşeri, en az iki tam yıl aktifte kayıtlı olan gayrimenkullerin satışı işleminde, belli koşulların varlığına bağlı olarak, kazancın yüzde 75’inin kurumlar vergisinin müstesna tutulması gibi, bir avantajdan yararlanabiliyorlar.
Şirketlerin mali müşavirleri, gayrimenkul vergileri konusunda, gerekli bilgileri verip, uyarılarda bulundukları için, şirketlerin bu konuda fazla bir sorunları yok.
Bu yazımızda, ağırlıklı olarak, gayrimenkulü olan bireylerin vergi durumlarını emlak vergisi ve gelir vergisi yönüyle ele alacağız.
Bir evi olan ve bu evde kendisi oturanlar, en rahat olan kişiler durumunda. Bunların 2008’de, yalnızca “Emlak Vergisi” ile ilgili yükümlülükleri var.
Evlerinin 2007 yılındaki “Emlak Vergisi Değeri”, 2008 yılında, yeniden değerleme oranının yarısı kadar yani yüzde 3.6 oranında artacak. Böyle olunca, 2008 yılında Mayıs ve Kasım aylarında iki eşit taksitte ödeyecekleri Emlak Vergisi ile Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunmasına Katkı Payı, bu oranda artmış olacak (Geçici muafiyetten yararlananların durumu biraz daha farklı).
Bir evi olan emeklinin; evinin büyüklüğü yani brüt alanı 200 metrekareyi aşmıyorsa, başka bir geliri de yoksa, 2008’de de emlak vergisi ödemeyecek. İki evi varsa, ikisi için de vergi ödeyecek. Geliri olmayan ev hanımları ve işsiz vatandaşlar da bir konuta sahip olmaları halinde, emlak vergisi ödemeyecekler.
Bir evi olanın gelir vergisi
Özürlülerin durumu da 2008 yılında değişmiyor. Bir konutu olan özürlüler, çalışıp çalışmadıklarına bakılmaksızın emlak vergisi ödemeyecekler. Bir evi olan ve bunu da kiraya verenler, 2007 yılında 2.300 YTL’nin üzerinde “konut kira geliri” elde etmişlerse, 2008 yılının 1-25 Mart tarihleri arasında, “yıllık gelir vergisi beyannamesi” verecekler.
Ödeyecekleri vergiye gelince, burada “ince noktalar” var.
1- Evini Kiraya Vermiş Kendisi de Kocasının, Karısının, Anne-Baba ya da Çocuğunun Evinde Oturuyorsa Kira gelirini beyan edecek. Toplam kiradan önce 2.300 YTL istisna sonra “yüzde 25 götürü gider” düşecek. Kalan kısım üzerinden gelir vergisi ödeyecek.
Gelir Vergisinin oranı, yüzde 15’ten başlıyor; 20, 27 derken 43 bin YTL’nin üzerindeki kısım için yüzde 35 oluyor.
2- Evini Kiraya Vermiş Kendisi de
Kirada Oturanlar Bu durumda olanların, 2007 yılı içinde yıllık kira gelirleri 2.300 YTL’yi aşıyorsa, 2008 yılının 1-25 Mart tarihleri arasında “yıllık gelir vergisi beyannamesi” vermeleri gerekiyor. Kira gelirini beyan ettiklerinde, öncelikle 2.300 YTL “istisna” düşecekler. Ardından, “gerçek gider” yöntemini seçip, ödedikleri kirayı tahsil ettikleri kiradan düşecekler. Bazıları, “Efendim, ben 12 bin YTL kira ödüyor 9.000 YTL de kira geliri elde ediyorum.
Gelirim yok ki beyanname vereyim” diye düşünebilirler ancak bu düşünce doğru değil. Kira gelirlerini beyan edecekler ancak “gerçek gider” yöntemini seçmek suretiyle vergi ödemeyecekler.
İki evi olanlar
Emlak vergisi yönünden (emekli, ev hanımı, işsiz hatta özürlü olsalar dahi) herhangi bir avantajdan yararlanamayacaklar. iki ya da daha fazla sayıdaki evlerinin emlak vergisini, 2008 yılı Mayıs ve Kasım aylarında, katkı payı ile birlikte ödeyecekler. Ödeyecekleri emlak vergisi, 2007 yılına kıyasla 2008 yılında yüzde 3.6 oranında artacak.
Gelir vergisine gelince, yıllık konut kira gelirlerinin 2.300 YTL’yi aşması halinde, kira gelirlerini beyan edecek, 2.300 YTL istisnayı da düşecekler.
Bundan sonraki aşamada, durumlarına göre “gerçek” ya da “götürü gider” yöntemlerinden birini seçecekler. iki ya da daha fazla sayıda konutunu kiraya verenler;
- Kirada oturuyorlarsa ya da - Evleri alırken konut kredisi kullanmış olup, ciddi tutarda faiz ödüyorlarsa, “gerçek gider” yöntemini seçmelerinde yarar var.
Götürü gider, 2.300 YTL’lik istisna düştükten sonra kalan tutarın yüzde 25’i olduğundan, konut sahiplerinin, her iki gider tutarını ayrı ayrı hesaplayıp, kendileri açısından avantajlı olanı seçmelerinde yarar var. Hemen belirtelim, “götürü gider” yöntemini seçenler, iki yıl geçmedikçe gerçek gider yöntemini seçemezler.
İşyeri kirası elde edenler
2007 yılında elde ettikleri brüt kira geliri yani yüzde 20 stopaj yapılmadan önceki kira tutarı, yıllık 19 bin YTL’yi aşanların, bu gelirlerini 2008 yılı 1-25 Mart tarihlerinde beyan etmeleri gerekiyor. Bunlar beyanname verecekler ancak kira gelirlerinden “yüzde 25 götürü gider” düşüldükten sonra hesaplanan gelir vergisinden, kiranın brüt tutarı üzerinden kesilen yüzde 20 stopajı mahsup ettiklerinde, yaklaşı k 60 bin YTL civarındaki işyeri kira gelirleri için ödenecek gelir vergisi çıkmıyor. Aksine iade gelir vergisi çıkıyor..
Şükrü Kızılot